Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 397/10

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 listopada 2012r.

Sąd Okręgowy w Opolu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Faff

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Urbańska

po rozpoznaniu w dniu 25 października 2012 r. w Opolu

sprawy z powództwa T. Ś., A. Ś., J. Ś. (1), J. A., D. Ś.

przeciwko Gminie P.

o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli

I.  powództwo oddala,

II.  zasądza solidarnie od powodów na rzecz Skarbu Państwa kwotę 3.604,13 zł tytułem wynagrodzenia biegłego, przy czym z tytułu nie uiszczonych zaliczek na poczet opinii biegłego poleca ściągnąć solidarnie od powodów kwotę 1253,61 zł,

III.  zasądza solidarnie od powodów na rzecz strony pozwanej kwotę 7.200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Na oryginale właściwy podpis

Sygn. akt IC 397/10

UZASADNIENIE

Powodowie T. Ś., J. Ś. (1), J. A. zd.Ś., A. Ś. i D. Ś. wniesionym przeciwko pozwanej Gminy P. wnieśli o zobowiązanie pozwanej do złożenia oświadczenia woli o treści : „ Gmina P. zobowiązuje się do nabycia od powodów T. Ś., J. Ś. (1), J. A. zd. Ś., A. Ś. i D. Ś. działkę nr (...) k. m.7 obręb P. położoną w P. przy ul. (...) za cenę 215.000 zł”, ponadto wnieśli o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów należnych kosztów sadowych.

W uzasadnieniu pozwu powodowie podnieśli, iż są właścicielami działki nr (...) k. m. 7 obręb P. położonej w P. przy ul. (...). Na działce tej bez wymaganej zgody właścicieli, jaka również stosownych pozwoleń budowlanych oraz niezgodnie z projektem Gmina P. wybudowała nitkę sieci kanalizacji sanitarnej. Przebieg ww. instalacji ogranicza wykonywanie prawa własności powodów na zajętym przez nią gruncie. Podstawę prawną dla żądań pozwu stanowi art. 64 k.c. w zw. z art. 124 ust.5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z ww. przepisem właściciel może żądać , aby starosta wykonywujący zadanie z zakresu administracji rządowej, lub podmiot występujący z wnioskiem o zezwolenie o którym mowa w ust.2 tegoż przepisu (w niniejszej sprawie pozwana Gmina P.) nabył od niego na rzecz Skarbu Państwa, w drodze umowy własność nieruchomości. Przy czym „żądanie to ma charakter cywilnoprawny i w razie odmowy realizacji uprawnień właściciela może być dochodzone wyłącznie na drodze powództwa cywilnego przed sadem powszechnym o nakazanie stronie pozwanej złożenia oświadczenia woli o nabyciu całej nieruchomości powodów” ( wyrok WSA w Gdańsku z 30.01.2008r., sygn.. akt II SA/Gd 635/07, LEX nr 510394).

Przepis art. 124 ust.5 ww. ustawy stanowi lex specialis w stosunku art. 231§2 k.c. (uchwała SN z 28.02.2002r. III CZP 1/02, OSNC 2003/1/4).

Pozwanej Gminie została złożona oferta sprzedaży przedmiotowej działki za kwotę 215.000 zł, jednakże do dnia dzisiejszego Gmina nie ustosunkowała się do pisma pełnomocnika powodów. W ocenie powodów żądana cena wykupu odzwierciedla rzeczywistą wartość działki.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa, a także zasądzenie od powodów na rzecz pozwanej kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, podstawą prawną roszczenia powodów jest art. 124 ust.5 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przepis ten mówi, że jeżeli założenie lub przeprowadzenie, w tym konkretnym przypadku, sieci kanalizacji sanitarnej, uniemożliwia właścicielowi dalsze prawidłowe korzystanie z nieruchomości w sposób dotychczasowy, albo w sposób zgodny z jej dotychczasowym przeznaczeniem, właściciel może żądać aby występujący z wnioskiem o udzielnie zezwolenia na założenie i przeprowadzenie sieci nabył od niego własność tej nieruchomości. Przepis tego artykułu nie składa się jednak wyłącznie z ust.5 i nie może być interpretowany w oderwaniu od jego pozostałych postanowień. A.. 124 ustawy dotyczy normalnych procedur obowiązujących przy zakładaniu i przeprowadzeniu na nieruchomości ciągów, m.in. kanalizacyjnych. Zgodnie z tymi przepisami starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej może ograniczyć sposób korzystania z nieruchomości przez udzielnie zezwolenia na zakładanie o przeprowadzenie na nieruchomości ciągów m.in. kanalizacyjnych w przypadku gdy właściciel nie wyraża na to zgody. Takiej właśnie sytuacji dotyczą uregulowania art. 124. Następstwem takiego ograniczenia sposobu korzystania przez właściciela z nieruchomości na skutek udzielenia zezwolenia oraz założenia i przeprowadzenia przez nieruchomość sieci, jest uprawnienie właściciela wynikające z uts.5. W tym konkretnym stanie faktycznym mamy do czynienia z sytuacją inną niż ta, która wynika z art. 124. Sieć kanalizacyjna przez działkę nr (...) nie jest budowana. Starosta nie udzielił zezwolenia stronie pozwanej na jej przeprowadzenie przez tą nieruchomość, a jej właściciel nie odmówił wyrażenia na to zgody. Sieć kanalizacyjna na wspomnianej wyżej działce została wybudowana w 1993r. Działka ta w tym czasie była własnością p. K. M. i jego żony. Powodowie kupili działkę nr (...) w 1998r., czyli już po fakcie przeprowadzenia przez nią tej sieci. Właściciel działki na przeprowadzenie sieci wyraził zgodę, a wobec tego art. 124 ustawy nie ma w tym wypadku zastosowania. Ust. 5 art. 124 nie ma zastosowania w stosunku do każdorazowego właściciela, a jedynie do osoby będącej właścicielem nieruchomości na etapie udzielania zezwolenia. Tak więc roszczenie będące przedmiotem niniejszego sporu przysługiwałaby poprzedniemu właścicielowi działki, o ile ten nie wyraziłby zgody na przeprowadzenie sieci, a cała procedura byłaby zgodna z art. 124 ustawy.

Jak z powyższego widać powodowie kupili działkę, przez którą była już przeprowadzona siec kanalizacyjna, a więc taką jaka realnie była w dacie transakcji, o czym zawierając umowę przeniesienia własności wiedzieli. Kupili działkę z siecią i to tak przeprowadzoną w terenie jak istnieje obecnie, a nie jak miała być przeprowadzona zgodnie z dokumentacją. Gdyby uznać niezgodne do końca z dokumentacją przeprowadzenie sieci za coś w rodzaju wady ukrytej to ewentualne roszczenie powodowie winni kierować do poprzedniego właściciela tej nieruchomości. Stwierdzić jednak należy, że powodowie przy zakupie przedmiotowej działki wiedzieli jaki jest przebieg sieci i to nie w dokumentacji ale w terenie, gdyż wyznaczające jej trasę studzienki są widoczne bez konieczności prowadzenia odkrywek.

Z pozwu nie wynika w czym przeprowadzona przez działkę nr (...) sieć uniemożliwia powodom dalsze prawidłowe korzystanie z tej nieruchomości. Powodowie w żaden sposób nie wskazali, że istnienie z tej nieruchomości nie mogą w ogóle korzystać i na czym ta przeszkoda polega. Nie wskazali w jaki sposób zamierzali korzystać z tej nieruchomości i w czym przebieg tej sieci kanalizacyjnej korzystaniem to uniemożliwia. Należy przy tym zwrócić uwagę na to, że art. 124 ust. 5 ustawy mówi o uniemożliwienie dalszego korzystania z nieruchomości zatem przepis ten rozróżnia dwie sytuacje. Pierwsze to korzystanie z nieruchomości przed przeprowadzeniem sieci, druga to brak możliwości korzystania z niej po wybudowaniu sieci. Obie te sytuacje są ze sobą związane, gdyż chodzi o dalsze, a zatem korzystanie z nieruchomości w ten sposób w jaki była ona wykorzystywana przed przeprowadzeniem sieci. Zgodnie z wypisem z rejestru gruntów działka nr (...) to łąki trwałe i pastwiska trwałe oraz rowy. Tak było przed przeprowadzeniem przez nią sieci jak i jest obecnie. Tak było w dacie zakupu działki przez powodów. W pozwie nie wykazano w jaki sposób przeprowadzenie sieci kanalizacyjnej przez tą działkę uniemożliwia powodom użytkowanie jej jako łąki i pastwiska. Wobec braku wskazania w pozwie na czym polega uniemożliwienie korzystania z nieruchomości trudno odnieść się do tej sprawy w sposób bardziej szczegółowo. Faktem jest, że część tej działki o pow. 0,2414ha w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczona jest pod zabudowę mieszkaniową, to jednak planując ewentualną zabudowę tej części działki należy brać pod uwagę istniejącą sieć kanalizacyjną. Pozostała część tej działki mająca pow. 0,1340ha przeznaczona jest w planie pod zieleń niską, a dla takiego sposób użytkowania kanalizacja sanitarna w ogóle nie stanowi żadnego problemu.

Z daleko idącej ostrożności procesowej pozwany podniósł, iż powodowie w żaden sposób nie wykazali podanej w pozwie wartości działki. Załączone do pozwu wydruki z zamieszczonych w sieci ogłoszeń dają tylko ogólną orientację co do ceny nieruchomości. Niniejsza sprawa dotyczy konkretnej nieruchomości, która stanowi podmokłe łąki, trudne do pozarolniczego wykorzystania. Zatem nie można jej porównywać z działkami mającymi znacznie korzystniejsze warunki i nie wymagające aż tak dużych nakładów. Strona powodowa winna dokładnie określić wartość tej działki z uwagi na dochodzone roszczenie. Nie może to być oderwana od rzeczywistości kwota, którą powodowie chcieliby uzyskać. Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia, w tym wypadku wartości spornej działki spoczywa na powodach. Strona pozwana w każdym razie kwestionuje podana w pozwie wartość, gdyż jest ona znacznie ponad zdrowy rozsądek zawyżona.

Na rozprawie w dniu 19.07.2011r. strona powodowa podała, iż jako podstawę prawną dochodzonego żądania wskazano art. 124 ust 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami, będący lex specialis w stosunku do art. 231 § 2 k.c., jednakże rozważają możliwość wykazania przesłanek art. 231 §2 k.c. jako podstawy prawnej żądania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie T. Ś., J. Ś. (1), J. A. zd. Ś., A. Ś. i D. Ś. od 1998r. są współwłaścicielami działek 826, nr (...) nr 820/4 nr 816, nr 917 (udział w tej nieruchomości dla każdego z nich wynosi 1/4 ) k.m. 7 obręb P. stanowiących gospodarstwo rolne z zabudowaniami położonych w P. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Opolu prowadzi księgę wieczystą KW nr (...).

Nieruchomość ta została nabyta w drodze umowy sprzedaży, sporządzonej w formie aktu notarialnego (Repertorium A nr 10324/98 z października 1998r.) od K. M., K. B. i U. R., przez T. i J. Ś. (1). Następnie T. i J. Ś. (1) udziały przekazali na podstawie umowy darowizny sporządzonej w formie aktu notarialnego (Repertorium A- (...)) swoim dzieciom: J. Ś. (2), A. Ś. i D. Ś.. W wyniku zmian gruntowych dokonanych decyzją z 26 lipca 1996r., z działki (...) zostały wydzielone działki (...). Działka (...) powstała natomiast w wyniku dalszego podziału działek.

Dowód: wypis z rejestru gruntów, odpisu księgi wieczystej,

decyzja Wojewody (...) z dnia 9 maja 2006r. - akta I C 457/08

Decyzją Wójta Gminy P. z 12 grudnia 1997r. wydaną w trybie art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1985 r. Nr 22, poz. 99 z późn. zm., dalej: "u.g.g."), zatwierdzono projekt budowlany i udzielono Zarządowi Gminy P. pozwolenia na budowę kanalizacji sanitarnej wraz z pompowniami, ich zasilaniem i zagospodarowaniem położonej w P., przy ul. (...) i zaplecze ul. (...).

Pozwana Gmina na etapie projektowania budowy nie uzyskała pozwolenia budowlanego na wykonanie powyższych robót, jak również zgody wszystkich ówczesnych właścicieli nieruchomości na budowę na działce (...) k.m.7 obręb P. przy ul. (...) w P. sieci kanalizacyjnej na zasadach określonych w art. 70 i 74 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości ( Dz. U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127).

W trakcie realizacji inwestycji okazało się, iż instalacja kanalizacyjna przechodzi także przez inne działki tj. nr 826 i 828/2 należące również do powodów. Gmina P. nie występowała o zgodę do wszystkich ówczesnych współwłaścicieli na przeprowadzenie urządzeń kanalizacyjnych także przez te działki.

Dowód: zeznania świadka K. M. i zeznania świadka B. L. - akta I C 457/08

Wzdłuż działki nr (...) na całej jej długości biednie posadowiona pośrodku instalacja kanalizacyjna. Instalacja ta położona została niezgodnie z projektem. Odstępstwo od projektu wynosi od 7 m do 1 m. Ponadto instalacja zabudowana jest za płytko. Normą jest budowanie instalacji sanitarnej na głębokości 1,4 m od powierzchni gruntu, a w rzeczywistości położona jest na głębokości od 1,06 m do 1,28 m w miejscach położenia studzienek. W latach 2006r.-2009r. nastąpiło podwyższenie studzienek S2 i S3 o około 0,2 m. Fakt ten wynika z porównania pomiarów biegłego oraz geodety uprawnionego M. S. z 2006r. W 2007r. góra pokrywy studzienki S2 była na wysokości 172,34 (obecnie 172,54 m), a studzienki S3 -172,30 m (obecnie 172,51 m). Z tego względu studzienki te znajdują się o ok. 0,2 m nad powierzchnią gruntu. Niezależnie od planu zagospodarowania przestrzennego nastąpiło ograniczenie wykonywania prawa własności na zajętym przez instalację gruncie. Właściciele działki (...) muszą zapewnić bowiem odpowiedni dostęp do instalacji na całej długości odcinka kanalizacji w obrębie przedmiotowej działki czyli na długości ok. 100 m i szerokości ok. 3 m co daje powierzchnię ok. 0,03 ha. Ogranicza to możliwość trwałego zagospodarowania działki w tym pasie mimo, że miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta P. dopuszcza dokonywanie wtórnych podziałów nieruchomości w sferze urbanistycznej MN do której należy część przedmiotowej działki w dostosowaniu do konkretnej koncepcji zagospodarowania.

Dowód: wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy P. za rok 1994r., opinia biegłego K. Ł. ,opinia uzupełniająca, zeznania biegłego K. Ł.- akta I C 457/08

Wnioskiem z dnia 22 lutego 2006r. A. Ś. wystąpił z żądaniem stwierdzenia nieważności decyzji Wójta Gminy P. z 12 grudnia 1997r. zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej Zarządowi Gminy P. pozwolenia na budowę kanalizacji sanitarnej wraz z pompowniami, ich zasilaniem i zagospodarowaniem położonej w P., przy ul. (...) i zaplecze ul. (...), uzasadniając swój wniosek brakiem dowodu dysponowania nieruchomością w zakresie dotyczącym działek na których zaprojektowana została kanalizacja sanitarna.

Decyzją nr RR. V-LT- (...)-9-7/06 z dnia 9 maja 2006r. Wojewoda (...) stwierdził nieważność decyzji Wójta Gminy P. z 12 grudnia 1997r. nr GT- (...) w części dotyczącej działki nr (...).

W uzasadnieniu decyzji Wojewoda (...) wskazał, iż sprawa posiadania dowodu dysponowania nieruchomością, była badana w dacie wydania decyzji z dnia 12 grudnia 1997r. tj. w odniesieniu do ówczesnych posiadaczy nieruchomości. Zgodnie z zatwierdzonym projektem budowlanym, projektowana kanalizacja została zlokalizowana na części działki (...), znajdujących się przy ul. (...). W aktach sprawy znajduje się zgoda wyrażona przez K. M. na pismie Urzędu Gminy P. z 13 lipca 1993r. nr GT-703/2/93 i dotyczyła ona działki (...). Natomiast brak jest zgody wyrażonej na pismie przez K. M., K. B. i U. R. dla działki (...) oraz K. B. i U. R. dla działki nr (...), które były w 1/6 części jej współwłaścicielami. Na skutek odwołania się Gminy P. reprezentowanej przez Burmistrza P. od decyzji Wojewody (...) z dnia 9 maja 2006r. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją nr DOR/ORZ/7110/1370/06 wydaną w dniu 7 czerwca 2006r. umorzył postępowanie odwoławcze.

Po rozpoznaniu wniosku Gminy P. reprezentowanej przez Burmistrza P. o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 9 czerwca 2006r. decyzją nr DOA/ORZ/720/64/06/07 z dnia 04.01.2007r. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

Po rozpatrzeniu wniosku Gminy P. reprezentowanej przez Burmistrza P. o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody (...) z dnia 9 maja 2006r. znak: RR.V-LT- (...)-9-7/09, stwierdzającej nieważność decyzji Wójta Gminy P. z dnia 12 grudnia 1997r. znak: GT- (...), zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej Zarządowi Gminy w P. pozwolenia na budowę kanalizacji sanitarnej wraz z pompowniami, ich zasilaniem i zagospodarowaniem na działce wg wykazu właścicieli w P. przy ul. (...), zaplecze ul. (...), w części dotyczącej działki (...) Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją nr DOA/ORZ/720/64/06 z dnia 9.11.2006r. odmówił wszczęcia postępowania w sprawie o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody (...) z dnia 9 maja 2006r. , znak:RR.-LT- (...)-9-7/06.

Dowód: decyzji Wojewody (...) z dnia 9 maja 2006r. , decyzji Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 7 czerwca 2006r, , z dnia 4.01.2007r. i z dnia 7.06.2006r. - akta I C 457/08

Po rozpatrzeniu wniosku z dnia 16.01.2008r. Gminy P. o udzielenie pozwolenia na użytkowanie samowolnie wybudowanej kanalizacji sanitarnej w rejonie K., Stawowej i Słonecznej w P. decyzją nr 62/08 znak W..AH- (...)-10-2/08 z dnia 13 maja 2008r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego udzielił Gminie P. pozwolenia na użytkowanie kanalizacji sanitarnej w rejonie ulicy (...) w P..

Dowód: decyzja nr 62/08 Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 13

marca 2008r. - akta I C 457/08

Powodowie wielokrotnie zwracali się pisemnie do pozwanego o uregulowanie stanu prawnego inwestycji władnących stanowiących własność Gminy P. w przedmiocie odcinka instalacji kanalizacji burzowej i sanitarnej na zapleczu ul. (...) oraz drogi dojazdowej przy ul. (...) w P. zlokalizowanych na nieruchomościach stanowiących ich własność, jednakże negocjacje w tym zakresie trwające ponad 9 lat nie doprowadziły od ugodowego załatwienia tej sprawy. Pozwana Gmina ostatecznie nie wyraziła zgody na propozycje powodów dotyczącą wykupu bądź też wydania nieruchomości wolnej od zajęcia, jak również wypłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowiącej współwłasność powodów.

Dowód: wezwania , pisma powoda , pisma Burmistrza P. - akta I C 457/08.

zeznania powoda T. Ś. płyta CD k.283

W opinii z dnia 18.10.2011r. biegły sądowy inż. T. L. wskazała wartość rynkową działki nr (...) na kwotę 116.000 zł , w której to wartości zawiera się także wartość istniejącej na działce sieci kanalizacji sanitarnej.

Natomiast wykonana sieć kanalizacji sanitarnej na przedmiotowej działce powoduje wzrost jej wartości rynkowej o 10 % , zatem wartości sieci kanalizacyjnej wynosi 11.600 zł.

W opinii uzupełniającej z dnia 30.07.2012r. biegły podał, iż koszt wykonania nowej sieci kanalizacji sanitarnej zgodnie z projektem wyniósłby brutto 17.060 zł, przy czym wyliczenie nie przewiduje rozbierania istniejącej kanalizacji, a tylko zabezpieczenie i oznakowanie, bowiem rozbieranie nie znajduje ekonomicznego uzasadnienia. Dodatkowo należałoby zabezpieczyć i oznakować kanalizację na działce nr (...) od studzienki S2 do granicy z działką nr (...), który to koszt wyniósłby brutto 846,18 zł . Ponadto w związku ze zmianą przebiegu trasy kanalizacji na działce (...) należy dostosować do stanu projektowanego przebiegu trasy kanalizacji na pozostałych działkach : 807,819/37 i 819/39. Wartość tego dostosowania brutto wyniesie 31.390 zł .

Wartość nieruchomości spowodowaniem wybudowania kanalizacji sanitarnej na działce nr (...) zmniejszyła jej wartość z braku możliwości inwestowania o 26.540 zł i z tytułu wspólnego korzystania nieruchomości przez właściciela i przedsiębiorstwo przesyłowe o 2.160 zł, razem o 27.700zł.

Dowód: opinia pisemna biegłego T. L. z 18.10.2011r. k. 120-144,

opinia ustana biegłego T. L. k. 177-178,

opinia pisemna uzupełniająca T. L. z dnia 30.07.2012r. k. 234-249,

opinia ustana T. L. płyta CD k. 283.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powodowie w przedmiotowej sprawie wnieśli o zobowiązanie strony pozwanej do nabycia od powodów działki nr (...) k 7 – obręb P. będącej ich własnością za kwotę 215.000 zł.

Powodowie żądanie swe wywodzili z art. 124 ust. 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami, jako lex specialis wobec art. 321 §2 k.c., a następnie podnieśli, iż podstawą ich żądania jest także art. 231 §2 k.c.

Zgodnie z art. 124 ust.1 w/w ustawy starosta wykonujący zdanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielnie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz rządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z planem miejscowym , a w przypadku braku planu, zgodnie z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Starosta, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, udziela zezwolenia z urzędu albo na wniosek organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego , innej osoby lub jednostki organizacyjnej ( ust. art. 124 w/w/ ustawy). Jeżeli założenie lub przeprowadzenie ciągów , przewodów i urządzeń, o których mowa w ust.1 uniemożliwia właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu dalsze prawidłowe korzystanie z nieruchomości w sposób dotychczasowy albo w sposób zgodny z jej dotychczasowym przeznaczeniem, właściciel lub użytkownik wieczysty może żądać, aby odpowiednio starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej lub występujący z wnioskiem o zezwolenie , o którym mowa w ust.2, nabył od niego na rzecz Skarbu Państwa , w drodze umowy własność albo użytkowanie wieczyste nieruchomości- ust. 5 art. 124 w/w ustawy.

W świetle uregulowania art. 124 ust. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami roszczenie tam sformułowane przysługuje wobec Skarbu Państwa – reprezentowanego przez starostę. Konstrukcja ta w tym zakresie jest logiczna, jako, że przeprowadzenie inwestycji liniowej pozostaje w sferze interesu publicznego i ustawodawca jako nabywcę prawa własności wskazuje Skarb Państwa ( wyrok S.Apel. w Katowicach z 12.11.2002r. I ACa 1156/02, Lex 193560). W przedmiocie tym orzekała także Sąd Najwyższy , który w uchwale z dnia 25.11.2010r. stwierdził, „Roszczenie przewidziane w art. 124 ust. 5 ustawy z dnia 21.08.1997r. o gospodarce nieruchomościami(…)przysługuje użytkownikowi wieczystemu także wtedy, gdy tylko część oddanego w użytkowanie gruntu została zajęta pod budowę infrastruktury technicznej, wykluczającej jego dotychczasowe użytkowanie; roszczenie to może być dochodzone jedynie przeciwko Skarbowi Państwa. ( III CZP 81/10, Lex 613477).

Ponadto z istoty zezwolenia z art. 124 ustawy o gospodarce nieruchomościami wynika, że może być ono wydane przed rozpoczęciem na danej, ściśle określonej nieruchomości konkretnego procesu inwestycyjnego. Obowiązkiem organów administracji jest wiec ustalenie tych faktów. Wydanie decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości przez właściciela, przez wydanie zezwolenia z art. 124 ust. 1 ustawy już po rozpoczęciu robót budowlanych, a tym samym bardziej po ich zakończeniu , jest bowiem niedopuszczalne ( wyrok NSA W. z 18.03.2005r. , OSK (...), Lex 176112). Podobne stanowisko zajął także Wojewódzki Sąd Administracyjny w S. w wyroku z dnia 9.07.2008r., gdzie stwierdzono, iż nie jest dopuszczalne wydanie decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości na podstawie art. 124 ust. 1 u.g.n. po zrealizowaniu już inwestycji. Z istoty zezwolenia z art. 124 tej ustawy wynika, że może być ono wydane przed rozpoczęciem na danej, ściśle określonej nieruchomości konkretnego celu inwestycyjnego ( (...) SA/Sz 270/08, Lex 567017).

Mając zatem na względzie literalne brzmienie powołanego wyżej przepisu jak też przywołaną uchwałę Sądu Najwyższego, Sąd uznał, iż w niniejszej sprawie po stronie pozwanej Gminy P. brak jest legitymacji procesowej biernej, z tego też względu żądanie powodów oparte na art. 124 ust. 5 ustawy nie zasługiwało na uwzględnienie.

Jednocześnie zaznaczyć należy, iż w niniejszej sprawie nie została wydana decyzja o której mowa w art. 124 ust.1 ustawy, a która byłaby podstawą wystąpienia z żądaniem określonym w art. 124ust.5.

Podnieść należy również, co słusznie zauważyła strona pozwana, iż powodowie nie wykazali w toku postępowania w jaki sposób wybudowanie sieci kanalizacji sanitarnej na działce nr (...) uniemożliwiła właścicielom dalsze prawidłowe korzystanie z nieruchomości w sposób dotychczasowy czy też zgodny z jej dotychczasowym przeznaczeniem. Przedmiotowa sieć kanalizacji sanitarnej biegnąca przez działkę nr (...) , w dużej części położona jest bowiem w tej części działki, która zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego stanowi łąki i pastwiska trwałe. Brak jednocześnie dowodów wskazujących by ta część działki była przed położeniem kanalizacji użytkowana w inny sposób niż jako łąką czy pastwisko. Podobnie jeśli chodzi o tą część działki, która w planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczona jest pod zabudowę mieszkalną, a dotychczas zabudowana nie jest i również jest wykorzystywana jako teren zielony.

Strona powodowa podniosła także, iż swoje roszczenie opiera na podstawie art. 231 §2 k.c., zgodnie z którym właściciel gruntu, na którym wzniesiono budynek lub inne urządzenie o wartości przenoszącej znacznie wartość zajętej na ten cel działki, może żądać, aby ten kto wzniósł budynek lub inne urządzenie , nabył od niego wartość działki za odpowiednim wynagrodzeniem.

Jak wynika z brzmienia przywołanego przepisu, przesłankami jego zastosowania jest by wartość wzniesionego na gruncie budynku lub innego urządzenia znacznie przenosiła wartość zajętego na ten cel gruntu, co odnosząc do okoliczności niniejszej sprawy wiązało się z koniecznością wykazania przez stronę powodową stosownie do art. 6 k.c., że wartość położonej na działce nr (...) sieci kanalizacji sanitarnej znacznie przewyższa wartość działki zajętej na ten cel.

Przesłanka ta nie została zdaniem Sądu wykazana, powołany bowiem w tym celu biegły sądowy ustalił wartość rynkową działki na kwotę 116.000 zł , zaś wartość położonej na działce sieci kanalizacyjnej wycenił na kwotę 11.600 zł. Przyjmując nawet, że do wartości sieci należałoby dodać koszty położenia nowej kanalizacji zgodnie z projektem , bowiem nie ulega wątpliwości, że położenie sieci odbiega od położenia projektowanego, to wartości te znacznie nie przewyższają wartości działki .

Reasumując powyższe Sąd uznał, iż żądanie powodów nie zasługuje na uwzględnienie , bowiem po stronie pozwanej Gminy P. brak legitymacji procesowej biernej odnośnie żądania opartego na art. 124 ust.5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zaś odnośnie żądania z art. 231§2 k.c. strona powodowa zgodnie z regułą wyrażoną w art. 6 kc, nie wykazała zaistnienie przesłanek warunkujących zastosowanie tegoż przepisu.

Rozstrzygnięcie o kosztach uzasadnia treść art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 §1 k.p.c.

Sąd zasądził od powodów na rzecz pozwanego koszty zastępstwa procesowego w wysokości określonej § 6 ust. 5 w zw. z § 3 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r w sprawie opłat za czynności radców prawnych.