Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Maria Cichoń
Protokolant:	sekr. sądowy Małgorzata Bugiel

po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2013 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa P. K.

przeciwko A. G. i J. S.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  pozbawia częściowo wykonalności tytuł wykonawczy w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 13 lutego 2007 r., sygn. akt (...), zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 lipca 2007 r., sygn. akt (...), w ten sposób, że:

- pozbawia wykonalności wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 lipca 2007 r., sygn. akt (...),

- w pkt I ppkt 1 lit. a i lit. b ponad kwotę 43.195,99 zł (słownie: czterdzieści trzy tysiące sto dziewięćdziesiąt pięć złotych 99/100) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 marca 2008 r. do dnia zapłaty,

- w pkt I ppkt 2 lit. a i lit. b oraz w pkt III w całości;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  znosi wzajemnie między stronami koszty procesu.

Na oryginale właściwe podpisy

I C 338/12

UZASADNIENIE

Powód P. K. w pozwie przeciwko A. G. i J. S. domagał się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Słupsku wydanego w dniu 13 lutego 2007 r. w sprawie (...), zmienionego następnie wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 lipca 2007 r., sygn. akt (...).

W uzasadnieniu swojego żądania powód podniósł, że na podstawie tytułu wykonawczego zostało wszczęte przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne co do całości tytułu wykonawczego w sytuacji, kiedy powód dobrowolnie dokonał łącznie wpłat na rzecz A. G. kwoty 63.565 zł (15.000 zł plus 24.287,62 zł plus 24.287,62 zł), a na rzecz J. S. kwoty 15.000 zł. Oznacza to, że należność główną wobec pozwanej A. G. została uregulowana w całości, a na rzecz pozwanej J. S. pozostała do zapłaty z należności głównej kwota 47.982,50 zł, a więc bezzasadne jest prowadzenie egzekucji co do całej należności głównej w wysokości 125.965 zł.

Pozwane A. G. i J. S. w odpowiedzi na pozew (k. 43) wniosły o oddalenie powództwa jako całkowicie bezzasadnego.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwane podniosły, iż strony w dniu 6 listopada 2007 r. zawarły porozumienie co do terminu i sposobu zapłaty przez powoda P. K. na rzecz każdej z pozwanych kwot zasądzonych prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie (...).

Pozwane przyznały, iż powód na poczet powyższych należności dokonał następujących wpłat:

- 20.000 zł – 10 września 2007 r.,

- 10.000 zł – 18 września 2007 r.,

- 24.287,62 zł – 16 listopada 2007 r.,

- 24.287,62 zł – 19 listopada 2007 r.,

- 10.000 zł – 4 lutego 2008 r.,

- 5.000 zł – 12 marca 2008 r.

Z tym, że po zarachowaniu powyższych kwot po połowie każdej wpłaconej kwoty na poczet zasądzonych kwot na rzecz każdej z pozwanych według zasad określonych w porozumieniu z dnia 6 listopada 2007 r. i po zaliczeniu tychże wpłat zgodnie z regułą wynikającą z art. 451 kc na należne odsetki, na rzecz każdej z pozwanych pozostała do zapłaty kwota 54.637,71 zł tytułem należności głównej wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 9 marca 2008 r. Jednocześnie wskazały, iż z uwagi na zbyt obszerne sformułowanie wniosku egzekucyjnego złożyły do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bytowie W. D. wniosek o ograniczenie prowadzonej egzekucji.

Sąd ustalił:

Wyrokiem z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie (...) Sąd Apelacyjny w Gdańsku dokonał zmiany zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 13 lutego 2007 r., sygn. akt (...) i w pkt I wyroku zasądził od pozwanego P. K. na rzecz powódek:

a)  J. S. kwotę 62.982,50 zł,

b)  A. G. kwotę 62.982,50 zł

z ustawowymi odsetkami w wysokości:

- 12,25% od dnia 13 listopada 2004 r. do 9 stycznia 2005 r.,

- 13,50% od dnia 10 stycznia 2005 r. do 14 października 2005 r.,

- 11,50% od dnia 15 października 2005 r. do dnia zapłaty.

Nadto w pkt II wyroku zasądził od pozwanego P. K. na rzecz powódek:

a)  J. S. kwotę 1.007,30 zł,

b)  A. G. kwotę 1.007,30 zł

tytułem zwrotu kosztów procesu, a w pkt III zasądził od pozwanego P. K. na rzecz obu powódek kwotę 2.700 zł kosztów postępowania apelacyjnego.

W dniu 2 sierpnia 2007 r. Sąd Apelacyjny w Gdańsku nadał klauzulę wykonalności co do pkt I 1a) i I 2a) oraz I 1b) i I 2b) i co do pkt III wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie (...) i wydał pełnomocnikowi powódek trzy tytuły wykonawcze.

dowód: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 lipca 2007 r., sygn. akt (...) i z.p.o. – odpowiednio k. 205 i 227 akt Sądu Okręgowego w Słupsku, sygn. akt (...).

W dniu 6 listopada 2007 r. pomiędzy M. S. i A. G. reprezentowanymi przez adwokata D. J. a P. K. zostało zawarte porozumienie co do zasad i terminu spłaty przez P. K. na rzecz wierzycielek kwot zasądzonych na mocy prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 lipca 2007 r., sygn. akt (...). Strony ustaliły, iż na dzień 10 września 2007 r. cała wierzytelność wynikająca z powyższego wyroku na rzecz każdej z wierzycielek wraz z kosztami wynosiła 86.788,79 zł.

Po zaliczeniu wpłat dokonanych przez P. K. w dniu 10 września 2007 r. i 18 września 2007 r. w łącznej kwocie po 15.000 zł na rzecz każdej z wierzycielek pozostała do spłaty kwota 72.862,85 zł.

Strony ustaliły, iż spłata pozostałej części zadłużenia osobno wobec każdej z wierzycielek nastąpi w trzech ratach:

a)  pierwsza rata w kwocie 24.287,62 zł plus należne odsetki ustawowe od dnia 30 października 2007 r. do dnia zapłaty, tj. 10 listopada 2007 r.;

b)  druga rata w kwocie 24.287,62 zł plus odsetki ustawowe od dnia 30 października 2007 r. do dnia zapłaty, tj. 10 grudnia 2007 r.;

c)  trzecia rata w kwocie 24.287,61 zł plus należne odsetki ustawowe od dnia 30 października 2007 r. do dnia zapłaty, tj. 10 stycznia 2008 r.

Zastrzeżono w porozumieniu, iż niezapłacenie którejkolwiek z rat w terminie powoduje obowiązek zapłaty raty i zaległych rat powiększonych o oprocentowanie równe podwójnej wysokości odsetek ustawowych naliczane od dnia następnego po dniu umówionym jako dzień zapłaty raty.

dowód: porozumienie z dn. 6 listopada 2007 r. – k. 5 – 6 akt.

Na podstawie zaskarżonego tytułu wykonawczego – wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 lipca 2007 r., sygn. akt (...), powód wpłacił na konto radcy prawnego D. J. z zaznaczeniem „sprawa G.” następujące sumy:

- 10 września 2007 r. – 20.000 zł,

- 18 września 2007 r. – 10.000 zł,

- 15 listopada 2007 r. – 24.287,62 zł,

- 29 listopada 2007 r. – 24.287,62 zł,

- 4 lutego 2008 r. – 10.000 zł,

- 12 marca 2008 r. – 5.000 zł

Razem:93.575,24 zł.

fakt przyznany przez strony w toku postępowania – odpowiedź na pozew – k. 43 – 49 akt oraz pismo powoda z dnia 29 kwietnia 2013 r. – k. 91 – 92 akt.

W lipcu 2012 r. pozwane działające przez pełnomocnika – radcę prawnego D. J. złożyły do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bytowie (obecnie przy Sądzie Rejonowym w Lęborku) W. D., Kancelaria (...) w B., wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko P. K., na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 lipca 2007 r., sygn. akt (...), opatrzonego klauzulą wykonalności.

dowód: wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z dnia 13 lipca 2012 r. – k. 1 – 4 akt Km (...), wyciąg z akt złożony w kopercie na k. 85 akt.

Komornik pismem z dnia 17 sierpnia 2012 r. wezwał powoda P. K. do zapłaty następujących należności wynikających z w/w tytułu wykonawczego:

- należność główna – 125.965 zł,

- odsetki do 17 sierpnia 2012 r. – 121.530,34 zł,

- koszty procesu – 4.714,60 zł

oraz koszty zastępstwa w egzekucji – 1.800 zł.

dowód: akta Km (...) – k. 21.

Komornik na podstawie złożonego przez pozwane wniosku o wszczęcie egzekucji podejmował czynności egzekucyjne: dokonał zajęcia rachunku bankowego powoda, zajęcia wierzytelności, przyłączył się do toczącej się egzekucji z nieruchomości.

dowód: pisma złożone na k. 41 – 43, 51 – 52, 56 – 57, 58, 62 – 63, zawiadomienie o przyłączeniu do egzekucji z nieruchomości, 76, 85, 90 – akt Km (...) – wyciąg z akt złożony w kopercie na k. 85 akt.

Pismem z dnia 11 lutego 2013 r. wierzycielki (pozwane w tej sprawie) złożyły w sprawie Km (...) wniosek o ograniczenie egzekucji prowadzonej przeciwko dłużnikowi P. K. (powodowi w tej sprawie) do kwot:

- 54.637,71 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 9 marca 2008 r. do dnia zapłaty na rzecz A. G.;

- 54.637,71 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 9 marca 2008 r. do dnia zapłaty na rzecz M. S..

dowód: wniosek o ograniczenie egzekucji z dnia 11 lutego 2013 r. – złożony w aktach egzekucyjnych Km (...) – wyciąg z akt złożony w kopercie na k. 85 akt.

Rozliczenie wpłat dokonanych przez powoda na poczet należności zasądzonych na rzecz pozwanych na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 13 lutego 2007 r., sygn. akt (...) zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 lipca 2007 r., sygn. akt (...).

Uwaga! Każdą z wpłat Sąd dzielił na dwie równe kwoty z zaliczeniem na poczet należności dla każdej z pozwanych.

1)  kwota 20.000 zł, wpłata: 10 września 2007 r. (dla każdej z pozwanych przypada kwota) 10.000 zł – z kwoty tej 2.357,30 zł zarachowano na koszty procesu. Pozostała kwota, tj. 7.642,70 zł na odsetki od należności głównej;

2)  kwota 10.000 zł, wpłata: 18 września 2007 r. (dla każdej z pozwanych przypada kwota) 5.000 zł – cała kwota zarachowana na poczet odsetek od należności głównej;

3)  kwota 24.287,62 zł, wpłata: 15 listopada 2007 r. (dla każdej z pozwanych przypada kwota 12.143,81 zł). Na dzień 15 listopada 2007 r. z wpłaconych kwot po odjęciu kosztów procesu została kwota 24.796,51 zł (7.642,70 zł plus 5.000 zł plus 12.143,81 zł). Należne odsetki ustawowe od kwoty na ten dzień wynoszą 22.801,82 zł. Z kwoty 24.796,51 zł po odjęciu odsetek 22.801,82 zł na należność główną zarachować należało kwotę 1.994,69 zł.

Według stanu na dzień 15 listopada 2007 r. do zapłaty pozostała na rzecz każdej z pozwanych kwota 60.987,85 zł (62.982,50 zł - 1.994,95 zł) wraz z odsetkami ustawowymi;

4)  kwota 24.287,62 zł, wpłata: 29 listopada 2007 r. (dla każdej z pozwanych przypada kwota 12.143,81 zł). Odsetki ustawowe od kwoty 60.987,85 zł za okres od 15 listopada 2007 r. do 29 listopada 2007 r. wynoszą 288,23 zł.

12.143,81 – 288,23 zł = 11.855,58 zł – kwota przeznaczona na spłatę należności głównej.

60.987,85 zł – 11.855,58 zł = 49.132,27 zł – taka kwota została do zapłaty na dzień 29 listopada 2007 r. wraz z odsetkami ustawowymi od tego dnia;

5)  kwota 10.000 zł, wpłata: 4 lutego 2008 r. (dla każdej z pozwanych przypada kwota 5.000 zł). Odsetki ustawowe od kwoty 49.132,27 zł za okres od 30 listopada 2007 r. do 4 lutego 2008 r. wyniosły 1.037,16 zł.

5.000 zł – 1.037,16 zł = 3.962,84 zł – kwota przeznaczona na spłatę należności głównej.

49.132,27 zł – 3.962,86 zł = 45.169,43 zł – taka kwota pozostała do spłaty na dzień 4 lutego 2008 r. wraz z odsetkami ustawowymi od tej daty.

6)  kwota 5.000 zł, wpłata: 12 marca 2008 r. (dla każdej z pozwanych przypadła kwota 2.500 zł). Odsetki ustawowe od kwoty 45.169,43 zł wyniosły 526,56 zł.

2.500 zł – 526,56 zł = 1.973,44 zł.

45.169,43 zł – 1.973,44 zł = 43.195,99 zł – taka kwota pozostała powodowi do spłaty na rzecz każdej z pozwanych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 12 marca 2008 r.

/wyliczenia Sąd dokonał posługując się kalkulatorem – odsetki ustawowe z programu LEX/

Sąd zważył:

Powództwo częściowo zasługuje na uwzględnienie.

Bezsporne w niniejszej sprawie są okoliczności dotyczące wysokości i terminu kwot wpłaconych przez powoda na rachunek bankowy pełnomocnika pozwanych, tytułem spłaty przez powoda należności przysługujących pozwanym na podstawie zaskarżonego tytułu wykonawczego.

Spór w istocie dotyczy sposobu zarachowania tychże wpłat.

Strony co prawda zawarły w dniu 6 listopada 2007 r. pozasądową ugodę co do sposobu i terminu dokonania spłaty przez powoda na rzecz pozwanych należności wynikających z przedmiotowego tytułu wykonawczego. Z uwagi jednak na to, iż powód nie wywiązał się z warunków tejże ugody, a pozwane nie wykazały w toku postępowania, aby posiadały tytuł wykonawczy co do odsetek umownych w wysokości podwójnych odsetek ustawowych należnych im na podstawie tej ugody w razie niewywiązania się przez powoda z warunków ugody, zdaniem Sądu, w zakresie ustalenia, w jakim stopniu powód zaspokoił pozwane, należy odnieść się bezpośrednio do tytułu wykonawczego, z pominięciem ugody.

W tym stanie rzeczy Sąd dokonał zarachowania wpłaconych przez powoda kwot na poczet zasądzonych należności, na rzecz każdej z pozwanych, mając na uwadze art. 451 § 1 kc (szczegółowe rozliczenie zostało przedstawione w pierwszej części uzasadnienia).

W myśl tego przepisu spełnione świadczenie na poczet danego długu wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne, tj. koszty i odsetki oraz na zalegające świadczenie główne.

Sąd nie uwzględnił stanowiska powoda, iż kwoty, które wpłacał on na konto pełnomocnika pozwanych, były przeznaczone w pierwszej kolejności na spłatę jego długu wobec A. G.. Powód dokonywał bowiem wpłat na rachunek bankowy osoby, która reprezentowała obie jego wierzycielki, a ponadto wykazywał jako tytuł wpłaty w przypadku wpłaty kwoty 24.287,62 zł w dniu 15 listopada 2007 r. i kwoty 24.287,62 zł w dniu 29 listopada 2007 r. – „rata sprawa G.”. Mając jeszcze nadto na uwadze, że powód wpłacał te kwoty w ramach ugody z dnia 6 listopada 2007 r., brak jest całkowicie podstaw, aby uznać, że kwota 24.287,62 zł wpłacona 29 listopada 2007 r. była wpłacona na rzecz A. G. w sytuacji, kiedy pierwsza rata wynikająca z ugody na rzecz J. S. nie była zapłacona, a termin spłaty drugiej raty, wyznaczony na dzień 10 grudnia 2007 r., jeszcze nie nadszedł.

Ponadto powód w sposób całkowicie dowolny zaliczał wpłacone przez siebie kwoty w pierwszej kolejności na poczet należności głównej, pomijając całkowicie zasady zarachowania spełnionego świadczenia określone w art. 451 kc.

Brak jest również podstaw – z powodów, co do których Sąd już się wypowiedział – aby wpłacone przez powoda kwoty na poczet zasądzonego świadczenia na rzecz pozwanych zarachować, stosując zasady określone w ugodzie z dnia 6 listopada 2007 r. Bezzasadne jest więc twierdzenie pozwanych, iż powód na podstawie zaskarżonego tytułu wykonawczego winien jest każdej z pozwanych kwotę 54.637,71 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 9 marca 2008 r., a nie kwotę 43.195,99 zł z ustawowymi odsetkami od 12 marca 2008 r., jak to wynika z wyliczeń przedstawionych przez Sąd.

W tym stanie rzeczy Sąd ponad w/w kwotę, na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 kpc, pozbawił wykonalności zaskarżony tytuł wykonawczy.

Z uwagi na to, iż pozwane ograniczyły egzekucję prowadzoną przeciwko powodowi dopiero w toku procesu, Sąd ustalając wynik procesu wziął pod uwagę zakres egzekucji prowadzonej przez pozwane na dzień wytoczenia powództwa przez powoda – i ostatecznie na podstawie art. 100 kpc koszty procesu zniósł wzajemnie.

Na oryginale właściwy podpis