Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 29 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu, Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Sobolewska - Hajbert

SSO Wojciech Wójcik (spr.)

SSO Anna Kuczyńska

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2013 r. we Wrocławiu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Syndyka Masy Upadłości (...) Spółka Akcyjna w upadłości likwidacyjnej z siedzibą we W.

przy udziale (...) Spółka z o.o. (...) spółka komandytowa z siedzibą we W.

o wpis w dziale III księgi wieczystej (...) zabezpieczenia roszczenia

na skutek apelacji uczestnika postępowania

od wpisu Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Krzyków z dnia 11 grudnia 2012 r.

sygn. akt Dz. Kw 51974/12

postanawia:

I.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że wpis zabezpieczenia roszczenia Syndyka Masy Upadłości (...) S.A. w upadłości likwidacyjnej przez zakazanie M. L. i J. L. korzystania z przysługującemu im w spółce (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. (obecnie (...) sp. z o.o.) prawa głosu w zakresie wyrażenia zgody na zbycie nieruchomości położonej przy ul. (...) we W. uchylić i wniosek oddalić;

II.  odrzucić dalej idącą apelację;

III.  ustalić, że uczestnicy ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym orzeczeniem Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków dokonał wpisu zabezpieczenia roszczenia Syndyka Masy Upadłości (...) S.A. w upadłości likwidacyjnej przez zakazanie M. L. i J. L. korzystania z przysługującemu im w spółce (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. (obecnie (...) sp. z o.o.) prawa głosu w zakresie wyrażenia zgody na zbycie nieruchomości położonej przy ul. (...) we W. w dziale III księgi wieczystej (...).

Apelację od powyższego wpisu wywiódł uczestnik postępowania w całości. Uczestnik postępowania zaskarżył również wpis wzmianki w dziale III księgi wieczystej (...) w poddziale „wnioski i podstawy wpisów w księdze wieczystej” postanowienia o ogłoszeniu upadłości i wyznaczeniu syndyka VIII GU 164/12 o którym zawiadomiono uczestnika w dniu 13 grudnia 2012 r., również w całości.

Apelujący zaskarżonym wpisom zarzucił:

1. naruszenie prawa procesowego, a to art. 626 ⁶ § 2 k.p.c. w zw. z art. 357 § 2 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że Wnioskodawca prawidłowo przedstawił treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej podczas, gdy:

- wnioskodawca przedstawił Sądowi odpis postanowienia Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 25 października 2012 r. , w sprawie o sygn. akt I Co 394/12 bez uzasadnienia, w którym Sąd oddala wniosek o wpis ostrzeżenia o zakazanie sprzedaży zbywania oraz obciążania przez spółkę nieruchomości, udziałów w przedmiotowej nieruchomości, pomimo, iż postanowienie takie zgodnie z treścią normy prawnej wyrażonej w art. 357 § 2 k.p.c. doręcza się uprawnionemu i obowiązanemu wraz z uzasadnieniem;

- uwzględnienie wniosku pomimo, iż właścicielem nieruchomości jest (...) sp. z o.o. I. sp.k., a nie L. sp. z o.o, której jedynie pośrednio dotyczy przedmiotowe postanowienie;

- wpisanie w dziale II księgi wieczystej w poddziale „wnioski i podstawy prawne wpisów w księdze wieczystej” wzmianki o podstawie wniosku - postanowienie o ogłoszeniu upadłości i wyznaczeniu syndyka, z dnia 30 lipca 2012 sygn. akt VIII GU 164/12 pomimo, iż już samej treści przedstawionego przez wnioskodawcę postanowienia wynika, iż dotyczy ono upadłości spółki (...) S.A.. nie zaś spółki (...) sp. z o.o. I. sp. k.;

2. naruszenie prawa procesowego, a to art. 626 ⁸ § 5 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i dokonanie wpisu wskazanego we wniosku pomimo, iż brak zgodności danych stanowi przeszkodę do dokonania wpisu, co wynikało z braku zbadania treści księgi wieczystej o nr (...);

3. sprzeczność istotnych ustaleń Sądu I instancji ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, polegającą na przyjęciu, że w księdze wieczystej nieruchomości położonej we W. przy ul. (...) należy wpisać ostrzeżenie o zakazaniu M. L. i J. L. korzystania, podczas gdy już z treści samego postanowienia Sądu Okręgowego wynika, iż postępowanie to dotyczyć ma uznania za bezskuteczną umowy sprzedaży udziałów w kapitale zakładowym spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą we W., nie zaś (...) sp. z o.o. I. sp.k. będącej aktualnym właścicielem nieruchomości;

Wskazując na powyższe uczestnik postępowania wniósł o zmianę zaskarżonego wpisu Sądu I instancji w całości poprzez oddalenie wniosku o wpis w księdze wieczystej nieruchomości położonej we W. przy ul. (...) dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków prowadzi księgę wieczystą o nr (...) zabezpieczenia roszczenia uprawnionego syndyka masy upadłości (...) S.A. w upadłości likwidacyjnej przez zakazanie M. L. i J. L. korzystania z przysługującego im w spółce (...) sp. z o.o. (obecnie (...) sp. z .o.o.) prawa głosu w zakresie wyrażania zgody na zbycie nieruchomości położonej przy ul. (...), oraz wpisu wzmianki w dziale III tej księgi w poddziale „wnioski i podstawy wpisów w księdze wieczystej” postanowienia o ogłoszeniu upadłości i wyznaczeniu syndyka VIII GU 164/12 w całości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja okazała się częściowo zasadna, mimo zasadniczo nietrafnego jej uzasadnienia

Przede wszystkim należy podkreślić, że apelujący zaskarżył nie tylko wpis dotyczący ujawnienia zakazu korzystania z prawa głosu w określonym zakresie przez wspólników (...) spółki z o.o. (obecnie (...) sp. z o.o.), ale też zamieszczenie wzmianki w dziale III księgi wieczystej (...) w poddziale „wnioski i podstawy wpisów w księdze wieczystej”, wskazującej na postanowienie o ogłoszeniu upadłości i wyznaczeniu syndyka - sygn. akt VIII GU 164/12. Już w tym miejscu należy zaznaczyć, że apelacja odniesiona do wskazanej wzmianki była niedopuszczalna. Wzmianka taka nie stanowi bowiem samoistnego wpisu, a jedynie ma zadanie informować, na jakiej podstawie (na podstawie jakiego dokumentu) dokonany został sam wpis. Z tej przyczyny apelacja w tym zakresie podlegała odrzuceniu na zasadzie art. 370 k.p.c., o czym orzeczono w punkcie II postanowienia.

Przechodząc do oceny zasadności apelacji dotyczącej wpisu zakazu korzystania z prawa głosu należy przede wszystkim wskazać, że został on dokonany przede wszystkim na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego, które wprost nałożyło taki zakaz na wskazane we wpisie osoby. Nie ma więc znaczenia podnoszona w apelacji okoliczność, iż postępowanie, w toku którego wydano wskazane postanowienie co do zasady ma za przedmiot stwierdzenie bezskuteczności określonej umowy. Skoro sąd powszechny orzekł o zabezpieczeniu takiego roszczenia przez zakazanie wykonywania prawa głosu w określonym zakresie to zakaz ten obowiązuje jego adresatów.

Niezrozumiałe są też argumenty apelującego o tym, że Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 25 października 2012 r. miał oddalić wniosek o wydanie w ramach postępowania zabezpieczającego zakazu zbywania i obciążania nieruchomości przez spółkę z o.o. (...) ta mogła by mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia w sytuacji, gdyby wnioskodawca domagał sie wpisu ujawniającego taki zakaz nałożony na spółkę, jednak nie budzi wątpliwości, że zaskarżony wpis dotyczy zupełnie innego zakazu, tzn. zakazu nałożonego na wspólników spółki z o.o.

Zasadny okazał sie natomiast zarzut oparty na wskazaniu, że właścicielem nieruchomości jest (...) sp. z o.o. I. sp. k., natomiast zakaz dotyczy wykonywania prawa głosu w spółce (...) sp. z o.o. (obecnie (...) sp. z o.o.). Są to dwa odrębne podmioty, mimo, że spółka z o.o. jest wspólnikiem spółki komandytowej. Spółka z o.o. nie ma, zgodnie z treścią księgi wieczystej, jakichkolwiek uprawnień w stosunku do nieruchomości i już z tego względu dokonywanie wpisów dotyczących tej spółki w tej księdze jest oczywiście niedopuszczalne. Wniosek podlegał więc z tej przyczyny oddaleniu.

Niezależnie od tych uwag i ustalonego stanu prawnego nieruchomości należy wyrazić wątpliwość, czy dopuszczalne jest dokonanie wpisu dotyczącego w istocie wspólników spółki będącej właścicielem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 u.k.w.h. „księgi wieczyste prowadzi się w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości”. Nie prowadzi się ich natomiast w celu ustalania (ujawniania) sytuacji prawnej właścicieli nieruchomości (a zwłaszcza byłych właścicieli), nawet jeśli pośrednio zmiany tej sytuacji mogą w przyszłości wpływać na sytuację prawną nieruchomości, w szczególności jej właściciela. Również treść art. 16 ust. 1 i 2 u.k.w.h., wskazującego zakres praw i roszczeń, jakie podlegają wpisowi w księdze wieczystej, nie prowadzi do wniosku, że w księdze możliwe jest dokonanie wpisu o sytuacji wspólników spółki z o.o.

Należy przy okazji podkreślić, że wpis do księgi wieczystej może być dokonany tylko na podstawie przepisu ustawy, treści księgi nie można natomiast „zaśmiecać” informacjami („ostrzeżeniami”) m.in. dotyczącymi właściciela i byłych właścicieli, o wszczęciu wszelkich postępowań, których stronami są te osoby czy wreszcie o skuteczności zawieranych między nimi umów czy nawet o składanych przez nie oświadczeniach w tym zakresie.

W związku z powyższym, na zasadzie art. 386 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie I postanowienia.

Orzeczenie o kosztach Sąd Okręgowy oparł na treści art. 520 § 1 k.p.c.