Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Irena Mleczko

Ławnicy :

Protokolant: : sekr. sądowy M. K.

po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2013 r. w Toruniu

przy udziale : /

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. T.

przeciwko H. U., J. U. (1)

o zapłatę

oddala powództwo

IC 1035/13

UZASADNIENIE

Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. domagała się wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, że pozwane H. U. i J. U. (1) mają zapłacić solidarnie na rzecz powódki kwotę 85.065,44 zł. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz koszty procesu.

W uzasadnieniu powódka podniosła, że na podstawie umowy cesji z dnia 3.10.2012r. i 18.12.2012r. nabyła od cedenta A. W. przysługujące jej wobec pozwanych wierzytelności wraz z wszystkim związanymi z nimi prawami, w tym roszczenia o zaległe odsetki. Na dochodzoną kwotę złożyły się kwota: 44.484,63 zł. tytułem odszkodowana za bezumowne korzystanie z lokalu przez pozwane w okresie od 28 maja 2005r. do marca 2013r. oraz skapitalizowane odsetki ustawowe od tej kwoty w wysokości 20.215,21 zł. Powódka podniosła, że wysokość należności za każdy miesiąc ustaliła na podstawie art. 8a pkt 4 ustawy o ochronie praw lokatorów… tj. w wysokości równej 3% wartości odtworzeniowej 1 m ² lokalu. Termin płatności skapitalizowanych odsetek powódka ustaliła na podstawie art. 669 paragraf 2 kc., tj. do dziesiątego dnia miesiąca, za który należy się zapłata za korzystanie z lokalu. W tym stanie rzeczy powódka każdorazowo skapitalizowała odsetki od jedenastego dnia miesiąca, za który należała się zapłata do dnia 11 marca 2013 roku. W kwocie żądanej pozwem powódka uwzględniła także kwotę 17.860,28 zł. z tytułu opłat związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, którą pozwane zobowiązane były uiszczać na rzecz Wspólnoty mieszkaniowej. Pozwane zalegały z zapłatą powyższych opłat na kwotę : 17.860,28 zł., na która złożyły się: opłaty na rzecz wspólnoty mieszkaniowej za okres od dnia 28.05.2005r. do dnia 10.01.2012 r. w kwocie 9.210 zł., oraz opłaty na rzecz wspólnoty mieszkaniowej za okres od stycznia 2012 roku do marca 2013 roku w kwocie 8.650,28 zł. Nadto, powódka skapitalizował odsetki od powyższych należności na dzień 11 marca 2013 roku w łącznej kwocie 2.505.32 zł. W dalszej części uzasadnienia pozwu, powódka podała, że pismem z dnia 18.12. (...). poinformowała pozwane o cesji wierzytelności i wezwała do dobrowolnego spełnienia świadczenia do dnia 21.12.2012 roku. Do dnia wniesienia pozwu pozwane nie spłaciły należności. (k. 2-10)

Dnia 15.04.2012 roku Sąd Okręgowy w Toruniu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem pozwu. (k. 89)

Pozwane H. U. i J. U. (1) wniosły sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty domagając się jego uchylenia i oddalenia powództwa.

W uzasadnieniu pozwane podały, że wpłaciły J. T. (1) zadatek na poczet ceny nieruchomości oraz przyznały, iż ostatecznie nie zapłaciły brakującej 1/3 ceny nieruchomości. Jednocześnie podały, iż H. U. płaciła ponad połowę czynszu, a J. U. (1) nie ponosiła żadnych opłat za lokal ponieważ nie mogła podjąć pracy. Pozwane podniosły, że zobowiązały się uregulować te opłaty w ugodzie obowiązującej od dnia 4 listopada 2009 roku przez okres 6 miesięcy. Nadto, pozwane powoływały się na stan zdrowia H. U. twierdząc, iż przy zawieraniu aneksów do umowy sprzedaży nie działała ona z pełną świadomością. Dodatkowo pozwane podniosły, iż wątpliwości może budzić zgodność z prawem działań J. T. (1) i Komornika w czasie procedury opróżnienia lokalu mieszkalnego. (k. 96-104)

W odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty \, powódka podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko. (k. 130-133)

Na rozprawie w dniu 20.09.2013r. powódka cofnęła wniosek o przesłuchanie strony pozwanej oraz z zeznań świadka A. W.. (k. 148v)

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 28 maja 2005r. pozwana H. U. zawarła z J. T. (1) przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości lokalowej położonej w Ś. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Świnoujściu prowadzi Kw nr (...). Na podstawie tej umowy J. T. (1) – sprzedający, zobowiązał się do wydania pozwanej – kupującej, lokalu mieszkalnego do dnia 1 czerwca 2005 roku oraz do zawarcia umowy przyrzeczonej pod warunkiem zapłaty przez pozwaną pozostałej ceny do dnia 8 lipca 2005 roku.

(dowód: umowa przedwstępna- k. 25-27)

W dniu 28 maja 2005 roku J. T. (1) wydał pozwanej przedmiotową nieruchomość. Aneksem do umowy przedwstępnej z dnia 08.07.2005r. strony przesunęły termin zawarcia umowy przyrzeczonej do dnia 30.09.2005r., a aneksem z dnia 29.09.2005r. do dnia 13.10.2005r. oraz postanowiły, że w przypadku niezapłacenia reszty ceny przez kupującą, sprzedającemu przysługuje prawo jednostronnego odstąpienia od umowy i zatrzymania zadatku tytułem odszkodowania. Jednocześnie pozwana H. U. oświadczyła, że w przypadku odstąpienia od umowy przez sprzedającego zobowiązuje się wydać mu lokal mieszkalny w dniu 14.10.2005r. i co do tego zobowiązania poddaje się egzekucji z art. 777 paragraf 1 pkt 4 kpc.

(dowód: aneks do umowy przedwstępnej – k. 30-31)

Pozwana nie wywiązała się ze zobowiązania zapłaty reszty ceny. J. T. (1) odstąpił od umowy przyrzeczonej i zobowiązał pozwaną od wydania nieruchomości do dnia 14.10.2005 roku.

(dowód: oświadczenie o odstąpieniu od umowy – k. 32-34)

Pozwana H. U. nie wydała J. T. (1) przedmiotowego lokalu w powyższym terminie. W mieszkaniu zamieszkiwała razem z córka J. U. (2).

Okoliczność bezsporna

Sąd Rejonowy w Świnoujściu postanowieniem z dnia 21.08.2007 roku nadał klauzulę wykonalności zapisowi paragrafu 1 aktu notarialnego z dnia 29.09.2005r. co do obowiązku wydania przez pozwane przedmiotowego lokalu w posiadanie J. T. (1).

(dowód: postanowienie - k . 35-37)

Pozwana H. U. w dalszym ciągu nie wydała nieruchomości J. T. (1).

Okoliczność bezsporna

W dniu 12.01.2012r. J. T. (1) zawarł z A. W. umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której nabyła ona przysługujące mu wobec pozwanych wierzytelności wraz z wszelkimi prawami, w tym roszczenia o zaległe odsetki, z tytułu bezumownego korzystania z lokalu położonego przy ul . (...) w Ś., oraz związane z nim opłaty na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej, za okres od 28 maja 2005 roku do dnia 10 stycznia 2012 roku. Wierzytelność z tytułu opłat na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej wyniosła kwotę 9210zł., a wierzytelność z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu mieszanego wyniosła łącznie z odsetkami kwotę 50.941,32 zł.

Tego samego dnia A. W. nabyła od J. T. (1) prawo własności lokalu mieszkalnego w Ś. przy ul. (...). W umowie sprzedaży w paragrafie 1, J. T. (2) złożył oświadczenie, iż przedmiotowa nieruchomość jest zajmowana przez pozwane bez tytułu prawnego.

(dowód: umowa cesji - k. 39-41, umowa sprzedaży – k. 46-50, odpis kw- k . 52 )

Pozwane płaciły należności na rzecz Wspólnoty ale nieregularnie. Na dzień 12.01.2012r. istniała zaległość na lokalu na rzecz zarządcy nieruchomości w kwocie 5.810 zł.

okoliczność bezsporna

J. T. (1) na rzecz kosztów Wspólnoty wpłacił kwotę 3400 zł.

(dowód; zeznania świadka J. T.- eprotokół z dnia 20.09.2013r. , 12min 28sek, zeznania świadka B. W. – eprotokół z dnia 20.09.2013r. , 19min 50 sek.)

Umową cesji z dnia 3.10.2012r. A. W. przelała na rzecz powódki (...) Spółka z o.o. w T. wierzytelność w kwocie 55.508,72 zł. brutto wraz z roszczeniem o zaległe odsetki, przysługującą jej od dłużników H. U. i J. U. (1).

(dowód: umowa cesji z dnia 03.10.2012r. – k. 15)

Umową cesji z dnia 18.12.2012r. A. W. przelała na rzecz powódki (...) Spółka z o.o. w T. wierzytelność w kwocie 3.418,10 zł. brutto wraz z roszczeniem o zaległe odsetki, przysługującą jej od dłużników H. U. i J. U. (1).

(dowód: umowa cesji z dnia 03.10.2012r. – k. 16)

Umową cesji z dnia 11.03.2013r. A. W. przelała na rzecz powódki (...) Spółka z o.o. w T. wierzytelność w kwocie 3.418,09 zł. brutto wraz z roszczeniem o zaległe odsetki, przysługującą jej od dłużników H. U. i J. U. (1).

(dowód: umowa cesji z dnia 03.10.2012r. – k. 17)

Pismem z dnia 18.12.2012r. powódka wezwała pozwaną H. U. do zapłaty kwoty 79.665,52 zł. w terminie do dnia 21.12.2012r. Wskazała, że na w/w kwotę składają się : 42.843,65 zł. z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu , 16.083,17 zł z tytułu opłat czynszowych na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej i 20.738,70 zł. z tytułu odsetek ustawowych za opóźnienie.

(dowód: pismo – k. 86)

Zaległość na rzecz Wspólnoty w kwocie 5000 zł. zapłaciła A. W..

(dowód: zeznania świadka J. T. -eprotokół z dnia 20.09.2013r., 12min 58 sek)

Do dnia wniesienia pozwu pozwane zamieszkiwały w spornym lokalu mieszkalnym.

okoliczność bezsporna

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych, dowodów z dokumentów prywatnych i urzędowych oraz częściowo na podstawie zeznań : J. T. (1) i B. W..

Sąd dał wiarę dokumentom urzędowym albowiem były sporządzone przez uprawnione osoby w przewidzianej prawo formie, a żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadków J. T. (1) i B. W. gdyż były jasne, pełne, zbieżne ze sobą, a nadto co do okoliczności zawartych umów cesji korespondowały z tym co wynika z dowodów z dokumentów urzędowych.

Jest poza sporem, iż powódka domagała się zasądzenia od pozwanych solidarnie kwoty 85.066,44 zł. twierdząc, iż nabyła wierzytelność wobec pozwanych na powyższą kwotę.

Zgodnie z art. 509 § 1 kc., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Stosownie z § 2 tego przepisu, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Jak podnosi się w orzecznictwie i literaturze, przedmiotem przelewu może być co do zasady wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać (tak też E. Ł., System prawa cywilnego, t. III, cz. 1, s. 904). Wierzytelność, która ma stanowić przedmiot rozporządzenia, powinna być w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Dotyczy to przede wszystkim wyraźnego określenia stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 11 maja 1999 r., III CKN 423/98, Biul. SN 2000, nr 1, s. 1), a zatem oznaczania stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia. Strony stosunku, świadczenie oraz przedmiot świadczenia muszą być oznaczone bądź przynajmniej możliwe do oznaczenia (oznaczalne) w momencie zawierania umowy przenoszącej wierzytelność.

Ponadto, na początku rozważań wypada stwierdzić, że jeśli chodzi o umowę cesji wierzytelności, to na powódce zgodnie z art. 6 kc., spoczywał obowiązek udowodnienia istnienia wierzytelności objętych cesjami.

W ocenie Sądu , w przedmiotowej sprawie powódka nie wykazała, że przysługują jej wobec pozwanych wierzytelności w kwocie dochodzonej pozwem.

Powódka w uzasadnieniu pozwu powołuje się na trzy umowy cesji. Umowy te są bardzo ogólnikowe, mało czytelne, niejasne. Z umów cesji nie wynika jaki jest tytuł wierzytelności, które zostały przelane na powódkę. Nie wiadomo jaka jest podstawa prawna trzech cesji. Do umów cesji nie zostały dołączone dowody potwierdzające istnienie wietrzności na kwoty podane w umowach. Nie podano czy przelane wierzytelności są całą należnością czy też stanowią część innej należności. Umowy cesji są na kwoty: 55.508,92 zł., 3.418,10 zł. i 3.418,09 zł. łącznie jest to kwota : 62.344,91 zł. Tymczasem powódka w pozwie domaga się zasądzenia kwoty: 85.065,44 zł., na która składają się następujące kwoty : 44.484,63 zł. z tytułu bezumownego korzystania z lokalu oraz kwotę 20.215,21 zł. tytułem odsetek od powyższej należności i na kwotę 17.860,28 zł. z tytułu opłat związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej plus kwota 2.505,32 zł. tytułem skapitalizowanych odsetek od tej należności. Nie budzi więc wątpliwości, iż kwoty te są diametralnie różne. W umowach jest w paragrafie 2 odwołanie do umowy generalnej z dnia 20.08.2012r., której treści nie dołączono do pozwu.

Zdaniem Sądu, nawet dokonując oceny występujących w sprawie stosunków zobowiązaniowych, nie jest możliwe ustalenie wysokości wierzytelności, które powódka nabyła w stosunku do pozwanych.

Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu powódka wyliczyła na kwotę 44.484,63 zł. za okres od dnia 28 maja 2005 roku do 11 marca 2013 roku oraz odsetki od tej należności w kwocie 20.215,21 zł. Przede wszystkim, wątpliwości budzi też sposób obliczenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego. Podstawą obliczenia tego wynagrodzenia nie może być art. 8 a pkt 4 ustawy o ochronie praw lokatorów… tj., że wysokość wynagrodzenia może być obliczona w wysokości równej 3% wartości odtworzeniowej lokalu ponieważ art. 8 cytowanej ustawy ma zastosowanie tylko i wyłącznie do umów najmu i kryteriów ustalania wysokości czynszu w publicznych zasobach mieszkaniowych i odnosi się do kompetencji organów Gminy w tym zakresie. Podstawą wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu, który stanowi własność osoby prywatnej, a tak było w przedmiotowej sprawie, są pożytki cywilne czyli w tej sprawie - czynsz najmu jaki z nieruchomości lokalowej mogłaby uzyskać powódka gdyby wynajęła lokal w takim stanie w jakim on był, w okresie, za który żąda wynagrodzenia za bezumowne korzystanie. Pnadto, brak jest także podstaw do uwzględnienia okresu bezumownego korzystania z mieszkania od dnia 28 maja 2005 r i naliczenia skapitalizowanych odsetek od tej daty skoro pozwane były zobowiązane do wydania nieruchomości w dniu 15.10.2005r. i od tej daty należy przyjąć, iż są posiadaczami w złej wierze.

W ocenie Sądu, powódka nie udowodniła też w sposób nie budzący wątpliwości wysokości należności z tytułu opłat związanych z użytkowaniem nieruchomości wspólnej. W tym miejscu trzeba zaznaczyć, iż istnieją rozbieżności co do kwot należności na rzecz Wspólnoty. Z umowy sprzedaży mieszkania wynika, że na dzień 12.01.2012r. zaległość lokalu na rzecz Wspólnoty wynosiła kwotę 5810 zł. (k. 48) W akcie notarialnym nie ma zapisu, że należność ta została uregulowana przez sprzedającego. W umowie cesji zawartej przez J. T. (1) z A. W. istnieje zapis, że wierzytelność z tytułu uiszczonych oraz wymagalnych opłat na rzecz Wspólnoty to kwota 9210 zł. (k. 39) Pana J. T. (1) słuchany w charakterze świadka zeznał, że pozwane płaciły czynsz ale nieregularnie. Zeznał, że sam zapłacił 3400 zł. z tytułu opłat czynszowych, a p. A. W. zapłaciła 5000 zł. Po zsumowaniu daje to kwotę 8400 zł. Świadek B. W. zeznał, iż pozwane na początku płaciły koszty na rzecz Wspólnoty ale później zaprzestały tego i powstały zaległości. Nie podał ile pozwane zapłaciły na rzecz Wspólnoty. Nie podał też ile zapłaciła jego żona A. W. na rzecz Wspólnoty. Z załączonych do pozwu kartotek opłat podstawowych (k. 78-83) nie wynika kto uiszczał opłaty na rzecz Wspólnoty, czy pozwane czy też właściciel lokalu mieszkalnego. Nadto, są to tylko dokumenty prywatne, a nie urzędowe. Nie korzystają zatem z domniemań przewidzianych w przepisach prawa.

W ocenie Sądu, zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia, że wierzytelności objęte cesjami przysługiwały powódce jako wierzytelności bezsporne. Powódka nie zgłaszała innych wniosków dowodowych na okoliczność istnienia wierzytelności. Z kolei wniosek dowodowy o przesłuchanie pozwanych i z zeznań świadka A. W. powódka cofnęła. Powódka nie udowodniła więc, że w sposób skuteczny nabyła wierzytelności dochodzone pozwem.

Z powyższych względów, na podstawie art. 509 kc a contrario, orzeczono jak w sentencji.