Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 13 czerwca 2013 r.

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Ewa Karp

Protokolant: Damian Szabunio

po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2013 r. w Kłodzku

na rozprawie

sprawy z wniosku J. N. (1)

przy udziale T. B.

o stwierdzenie nabycia spadku po G. B.

stwierdza, że spadek po G. B.

zmarłej w dniu(...)r. w P.

ostatnio stale zamieszkałej w S.

na podstawie ustawy nabył syn T. B. w całości.

Sygn. akt I Ns 418/12

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni J. N. (1) wniosła o stwierdzenie, że spadek po G. B. na podstawie testamentu sporządzonego w formie aktu notarialnego w całości nabyła wnuczka J. N. (1).

Uczestnik T. B. wniósł o stwierdzenie, że na podstawie ustawy, spadek po zmarłej G. B. nabył w całości jej syn T. B. i wskazał, że kwestionuje ważność obu złożonych testamentów z uwagi na stan zdrowia spadkodawczyni, wskazując, że znajdowała się ona w stanie wyłączającym świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spadkodawczyni G. B.zmarła w dniu (...)r. Ostatnio stale zamieszkiwała w S.. W chwili śmierci była wdową. Miała jednego syna - uczestnika T. B.. Uczestniczka J. N. (1)jest wnuczką spadkodawczyni. Dzieci pozamałżeńskich ani przysposobionych spadkodawczyni nie miała.

Dowód:

? odpis skrócony aktu zgonu spadkodawczyni - k. 5;

? odpis skrócony aktu urodzenia uczestnika T. B. - k 6;

? odpis skrócony aktu małżeństwa J. N. (1) - k. 7;

? zapewnienie spadkowe wnioskodawczyni - k. 19 i

Spadkodawczyni G. B. pozostawiła dwa testamenty- testament notarialny z 2 września 2011 roku i testament własnoręczny z 31 grudnia 2011 roku.

Dowód:

? testamenty i protokół ogłoszenia i otwarcia testamentów- koperta k. 8 i 9;

W dniu 2 września 2011 r. testatorka przywieziona została przez wnuczkę J. N. (1) pod Kancelarię Notarialną w K.. Do samochodu, w którym siedziała testatorka, zszedł emerytowany notariusz W. D. - zastępca notariusz U. M. z Kancelarii Notarialnej w K.. G. B. nie wyszła z samochodu. Notariusz przygotował spadkodawczyni do podpisania testament, w formie aktu notarialnego, na mocy którego G. B. do całości spadku powołała wnuczkę J. N. (1).

Notariusz nie pamięta innych szczegółów sporządzenia testamentu, ani osób przebywających w samochodzie. Pamięta jedynie okoliczność podpisania przez testatorkę testamentu notarialnego.

Testament notarialny został otwarty i ogłoszony w dniu 12 kwietnia 2012 r.

Spadkodawczyni w dniu 31 grudnia 2011 r. własnoręcznie sporządziła testament, na mocy którego do całości spadku powołała wnuczkę J. N. (1).

Testament został otwarty i ogłoszony w dniu 12 kwietnia 2012 r.

Dowód:

? testamenty i protokół ogłoszenia i otwarcia testamentów- koperta k. 8 i 9;

? zapewnienie spadkowe k- 19

? przesłuchanie wnioskodawczyni K- 99-101

? przesłuchanie świadka W. D. k-98- 101

Przesłuchanie wnioskodawczyni J. N. (1), dokumentacja medyczna, oba testamenty oraz zeznania świadków - proboszcza Parafii w S. J. K., znającego całą rodzinę od wielu lat, zeznania świadków znajomych spadkodawczyni: W. S., J. C., T. O., zeznania rodziny testatorki - E. B., S. W., N. W., M. B. (1), M. B. (2), J. N. (2), A. N., J. B., zeznania sąsiada W. M., lekarza psychiatry M. Ż., który pamięta spadkodawczynię na podstawie dokumentacji wizyt, były przedmiotem analizy biegłych psychiatry i psychologa, powołanych w sprawie przez Sąd do oceny zdolności testowania w datach sporządzania testamentów i możliwości świadomego i swobodnego podjęcia decyzji i wyrażenia woli, przy uwzględnieniu uwarunkowań zdrowotnych i rodzinnych G. B..

Biegły psychiatra W. I. stwierdził, że zarówno w dniu 2 września 2011 r. jak też w dniu 31 grudnia 2011 r. spadkodawczyni G. B. była w stanie wyłączającym świadome i swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

Powołana biegła psycholog L. K. stwierdziła, że w chwili testowania spadkodawczyni G. B. nie miała poznawczej zdolności do świadomego i swobodnego podjęcia decyzji i wyrażenia woli i nie była w stanie umożliwiającym swobodne podjęcie decyzji. Ponadto biegła wskazała, że w chwili spisywania testamentów spadkodawczyni cierpiała na zaawansowany zespół objawów składający się na jednostkę chorobową określaną jako zespół otępienny, który przejawiał się w zaburzeniu procesów poznawczych na poziomie: funkcji pamięci, zaburzonego myślenia logicznego oraz antycypacji zdarzeń, zaburzonych funkcji wykonawczych, językowych, zachowania się oraz w stępieniu emocjonalnym, zaburzającym sferę uczuciowości wyższej, co przekładało się na uniemożliwienie samodzielnego podejmowania decyzji oraz wykonywania podstawowych czynności życiowych.

Dowód:

? opinia biegłej psycholog - k. 181 - 183;

? opinia biegłego psychiatry - k. 159 - 163;

? zeznania świadków K- 79-85,

? przesłuchanie wnioskodawczyni k- 99-101

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sad zważył co następuje:

Zgodnie z art. 941. k.c. Rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci można jedynie przez testament. W przedmiotowej sprawie spadkodawczyni sporządziła testament notarialny i własnoręczny, otwarte i ogłoszone przez Sąd 12 kwietnia 2012 roku.

Stwierdzenie nabycia spadku po G. B. nie może jednak nastąpić w drodze dziedziczenia testamentowego, z uwagi na treść opinii powołanych biegłych i treść zeznań powołanych świadków, w szczególności lekarza psychiatry M. Ż..

Sąd dokonał w sprawie analizy dokumentacji medycznej dotyczącej spadkodawczyni, analizy materiału dowodowego w postaci przesłuchania wnioskodawczyni- wnuczki G. B., zeznań świadków członków rodziny, świadków znajomych, sąsiadów oraz zaprzyjaźnionego Proboszcza parafii S. oraz rozważył sporządzone opinie psychiatryczno-psychologiczne powołanych biegłych.

Ocena opisanego materiału dowodowego i wnioski biegłych, wskazują, że zarówno w dniu 2 września 2011 r. jak też w dniu 31 grudnia 2011 r. spadkodawczyni G. B. była w stanie wyłączającym świadome i swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli..

Powołani w sprawie biegli dokonując analizy dokumentacji medycznej i analizy zeznań świadków i wnioskodawczyni opisanych w stanie faktycznym, zgodnie i wskazali na brak świadomości i brak swobody testatorki w podejmowaniu decyzji przy sporządzaniu testamentów.

Biegły psychiatra stwierdził, że zarówno w dniu 2 września 2011 r. jak też w dniu 31 grudnia 2011 r. spadkodawczyni G. B. była w stanie wyłączającym świadome i swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

Biegła psycholog podkreśliła, że w chwili testowania spadkodawczyni G. B. nie miała poznawczej zdolności do świadomego i swobodnego podjęcia decyzji i wyrażenia woli i nie była w stanie umożliwiającym swobodne podjęcie decyzji.

Ponadto biegła wskazała, że w chwili spisywania testamentów testatorka cierpiała na zaawansowany zespół objawów składający się na jednostkę chorobową określaną jako zespół otępienny, który przejawiał się w zaburzeniu procesów poznawczych na poziomie: funkcji pamięci, zaburzonego myślenia logicznego oraz antycypacji zdarzeń, zaburzonych funkcji wykonawczych, językowych, zachowania się oraz w stępieniu emocjonalnym, zaburzającym sferę uczuciowości wyższej, co przekładało się na uniemożliwienie samodzielnego podejmowania decyzji oraz wykonywania podstawowych czynności życiowych.

Powyższe wnioski i analiza wykluczają w sprawie możliwość dziedziczenia testamentowego, bowiem w myśl art. 944. § 1. K.pc. :" Sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych, a zgodnie z art. art. 945. § 1. k.c. " Testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony, w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli."

Mając na względzie spełnienie przesłanek nieważności obu testamentów, w oparciu o przepis art. 931. § 1.k.c., zgodnie z którym w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych., Sąd powołał do spadku z ustawy jedynego syna spadkodawczyni- T. B..