Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący SSO Agnieszka Hreczańska - Cholewa

Protokolant Dorota Nitkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2013 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa (...) im. F. S.w G.

przeciwko Z. S. i W. S.

o zapłatę

I. zasądza solidarnie od pozwanych Z. S.i W. S.na rzecz strony powodowej (...) im. F. S.w G.kwotę 187 041 zł 02 gr ( sto osiemdziesiąt siedem tysięcy czterdzieści jeden złotych dwa grosze) z ustawowymi odsetkami od dnia 18.06.2012 r. do dnia 17.06.2013 r., z tym iż wyrok ma w stosunku do pozwanej Z. S.charakter zaoczny;

II. dalej idące powództwo oddala;

III. zasądzone w pkt. I świadczenie rozkłada na 124 raty - 123 raty w wysokości po 1 500 zł oraz ostatnia w wysokości 2 541, 02 zł, płatne do 10 - tego każdego kolejnego miesiąca, poczynając od lipca 2013 r. z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia z płatnością którejkolwiek z rat;

IV. nie obciąża pozwanych obowiązkiem zwrotu kosztów procesu;

Sygn. akt I C 971/12

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 3 stycznia 2012 roku wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym strona powodowa (...) im. F. S.z siedzibą w G.wniosła o zasądzenie solidarnie od pozwanych W. S.i Z. S.kwoty 187.041,02 zł wraz z odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty liczonymi od kwoty 150.472,97 zł oraz od kwoty 36 568,05 zł wraz z kosztami postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, że zawarła w dniu 28 lipca 2005 roku z pozwanym W. S.umowę pożyczki w kwocie 170.000 zł, z zastrzeżeniem miedzy innymi odsetek za opóźnienie w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki lub jej raty w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP. Za spłatę pożyczki poręczyła pozwana Z. S.. Z uwagi na niedokonywanie spłat rat pożyczkowych, strona powodowa po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty wypowiedziała pozwanemu umowę pożyczki. Strona powodowa wskazała, że dokonała kapitalizacji odsetek na dzień wniesienia pozwu.

W dniu 8 marca 2012 roku w sprawie został wydany nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Sprzeciwem z dnia 18 kwietnia 2012 roku pozwani zaskarżyli nakaz zapłaty w całości. Pozwani wskazali, że znajdują się w bardzo trudnej sytuacji życiowej. Prowadzą gospodarstwo rolne, dziki zniszczyły ich zasiewy - uprawę kukurydzy i w ten sposób pozwani utracili całoroczny dochód. W związku z zaistniałą sytuacją wnieśli w oddziale (...)-u o zawieszenie spłaty zobowiązania, jednakże nie otrzymali żadnej odpowiedzi. Jednocześnie wskazali, że toczy się postępowanie sądowe przeciwko kołu łowieckiemu o odszkodowanie za zniszczone plony.

Postanowieniem z dnia 8 maja 2012 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie stwierdził utratę mocy nakazy zapłaty i sprawa została przekazana do rozpoznania Sądowi Okręgowemu we Wrocławiu.

W dalszym piśmie procesowym strona powodowa wskazała, że z uwagi na wewnętrzne regulacje dotyczące funkcjonowania spółdzielczych kas oszczędnościowo – kredytowych nie wyraża zgody na rozłożenie należności na raty i umorzenie kosztów sądowych a także podjęcie mediacji.

Na rozprawie w dniu 4 grudnia 2012 roku pozwany W. S. przyznał, że posiada zadłużenie w dochodzonej pozwem wysokości i wniósł o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 lipca 2005 roku W. S.zawarł ze (...) im. F. S.z siedzibą w G.oraz Towarzystwem (...) S.A. umowę pożyczki nr (...)w łącznej kwocie 170.000 zł. na sfinansowanie budowy budynku mieszkalnego położonego we wsi W.oraz na spłatę kredytu zaciągniętego w (...) S.A.Pożyczkobiorca zobowiązał się do dokonania spłaty pożyczek w miesięcznych ratach zgodnie z harmonogramem spłat. Strony ustaliły, że w przypadku nieterminowej spłaty pożyczek należność z tego tytułu staje się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub w części kapitału miały być naliczane odsetki w wysokości zmiennej stopy procentowej obowiązującej w danym okresie dla pożyczek przeterminowanych wynoszącej na dzień zawarcia umowy 40% w skali roku. W przypadku, gdy pożyczkobiorca nie dokonał spłaty części lub całości raty pożyczkodawcy, po uprzednim wysłaniu pożyczkobiorcy upomnienia, mogli wypowiedzieć umowę pożyczki z zachowaniem terminów określonych w regulaminie.

Z. S. w związku z zawarciem wskazanej umowy udzieliła poręczenia, w którym zobowiązała się do zapłaty kwoty kredytu powiększonej o należne odsetki, opłaty i prowizje, na wypadek, gdyby pożyczkobiorca nie wykonał zobowiązania.

Dowód: umowa pożyczki nr nr (...) (k. 32 – 35);

Pismem z dnia 9 maja 2011 roku (...) wypowiedziała W. S.umowę pożyczki w związku z brakiem spłat rat kredytu.

Dowód: wypowiedzenie umowy (k. 36);

W. S. jest z zawodu rolnikiem. W 2010 roku znalazł się w trudnej sytuacji finansowej, ponieważ na obszarze jego upraw doszło do zniszczenia zasiewów kukurydzy przez zwierzynę łowną. Wartość szkód to około 170.000 zł, co stanowi całoroczny dochód z tytułu prowadzonej działalności rolniczej. Obecnie toczy się postępowanie cywilne z powództwa W. S. przeciwko kołu łowieckiemu o odszkodowanie za szkodę spowodowaną przez zwierzynę łowną. W. S. zwracał się do (...)-u o zawieszenie spłaty, jednakże nie uzyskał w tym zakresie żadnej odpowiedzi. Obecnie sytuacja finansowa W. S. poprawiła się i ma możliwość spłaty kredytu w dotychczasowych ratach.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Stan faktyczny sprawy podobnie jak wysokość i zasadność dochodzonego pozwem świadczenia nie była sporna. Podstawę prawną roszczenia stanowił art. 720 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Stosownie do art. 723 k.c. jeżeli termin zwrotu pożyczki nie jest oznaczony, dłużnik obowiązany jest zwrócić pożyczkę w ciągu sześciu tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę.

W niniejszej sprawie strony na zasadzie swobody umów odmiennie ukształtowały termin zwrotu pożyczki wskazując, że w przypadku, gdy pożyczkodawca nie dokona spłaty części lub całości raty, pożyczkodawcy po uprzednim wysłaniu pożyczkobiorcy upomnienia, mogą wypowiedzieć umowę pożyczki z zachowaniem terminów określonych w regulaminie. Strona powodowa dokonał pisemnego wypowiedzenia, które nie zostało w żaden sposób kwestionowane przez pozwanych, wobec czego byli zobowiązani do spłaty pozostałych rat kredytu.

Roszczenie w zakresie odsetek wynika z art. 481 § 1 i 2 k.c. Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stop wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. Strony zastrzegły, że należności przeterminowane będą oprocentowane według zmiennej stopy procentowej, która na dzień zawarcia umowa została określona na 40 % w skali roku. W wyniku nowelizacji Kodeksu cywilnego przez ustawę z dnia 7 lipca 2005 roku wprowadzono przepisy o maksymalnej wysokości odsetek (art. 359§ 2 1i 22 k.c.), które w stosunku rocznym nie mogą przekroczyć czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP. Jeżeli wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej przekracza wysokość odsetek maksymalnych, należą się odsetki maksymalne. Strony w umowie zastrzegły wyższą stopę odsetek niż odsetki maksymalne przy czym strona powodowa wskazała, że dochodzi pozwem odsetek w wysokości odsetek maksymalnych zatem roszczenie w tym zakresie, jako dopuszczalne, podlegało uwzględnieniu w całości.

Sąd zasądził roszczenie od obu pozwanych solidarnie. Solidarność wynikała ze złożonego oświadczenia o poręczeniu za dług współmałżonka. Zgodnie z art. 876 § 1 k.c. przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. O zakresie zobowiązania poręczyciela rozstrzyga każdoczesny zakres zobowiązania dłużnika. W braku odmiennego zastrzeżenia poręczyciel jest odpowiedzialny tak jak dłużnik solidarny. Przy czym z uwagi na to, że pozwana Z. S. nie podjęła merytorycznej obrony i nie wypowiedziała się co do żądania pozwu w stosunku do niej w oparciu o art. 339 § 1 k.c. Sąd wydał wyrok zaoczny.

Jednocześnie Sąd orzekł o rozłożeniu zasądzonego świadczenia na raty zgodnie z wnioskiem pozwanego w oparciu o art. 320 k.p.c. Powołany przepis umożliwia Sądowi rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty w szczególnie uzasadnionych przypadkach. W ocenie Sądu wniosek pozwanych zasługiwał na uwzględnienie. Sąd uwzględnił to, że zaprzestanie regulowania zobowiązań finansowych wynikało z przyczyn losowych – zniszczenia upraw przez dziki. Pozwani znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej i wobec tego nie mieli możliwości terminowo spłacać zadłużenia. Jednocześnie ich obecna sytuacja finansowa pozwala na spłatę pożyczki w dotychczasowej wysokości. Pozwany zadeklarował gotowość spłaty. W ocenie Sądu rozłożenie świadczenia na raty po 1500 zł miesięcznie umożliwi pozwanym spełnienie zasądzonego świadczenia i jednocześnie nie naruszy interesu wierzyciela. Wskazać bowiem należy, że w przypadku dalszego trwania umowy pożyczki świadczenie również byłoby regulowane w ratach.

Jednocześnie w oparciu o art. 102 k.p.c. Sąd odstąpił od obciążania pozwanych kosztami postępowania. W ocenie Sądu postawa pozwanych, którzy nie kwestionowali żądania pozwu, wyrazili gotowość podjęcia mediacji a także jeszcze przed wszczęciem postępowania zwracali się o zawieszenie spłaty wierzytelności z uwagi na problemy finansowe uzasadnia odstąpienie od zasądzania na rzecz strony powodowej kosztów postępowania. Sąd uwzględnił także stanowisko strony pozwanej, która nie podjęła negocjacji ugodowych. W ocenie Sądu wewnętrzne regulacje oraz brak jednostki zajmującej się windykacją należności uzyskanych w wyniku postępowania ugodowego nie stanowiło dostatecznej podstawy do odmowy podjęcia mediacji, zważywszy, że pozwani są członkami (...). Z uwagi na powyższe odstąpiono od obciążania pozwanych kosztami procesu.