Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Beata Glazar

Protokolant: Magdalena Szlachtowicz

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2013 r. w Jeleniej Górze

sprawy z powództwa W. R., D. D.

przeciwko Stowarzyszenie (...) L.

o uchylenie uchwały zarządu stowarzyszenia z dnia 05 maja 2012 r., nr.(...).

powództwo oddala

Sygn. akt I C 829/13

UZASADNIENIE

Powodowie W. R.i D. D.wnieśli o uchylenie uchwały zarządu Stowarzyszenia (...)w D.nr (...)z dnia 05.05.2012r. o wykluczeniu ich z grona członków Stowarzyszenia (...)

W uzasadnieniu powodowie wskazali, że wymieniona uchwała narusza § (...)pkt. (...)statutu stowarzyszenia, ponieważ powódka D. D.w momencie wykluczenia była przewodniczącą komisji rewizyjnej i z zajmowanego stanowiska mogło ją odwołać tylko Walne Zgromadzenie Członków Stowarzyszenia. Dodali, że podejmując uchwałę o wykluczeniu zarząd nie przedstawił im rzeczowej argumentacji i dowodów potwierdzających naruszenie statutu.

Pozwane Stowarzyszenie (...) w D. wniosło o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu pozwany powołał się na pismo Starosty (...) z dnia 20.02.2013r., gdzie stwierdzono, iż zarząd nie naruszył statutu wykluczając powodów ze stowarzyszenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Stowarzyszenie pod nazwą Stowarzyszenie (...)z siedzibą w miejscowości D.zostało zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 03.09.2009r. nr KRS (...). Cele stowarzyszenia to między innymi aktywizowanie i integrowanie środowiska lokalnego przez organizowanie spotkań z mieszkańcami, imprez kulturalnych i turystycznych, festynów i zabaw dla dzieci i dorosłych, działanie na rzecz edukacji i wychowania dzieci i młodzieży. Statut Stowarzyszenia (...)został zatwierdzony mocą uchwały nr (...) Walnego Zebrania z dnia 10.03.2011r.

(statut stowarzyszenia k. 54-57)

W dniu 05.05.2012r. odbyły się obrady zarządu Stowarzyszenia (...)w trakcie której podjęta została jednogłośnie uchwała nr (...)o wykluczeniu na podstawie § (...)pkt (...)statutu z dniem 05.05.2012r. D. D.i W. R.z członkostwa w stowarzyszeniu z uwagi na naruszenie § (...)pkt (...)i (...)statutu stowarzyszenia i pozbawieniu D. D.funkcji Przewodniczącego Komisji Rewizyjnej (§ (...)uchwały). Uchwałą pozbawiono członkostwa także G. G..

(protokół z dnia 5 maja 2012 r. k. 4-5; uchwała nr (...) 05.05.2012r. k. 8)

Postanowieniem Sądu Rejonowego (...)we W. IX Wydziału GospodarczegoKrajowego Rejestru Sądowego z 29.06.2012r. wykreślono D. D.z członków Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia (...)(nr KRS (...))

(postanowienie Sądu Rejonowego (...)we W. z 29.06.2012r. k. 60)

W związku z opisaną wyżej uchwałą nr (...)z 05.05.2012r. powodowie oraz G. G.interweniowali u Starosty (...)jako organu sprawującego nadzór nad działalnością stowarzyszeń z terenu Powiatu (...). Podważali zasadność i dopuszczalność ich wykluczenia spośród członków Stowarzyszenia (...)

Starosta (...)po zapoznaniu się z wyjaśnieniami prezesa Stowarzyszenia oraz po przeprowadzeniu rozprawy administracyjnej w dniu 23.01.2013r. oraz spotkania w dniu 06.02.2013r. w sprawie zarzutów zawartych w piśmie powodów wobec Zarządu Stowarzyszenia (...)stwierdził, że zarząd stowarzyszenia podejmując uchwałę nr (...) z dnia 05.05.2012r. nie złamał statutu Stowarzyszenia (...).

(pismo pozwanego k. 9-16; protokół rozprawy administracyjnej k. 49-50; protokół ze spotkania w dniu 6 lutego 2013r. k. 51; pismo do powodów z 20.02.2013 r. k. 52-53)

Sąd zważył, co następuje:

Powodowie W. R. i D. D. domagali się uchylenia uchwały zarządu pozwanego Stowarzyszenia (...) nr (...) z dnia 05.05.2012r. o wykluczeniu ich z grona członków stowarzyszenia. Zarzucali przy tym, iż nie naruszyli statutu, a zatem nie było podstaw do pozbawienia ich członkostwa w stowarzyszeniu.

Pozwane Stowarzyszenie wniosło o oddalenie powództwa podnosząc, że wykluczenie powodów nastąpiło zgodnie z postanowieniami statutu stowarzyszenia.

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. W myśl art. 187 § 1 k.p.c., pozew między innymi powinien zawierać dokładnie określone żądanie oraz przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie. Natomiast zgodnie z art. 321 § 1 k.p.c., sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie. Powodowie sformułowali powództwo jako roszczenie o uchylenie uchwały, a zatem sąd orzekający rozpoznawał sprawę w tak wytyczonych granicach.

W pierwszej kolejności stwierdzić należało, że stowarzyszenia w ramach przyznanej w art. 1 ustawy z dnia z dnia 7 kwietnia 1989r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz.U.2001.79.855 j.t.) samorządności mogą swobodnie kształtować strukturę organizacyjną, a także określać kryteria nabywania i utraty członkostwa. Zagadnienia te powinny być uregulowane w statucie (art. 10 pkt 4 Prawa o stowarzyszeniach). Dlatego, podobnie jak w ramach nadzoru nad stowarzyszeniami uregulowanego w rozdziale 3 ustawy, ingerencja sądu w działalność stowarzyszenia powinna mieć wyjątkowy charakter i uwzględniać autonomiczny i samorządny charakter stowarzyszenia. Nie oznacza to, że nie przysługuje wykluczonemu członkowi żadna ochrona, gdy uchwała godzi w jego interesy, a zwłaszcza, gdy rozstrzyga o jego członkostwie.

Zgodzić należy się z powodami, że dopuszczalna jest droga sądowa dla rozpoznania roszczenia członka stowarzyszenia o ochronę jego członkostwa przed niezgodnym z prawem lub statutem wykreśleniem ze stowarzyszenia (patrz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2005 r. - III CZP 75/04, wyrok SN z dnia 24 czerwca 2009 r. - I CSK 535/08). Może to nastąpić w ramach różnego rodzaju powództw, wśród których doktryna i orzecznictwo wymieniają: żądanie stwierdzenia (ustalenia) nieważności uchwały (art. 58 § 1 k.c.), ustalenia nieważności uchwały na podstawie art. 58 § 2 k.c., ustalenia istnienia stosunku członkostwa (art. 189 k.p.c). W przypadku spowodowania przez uchwałę o wykluczeniu szkody po stronie członka, którego ona dotyczy, bądź naruszenia przez nią jego dóbr osobistych, ma on uprawnienie do dochodzenia - odpowiednio odszkodowania na zasadzie art. 471 k.c. bądź ochrony dóbr osobistych w trybie art. 24 i 448 k.c. (patrz wyroki Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21 października 2009 r. I ACa 923/09, Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 15.03.2013r. I ACa 841/12).

Jednakże Prawo o stowarzyszeniach nie przewiduje wprost uprawnienia członka stowarzyszenia do zaskarżenia uchwały organów stowarzyszenia, nie zawiera także delegacji do stosowania odpowiednio innych ustaw, w których taka możliwość została przewidziana. Zatem, członkowi wykluczonemu ze stowarzyszenia nie przysługuje roszczenie o uchylenie uchwały w przedmiocie wykluczenia wobec braku podstawy w przepisach prawa materialnego (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21 października 2009 r. I ACa 923/09). Sąd orzekający w pełni podziela i aprobuje wskazane wyżej stanowisko Sądu Apelacyjnego w Warszawie.

Wobec tego, skoro brak jest materialnoprawnej podstawy do wystąpienia przez członka stowarzyszenia z powództwem o uchylenie uchwały organu stowarzyszenia w przedmiocie jego wykluczenia, powództwo podlegało oddaleniu, co znalazło wyraz w sentencji wyroku.

Dodać należy, że Sąd dokonując ustaleń faktycznych oparł się na zgromadzonych w sprawie dowodach z dokumentów, które uznał za wiarygodne i przydatne w sprawie, a których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała.