Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2013r.

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Izabela Kosińska - Szota

Protokolant Lucyna Kazimierczuk

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2013 r. w Kłodzku na rozprawie

sprawy z powództwa R. S.

przeciwko Skarbowi Państwa - Zakładowi Karnemu w K.

o zapłatę 10 000zł

I. oddala powództwa;

II. zasądza od powoda R. S. na rzecz strony pozwanej Skarbu Państwa - Zakładu Karnego w K. kwotę 1 200 (jeden tysiąc dwieście) zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

(...)

UZASADNIENIE

Powód R. S. wniósł o zasądzenie od strony pozwanej Skarbu Państwa - Zakładu Karnego w K. kwoty 10 000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wyroku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od strony pozwanej kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż w Zakładzie Karnym w K. przebywał od dnia 5 kwietnia 2012 r. i strona pozwana była zobowiązana do zapewnienia mu minimalnych warunków bytowych. Podał, że strona pozwana ponosi odpowiedzialność, gdyż nie zapewniła mu, jako osobie niepalącej celi dla osób niepalących, ponadto zarzucił lekceważący stosunek wychowawcy, brak zajęć m.in. wskazał, że nie może uczestniczyć w żadnych zajęciach świetlicowych, gdyż brak jest świetlicy, czytelni. Wskazał na poniżające warunki sanitarne do kąpieli, tj. natryski na wysokości 160 cm, natomiast zamiast przebieralni jest korytarz na którym jednocześnie musi się przebierać, wycierać kilkanaście osób, co jest poniżające. Podniósł, że pola spacerowe są przeludnione i zbyt małe, na których jednocześnie przebywa 50 - 60 osób, co nie daje komfortu spaceru.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu według norm przepisanych z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu podała, że nie zgadza się z zarzutami powoda i zaznaczyła, że w Zakładzie Karnym w K.nie ma wydzielonych cel dla osadzonych palących. Wszystkie cele są dla osób niepalących. Wskazała, że Dyrekcja Zakładu Karnego wyraża zgodę na ustanowienie cel dla palących i w miarę potrzeb osadzonych w takich celach umieszcza się tylko i wyłącznie osoby używające wyrobów tytoniowych. Podkreśliła, że powód od dnia osadzenia go w zakładzie karnym kilkakrotnie zmieniał swoje oświadczenia dotyczące używania wyrobów tytoniowych. W dniu osadzenia złożył pisemną deklarację , że jest osobą niepalącą. Pierwotnie przebywał na oddziale (...), celem odbycia terapii dla osób uzależnionych od środków odurzających i został umieszczony w celi dla osób palących. Po zakończonej terapii w dniu 5 kwietnia 2012 r. powód został przeniesiony do oddziały penitencjarnego nr 1, a w związku z brakiem miejsc w celach dla niepalących został umieszczony w celi z osobami używającymi wyrobów tytoniowych. Na osadzenie w celi dla palących wyraził pisemną zgodę w dniu 3 kwietnia 2012 r. W dniu 6 kwietnia 2012 r. dostarczył wychowawcy oświadczenie, w którym zadeklarował, że pali tytoń. Wobec rozbieżnych oświadczeń powoda, strona pozwana w dniu 5 czerwca 2012 r. zaproponowała powodowi przejście do innej celi, jednak powód odmówił. Wskazała również, iż zarzuty lekceważącego stosunku wychowawcy do powoda były przedmiotem skargi skierowanej do Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej we W., przy czym po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego zarzuty powoda nie znalazły potwierdzenia. Natomiast zajęcia kulturalno - oświatowe i sportowe są organizowane i dostępne dla wszystkich osadzonych. W okresie przebywania na terapii zwracał się indywidualnie o wyrażenie zgody na udział w Kole Ćwiczeń i taką też zgodę uzyskał na okres trzech miesięcy. Podniosła, że niezasadne są zarzuty odnośnie niewłaściwych warunków sanitarnych w łaźni, bowiem w 2006 r. łaźnia została zmodernizowana, a projekt został wykonany przez firmę zewnętrzną i uzyskał wszelkie niezbędne opinie. Spacery odbywają się na podstawie planu spacerowego określonego przez Dyrektora jednostki. Natomiast spacery dla oddziałów bardzo licznych odbywają się na dwóch największych polach spacerowych. Zakład Karny w K.jest zakładem zamkniętym i możliwość zorganizowania dodatkowych spacerów, czy też powierzchni spacerowych jest organizacyjnie niemożliwa. Ponadto powód w pozwie nie wskazuje żadnych konkretnych zdarzeń, które skutkowałby jakąkolwiek szkodą dla powoda. Powód nie wykazał bezprawnego działania lub zaniechania strony pozwanej skutkującego szkodą na jego osobie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód R. S.został przetransportowany do Zakładu Karnego w K.w dniu 8 grudnia 2011 r., a w dniu 5 kwietnia 2012 r. został zmieniony powodowi oddział i tego dnia oświadczył, że jest osobą niepalącą, jednakże z uwagi na brak cel dla osób niepalących wyraził zgodę na przebywanie w celi z osobami używającymi środków tytoniowych. Od 5 kwietnia 2012 r. do 2 lipca 2012 r. powód przebywał w celi nr(...)na oddziale (...). W dniu 6 kwietnia 2012 r. powód oświadczył, że jest osobą palącą. oświadczenie to zostało przyjęte młodszego wychowawcę A. k.i jego wpłynięcie odnotowane. W maju 2012 r. powód poinformował wychowawcęM. Z., że nie pali papierosów. W dniu 5 czerwca 2012 r. młodszy wychowawca M. Z.zaproponowała powodowi zmianę celi na celę dla niepalących, jednak powód odmówił zmiany celi twierdząc, że pali papierosy, a ponadto używał słów wulgarnych dotyczących osób z celi, która mu zaproponowano.

Dowód:

- oświadczenie z 03.04.2012 r. - k. 49

- oświadczenie z 04.06.2012 r. - k. 50

- pismo wychowawcy z 05.10.2012 r. - k. 51

- pismo starszego strażnika z 05.10.2012 r. - k. 52

- notatka z rozmowy po przetransportowaniu - k.45

- zapiski wychowawców - k.48 - 48 verte

- zeznania świadkówK. I.- k.64 verte

- zeznania świadka G. Ł.- k.65

- zeznania świadka M. R.- k.65 verte

- zeznania świadka M. Z.- k.83

- wykaz cel - k.141 - 142

- zeznania powoda - 127 - 128

Powód w Zakładzie Karnym w K.miał możliwość udziału w zajęciach kulturalno - oświatowych i sportowych na świetlicy, które odbywały się raz w tygodniu w grupach 15 - 16 osobowych. W tym czasie osadzeni mogli grać w ping - ponga, szachy, warcaby. Mieli także możliwość ćwiczeń sportowych na drabinkach czy materacach. Udział w zajęciach na świetlicy zależy od osadzonego, warunkiem jest zapisanie się i uzyskanie zgody Dyrektora, po wcześniejszym pobraniu i wypełnieniu stosownego druku zgłoszeniowego u wychowawcy. Ponadto jest możliwość korzystania z biblioteki, w której wypożyczoną książkę można zabrać do celi lub czytać w czytelni. Skazani są doprowadzani do czytelni, bądź biblioteki zgodnie z planem zajęć w grupach po kilkanaście osób. W czytelni odbywają się również inne zajęcia np. dwa razy w miesiącu spotkania w ramach programu (...)

W grudniu 2011 r. powód zwrócił się do Dyrektora Zakładu Karnego w K.z prośbą o wyrażenie zgody na udział w Kole Ćwiczeń Rozwojowych i uzyskał zgodę na powyższe na okres trzech miesięcy.

Dowód:

- kserokopia prośby powoda z grudnia 2011 r. - k. 53

- notatka służbowa z 01.10.2012 r. -k. 54

- zeznania świadka K. I. - k. 64

- zeznania świadka G. Ł. - k. 65

- zeznania świadka M. Z. - k. 83

Powód będąc osadzonym w Zakładzie Karnym w K. złożył skargę, w której podniósł, że jest szykanowany przez wychowawcę i traktowany w sposób arogancki i lekceważący. Po rozpatrzeniu skargi przez Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej we W., skarga powoda została uznana za bezzasadną.

Dowód:

- sprawozdanie z postępowania skargowego z 15.06.2012 r. - k. 58 - 59

- pismo z dnia 05.07.2012 r. - k.60

W 2006 r. została zaprojektowana, a następnie przebudowana łaźnia w Zakładzie Karnym w K. - zgodnie z projektem budowlanym sporządzonym przez firmę (...) w K.. Projekt został zaopiniowany bez zastrzeżeń pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wymaganiami ergonomii. Wysokość montażu natrysków została przyjęta zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Warunki w łaźni są dobre, natryski są przymocowane na stałe, przy uwzględnieniu, że strumień wody nie powinien spływać na głowę osadzonego, lecz na jego ramiona i tułów.

Dowód:

- kserokopia notatki z 02.10.2012 r. - 55 - 56

- zeznania świadka A. P. - k. 147

- zeznania świadka G. Ł. - k. 65

- zeznania świadka M. R. - k. 65

- pismo A. R.z 18.02.2013 r. - k. 140

Osadzeni mają możliwość odbycia spacerów, które odbywają na podstawie zatwierdzonego przez dyrektora planu spacerowego, który określa podział osadzonych na grupy spacerowe oraz kolejność i miejsce odbywania spacerów. W zakładzie karnym są pola spacerowe o różnej powierzchni, przy czym powód w trakcie pobytu w jednostce na oddziale penitencjarnym nr 1 odbywał spacery nas dwóch największych polach spacerowych. Osadzeni na zmianę korzystają z pól spacerowych. Spacerują jeden za drugim.

Dowód:

- kserokopia pisma z 05.10.2012 r. - k. 57

- zeznania świadka K. I. - k. 64

- zeznania świadka G. Ł. - k. 65

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo powoda R. S. nie zasługuje na uwzględnienie w kontekście przeprowadzonych dowodów.

Powód podnosił, ze jego dobra osobiste zostały naruszone poprzez umieszczenie do w cli z osobami palącymi, choć był niepalący, lekceważący stosunek wychowawcy M. Z., brak dostępu do świetlicy i biblioteki oraz zajęć kulturalno - oświatowych, złe warunki w łaźni i przebieralni oraz podczas spacerów.

Zgodnie z art.6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Powód zdaniem Sądu nie udowodnił, by doszło do naruszenia jego dóbr osobistych, co miałoby skutkować przyznaniem mu odpowiedniej sumy pieniężnej tytułem zadośćuczynienia.

Jak wynika z dowodów z dokumentów powód przy przyjęciu oświadczył, że jest osobą niepalącą, po zmianie oddziału, a w konsekwencji celi w dniu 5 kwietnia wyraził zgodę na umieszczenie go w celi dla palących z uwagi na brak miejsc w celach dla niepalących. wW dniu 6 kwietnia 2012 r. powód sporządził oświadczenie, że jest osoba palącą, które w tym samym dniu złożył młodszemu wychowawcy A. K.. Wskazać wypada, że data oznaczona na tym oświadczeniu przez powoda jego pismem to 4.6.2012 r., tymczasem z datownika strony pozwanej wynika, że miało to miejsce 6 kwietnia 2012 r. Oświadczenie to znajdujące się na k.50 akt zostało odnotowane w notatkach wychowawcy k.48. Następnie, jak wynika z zeznań wszystkich przesłuchanych świadków w maju 2012 r. powód poinformował M. Z.o tym, że chce być przeniesiony dla celi dla niepalących i świadek M. Z.potwierdziła te okoliczność w swoich zeznaniach. Zwrócić należy uwagę, że konsekwencją tego wniosku powoda była propozycja wychowawcy M. Z.z dnia 5 czerwca 2012 r. o możliwości przeniesienia do innej celi dla niepalących, z której skorzystania powód odmówił. Zatem z chronologii tych zdarzeń wynika jednoznacznie, że powód z sobie tylko znanych względów deklarował się jako osoba paląca, bądź niepaląca. Z zeznań świadków współosadzonych wynika, że powód nigdy nie palił w celi, lecz pozostaje to bez wpływu na kwestię umieszczenia powoda w celi dla palących. Powód wyraził zgodę na umieszczenie go w celi dla palących z przyczyn obiektywnych, następnie 6 kwietnia 2012 r. sporządził i złożył wychowawcy oświadczenie, że jest palący. W swoich zeznaniach podał, że zmienił oświadczenie o używaniu wyrobów tytoniowych z tego względu, że mógł przebywać w celi z osobami, z którymi doszedł do porozumienia odnośnie miejsca palenia papierosów. Powód podał, że zmieniło się to po 22 maja 2012 r., kiedy skład celi uległ zmianie. Powód jednak nie zwraca w ogóle uwagi na propozycję zmiany celi z dnia 5 czerwca 2012r. Ta propozycja powodowi nie przypadła do gustu ze względu - jak twierdzi - osoby umieszczone w tej celi - gwałcicieli i pedofilów.

W ocenie Sądu, rację ma strona pozwana, że powód zmieniał swe oświadczenia co do tego, czy używa wyrobów tytoniowych. Powód gdyby był konsekwentny do pierwotnej deklaracji z 5 kwietnia 2012 r., że jest osobą niepalącą i po wyrażeniu zgody na osadzenie do w celi z osobami palącymi mógł domagać się umieszczenia w celi dla niepalących, nie zaś 6 kwietnia 2012 r. deklarować się jako osoba paląca. Powód jednak jak zeznał wobec porozumienia z osobami palącymi, chciał z nimi pozostawać w celi i po 22 maja 2012 r. wobec zmiany składu osobowego wystąpił o umieszczenie go w celi dla niepalących, odmawiając jednak 5 czerwca 2012 r. umieszczenia go w innej celi ze względu na podane subiektywne powody. w tym miejscu zadać należy pytanie, w jaki sposób strona pozwana miała naruszyć dobra osobiste powoda, skoro powód - mimo że przebywa w zakładzie karnym manipuluje kwestią przeniesienia go do innych cel. Skoro powód składał sprzeczne oświadczenia na piśmie co do palenia tytoniu i odmówił przeniesienia do 5 czerwca 2012 r. do innej celi to z tego tytułu żadne roszczenie powodowi nie przysługuje. Powód ponadto nie udowodnił, że cela do której zamierzano go przenieść 5 czerwca 2012 r. była dla niego w jakiś sposób niebezpieczna.

Zupełnie bezpodstawne pozostają twierdzenia i zeznania powoda o braku możliwości korzystania ze świetlicy, biblioteki i zajęć kulturalno oświatowych. Powód zapomina, że odbywa izolacyjną karę w jednostce penitencjarnej, gdzie przebywa kilkaset osadzonych i celem utrzymania porządku, bezpieczeństwa i dyscypliny w zakładzie karnym obowiązują odpowiednie regulaminy wykonywania kary pozbawienia wolności, a osadzeni nie mogą sami decydować o poruszaniu się po oddziale. Ponadto z zeznań świadków K. I.i G. Ł.wynika jednoznacznie, że udział w tych zajęciach zależy tylko od woli osadzonego i złożenia odpowiednich wniosków. Powód nie przytoczył żadnych szczegółowych okoliczności związanych z odmową dostępu do świetlicy, biblioteki czy zajęć. Jego zeznania pozostają w oczywistej sprzeczności z zeznaniami w/w świadków oraz świadka M. Z.. Zwrócić należy uwagę, że powód podał, że były wystawiane kartki przez całą celę w których osadzeni wyrażali wolę pójścia do biblioteki. (...)i G. Ł.nie potwierdzili tych okoliczności. W związku z tym zeznania powoda w tym zakresie uznać należy za gołosłowne i niewiarygodne. Dodatkowo zwrócić należy uwagę, że świadek K. I.zeznał, że jego wnioski nie ginęły i były rozpatrywane pozytywnie. Powód zaś nie wykazał dlaczego akurat jego wnioski nie były rozpoznawane. Zeznania świadka M. R.co do ginięcia pism powoda w ogóle nie wskazują jakie pisma powoda ginęły, kiedy i dlaczego. W związku z tym trudno dac tym zeznaniom wiarę.

W odniesieniu do zarzutu lekceważącego stosunku młodszego wychowawcy M. Z.do powoda to, również świadkowie K. I.i G. Ł.nie potwierdzili tych okoliczności. Świadkowie ci wskazali, że wychowawczyni odnosiła się normalnie do powoda. Nie sposób dać wiarę zeznaniom M. R.podającego, że lekceważący stosunek wychowawcy do powoda wyrażał się w uśmiechaniu do powoda, gdy ten coś mówił, czy milczeniem i brakiem pozytywnego załatwienia sprawy dla powoda. Zeznania powoda o lekceważącym stosunku wychowawczyni do powoda przejawiającym się odmową na jego prośbę o dodatkowy telefon sa w tym zakresie co najmniej zadziwiające. W przedmiocie prośby powoda o dodatkowe korzystanie z telefonu w związku z jego skargą wypowiedział sie zastępca Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej we W.wskazując na przyczyny odmowy. Zatem wskazywanie przez powoda, że odmowa wychowawczyni na korzystanie z telefonu ponad ustalony porządek wewnętrzny w ZK K.jest jego lekceważeniem wynika w przypadku powoda raczej z nierozumienia znaczenia słowa lekceważący. Lekceważyć w języku polskim oznacza traktowanie kogoś pogardliwie, bez szacunku, bez zainteresowania. Żaden z dowodów nie wskazuje jednak, by świadek M. Z.akurat w taki sposób zachowywała się w stosunku do powoda. Kwestia natomiast oczekiwania przez powoda pozytywnych rozstrzygnięć jego wniosków czy próśb nie ma tu znaczenia, zwłaszcza, że powód odbywał karę pozbawienia wolności.

Również zarzut naruszenia dóbr osobistych powoda w łaźni i przebieralni nie została przez niego udowodniona. Jak wynika z pisma A. R.i kserokopii notatki z dnia 2.10.2012 r. i wydanych uzgodnień modernizacji łaźni oraz zeznań przedstawiciela strony pozwanej A. P.łaźnie zostały wyremontowane zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. u. Nr 129, poz.844 ze zm.), wcześniej projekt został uzgodniony z rzeczoznawcą. Zauważyć należy, że łaźnie zostały wyremontowane w 2006 r., a więc zastosowanie znajda przepisy w brzmieniu rozporządzenia z 2003 r. Zgodnie z przepisem § 23 w pomieszczeniu z natryskami poszczególne sitka powinny być zainstalowane w oddzielnych kabinach i umieszczone w taki sposób, aby strumień wody spływał na ramiona, a nie na głowę. Rzeczą projektanta było więc określenie średniej wysokości mężczyzny zaprojektowanie natrysku na takiej wysokości, aby woda nie ciekła na głowę, lecz na ramiona. Zatem zarzuty powoda zostały podniesione w oderwaniu od obowiązujących w czasie projektowania łaźni przepisów prawa. Oczywiście przepisy rozporządzenia należy stosować odpowiednio do zakładów karnych w zakresie bezpieczeństwa i higieny. Powód nie powołał żadnych przepisów w odniesieniu do wymogów jakie powinien spełniać korytarz służący jako przebieralnia. Jak wynika z dowodów w tym zakresie, remont łaźni został przeprowadzony zgodnie z obowiązującymi w tamtym czasie przepisami.

Zwrócić należy uwagę, ze brak jest przepisów dotyczących wymagań powierzchniowych pól spacerowych w zakładach karnych, tak jest to w odniesieniu do powierzchni cel mieszkalnych. Strona pozwana, by zapewnić bezpieczeństwo obowiązana jest w określonych warunkach umożliwiać spacery osadzonym, ale nie pojedynczo, tylko oddziałami. Ponadto przesłuchani świadkowie - współosadzeni wskazywali, że nie ma przymusu wyjścia na spacer, chyba że w celi miałaby pozostać jedna osoba, co oczywiście wynika z względów bezpieczeństwa. Podnieść należy, że Polska funkcjonuje w określonych warunkach gospodarczych i co do stanu technicznego, powierzchniowego zastrzeżenia są zarówno co do placówek szkolnych, przedszkolnych, szpitali. dzieci w przedszkolach i szkołach, pacjenci w szpitalach przebywają niejednokrotnie w warunkach budzących zastrzeżenia co do godności. Nie sposób zatem uznać, że spacerowanie na polu spacerowym w zakładzie karnym przy większej liczbie osadzonych jest naruszeniem godności powoda, tym bardziej, że przecież z zeznań świadków nie wynika, by osadzenia byli stłoczeni, lecz spacerują jeden za drugim.

W odniesieniu do twierdzeń powoda wskazać należy na treść przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 sierpnia 2003 r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności (Dz. U. Nr 152, poz. 1493), który odnosi się do kwestii podnoszonych przez powoda.

W myśl przepisu art.448 k.c. razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Przepis art. 445 § 3 stosuje się.

Mając na względzie powyższe Skoro nie doszło do naruszenia żadnego z dóbr osobistych powoda wymienionych w art.23 k.c., to żądanie powoda o zasądzenie zadośćuczynienia należało oddalić.

Wobec tego, że powód przegrał proces, zgodnie z art.98 § 1 i 2 k.p.c należało od niego zasądzić koszty procesu należne stronie pozwanej, którymi są koszty zastępstwa procesowego pełnomocnika będącego radcą prawnym w kwocie 1 200 zł.