Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 11/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 kwietnia 2013 r.

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Izabela Kosińska - Szota

Protokolant Lucyna Kazimierczuk

po rozpoznaniu w dniu 30 kwietnia 2013 r. w Kłodzku na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w S.

przeciwko K. K.

o zapłatę 261 zł

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 11/13

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) S.A.w S.wniosła o zasądzenie od pozwanego K. K.kwoty 261 zł i kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 60 zł w uzasadnieniu pozwu podając, że w dniu 27 kwietnia 2010 r. została zawarta z pozwanym umowa ubezpieczenia oc pojazdów mechanicznych potwierdzona polisą nr (...)obejmującą pojazd o nr rej. (...), pozwany nie zapłacił składki w całości przez co pozostała należność w kwocie dochodzonej pozwem. Strona powodowa podniosła, że wykonała swoje zobowiązanie świadcząc ochronę ubezpieczeniową okresie, na jaki została zawarta umowa, a pozwany mimo wezwania do zapłaty nie uiścił żądanej kwoty.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanym w elektronicznym postępowaniu upominawczym pozwany wniósł o oddalenie powództwa podnosząc, że zapłacił składkę ubezpieczeniową po zawarciu umowy u licencjonowanej agentki ubezpieczeniowej A. T., która przywłaszczyła składkę, za co została skazana wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku, w związku z tym pozwany już dokonywał opłaty składki na rzecz E. H..

W odpowiedzi na sprzeciw strona powodowa podtrzymała swe żądanie wskazując, że dochodzi od pozwanego zapłaty zaległej składki, gdyż zgodnie z zawartą umową ubezpieczeniową pozwany był zobowiązany dokonać zapłaty przelewem na rachunek polisy nr (...), a nie do rąk agenta. W związku z tym powinien zapłacić składkę stronie pozwanej, a sam dochodzić zapłaty tej kwoty od agentki.

Sąd zobowiązał pełnomocnika strony powodowej do złożenia umowy agencyjnej łączącej powoda z A. T. zawierającej umowę w imieniu powoda z pozwanym oraz do złożenia ogólnych warunków ubezpieczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strona powodowa (...) S.A. z siedzibą w S. zawarło w dniu 5 stycznia 2009 r. umowę o świadczenie usług pośrednictwa ubezpieczeniowego z A. T. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą Biuro Usług (...).

Dowód: umowa o świadczenie usług pośrednictwa ubezpieczeniowego z załącznikami - k.62 - 86

W dniu 27 kwietnia 2010 r. pozwany K. K.zawarł umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego M. (...)o nr rej. (...)na okres od 28 kwietnia 2010 r. do 27 kwietnia 2011 r. za pośrednictwem agenta ubezpieczeniowego A. T.ze składką w wysokości 516 zł i umowę ubezpieczenia H. C. A.((...)) ze składką w wysokości 5 zł na ten sam okres. Zgodnie z umową łączna składka ubezpieczeniowa z obu umów została określona na kwotę 521 zł , przy czym została rozłożona na dwie raty: I rata w kwocie 261 zł płatna była 28 kwietnia 2010 r., II rata w kwocie 260 zł płatna była 27 września 2010 r.

Dowód: polisa komunikacyjna nr (...) - k.35 - 38

ogólne warunki ubezpieczenia kosztów udzielania natychmiastowej pomocy (...) dla klientów indywidualnych oraz małych i średnich przedsiębiorstw - k.53 - 61

Pozwany uiścił I ratę składki w kwocie 261 zł w dniu 28 kwietnia 2010 r. za pośrednictwem agenta ubezpieczeniowego A. T.. II ratę składki w kwocie 260 zł zapłacił również za pośrednictwem agenta ubezpieczeniowego w dniu 27 września 2010 r.

Dowód: dowody wpłat składki - k.48 i 49

W dniu 18 maja 2011 r. zostało sporządzone wezwanie do zapłaty dla pozwanego na kwotę 261 zł i 22,46 zł tytułem odsetek ustawowych.

Dowód: wezwanie do zapłaty zaległej składki ubezpieczeniowej - k.39

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 24 września 2012 r. A. T.została skazana za czyn polegający na tym, że w dniu 28 kwietnia 2010 r. pobrała od K. K.kwotę 261 zł w związku z zawarciem umowy ubezpieczenia nr polisy (...) firmie (...)na pojazd marki M. (...)o nr rej. (...), a następnie przywłaszczyła sobie tę kwotę nie odprowadzając jej do adresata, działając w ten sposób na szkodę K. K.i firmy (...), tj. przestępstwo z art.284 § 2 k.k. Na skazaną nałożono obowiązek naprawienia szkody.

Dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 24.09.2012 r. w sprawie (...)- k.8 - 13

A. T. nie naprawiła dotąd szkody pozwanemu i nie wpłaciła na jego rzecz przywłaszczonej kwoty 261 zł.

Okoliczność bezsporna

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest bezzasadne.

Wbrew twierdzeniu strony powodowej zawartemu w odpowiedzi na sprzeciw pozwany K. K.nie był zobowiązany do uiszczenia przelewem na rachunek bankowy składki w wysokości 261 zł. Strona powodowa nie wzięła pod uwagę, że pozwany nie miał obowiązku zapłaty składki jednorazowej, lecz składka była płatana w dwóch ratach, co zostało w sposób nie budzący wątpliwości oznaczone (...)w rubryce dotyczącej płatności składki - w dwóch ratach. Ponadto z treści polisy nr (...)w ogóle nie wynika, że wpłata właśnie składki jednorazowej winna nastąpić na wskazane w polisie Indywidualne Konto Polisy w Banku (...) S.A.

Dokonując interpretacji przepisów umowy w niniejszej sprawie, w której pozwany obowiązany był opłacić składkę w dwóch ratach, sięgnąć należało do ogólnych warunków ubezpieczenia dotyczących ubezpieczeń, które wynikają z treści umowy zawartej przez stronę powodową z pozwanym. Strona powodowa winna była już po otrzymaniu sprzeciwu uzupełniając braki formalne zawnioskować wszelkie niezbędne dowody, by udowodnić swe roszczenie. Tymczasem dopiero na wezwanie Sądu złożyła część dokumentów, o które Sąd wzywał. Strona powodowa przedłożyła o.w.u. kosztów udzielania natychmiastowej pomocy (...)dla klientów indywidualnych oraz małych i średnich przedsiębiorstw, nie przedłożyła natomiast o.w.u. posiadaczy pojazdów mechanicznych, mimo że pozwany zawarł zarówno umowę ubezpieczenia o.c. posiadaczy pojazdów mechanicznych, jak i umowę ubezpieczeniaH. C. Dokumenty te jako stanowiące integralną część umowy winny być dołączone do pozwu wraz z polisą.

Z treści przedłożonych o.w.u. "H. C. A." § 27 ust. 2 wynika, że na wniosek ubezpieczającego składka może być rozłożona na raty. Terminy płatności rat i ich wysokość ustala się zgodnie z zasadami ustalonymi dla płatności składki w umowie ubezpieczenia pojazdów mechanicznych od utraty, zniszczenia lub uszkodzenia (Autocasco). Nie sposób wywnioskować w jaki sposób winna była nastąpić płatność rat składki z tytułu ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody wyrządzone w związku z ruchem pojazdów, ponieważ strona powodowa nie wykazała tej okoliczności istotnej dla rozstrzygnięcia sprawy nie dołączając o.w.u. w tym przedmiocie.

Zwrócić należy uwagę, że pozwany uiścił zarówno pierwszą ratę składki w dniu 28 kwietnia 2010 r. w kwocie 261 zł, jak i drugą ratę składki w dniu 27 września 2010 r. opłacając je u agentki ubezpieczeniowej strony powodowej A. T.. Strona powodowa zarzuciła jednak pozwanemu, że spełnił świadczenie do rąk osoby nieuprawnionej, a okoliczność dotycząca skazania agentki za przywłaszczenie dokonanej przez pozwanego składki rodzi po stronie pozwanego dochodzenie od skazanej zapłaty składki.

Strona powodowa zapomina jednakże o łączącej ją z agentką ubezpieczeniową A. T.umowie o świadczenie usług pośrednictwa ubezpieczeniowego. W przepisie § 2 ust. 1 pkt 9 i 10 umowy strony postanowiły, że w ramach usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, agent zobowiązuje się do naliczania i przyjmowania od ubezpieczających składki płatnej jednorazowo lub pierwszej raty składki z tytułu zawartych umów ubezpieczenia oraz przekazywania ich E.w terminach i na zasadach ustalonych umową, jeżeli klient zdecyduje się na płatność u agenta; kolejne raty składki są wpłacane E. H.przez ubezpieczającego bez pośrednictwa agenta, z zastrzeżeniem postanowień pkt 10 poniżej. W pkt 10 ust. 1 § 2 wskazano, że do obowiązków agenta należy monitorowanie terminowego i we właściwych wysokościach uiszczania przez ubezpieczających składek z tytułu umów ubezpieczenia, które agent zawarł lub przy zawarciu których tylko pośredniczył.

Z tego względu nie polegają na prawdzie twierdzenia strony powodowej, że pozwany miał obowiązek uiścić składkę na rachunek wskazany w umowie. Pozwany mógł wg swego wyboru zapłacić składkę u agenta lub przelewem na konto. Jak wynika z przepisów umowy, skoro brak jest o.w.u. dotyczących ubezpieczenia o.c. posiadaczy pojazdów mechanicznych, a przepisy tej umowy odnoszą się do umów zawieranych przez agenta, pozwany mógł zapłacić do rąk agentki A. T. składkę jednorazową, jak i pierwszą ratę składki. Pozwany skorzystał z możliwości opłacenia składki w dwóch ratach i zapłacił składkę dochodzoną pozew w kwocie 261 do rąk agentki w dniu 28 kwietnia 2010 r., na dowód czego przedstawił dowód uiszczenia składki. Z przepisów umowy z dnia 5 stycznia 2009 r. wynika, że agentka nie miała prawa przyjąć drugiej raty składki. Choć pozwany zapłacił drugą ratę składki w kwocie 260 zł, to okoliczność ta nie jest przedmiotem sporu, wszak w sprawie chodzi o zapłatę pierwszej raty składki.

W myśl przepisu art.758 k.c. przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. Do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń agent jest uprawniony tylko wtedy, gdy ma do tego umocowanie.

Z umowy łączącej stronę powodową z A. T.wynika, że działała ona jako agent w imieniu i na rzecz E. H.w granicach udzielonego jej pełnomocnictwa (§ 1 ust. 2 umowy z dnia 5 stycznia 2009 r.). Ponadto zwrócić wypada również uwagę na treść art.759 k.c. który stanowi, iż w razie wątpliwości poczytuje się, że agent jest upoważniony do przyjmowania dla dającego zlecenie zapłaty za świadczenie, które spełnia za dającego zlecenie, oraz do przyjmowania dla niego świadczeń, za które płaci, jak również do odbierania zawiadomień o wadach oraz oświadczeń dotyczących wykonania umowy, którą zawarł w imieniu dającego zlecenie. Powszechnie wiadomo, że ubezpieczający zawierający umowę ubezpieczenia z agentem, najczęściej u niego płaci składkę, bądź jej pierwszą ratę.

W świetle powyższego błędne jest stanowisko strony powodowej, że pozwany spełnił świadczenie do rąk osoby nieuprawnionej, ponieważ agentka A. T.działała w imieniu i na rzecz e. H.. W związku z tym, to ubezpieczyciel winien dochodzić od niej zapłaty składki, skoro nie dopełniła ona obowiązków wynikających z umowy określonych w załączniku nr 4 do umowy z dnia 5 stycznia 2009 r., w szczególności § 2 ust. 5 nie przekazywała na bieżąco, w cyklach pięciodniowych nie później jednak niż siódmego dnia od daty zawarcia ze swoim udziałem umowy ubezpieczenia, pobranej przez siebie od ubezpieczonego składki jednorazowej lub pierwszej raty składki.

Skoro pozwany zapłacił pierwszą ratę składki ubezpieczeniowej do rąk uprawnionego na mocy powołanej wyżej umowy agenta, to strona powodowa winna do agenta kierować swe żądanie zapłaty tej składki, nie zaś do pozwanego.