Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2012 r.

Sąd Rejonowy VII Wydział Cywilny w L.

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2012 r.

na rozprawie

sprawy z powództwa A. I. i K. B.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółka Akcyjna w W.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej Towarzystwa (...) w W. na rzecz powodów A. I. i K. B. kwotę 15 327,55 zł (piętnaście tysięcy trzysta dwadzieścia siedem złotych 55/100) z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 13 158,98 zł od dnia 30/11/2010r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 300 zł od dnia 03/04/2012r. do dna zapłaty,

- od kwoty 1868,57 zł od dnia 13/11/2012r. do dnia zapłaty:

II.  oddala dalej idące powództwo;

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powodów kwotę 3497,50 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania;

Sygn. akt VII C 357/12

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 22 lutego 2012 roku skierowanym przeciwko Towarzystwu (...) Spółka Akcyjna w W. powodowie A. I. i K. B. domagali się zasądzenia od strony pozwanej na swoją rzecz kwoty 13 458,98 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 grudnia 2010 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu swojego żądania wskazali, że w następstwie kolizji z dnia 17 listopada 2010 roku uszkodzeniu uległ samochód marki M.-B. o nr rej (...) stanowiący współwłasność powodów. Odpowiedzialność odszkodowawczą za skutki tego zdarzenia ponosi strona pozwana, u której był ubezpieczony w zakresie OC pojazd sprawcy szkody. Powodowie podali, że strona pozwana tytułem odszkodowania wypłaciła im kwotę w łącznej wysokości 19 251,52 zł. W ocenie powodów powyższa kwota została znacznie zaniżona, wobec czego zlecili oni sporządzenie prywatnej opinii technicznej, z której wynika, że rzeczywisty rozmiar szkody wyniósł 32 410,50 zł. Z tytułu zlecenia wskazanej kalkulacji powodowie uiścił kwotę 300 zł. Pismem z dnia 7 listopada 2012 roku powodowie rozszerzyli żądania pozwu o kwotę 1 868,57 zł.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu strona pozwana wskazała, że w toku postępowania likwidacyjnego dokonała kalkulacji wysokości szkody i wypłaciła powódce łączną kwotę 19 251,52 zł, która to kwota – w jej ocenie – rekompensuje w całości poniesioną przez powodów szkodę. Podniosła, że wykonana przez nią wycena wysokości szkody została sporządzona zgodnie z zaleceniami producenta pojazdu w tym zakresie w sposób umożliwiający przywrócenie pojazdu powódki do stanu sprzed szkody. Podała nadto, że przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody może nastąpić przy użyciu części nowych. Pozwana podała, iż powodowie nie przedłożyli żadnej dokumentacji świetle której ich żądanie mogłoby zostać uznane za udowodnione. Pozwana zakwestionowała przedłożoną przez powodów kalkulację szkody zarzucając, iż ujęte w niej stawki zarówno za części jak i za roboczogodziny są zawyżone, bowiem pojazd powodów w dacie zdarzenia miał 8 lat. Zarzuciła nadto, że niezasadne jest żądanie powódki zwrotu kwoty 3000 zł wydatkowanej przez nią za sporządzenie kosztorysu, który stanowi jedynie dokument prywatny wykonany na rzecz powodów.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 listopada 2010 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki M. (...) o nr rej (...) należący do powodów. Sprawca zdarzenia był ubezpieczony z tytułu odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej – w Towarzystwie (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W..

/bezsporne/

Ustalony zgodnie z wymogami wynikającymi z technologii naprawy producenta zakres części do wymiany w pojeździe powódki obejmuje: wzmocnienie tablicy rejestracyjnej, wykładzinę zderzaka przedniego, listwy ochronne zderzaka przedniego, prowadnice zderzaka przedniego, wzmocnienie zderzaka przedniego, obojniki zderzaka przedniego,, czujniki przednie systemu P. i obudowy tych czujników, kratę czołową, maskę silnika, reflektor prawy, lewy oraz lewy przeciwmgielny, błotniki prawy i lewy, listwę boczną, napis ozdobny, listwy mocujące i mocowania przednie błotników przednich, wzmocnienie przednie środkowe, uchwyty i mocowania zderzaka przedniego, blachę wzmocnienia przednią lewą i prawą, wspornik reflektora lewego i prawego, blachę łączącą nadkola, osłonę powietrza, zbiornik płynu spryskiwaczy, kondensator, przewód ciśnieniowy sprężarki, wspornik osi przedniej, chłodnicę, przewody i łączniki rur układu chłodzenia, kierownicę powietrza chłodnicy, chłodnice powietrza doładowującego, folie wewnętrzne drzwi, płyny eksploatacyjne. Całościowy zakres naprawy zgodnie z technologia naprawy producenta obejmuje ponadto: odbudowę koła przedniego lewego i prawego z przedłuż, wnękę koła przedniego prawego, zawias lewy pokrywy komory silnikowej, przód pojazdu, zwrotnicę przednią lewą, amortyzator przedni lewy oraz lakierowanie drzwi lewych i prawnych, listw bocznych drzwi. Wysokość szkody powstałej w pojeździe powódki odpowiada kosztom naprawy brutto i wynosi 34 279,07 złotych dla naprawy wykonanej z użyciem nowych oryginalnych części zamiennych, przy zastosowaniu stawek warsztatowych z rynku lokalnego oraz 27 353,67 zł dla naprawy przeprowadzonej z użyciem dostępnych zamienników części. Właściwą jakość naprawy pozwalającą na optymalne przywrócenie samochodu powodów do stanu sprzed szkody wymaga użycia w naprawie nowych części zamiennych, takich samych jakie uległy uszkodzeniu. Z uwagi na fakt, iż brak jest podstaw do uznania, by któraś z uszkodzonych w pojeździe części była zamiennikiem.

Dowód: opinia biegłego L. S. k. 64-86,

opinia uzupełniająca biegłego L. S. k. 99-100,

W dniu 18 listopada 2010 roku powodowie zgłosili szkodę stronie pozwanej. W toku postępowania likwidacyjnego decyzją z dnia 27 stycznia 2011 roku strona pozwana wypłaciła powódce tytułem odszkodowania kwotę 6 308,84 zł, następnie decyzją z dnia 21 lutego 2011 roku pozwana przyznała dalszą kwotę 12 617,68 zł oraz decyzją z dnia 18 kwietnia 2011 roku dalszą kwotę 175,89 zł, a następnie decyzją z dnia 24 maja 2011 roku pozwana dopłaciła dalszą kwotę 149,11 zł

Bezsporne a nadto : decyzja o przyznaniu odszkodowania z dnia 24-05-2011 k 17-18

Powodowie wystąpili do Stowarzyszenia (...) rzeczoznawców techniki motoryzacyjnej i ruchu drogowego w W. o sporządzenie kalkulacji naprawy samochodu. Z wykonanej kalkulacji szkody wynika, że koszt naprawy samochodu powodów wyniesie 32 410, 50 zł wraz z podatkiem VAT. Za sporządzenie wyceny powodowie zapłacili 300 zł.

Dowód: ocena techniczno- ekonomiczna nr (...) z dnia 3-10-2011 szkody k. 10-12

faktura VAT nr (...) z dnia 4-10-2011 k. 21

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje w całości na uwzględnienie.

Istota ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wynikająca z art. 822 k.c. i nast. sprowadza się do tego, że zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za te szkody ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której zawarta została umowa ubezpieczenia. Zgodnie z treścią art. 436 k.c. w zw. z art. 435 k.c., samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Według zaś art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W myśl natomiast art. 361 § 2 k.c., naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Szkodą majątkową jest różnica między stanem majątkowym poszkodowanego, który powstał po nastąpieniu zdarzenia powodującego uszczerbek, a stanem, jaki by istniał gdyby to zdarzenie nie nastąpiło. Chodzi tu o utratę lub zmniejszenie aktywów bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej. Z przepisu art. 361 § 2 k.c. wynika obowiązek pełnej kompensacji szkody.

Podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, iż odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje celowe, niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku (por. uchwała SN z dnia 13 czerwca 2003 r., III CZP (...), Biul. SN 2003, z. 6, poz. 4), przy czym poszkodowanemu należy się nie tylko zwrot poczynionych przez niego przy tej naprawie nakładów, ale i zwrot robocizny z uwzględnieniem przyjętych, z reguły w miejscu zamieszkania, stawek robocizny za tego rodzaju usługi (por. wyrok SN z dnia 11 grudnia 1997 r., I CKN (...), LEX nr 50530).

Bezspornym w sprawie jest, że w wyniku kolizji z dnia 17 listopada 2010 roku uległ uszkodzeniu samochód powodów, a podmiotem zobowiązanym do naprawienia szkody jest strona pozwana, którą ze sprawcą szkody łączyła umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej oraz to, że powodom z tego tytułu należy się odszkodowanie. Strona pozwana wypłaciła powodowi tytułem odszkodowania łączną kwotę 19 251,52 zł. Sporna między stronami była wysokość należnego odszkodowania ponad tę kwotę. Strona pozwana uważała, że kwota powyższa wyczerpuje w całości roszczenie powodów, powodowie natomiast twierdzili, że jest ona zaniżona.

W ocenie Sądu, otrzymana przez powodów kwota tytułem odszkodowania nie rekompensuje w pełni doznanej przez nią szkody. Na dowód swych twierdzeń o wysokości poniesionej szkody powodowie przedłożyli kalkulację naprawy dokonaną przez niezależnego rzeczoznawcę, z której wynikało, że rzeczywisty koszt naprawy samochodu wyniesie 32 410, 50 zł brutto. Natomiast powołany w toku sprawy na wniosek powodów biegły sądowy z zakresu techniki samochodowej i wyceny wartości pojazdów L. S.ustalił, że łączny koszt brutto naprawy samochodu powódki przy zastosowaniu nowych, oryginalnych części wyniesie 32 279,07 zł. W ocenie Sądu, opinia biegłego jest rzetelna, sporządzona zgodnie z zasadami kosztorysowania napraw pojazdów, dlatego też brak jest podstaw do jej podważenia. Sąd podziela przy tym (wbrew stanowisku strony pozwanej) wyrażony przez biegłego pogląd, że z technicznego punktu widzenia właściwą jakość naprawy pozwalającą na optymalne przywrócenie samochodu do stanu poprzedniego gwarantuje jej wykonanie zgodnie z procedurami i technologią naprawy producenta. W opinii biegły wskazuje, że części oryginalne spełniają wszelkie wymagania technologiczne i posiadają właściwe parametry. Biegły wyklucza przy tym możliwość skutecznej naprawy pojazdu powodów gwarantującej właściwą jakość i trwałość usługi przy użyciu tzw. zamienników, tym bardziej iż z analizowanych przez biegłego akt likwidacji szkody spornego pojazdu nie wynika, by części pojazdu które uległy uszkodzeniu były zamiennikami. W ocenie Sądu, biegły prawidłowo przyjął do obliczeń ceny nowych, oryginalnych części zamiennych i materiałów, ustalone przez producenta normy czasowe operacji naprawczych, lakierniczych, dodatkowych i powiązanych oraz stawki naprawy za roboczogodzinę w wysokości średnich stawek stosowanych w dacie powstania szkody przez renomowane warsztaty naprawcze na rynku lokalnym. W tym zakresie w ocenie Sądu biegły w sposób rzetelny uzasadnił przyjęcie stawki za roboczogodzinę w wysokości 90 złotych dla prac mechaniczno-blacharskich i 100 zł netto dla prac lakierniczych. Nie ulega wątpliwości, że przywrócenie rzeczy uszkodzonej do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu jej do stanu używalności w takim zakresie, jaki istniał przed wyrządzeniem szkody. Jeżeli do osiągnięcia tego celu konieczne jest użycie nowych elementów, to poniesione na nie wydatki wchodzą w skład kosztów naprawienia szkody przez przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego. W konsekwencji powyższe wydatki obciążają osobę odpowiedzialną za szkodę (por. wyrok SN z dnia 5 listopada 1980 r., III CRN (...), OSNC 1981, z. 10, poz. 186). W ocenie Sądu, zastosowanie do naprawy samochodu powodów w nin. sprawie nowych, oryginalnych części jest uzasadnione. Samochody, które brały udział w wypadku tracą na wartości mimo naprawy, a jako że celem jest pełne wyrównanie szkody w majątku poszkodowanej powódki, stąd jest ona uprawniony do wyboru części zamiennych i ich producenta. Wybór oryginalnych części zamiennych w sposób pełniejszy przywraca rzecz do stanu poprzedniego, jako że zastosowanie nieoryginalnych zamienników w większym stopniu obniża wartość rynkową pojazdu po wypadku. Jedynie w przypadku, gdyby koszt naprawy samochodu był wyższy od jego wartości przed uszkodzeniem, roszczenie poszkodowanego ograniczałoby się do kwoty odpowiadającej różnicy wartości samochodu sprzed i po wypadku (por. wyrok SN z dnia 20.02.2002 r., V CKN (...), OSNC (...)). Taka sytuacja jednak w nin. sprawie nie wystąpiła. Wskazać przy tym należy, że roszczenie o świadczenie należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana (por. wyrok SN z dnia 16 maja 2002 r., V CKN (...), LEX nr 55515) oraz czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza tą rzecz naprawić (por. wyrok SN z dnia 7 sierpnia 2003 r., IV CKN (...), LEX nr 141410). Poszkodowany nie musi zatem naprawiać pojazdu, może sprzedać go zachowując wypłacone odszkodowanie, może go naprawić tylko częściowo, dokonać naprawy własnoręcznie bądź użyć do naprawy części używanych lub podróbek.

Mając na względzie powyższe, Sąd uznał, że powództwo jest zasadne w przeważającej mierze i w związku z tym zasądził na rzecz powódki od strony pozwanej kwotę 15 327,55 zł, o czym orzekł w pkt I sentencji wyroku. Powyższa kwota stanowi różnicę pomiędzy odszkodowaniem rzeczywiście należnym powódce ustalonym przez opiniującego w sprawie biegłego, a odszkodowaniem wypłaconym powódce w toku postępowania likwidacyjnego prowadzonego przez stronę pozwaną. Jako że powodowie w pozwie żądali kwoty odsetek od kwoty 300 zł od dnia 30 listopada 2010 r. Sąd dalej idące powództwo oddalił, o czym orzekł w pkt II sentencji wyroku.

Sąd uwzględnił również powództwo co do kwoty 300 zł tytułem zwrotu zapłaty za fakturę VAT wystawioną za wykonanie na zlecenie powodów kalkulacji naprawy samochodu przez niezależnego rzeczoznawcę. O możliwości wliczenia takiej kwoty do sumy odszkodowania orzekł Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 maja 2004 roku (III CZP (...), OSNC (...)Jako że kosztorys dokonany przez stronę pozwaną jest rażąco zaniżony, a powódka nie posiada fachowej wiedzy do oceny jego prawidłowości, była niejako zmuszona do przejęcia obowiązków strony pozwanej w tym zakresie i wykonania kalkulacji naprawy, tak by móc określić wysokość swego roszczenia.

Powodom od zasądzonego świadczenia należą się również odsetki ustawowe liczone w sposób wskazany w art. 817 § 1 k.c. Sąd uwzględnił w tym zakresie żądanie powodów i uznał za zasadne żądanie odsetek od dnia 30 listopada 2010 roku tj od dnia sporządzania przez stronę pozwaną kalkulacji szkody co do kwoty 13 158,98 zł. Natomiast co do pozostałej kwoty rozszerzonego roszczenia zasadnym było zasądzenie odsetek ustawowych od 13 listopada 2012 roku- datę pisma pełnomocnika strony pozwanej, w którym ustosunkowuje się on do zgłoszonego przez powodów żądania rozszerzenia żądań pozwu. Jeśli chodzi o żądanie zwrotu kwoty 300 zł wynikającej z faktury VAT za ocenę rzeczoznawcy, powód może się jej domagać dopiero od dnia doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu (co nastąpiło w dniu 2 kwietnia 2012 roku k-43 ), bowiem żądanie zapłaty tej kwoty nie zostało wcześniej zgłoszone stronie pozwanej. Z uwagi na to od powyższej kwoty Sąd zasądził odsetki ustawowe nie jak wnosiła powódka od dnia 19 grudnia 2010 roku, lecz od dnia doręczenia odpisu pozwu stronie pozwanej w dniu 2 kwietnia 2012 roku i w tym zakresie powództwo podlegało częściowemu oddaleniu, o czym Sąd orzekł w pkt II sentencji wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. Powódka jest stroną wygrywającą w nin. sprawie (uległa bowiem jedynie co do nieznacznej części swojego żądania), dlatego też strona pozwana winna jej zwrócić w świetle powyższej regulacji koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na zasądzone w pkt III sentencji wyroku koszty procesu składa się: opłata od pozwu w wysokości 767 zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2.400 zł ustalone w oparciu o § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2002 r. Nr 163 poz. 1349 z późn. zm.), uiszczona przez powódkę zaliczka na wynagrodzenie opiniującego w sprawie biegłego oraz opłata skarbowa za udzielone pełnomocnikowi powódki pełnomocnictwo w wys. 34 zł.