Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 sierpnia 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu – Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Sławomir Urbaniak

Protokolant: Marcin Guzik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 sierpnia 2013 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa Skarbu Państwa – (...) W.we W.

przeciwko (...) Sp. z o.o. we W.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

I.  uznaje za bezskuteczną w stosunku do Skarbu Państwa – (...) W.we W.umowę przeniesienia własności nieruchomości zawartą w dniu 15 lipca 2010 roku pomiędzy M. W. (1)a spółką (...) Sp. z o.o.we W.(akt notarialny – rep. A (...)) z pokrzywdzeniem strony powodowej, której przysługuje wierzytelność wobec M. W. (1)z tytułu zaległości w płatności podatku od towarów i usług w kwocie 79.927,29 zł wraz z odsetkami oraz w płatności podatku dochodowego od osób fizycznych w kwocie 18.837,20 zł wraz z odsetkami;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

III.  nakazuje stronie pozwanej, aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego we Wrocławiu kwotę 6.612,82 zł tytułem kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Strona powodowa Skarb Państwa- (...) W.wniósł o uznanie za bezskuteczną w stosunku do niego umowy przeniesienia prawa własności nieruchomości zawartej w dniu 15.07.2010 r. w formie aktu notarialnego pomiędzy M. W. (1)działającym w imieniu własnym oraz w imieniu spółki (...) Sp. z o.o.w organizacji z/s we W.z pokrzywdzeniem wierzyciela- powoda, któremu przysługuje wierzytelność w stosunku do dłużnika M. W. (1)z tytułu podatku od towaru i usług w kwocie 79.927,29 zł oraz w podatku dochodowym od osób fizycznych w kwocie 18.837,20 zł wraz z odsetkami.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że (...) W.prowadził postępowanie egzekucyjne wobec majątku M. W. (1)w związku z zaległościami podatkowymi w podatku od towaru i usług oraz w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 2007 i 2008 r. W wyniku prowadzonego postępowania ustalono, iż małżonkowie A.i M. W. (1)posiadają wspólny majątek w postaci lokalu mieszkalnego nr (...)położonego we W.przy ul. (...), który nabyli do majątku wspólnego (akt notarialny Rep. A (...)z 26.09.2005r.). Zgodnie z art. 26 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. ordynacja podatkowa (DZ. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 i.) podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za wynikające ze zobowiązań podatkowych podatki. Natomiast art. 29 § 1 w/w ustawy stanowi, iż w przypadkach osób pozostających w związku małżeńskim odpowiedzialność, o której mowa w art. 26, obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka. Mając powyższe na uwadze, postanowieniem z dnia 25.06.2010 r., nr (...)., (...) W.będący organem egzekucyjnym i wierzycielem umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone wyłącznie wobec zobowiązanego (dłużnika) Pana M. W. (1). Następnie pismem z tego samego dnia tj. 25.06.2010 r., nr (...), (...) W.poinformował zobowiązanych, iż zostały wystawione tytuły wykonawcze na wspólne zobowiązanie małżonków. Odbiór przedmiotowych pism został potwierdzony dnia 30.06.2010 r. przez M. W. (2)-matkę M. W. (1)(dot. M. W. (1)) oraz dnia 7.07.2010 r. przez M. W. (1)męża A. W.(dot. A. W.). (...) W.w dniu 27.12.2010 r. złożył do Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Krzyków Wydział IV Ksiąg Wieczystych wniosek o wpis w księdze wieczystej nr (...)prowadzonej dla nieruchomości tj. lokalu mieszkalnego położonego we W.przy ul. (...), której współwłaścicielami są A. W.i M. W. (1), hipoteki przymusowej zwykłej w kwocie 79.997,28 zł oraz w kwocie 18.837,20 zł. Postanowieniem dnia 31.12.2010 r. w/w Sąd oddalił wniosek (...) W.z dnia 27.12.2010r. - Dz. KW (...)i Dz. KW(...), ponieważ M. W. (1)nie jest już właścicielem nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...), gdyż utracił prawo własności przedmiotowej nieruchomości wobec zawarcia umowy przeniesienia prawa własności nieruchomości z dnia 15.07.2010 r.

W ocenie powoda (wierzyciela) czynność prawna - umowa przeniesienia prawa własności nieruchomości z dnia 15.07.2010 r. została dokonana przez M. W. (1)(dłużnika) ze świadomością pokrzywdzenia powoda. Dłużnik M. W. (1)wiedział, iż (...) W.prowadzi postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułów wykonawczych wystawionych na wspólnie zobowiązanych małżonków W., bowiem zostały one prawidłowo doręczone - a odbiór ich został potwierdzony przez matkę dłużnika w dniu 30.06.2010 r. oraz przez M. W. (1)w dniu 7.07.2010 r. Mając na uwadze powyższe umowa przeniesienia prawa własności nieruchomości z dnia 15.07.2010 r. została dokonana przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzyciela, bowiem jak wynika z § 4 tegoż aktu M. W. (1)przenosi na rzecz (...) spółka z o.o.prawo własności lokalu mieszkalnego nr (...)położonego w budynku we W.przy ul. (...)w celu pokrycia czterech tysięcy udziałów w kapitale zakładowym po 50 zł każdy udział o łącznej wartości 200 tysięcy złotych i jednocześnie jako prezes zarządu (M. W. (1)) działający w imieniu spółki (...) spółka z o.o.na to przeniesienie wyraża zgodę, wnosząc równocześnie (§ 7 aktu) o dokonanie w dziale II KW nr jw. stosownej zmiany. W tym samym dniu tj. 15.07.2010 r. zostaje zawarta umowa o podział majątku wspólnego między małżonkami w ten sposób, że właścicielem samodzielnego lokalu mieszkalnego nr (...)o pow. 66,70 m2 przy ul. (...)będzie wyłącznie M. W. (1). Z § 3 tejże umowy wynika, że składnik majątkowy w postaci przedmiotowego lokalu mieszkalnego wyczerpuje cały majątek wspólny małżonków, ponieważ dnia 5.05.2010 r. małżonkowie W.zawarli majątkową umowę małżeńską ustanawiającą w ich małżeństwie rozdzielność majątkową. Egzekucja jest bezskuteczna, gdyż M. W. (1)(dłużnik) nie posiada majątku, do którego można byłoby skierować egzekucję.

W ocenie powoda powyższe okoliczności z całą pewnością świadczą o tym, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, skoro pomimo posiadanej wiedzy, że prowadzone jest postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułów wykonawczych, których odpisy dołączono do pisma z dnia 25.06.2010 r. M. W. (1)wniósł w formie aportu prawo własności samodzielnego lokalu mieszkalnego nr (...)przy (...) do spółki (...)i jako jej prezes - M. W. (1)- działający w imieniu spółki z o. o. (...)na to przeniesienie wyraził zgodę (vide akt notarialny z dnia 15.07.2010 r. Rep. A (...)). Zdaniem powoda wszelkie przesłanki wymienione w art. 527 kc zostały spełnione, skutkiem czego żądanie o uznanie za bezskuteczną umowy przeniesienia prawa własności nieruchomości dnia 15.07.2010 r. jest konieczne i uzasadnione.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) sp. z o.o. wniosła o odrzucenie pozwu, ewentualnie o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu. W pierwszej kolejności podniosła zarzut wadliwości podstawy prawnej niniejszego powództwa o uznanie za bezskuteczną czynności prawnej z art. 527 k.c. i nast. k.c. Wskazała, że uprawnienie do wystąpienia z żądaniem opartym na tym przepisie przysługuje tylko wierzycielowi, czyli stronie stosunku zobowiązaniowego uprawnionej do żądania świadczenia od innej strony (dłużnika), przy czym zobowiązanie ma wynikać ze stosunku cywilnoprawnego. Stosunek cywilnoprawny to taki stosunek prawny, w którym podmioty zachowują autonomiczną względem siebie pozycję, tymczasem Skarb Państwa, który jest uprawniony do żądania zapłaty podatku takiej pozycji nie zajmuje. Nie może więc na tej podstawie skutecznie domagać się uznania za bezskuteczną względem siebie czynności prawnej zobowiązanego.

Dalej pozwana podnosiła zarzut błędnego założenia przez powoda, że czynność prawna dłużnika została dokonana z pokrzywdzeniem wierzyciela. Nie można bowiem przyjąć, iż każde przemieszczenie w majątku dłużnika jest tożsame z pojęciem powstania zminimalizowania szans zaspokojenia interesu wierzyciela. Skoro aktywa dłużnika, co wynika z treści pozwu i załączonych dowodów, wynoszą tyle ile realna wartość majątku mogąca służyć zaspokojeniu wierzyciela- 200.000 zł jako wartość aportu w postaci prawa własności samodzielnego lokalu mieszkalnego nr (...) przy ulicy (...) wniesionego do spółki (...), zaś pasywa obciążające tę nieruchomość to kwota 284.500 zł (hipoteka umowna zwykła w kwocie 5.000 zł na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. plus hipoteka kaucyjna do wysokości 59.500 zł na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W.), to należy dojść do wniosku, że czynny majątek dłużnika w chwili dokonania czynności, która miała doprowadzić do powstania zminimalizowaniu szans zaspokojenia interesu wierzyciela, jest ujemny. Powrót do sytuacji majątkowej istniejącej przed dokonaniem czynności prawnej, nie doprowadziłby do zaspokojenia się przez wierzyciela z majątku dłużnika. Skoro nie istnieje wola skrzywdzenia wierzyciela w chwili realizowania czynności prawnej, nie sposób przyjąć jakoby dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela.

Podniesiono również zarzut błędnego założenia przez powoda, że czynność prawna dłużnika została dokonana ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela. Pozwany kwestionował jako wątpliwe twierdzenie o świadomości pokrzywdzenia wierzyciela. Nie można bowiem bez zastrzeżeń przyjmować, że dłużnik zakładał, iż uniemożliwi egzekucję ze składnika majątkowego dłużnika. Ciężar udowodnienia przez powoda świadomości pokrzywdzenia nie został zrealizowany.

Wreszcie wskazywano, że powód błędnie przyjmuje, iż na skutek zaskarżonej czynności pozwana uzyskała korzyść majątkową.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. W. (1)posiada zaległości finansowe wobec strony powodowej (...) W.z tytułu:

- podatku od towarów i usług za miesiące od października do grudnia 2007r. i od stycznia do lipca 2008r., stwierdzone tytułami wykonawczymi o numerach: (...),(...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), na łączną kwotę 79.927,29 zł wraz należnymi odsetkami, oraz

- z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za miesiące od lipca do grudnia 2007r. na stwierdzone następującymi tytułami wykonawczymi: (...), (...), (...) na łączną kwotę 18.837, 20 zł wraz z odsetkami.

Dowód: tytuły wykonawcze wystawione przeciwko dłużnikowi M. W. (1) k. 28-91.

Na podstawie wystawionych tytułów wykonawczych (...) W.wszczął postępowanie egzekucyjne wobec majątku M. W. (1). W wyniku prowadzonego postępowania ustalono, iż małżonkowie A.i M. W. (1)posiadają wspólny majątek - w postaci lokalu mieszkalnego nr (...)położonego we W.przy ul. (...), który nabyli na zasadzie wspólności majątkowej.

Postanowieniem z dnia 25.06.2010 r. nr(...) (...) W.będący organem egzekucyjnym i wierzycielem umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone wyłącznie wobec zobowiązanego (dłużnika) M. W. (1)z powodu braku możliwości zaspokojenia się z tej części majątku.

Następnie pismem z tego samego dnia 25.06.2010 r. nr (...) (...) W.poinformował zobowiązanych, iż zostały wystawione tytuły wykonawcze na wspólne zobowiązanie małżonków, których odpisy zostały dołączone do postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego Nr (...).

Odbiór przedmiotowych pism został potwierdzony dnia 30.06.2010 r. przez M. W. (2) -matkę Pana M. W. (1) (dot. M. W. (1)) oraz dnia 7.07.2010 r. przez M. W. (1) męża Pani A. W. (dot. A. W.).

Dowód: pismo (...)z dnia 25.06.2010r. nr (...)wraz z potwierdzeniem odbioru k. 5-6, pismo nr (...) z dnia 25.06.2010 wraz z potwierdzeniem odbioru k.7.

Dnia 5.05.2010 r. małżonkowie W.zawarli majątkową umowę małżeńską ustanawiającą w ich małżeństwie rozdzielność majątkową objętą aktem notarialnym Rep. A nr (...). Natomiast w dniu tj. 15.07.2010 r. małżonkowie zawarli umowę o podział majątku wspólnego między małżonkami w ten sposób, że właścicielem samodzielnego lokalu mieszkalnego nr (...)o pow. 66,70 m2 przy ul. (...)będzie wyłącznie M. W. (1). Z § 3 tejże umowy wynika, że składnik majątkowy w postaci przedmiotowego lokalu mieszkalnego wyczerpuje cały majątek wspólny małżonków.

Dowód: akt notarialny z dnia 05.05.2010 r. k.9, akt notarialny z 15.07.2010 r. Rep. A nr (...).10-11

W tym samym dniu tj. 15.07.2010 r. M. W. (1) zawarł umowę przeniesienia prawa własności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku we W. przy ul. (...) na rzecz (...) spółka z o.o. w celu pokrycia czterech tysięcy udziałów w kapitale zakładowym spółki, po 50 zł każdy udział, o łącznej wartości 200 tysięcy złotych. Jednocześnie M. W. (1) jako prezes zarządu działający w imieniu spółki (...) spółka z o.o. na to przeniesienie wyraził zgodę, wnosząc równocześnie (§ 7 aktu) o dokonanie w księdze wieczystej stosownej zmiany.

Dowód: umowa przeniesienia prawa własności nieruchomości, akt notarialny rep. A (...) k. 13-14

(...) W.w dniu 27.12.2010 r. złożył do Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Krzyków Wydział IV Ksiąg Wieczystych wniosek o wpis w księdze wieczystej nr (...)prowadzonej dla przedmiotowej nieruchomości położonej we W.przy ul. (...), hipoteki przymusowej zwykłej. Postanowieniem dnia 31.12.2010 r. w/w Sąd Rejonowy we Wrocławiu oddalił wniosek (...) W.z dnia 27.12.2010 r. - Dz. KW (...)i Dz. KW (...), ponieważ Pan M. W. (1)nie jest już właścicielem nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...), gdyż utracił prawo własności przedmiotowej nieruchomości wobec zawarcia umowy przeniesienia prawa własności nieruchomości z dnia 15.07.2010 r. Rep. A nr (...).

Dowód: postanowienie Sądu Rejonowego dla WrocłąwiKrzyków z dnia 31.12.2010 r.k.26 , wniosek o wpis w księdze wieczystej z dnia 27.12.2010r.k. 17-20.

Dłużnik M. W. (1) wchodzi w skład zarządu pozwanej spółki (...) Sp.z o.o. Pełniąc funkcję prezesa zarządu tej spółki uprawniony jest do reprezentacji spółki.

Dowód: odpis z KRS k. 112-113.

Aktualna wartość rynkowa nieruchomości położonej we W. przy ul. (...), będącej przedmiotem umowy z dnia 15.05.2010 r. o przeniesieniu własności wynosi 350.874zł

Na nieruchomości tej ustanowiona została hipoteka umowna zwykła w kwocie 225.000zł na rzecz (...) Bank S.A. z/s w W., hipoteka kaucyjna do wysokości 59.500zl na rzecz (...) Bank S.A oraz hipoteka przymusowa w kwocie 87.758,97 zł na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych we W..

Dowód: opinia biegłego sądowego S. M. dotycząca ustalenia aktualnej wartości nieruchomości k. 143-181, odpis z księgi wieczystej nieruchomości k. 21-25.

Aktualne zadłużenie wobec (...) Bank S.A. zabezpieczone w/w hipotekami wynosi 168.719,06 zł.

Dowód: zaświadczenie z dnia 14.06.2013 r., k.224

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Strona powodowa Skarb Państwa- (...) W.dochodziła uznania za bezskuteczną w stosunku do niej umowy sprzedaży z dnia 15 lipca 2010 r., na podstawie której dłużnik M. W. (1)wniósł w formie aportu prawo własności samodzielnego lokalu mieszkalnego nr (...)przy (...) do spółki (...) spółki z o.o.Strona powodowa wskazywała, że czynność przeniesienia własności lokalu mieszkalnego, do której doszło w tej dacie została dokonana po to by uniknąć zaspokojenia wierzyciela z tytułu powstałych zaległości. Skarb Państwa- (...) W.powołując się na przepisy art. 527 i nast. kc podnosił, że zostały spełnione wszystkie przesłanki, od których ustawodawca uzależnia zastosowanie skargi pauliańskiej i w związku z tym żądanie jest uzasadnione.

Strona pozwana w odpowiedzi na pozew wskazywała, że w istocie przesłanki te nie zostały spełnione, albowiem po pierwsze wierzytelność, której ochrony domaga się powód jest wierzytelnością publicznoskarbową i w związku z tym przepisy powołanych artykułów (527 i nast. kc) nie znajdują zastosowania. Po wtóre wskazywała na brak również przesłanek merytorycznych niezbędnych do uwzględnienia roszczenia. Nie doszło bowiem, zdaniem pozwanej, do pokrzywdzenia wierzyciela ze względu na fakt, że składnik majątkowy, którego dotyczy zaskarżona czynność prawna, miał wartość ujemną (pasywa przewyższały aktywa). Rozporządzając zatem tym prawem majątkowym nie przeprowadzono działań na niekorzyść wierzyciela. Dodatkowo pozwana wskazywała na brak pozostałych przesłanek, od których istnienia ustawodawca uzależnia skuteczność wytoczonego z art. 527 kc powództwa.

W ocenie Sądu po przeprowadzeniu postępowania dowodowego istotnie należy stwierdzić, że wszelkie przesłanki roszczenia ze skargi pauliańskiej zostały spełnione. Zgodnie z treścią przywołanego przepisu art. 527 kc przesłankami uwzględnienia roszczenia o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną są: 1) dokonanie przez dłużnika z osobą trzecią czynności prawnej, na skutek której osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową oraz doszło do pokrzywdzenia wierzycieli, 2) działanie dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, 3) wiedza lub możliwość (przy zachowaniu należytej staranności) dowiedzenia się o tym przez osobę trzecią. Wskazane powyżej przesłanki spełnione być muszą łącznie, by móc skorzystać z roszczenia przewidzianego w art. 527 § 1 kc.

Strona powodowa niewątpliwie wykazała, że posiada wierzytelność wobec dłużnika M. W. (1), oraz że dłużnik dokonując określonej czynności, działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, a w jej wyniku dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności, a nadto to, iż osoba trzecia (pozwana spółka) o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć ( zaistniały przesłanki określone w art. 527 § 3 i 4 k.c.).

Poza sporem w niniejszej sprawie pozostaje fakt, że M. W. (1) jest dłużnikiem strony powodowej z tytułu niezapłaconego podatku od towaru i usług w kwocie 79.927,29 zł oraz w podatku dochodowym od osób fizycznych w kwocie 18.837, 20 zł wraz z odsetkami.

Sąd uznał również za udowodnione to, że dłużnik M. W. (1)dokonując rozporządzenia przysługującym mu prawem majątkowym działał z pokrzywdzeniem wierzyciela. W postępowaniu tym wykazane zostało, że po dokonaniu przez dłużnika M. W. (1)zaskarżonej czynności prawnej z dnia 15 lipca 2010 r. nie jest możliwe wyegzekwowanie należności, jakie przysługują wobec niego stronie powodowej. Działanie na szkodę wierzyciela występuje wówczas, gdy wskutek czynności prawnej dłużnika stał się on niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności. Zapatrywanie takie wyrażono też w orzecznictwie, przyjmując, że pokrzywdzenie wierzyciela z artykułu 527 § 2 k.c. wiąże się z niewypłacalnością dłużnika lub z powiększeniem stopnia jego niewypłacalności (por. wyrok SN z dnia 9 kwietnia 2002 r., III CKN 570/2000, niepubl.).Niewypłacalność to aktualny (w chwili orzekania) brak możliwości wywiązywania się z zobowiązań finansowych. Z przedłożonych przez stronę powodową dokumentów (m.in. postanowienia z dnia 25.06.2010 r.) wynika, że egzekucja prowadzona wobec M. W. (1)okazała się bezskuteczna. Skoro egzekucja jest bezskuteczna to należało ustalić, czy ten składnik majątkowy, który „wyszedł” z majątku dłużnika mógłby choćby częściowo zaspokoić należności wierzyciela. W celu ustalenia, jaka była wartość składnika majątkowego będącego przedmiotem rozporządzenia Sąd przeprowadził w tym postępowaniu dowód z opinii biegłego. Z przedstawionej opinii, która nie została zakwestionowana przez strony postępowania, wynika, że aktualna wartość lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem umowy z dnia 15 lipca 2010 r. wynosi około 350.000 zł. Uwzględniając nawet wszelkie obciążenia, jakie spoczywają na tym lokalu, a mianowicie obciążenie nieruchomości hipoteką zwykłą i kaucyjną na rzecz w (...) Banku i rzeczywistą wysokość zobowiązań dłużnika wobec tegoż (...)Banku (ok. 168.000 zł), a także hipotekę przymusową na rzecz ZUS w wysokości ok. 87.000 zł to sumując te wielkości, przy tak ustalonej w opinii wartości lokalu mieszkalnego (350.000zł), stwierdzić należy, że w sytuacji, w której nie doszłoby do przesunięcia majątkowego na rzecz pozwanej spółki strona powodowa miałaby szansę w znacznej części zaspokoić swoje roszczenie. W związku z powyższym uznać należało, że czynność prawna z dnia 15 lipca 2010r. rozporządzająca prawem majątkowym na rzecz pozwanej zmierzała do pokrzywdzenia wierzyciela.

W ocenie Sądu przyjąć również należy, że czynność prawna - umowa przeniesienia prawa własności nieruchomości z dnia 15.07.2010 r. została niewątpliwie dokonana przez M. W. (1)(dłużnika) ze świadomością pokrzywdzenia powoda. M. W. (1)wiedział, iż (...) W.prowadzi wobec niego postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułów wykonawczych wystawionych na wspólnie zobowiązanych małżonków W., bowiem zostały one prawidłowo doręczone - a odbiór ich został potwierdzony przez osoby upoważnione w dniu 30.06.2010 r. oraz w dniu 7.07.2010 r. W kontekście ustalenia świadomości działania dłużnika z pokrzywdzeniem wierzyciela wystarcza bowiem wykazanie, że czynność prawna przez niego dokonana może spowodować dla ogółu wierzycieli niemożność zaspokojenia się. Świadomość ta musi istnieć w chwili dokonania czynności prawnej. W orzecznictwie wskazuje się, że do przyjęcia świadomości dłużnika z pokrzywdzenia wierzycieli, o którą chodzi w art. 527 § 1 k.c. wystarczy, by dłużnik takie pokrzywdzenie przewidywał w granicach ewentualności (wyrok SA w Gdańsku z dnia 10 stycznia 1995 r., I ACr 1014/94). Natomiast zamiar pokrzywdzenia wierzyciela i zła wiara dłużnika nie jest konieczna dla objęcia wierzyciela ochroną na podstawie art. 527 k.c. i n. (wyrok SA w Poznaniu z dnia 19 września 2006 r., I ACa 1021/05, LEX nr 298435).

Kolejną przesłanką subiektywną, której udowodnienie jest konieczne do wystąpienia ze skargą pauliańską jest, by osoba trzecia wiedziała (lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć) o tym, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Ustawodawca w przepisie art. 527 § 3 k.c. ustanowił domniemanie, działające na korzyść wierzyciela występującego ze skargą pauliańską. Jeśli wykaże on, że czynność prawna dokonana przez dłużnika przyniosła korzyść majątkową osobie pozostającej w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, iż osoba ta wiedziała o świadomym pokrzywdzeniu wierzyciela przez dłużnika. Przechodząc zatem do ustalenia świadomości pozwanej jako osoby trzeciej co do działania dłużnika na szkodę wierzyciela podkreślić trzeba, iż nie ma przeszkód w korzystaniu z domniemania wynikającego z art. 527 § 3 k.c. w sytuacji, gdy dłużnik lub osoba trzecia są osobami prawnymi, jeżeli pozostają one względem siebie w bliskim stosunku (por. A. Ohanowicz, Zobowiązania..., s. 251). Tym samym, dla oceny działania obowiązanej w złej wierze istotne znaczenie co do zasady ma świadomość osób wchodzących w skład organów spółki. Osoba trzecia może obalić to domniemanie przez udowodnienie, że mimo stosunku bliskości z dłużnikiem nie wiedziała o świadomości dłużnika pokrzywdzenia wierzycieli i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się o tym dowiedzieć. Pojęcie „bliskich stosunków" rozumiane jest szeroko – zarówno w piśmiennictwie, jak i orzecznictwie (W. Popiołek (w:) Kodeks..., t. II, s. 215). Wyrazem takiego zapatrywania jest zaprezentowany w judykaturze pogląd, że w art. 527 § 3 k.c. chodzi o taki stosunek bliskości między dwiema osobami, który uzasadnia przyjęcie, iż jedna z nich jest w posiadaniu informacji o obecnej sytuacji majątkowej drugiej (wyrok SN z dnia 24 kwietnia 1996 r., I CRN 61/96, OSNC 1996, nr 9, poz. 125).

W niniejszej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której bez wątpienia pozwana może być uznana za osobę bliską dla dłużnika albowiem M. W. (1), jako członek zarządu działał w imieniu tejże spółki. Domniemanie powyższe nie zostało w tym postepowaniu obalone.

Wreszcie wskazać trzeba, że zaskarżona czynność prawna prowadziła do osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobą trzecią (pozwaną spółkę). Do przyjęcia, iż osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, wystarczy wykazanie, że na podstawie czynności prawnej dłużnika nabyła ona rzecz lub prawo albo została zwolniona z obowiązku, co spowodowało zmianę w majątku dłużnika prowadzącą do pokrzywdzenia wierzycieli (wyrok SN z dnia 7 grudnia 1999 r., I CKN 287/98, LEX nr 147235).Osoba trzecia uzyskuje „korzyść majątkową" w rozumieniu art. 527 k.c. także wtedy, gdy płaci za rzecz nabytą od dłużnika cenę odpowiadającą wartości rynkowej tej rzeczy. W art. 527 k.c. nie chodzi o korzyść majątkową w sensie potocznym, utożsamianą np. z nabyciem rzeczy za cenę niższą od wartości tej rzeczy – w takim przypadku za „korzyść" uważa się różnicę między wartością rynkową rzeczy a zapłaconą ceną. Korzyścią majątkową w rozumieniu art. 527 k.c. jest nabycie przez osobę trzecią prawa majątkowego, przedstawiającego pewną wartość, przy czym drugorzędne znaczenie ma cena nabycia (wyrok SA w Gdańsku z dnia 28 października 1999 r., I ACa 638/9, OSA 2002, z. 2, poz. 14).

Dodać również trzeba -w związku z treścią zarzutów przedstawionych w odpowiedzi na pozew- że stanowisko pozwanej w kwestii odrzucenia pozwu nie znajduje uzasadnienia. Choć w orzecznictwie wcześniej zauważano brak spójności poglądów co do tego, czy przedmiotem ochrony na podstawie art. 527 k.c. mogą być wierzytelności o charakterze publicznoprawnym, to podkreślić trzeba, że orzeczenia negujące możliwość ochrony wierzytelności publicznoprawnych są „wcześniejsze" w czasie i poprzedzają całą grupę orzeczeń taką możliwość przyznającą. Od poglądów orzecznictwa, odmawiających możliwości przyjęcia, jako przedmiot ochrony wierzytelności o charakterze publicznoprawnym, odszedł po raz pierwszy Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 16 kwietnia 2002 r., przyjmując, że dopuszczalna jest droga sądowa w sprawie, w której Zakład Ubezpieczeń Społecznych domaga się na podstawie art. 527 k.c. ochrony należności z tytułu składki na ubezpieczenie społeczne (postanowienie SN z dnia 16 kwietnia 2002 r., V CK 41/2002). W kolejnych orzeczeniach przyjęto również, że droga sądowa w sprawie, w której Skarb Państwa – urząd celny domaga się na podstawie art. 527 k.c. ochrony należności z tytułu długu celnego, jest dopuszczalna (uchwała SN z dnia 11 kwietnia 2003 r., III CZP 15/2003), jak i potwierdzono możliwość ochrony wierzytelności ZUS z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne na podstawie art. 527 k.c. (postanowienie SN z dnia 13 maja 2003 r., V CK 107/2002) oraz ochrony należności z tytułu zaległości podatkowej (wyrok SN z dnia 27 lipca 2006 r., III CSK 57/2006).

Z tych wszystkich względów w ocenie Sądu wszelkie przesłanki skutecznego dochodzenia roszczenia o uznanie czynności prawnej zawartej w dniu 15 lipca 2010r. za bezskuteczną w stosunku do Skarbu Państwa – (...) we W.zostały spełnione i w związku z tym powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości, o czym Sąd orzekł w pkt I wyroku.

Podstawę orzeczenia o kosztach zawartego w punkcie II wyroku stanowił przepis art. 98 kpc. Mając na uwadze, że pozwana w całości spór przegrała Sąd zasądził od niej koszty zastępstwa procesowego ustalone na podstawie § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349, z późn. zmianami) w kwocie 3.617zł.

W pkt III wyroku Sąd nakazał stronie pozwanej, aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa 6.612, 82zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych, na które składają się opłata sądowa od pozwu 4.942zł i zaliczka na opinie biegłego 1.670, 82zł.

Z. 1) odnotować uzasadnienie,

2) odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć stronie powodowej,

3) kal. 14 dni