Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 16 maja 2013 roku

Sąd Rejonowy w Głogowie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Dorota Onufrowicz-Miara

Protokolant: sekr. sąd. Paulina Kuśnierz

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2013 roku w Głogowie na rozprawie

sprawy z wniosku Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. w G.

przy udziale uczestników postępowania R. D. i M. P.

o stwierdzenie nabycia spadku po A. P.

postanawia:

I. stwierdzić, że spadek po A. P., synu S. i J., zmarłym w dniu 07 kwietnia 2011 roku w ostatnim miejscu zamieszkania w G., na podstawie ustawy, dziedziczą dzieci:

1.  córka R. D. z domu P.,

2.  syn M. P. po 1/2 części każdy z nich,

II. zasądzić od uczestników postępowania R. D. i M. P. na rzecz wnioskodawcy Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. w G. kwotę po 70,00 złotych od każdego z nich tytułem zwrotu kosztów postępowania, nie obciążając uczestników pozostałą częścią tych kosztów.

Sędzia:

I Ns 374/13

UZASADNIENIE

Wnioskodawca Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytowa im. F. S. w G., przy udziale uczestników postępowania R. D. i M. P. domagał się w niniejszej sprawie stwierdzenia nabycia spadku po A. P., zmarłym w dniu 7 kwietnia 2011 roku na podstawie ustawy, przez wymienionych wyżej uczestników postępowania, jako dzieci spadkodawcy, wnosząc o zasądzenie od uczestników postępowania na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości czterokrotności stawki minimalnej - 240 złotych, 50 złotych opłaty od wniosku, 17 złotych opłaty skarbowej za pełnomocnictwo oraz kosztów poniesionych w celu ustalenia następców prawnych zmarłego A. P. w tym: kwoty 48 złotych za wniosek o wskazanie następców prawnych wraz z pełnomocnictwem, 117 złotych tytułem kosztów uzyskania odpisów skróconych aktów stanu cywilnego z pełnomocnictwami.

Na rozprawie w dniu 16 maja 2013 roku uczestnik postępowania M. P. wniósł o choć częściowe nieobciążanie go kosztami postępowania. Wskazał że utrzymuje się z wynagrodzenia za pracę w kwocie od 2.200 do 2.500 netto, faktycznie jednak otrzymuje kwotę 700-900 złotych, gdyż pozostała część dochodu potrącana jest na zadłużenia z tytułu zaległych alimentów, które łącznie wynoszą 50.000 złotych. Uczestnik postępowania wskazał również, że R. D. utrzymuje się z renty rodzinnej po mężu i ma na utrzymaniu jedno małoletnie dziecko ( k - 24 verte).

Postanowieniem z dnia 16 maja 2013 roku Sąd Rejonowy w Głogowie stwierdził, że spadek po A. P. dziedziczą na podstawie ustawy jego dzieci R. D. i M. P., po 1/2 części każde z nich.

Sprawa niniejsza prowadzona jest w trybie nieprocesowym, w związku z czym rozstrzygnięcie o kosztach postępowania opierało się na przepisach zawartych w art. 520 k.p.c. Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 520 § 1 k.p.c., każdy uczestnik postępowania nieprocesowego ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Jeżeli jednak uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości. To samo dotyczy zwrotu kosztów postępowania wyłożonych przez uczestników (art. 520 § 2 k.p.c.).

Wniosek dotyczył stwierdzenia nabycia spadku, na podstawie ustawy, przez uczestników postępowania jako dzieci spadkodawcy. Uznać więc należy, że interesy wnioskodawcy i uczestników postępowania były zgodne. Sprzeczność interesów w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku mogłaby zaistnieć jedynie wówczas, gdyby jeden z uczestników wnosił o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie testamentu, a drugi na podstawie ustawy, przy czym oba wnioski dotyczyłyby żądania stwierdzenia nabycia spadku na rzecz różnych osób. Sąd uznał jednak, że uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani wynikiem postępowania. To bowiem przede wszystkim wnioskodawcy zależy na ustaleniu kręgu spadkobierców po A. P. i przeprowadzeniu tego postępowania, celem określenia osób przeciw którym będzie miał możliwość wytoczenia powództwa w związku z zadłużeniami spadkodawcy. Uczestnicy postępowania zasadniczo nie są zainteresowani wynikiem postępowania, o czym świadczy fakt, że pomimo upływu dwóch lat od śmierci spadkodawcy, nie złożyli wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. Jeżeli zaś w ogóle przyjąć, że są oni w jakikolwiek sposób zainteresowani w sprawie to stopień tego zainteresowania jest znacznie mniejszy niż w przypadku wnioskodawcy i sprowadza się do uzyskania informacji kto i w jakim rozmiarze nabywa spadek. Można więc uznać, że odmienność celów, którym służyć ma stwierdzenie praw do spadku po zmarłym dla wnioskodawcy i uczestników postępowania, wskazuje na różny stopień ich zainteresowania w sprawie. Z tej przyczyny Sąd rozdzielił stosunkowo obowiązek ponoszenia kosztów niniejszego postępowania uznając, że co do zasady zarówno wnioskodawca, jak i uczestnicy postępowania powinni ponieść powstałe w sprawie koszty postępowania w częściach równych. Brak bowiem podstaw by całkowicie zwolnić wnioskodawcę z obowiązku ponoszenia kosztów postępowania, które we własnym interesie zainicjował.

Poniesione przez wnioskodawcę w niniejszej sprawie koszty postępowania ustalono na sumę 214 zł, obejmującą następujące kwoty: 39 złotych tytułem odpisu skróconego aktu zgonu spadkodawcy A. P. wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa, 50 zł tytułem opłaty od wniosku, 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa procesowego, 48 złotych na poczet wniosku o wskazanie następców prawnych spadkodawcy wraz z opłatą od pełnomocnictwa, oraz 60 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego przy przyjęciu stawki minimalnej (na podstawie § 8 pkt 2 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1349). Wnioskodawca w żaden sposób nie uzasadnił żądania w zakresie przyznania wynagrodzenia w wysokości czterokrotności stawki minimalnej, zaś ani rodzaj sprawy ani też nakład pracy pełnomocnika nie uzasadniał określenia tego wynagrodzenia w wysokości wyższej niż stawka minimalna. Nie uwzględniono również kosztów pozyskania przez wnioskodawcę pozostałych odpisów skróconych aktów stanu cywilnego, poza odpisem skróconym aktu zgonu spadkodawcy. Wnioskodawca bowiem, poza tym rodzajem dokumentu, nie musiał aktów tych uzyskiwać. Brak przedstawienia aktów stanu cywilnego nie jest brakiem formalnym wniosku. Nie powoduje również zawieszenia postępowania w sprawie. Wystarczyło w tym zakresie złożenie wniosku o zobowiązanie uczestników do przedłożenia odpowiednich odpisów aktów urodzenia ( bądź w przypadku kobiet aktów małżeństwa ) na rozprawę, co spowodowałoby zmniejszenie kosztów w tym zakresie, gdyż z całą pewnością posiadają oni te dokumenty. Możliwe było również złożenie wniosku o zwrócenie się przez sąd do odpowiedniego USC, gdyż sąd z urzędu ma obowiązek ustalić krąg spadkobierców ( art. 670 § 1 k.p.c.). Ponadto zaś, zgodnie z art. 671 k.p.c. i 672 k.p.c., podstawowym dowodem pozwalającym na ustalenie kręgu spadkobierców jest zapewnienie spadkowe, w szczególności gdy do dziedziczenia powołana jest pierwsza grupa spadkobierców czyli dzieci.

Ponieważ, jak wskazano wyżej Sąd nałożył na wnioskodawcę i uczestników postepowania obowiązek ponoszenia kosztów niniejszego postępowania w częściach równych Sąd zasądził od każdego z uczestników na rzecz wnioskodawcy kwoty po 70 złotych ( 214 złotych podzielone przez trzech łącznie z wnioskodawcą uczestników postępowania daje 71,33 złote). Sąd nie obciążył uczestników tymi kosztami w pozostałej części. Zgodnie z wyrażoną w art. 102 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. zasadą słuszności uczestnicy postępowania nie powinni ponosić odpowiedzialności za te koszty, które nie były w sprawie konieczne i których można było uniknąć przez właściwe sformułowanie wniosków dowodowych. Sąd miał tu na myśli koszty uzyskania przez wnioskodawcę aktów stanu cywilnego wraz z opłatami od pełnomocnictw w tym zakresie, skoro spadkobiercy takie akty posiadają i mogą je bez przeszkód okazać na żądanie Sądu.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.