Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 30/10

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2012 roku

Sąd Rejonowy w Kędzierzynie - Koźlu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: Sędzia Sądu Rejonowego Anna Lipnicka

Protokolant: sekretarz sądowy Anna Matusiak

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2012 r. na rozprawie sprawy

z powództwa (...) S.A. we W.

przeciwko (...) sp. z o.o. w K.

o zapłatę

1 zasądza od pozwanego (...) sp. z o.o. w K. na rzecz powoda (...) S.A. we W. kwotę 25.138,20 zł ( słownie) z ustawowymi odsetkami do dnia zapłaty od następujących kwot i terminów płatności:

od kwoty 1.933,70 zł od dnia 14.12.2007 r.

od kwoty 1.933,70 zł od dnia 13.02.2008 r.

od kwoty 1.933,70 zł od dnia 15.03.2008 r.

od kwoty 13.539,90 zł od dnia 18.10.2008 r.

od kwoty 1.933,70 zł od dnia 15.11.2008 r.

od kwoty 1.933,70 zł od dnia 13.12.2008 r.

od kwoty 1.933,70 zł od dnia 14.01.2009 r.

oraz kwotę 3.674 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności co do kwot:

1.933,70 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.12. 2007 r. do dnia zapłaty,

122 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.02.2008 r. do dnia zapłaty,

122 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.03.2008 r. do dnia zapłaty,

122 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.04.2008 r. do dnia zapłaty,

122 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.05.2008 r. do dnia zapłaty,

122 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.06.2008 r. do dnia zapłaty,

122 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.07.2008 r. do dnia zapłaty,

122 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.08.2008 r. do dnia zapłaty,

122 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.09.2008 r. do dnia zapłaty,

122 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.10.2008 r. do dnia zapłaty,

122 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.11.2008 r. do dnia zapłaty,

122 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.12.2008 r. do dnia zapłaty,

122 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.01.2009 r. do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 30/10

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 03.07.2009 r. (data wpływu do sądu), (...) S.A. w K. wystąpiła o wydanie w postępowaniu nakazowym nakazu zapłaty przez (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. na rzecz inicjującego postępowanie kwoty 25.138,10 zł tytułem opłaty za służebność drogi koniecznej wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od następujących kwot i dat:

od kwoty 1.933,70 zł od dnia 14.12.2007 r. do dnia zapłaty,

od kwoty 1.933,70 zł od dnia 13.02.2008 r. do dnia zapłaty,

od kwoty 1.933,70 zł od dnia 15.03.2008 r. do dnia zapłaty,

od kwoty 13.535,90 zł od dnia 18.10.2008 r. do dnia zapłaty,

od kwoty 1.933,70 zł od dnia 15.11.2008 r. do dnia zapłaty,

od kwoty 1.933,70 zł od dnia 13.12.2008 r. do dnia zapłaty,

od kwoty 1.933,70 zł od dnia 14.01.2009 r. do dnia zapłaty,

a nadto o obciążenie strony pozwanej kosztami postępowania sądowego.

Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie, (...) S.A.w K.podniosła, iż dnia 20.11.2002 r. od (...) S.Astrona pozwana nabyła prawo użytkowania wieczystego nieruchomości - działki gruntu nr (...), położonej w K., obręb B., o powierzchni łącznej 1.0276 ha oraz prawo własności posadowionych na tych gruntach nieruchomości budynkowych. W § 6 umowy sprzedaży z dnia 20.11.2002 r. na rzecz każdorazowych użytkowników wieczystych działek gruntu nr (...), w tym również na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.ustanowiona została odpłatna służebność drogi, polegająca na prawie przejazdu i przechodu przez drogi wewnątrzzakładowe objęte księgą wieczystą KW nr (...). Opłata z tytułu wykonywania prawa służebności przejazdu i przechodu została ustalona na kwotę 1.500 zł. Nadto strony ustaliły, iż płatność wskazanej należności będzie następowała miesięcznie zgodnie z wystawioną fakturą VAT oraz, że kwota odpłatności będzie podlegała corocznej waloryzacji o wskaźnik inflacji podany w komunikacie Prezesa GUS. Z dalszej części uzasadnienia pozwu wynika, iż strona powodowa doręczyła pozwanemu faktury: nr (...)z dnia 29.01.2008 r., nr (...)z dnia 29.01.2008 r., nr (...)z dnia 29.02.2008 r., nr (...)z dnia 03.10.2008 r., nr (...)z dnia 31.10.2008r., nr (...)z dnia 28.11.2008r., nr (...)z dnia 30.12.2008r., (...)sp. z o.o. z siedzibą w K.nie dokonała jednak zapłaty należności w nich określonych. W związku z upływem terminów płatności, powód przesłał pozwanemu wezwanie do zapłaty z dnia 17.11.2008 r., a także monit ostateczny - przedsądowy z dnia 05.02.2009 r. wzywający pozwanego do uregulowania zobowiązań wynikających z wymienionych w nim faktur. Tymczasem w odpowiedzi na powyższe, pismem z dnia 10.01.2008 r., strona pozwana wskazała na konieczność zmiany wysokości opłat z tytułu służebności gruntowej, albowiem jedna z będących w jej władaniu działek (nr (...)) uzyskała faktyczne połączenie z droga publiczną. W ocenie strony powodowej, pozwany nie wskazał na czym polega dostęp do drogi publicznej z działki nr (...)co jest istotne w kontekście legalnej definicji dostępu do drogi publicznej. Powołując się na treść przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, inicjujący postępowanie podniósł, iż dostęp do drogi publicznej oznacza bezpośredni dostęp do tej drogi albo dostęp do niej przez drogę wewnętrzną lub przez ustanowienie odpowiedniej służebności drogowej. Wedle stanowiska powoda, dostęp działki (...)do drogi publicznej zapewniony został poprzez zapis § 6 umowy sprzedaży z dnia 20.11.2002 r. o ustanowieniu odpłatnej służebności przejazdu i przechodu przez drogi wewnątrzzakładowe, obecnie natomiast przedmiotowy grunt nie ma legalnego dostępu do drogi publicznej zapewnionego w inny sposób. W dalszej części inicjujący postępowanie podniósł, iż decyzja o podziale nieruchomości i wydzieleniu w jej wyniku działek nr (...)została wydana w roku 2001. Kwestie dostępu do drogi publicznej działki nr (...)zostały określone w tej decyzji w następujący sposób - projekt podziału nieruchomości i wydzieleniu działek został zatwierdzony pod warunkiem, że przy zbywaniu działek wydzielonych w wyniku podziału ustanowiona zostanie służebność przejazdu zapewniająca dostęp do drogi publicznej. Za spełnienie warunku uważa się także sprzedaż wydzielonych działek gruntu wraz ze sprzedażą udziału w prawie do działek gruntu stanowiących drogi wewnętrzne. Zgodnie z treścią tej decyzji ustanowiona została w § 6 umowy sprzedaży z dnia 20.11.2002 r. odpłatna służebność przejazdu i przechodu przez drogi wewnątrzzakładowe. W ocenie powoda, jest to więc rozwiązanie wykonawcze w stosunku do decyzji podziałowej, jako prawo rzeczowe skuteczne ergo omnes, a nie tylko wobec (...) sp. z o.o., dlatego też jakakolwiek zmiana zapisów § 6 umowy sprzedaży musi być zgodna z treścią decyzji podziałowej.

Wedle stanowiska prezentowanego w uzasadnieniu pozwu, zachowanie pozwanego w zakresie korzystania z działki (...) w celu przejazdu do drogi publicznej naruszają obowiązujące na Terenie Przemysłowym B. zasady ochrony obiektów o szczególnym znaczeniu.

Jak wskazał powód, okoliczność wystąpienia przez pozwanego do Sądu Rejonowego w Opolu Wydziału V Gospodarczego o ustalenie treści umowy, nie może wstrzymywać obowiązków wynikających z ograniczonego prawa rzeczowego, tymczasem (...) sp. z o.o. uiściła sumę wynikającą z faktury nr (...) z dnia 31.12.2007r., jednakże zaniechała uregulowania należności wynikających z pozostałych faktów oraz monitu ostatecznego. Pozwany, będąc użytkownikiem wieczystym, winien ponosić obciążenia wynikające z odpłatnego charakteru ustanowionej służebności drogowej. W dalszej części uzasadnienia pozwu czytamy, iż skierowanie do pozwanego wezwań do zapłaty jak i dalszych pism uczyniło, zdaniem powoda, zadość obowiązkom nałożonym na niego w art. 479 § 2 k.p.c.

Dnia 28.10.2009 r. w sprawie prowadzonej pod sygn. akt I Nc 949/09, Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu wydał w postępowaniu nakazowym nakaz zapłaty zgodny z żądaniem pozwu.

W zarzutach od nakazu zapłaty z dnia 01.12.2009 r. (data wpływu do sądu), (...) sp. z o.o. w K. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o obciążenie powoda kosztami postępowania sądowego wraz z kosztami zastępstwa procesowego pozwanego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powyższego (...) sp. z o.o. w K. podniosła, iż korzystanie przez pozwanego z umówionego prawa (służebności drogi) jest niemożliwe wskutek działań powoda - właściciela dróg i zobowiązanego do ich udostępnienia. W dalszej części uzasadnienia zarzutów od nakazu zapłaty czytamy, iż w okresie objętym sporem pozwany uiścił: dnia 08.12.2007 r. kwotę 1.933,70 zł wynikającą z faktury Vat nr (...), dnia 21.01.2008 r. kwotę 1.933,70 zł wynikającą z faktury Vat nr (...), dnia 12.02.2008 r. kwotę 366zł za I kwartał 2009 r., dnia 21.05.2009 r. kwotę 366 zł za II kwartał 2009 r., dnia 10.09.2009 r. kwotę 366 zł za III kwartał 2009 r. oraz dnia 14.10.2009 r. kwotę 366 zł za IV kwartał 2009 r. (...) sp. z o.o. wskazała ponadto, iż w lipcu 2007 r., po wybudowaniu bram i płotu w granicach działek (...), inicjujący postępowanie zamknął pozwanej spółce dostęp do dróg obciążonych. W ocenie ww. zatem, z tą datą ustało prawo powoda do wystawiania faktur za korzystanie z infrastruktury. Strona pozwana stanęła na stanowisku, iż jej prawo przejazdu wygasło na podstawie art.246 § l kc w styczniu 2008 r., kiedy to ww. zaczęła domagać się od powoda zmiany treści aktu notarialnego. Ponieważ przez okres ponad roku powód nie wyraził zgody na zmianę umowy, w maju 2009 r. strona pozwana wystąpiła na drogę sądową celem uregulowania powyższego stanu rzeczy.

W piśmie procesowym z dnia 31.01.2011 r. (data wpływu do sądu), (...) sp. z o.o. w K. uznała roszczenie powoda do kwoty 3.397,70 zł obejmującej: kwotę 1.933,70 zł tytułem należności za listopad 2007 r. wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 13.12.2007 r. oraz kwotę 1.464 zł tytułem należności za rok 2008 (stanowiącą sumę miesięcznych opłat w wysokości kwoty 122 zł) wraz z ustawowymi odsetkami licząc od 14-go dnia każdego miesiąca, począwszy od lutego 2008 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 08.10.2001 r. Prezydent Miasta K.zatwierdził projekt podziału nieruchomości gruntowej nr (...), położonej w K.w obrębie B., objętej Księgą Wieczystą KW (...), będącej własnością Skarbu Państwa w użytkowaniu wieczystym (...) S.A.w K.na działki o nr: (...) pod warunkiem, że przy zbywaniu działek wydzielonych w wyniku podziału, ustanowiona zostanie służebność przejazdu zapewniająca dostęp do drogi publicznej. Za spełnienie ww. warunku, mocą przedmiotowej decyzji, uznano także sprzedaż wydzielonych działek gruntu wraz ze sprzedażą udziału w prawie do działek gruntu stanowiących drogi wewnętrzne.

W dniu 20.11.2002 r. pomiędzy (...) S.A.w K.jako sprzedającym a (...) sp. z o.o.w K.jako kupującym doszło do zawarcia umowy kupna-sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działek gruntu nr (...)położonych w K., w obrębie B., o łącznym obszarze 1.0276 ha wraz z prawem własności budynków i budowli o łącznej powierzchni zabudowy 1.307 m2, stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności, za cenę 325.400 zł. W § 6 rzeczonej umowy strona powodowa ustanowiła na rzecz każdorazowego użytkownika wieczystego działek gruntu nr (...), odpłatnie służebność drogi, polegającą na prawie przejazdu i przechodu przez drogi wewnątrzzakładowe, w szczególności przez drogi oznaczone numerami: (...) objęte księgą wieczystą KW nr (...), za opłatą w wysokości kwoty 1.500 zł płatną miesięcznie zgodnie z wystawioną fakturą VAT.

Służebność drogi została ujawniona w prowadzonej przez Wydział V Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu Księdze Wieczystej KW nr (...).

Przedsiębiorstwa: (...) S.A.w K.oraz (...) sp. z o.o.w K.funkcjonują w ramach Terenu Przemysłowego B.podlegającemu, mocą decyzji Wojewody (...), obowiązkowej ochronie osób i mienia z uwagi na przedmiot działalności o znaczeniu strategicznym dla obronności, bezpieczeństwa publicznego i interesów gospodarczych kraju. Każdorazowy wjazd pracowników na teren zakładu związany jest z obowiązkiem okazania pracownikom ochrony Parku Przemysłowego(...) Sp. o.o. w K.zezwolenia tzw. przepustki.

Na Teren Przemysłowy B., z zewnątrz, prowadzą bramy nr: 1, 2, 3. Mocą uchwały Rady Miasta K.nr VI/53/07 z dnia 23.02.2007 r., mająca dotychczas charakter drogi wewnątrzzakładowej ul. (...)uzyskała status drogi gminnej (publicznej). W roku 2007 (...) sp. z o.o.w K.dokonała otwarcia bramy w ogrodzeniu oddzielającym teren pozwanego od drogi gminnej, zyskując nowy, krótszy oraz niezależny od (...) S.A.w K.sposób wjazdu pracowników z ul. (...), na teren zakładu (działki nr (...)). Strona pozwana w dalszym ciągu korzysta z drogi przejazdowej prowadzącej od bramy nr (...)do stacji paliw obsługiwanej przez (...) sp. z o.o.w K., posadowionej na działce nr (...). Celem uniemożliwienia osobom postronnym przedostawania się na Teren Przemysłowy B., strona powodowa zleciła ustawienie ogrodzenia pomiędzy działką użytkowaną przez pozwanego a będącą we władaniu spółki (...).” W lipcu 2007r. (...) S.A.w K.zamknęła część dróg wewnątrzzakładowych, dotychczas dostępnych, użytkowanych przez pozwanego i graniczących z jego działką nr (...).

Strona powodowa doręczyła pozwanemu następujące faktury VAT: nr (...)z dnia 29.01.2007 r., nr (...)z dnia 29.01.2008 r., nr(...)z dnia 29.02.2008 r., nr (...)z dnia 03.10.2008 r., nr (...)z dnia 31.10.2008 r., nr (...)z dnia 28.11.2008 r., nr (...)z dnia 30.12.2008 r., nr (...) z dnia 31.12.2007 r.

Dnia 08.12.2007 r. – (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. uiściła na rzecz (...) S.A. w K. kwotę 1.933,70 zł tytułem zapłaty należności wynikającej z faktury VAT nr (...). Dnia 21.01.2008 r. – (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. uiściła na rzecz (...) S.A. w K. kwotę 1.933,70 zł tytułem zapłaty należności wynikającej z faktury VAT nr (...). Dnia 12.02.2009 r. – (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. uiściła na rzecz (...) S.A. w K. kwotę 366 zł tytułem opłaty za służebność drogi koniecznej. Dnia 21.05.2009 r. – (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. uiściła na rzecz (...) S.A. w K. kwotę 366 zł tytułem opłaty za służebność drogi koniecznej za drugi kwartał 2009 r. Dnia 10.09.2009 r. – (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. uiściła na rzecz (...) S.A. w K. kwotę 366 zł tytułem opłaty za służebność drogi koniecznej za trzeci kwartał 2009 r. Dnia 14.10.2009 r. – (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. uiściła na rzecz (...) S.A. w K. kwotę 366 zł tytułem opłaty za służebność drogi koniecznej za czwarty kwartał 2009 r. Dnia 26.11.2009 r. – (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. uiściła na rzecz (...) S.A. w K. kwotę 945 zł tytułem opłaty za służebność drogi koniecznej.

Pismem z dnia 17.11.2008 r. (...) S.A. w K. wezwała (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. do zapłaty kwoty 1.933,70 zł, w terminie 7 dni, od daty doręczenia monitu, pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Ostatecznym monitem przesądowym, strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 25.138,10 zł w terminie 7 dni, od daty doręczenia pisma, pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

Pismem z dnia 10.01.2008 r. (...)sp. z o.o. z siedzibą w K.zwróciła się do (...) S.A.w K.o zmianę wysokości opłaty na kwotę 1.200 zł począwszy od dnia 01.01.2008 r. oraz o zmianę umowy z dnia 20.11.2002 r., poprzez wprowadzenie w jej treści ustanowienia na rzecz każdorazowych użytkowników wieczystych działki (...)odpłatnie, służebności drogi polegającej na prawie przejazdu i przechodu drogą nr (...), objętą księgą wieczystą KW nr (...), na odcinku od bramy nr (...) do działki nr (...). Pismem z dnia 29.01.2008 r., inicjujący postępowanie nie wyraził zgody na obniżenie opłaty z tytułu służebności drogi koniecznej, deklarując jedynie możliwość kalkulacji rzeczonej opłaty z pominięciem wskaźnika inflacji. Pismem z dnia 11.02.2008 r. strona pozwana ponownie wystąpiła do strony powodowej o zmianę wysokości opłaty z tytułu służebności drogi koniecznej. Pismem z dnia 01.04.2008 r. strona powodowa wezwała Prezesa Zarządu (...) S.A.w K.do podpisania aneksu zmieniającego treść §6 umowy sprzedaży nieruchomości w części dotyczącej zakresu korzystania przez pozwanego ze służebności gruntowej przejazdu i przechodu oraz wysokości odpłatności za tą służebność. W piśmie z dnia 03.10.2008 r. strona powodowa nie wyraziła zgody na propozycje zmian umowy kupna-sprzedaży, ponownie wzywając użytkownika wieczystego działek gruntu nr (...), do niezwłocznego uregulowania wszelkich zobowiązań finansowych wynikających z umowy z dnia 20.11.2002 r. W piśmie z dnia 16.10.2008 r. strona pozwana odmówiła zapłaty należności wynikającej z faktury VAT nr (...)z dnia 03.10.2008 r. w części przekraczającej kwotę 854 zł (z podatkiem VAT) za użytkowanie drogi oznaczonej na mapie jako działka nr (...)za okres od lutego do września 2008 r., a to wobec zablokowania przez stronę powodową dostępu pozwanemu do trzech dróg wewnątrzzakładowych. W piśmie z dnia 12.11.2008 r. do (...)sp. z o.o. z siedzibą w K.odmówiła zapłaty faktury VAT nr (...)z dnia 31.10.2008 r. w związku z postawieniem i zamknięciem przez inicjującego postępowanie bram na granicy działek nr (...). W piśmie z dnia 01.12.2008 r. pozwany odmówił zapłaty kwoty wynikającej z faktury VAT nr (...)z dnia 28.11.2008 r., zaś pismem z dnia 09.01.2009 r. – należności wynikającej z faktury VAT nr (...)z dnia 30.12.2008 r., powołując się na argumentację zamknięcia przez stronę powodową trzech dróg wewnątrzzakładowych, dotychczas użytkowanych przez pozwanego.

Pismem z dnia 02.12.2008 r. Park Przemysłowy (...)Sp. z o.o. w K.zwróciła się do (...)sp. z o.o. z siedzibą w K.o uzgodnienie z (...) S.A.w K.warunków dostępu do drogi publicznej, a to wobec stwierdzenia przez pracowników ochrony parku, iż pracownicy strony pozwanej używają bramy stanowiącej element ogrodzenia Terenu Przemysłowego B.i podlegającej obowiązkowej ochronie osób i mienia.

Decyzją nr – 220/2010 z dnia 23.06.2010 r. Starosta K.zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę zjazdu z drogi gminnej wewnętrznej – ul (...)na działkę nr (...). W roku 2011 r. strona pozwana wykonała zjazdy z ul. (...)na działkę (...).

W roku 2012 strona powodowa zmieniła nazwę z : (...) S.A. w K. na : (...) S.A. we W..

(dowody:

umowa sprzedaży z dnia 20.11.2002 r. – k.10-13,

faktury VAT wraz z dowodami nadania– k.14-26, 45-46,

wezwanie do zapłaty z dnia 17.11.2008 r. wraz z dowodem nadania – k.27 i 28,

monit ostateczny z dnia 05.02.2009 r. wraz z potwierdzeniem odbioru – k.29 i 30,

pismo pozwanego z dnia 10.01.2008 r. – k.31,

pismo powoda z dnia 03.10.2008 r. wraz z potwierdzeniem odbioru– k.32-35,

pismo pozwanego z dnia 29.01.2008 r. – k.36,

pismo (...) z dnia 02.12.2008 r. wraz z mapą – k.39 i 40,

pismo pozwanego z dnia 16.10.2008 r. – k.41,

pismo pozwanego z dnia 12.11.2008 r. – k.42,

pismo pozwanego z dnia 01.12.2008 r. – k.43,

pismo pozwanego z dnia 09.01.2009r. – k.44,

odpis z księgi wieczystej KW nr (...)-k.47-48,

dowody wpłat – k.74-81,

odpis z księgi wieczystej KW nr (...)- k.92-101,

pismo pozwanego z dnia 11.02.2008 r. –k.121,

pismo pozwanego z dnia 01.04.2008 r. – k.122,

pismo powoda z dnia 21.04.2008 r. – k.131,

pismo powoda z dnia 14.02.2008 r. – k.132,

pismo powoda z dnia 14.02.2008 r. – k.133,

zeznania świadka A. P. – k.150-152,

zeznania świadka R. Ś. – k.152,

pismo pozwanego z dnia 18.12.2008 r. – k.157,

pismo pozwanego z dnia 20.12.2007 r. – k.158,

wniosek o wystawienie przepustki tymczasowej nr rok 2007 – k.159 i 160,

pismo pozwanego z dnia 2.04.2007 r. – k.161,

pismo pozwanego z dnia 28.12.2006 r. – k.162,

pismo pozwanego z dnia 31.03.2007 r. – k.163,

przepustki – k.164-194, 203-213,

wykaz samochodów korzystających ze stacji paliw (...) k.195,

zeznania świadka R. S. – k.196-198,

zeznania świadka S. Z. – k.198-200,

zestawienie transakcji – k.225-251,

zeznania świadka D. W. - k.257-258,

zeznania świadka K. K.- k.258-259,

decyzja Wojewody (...) z dnia 28.08.2001 r. – k.266, 267-268, 269-270,

mapy – k.271-272,

decyzja Starosty K. z dnia 23.06.2010 r. – k.277,

decyzja Prezydenta Miasta K. – k.283-284,

zawiadomienie o wpisie w księdze wieczystej KW nr (...) – k.294-296,

odpis z rejestru przedsiębiorców KRS powoda – k.313-316,

pismo pozwanego z dnia 07.05.2007 r. – k.326,

odpis z księgi wieczystej (...) – k.329-343,

zeznania Prezesa Zarządu (...) sp. z o.o.w K. L. M.w charakterze strony – k.356-357,

akta sprawy – I C 187/09 – załącznik do akt )

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo należało uwzględnić.

Istota niniejszego sporu sprowadzała się do ustalenia, czy na (...)Sp. z o.o. z siedzibą w K.ciążył prawny obowiązek regulowania wobec (...) S.A.w K.należności z tytułu służebności drogi, polegającej na prawie przejazdu i przechodu przez drogi wewnątrzzakładowe objęte księgą wieczystą KW nr (...). W konsekwencji zaś, czy strona powodowa słusznie domaga się zapłaty przez pozwanego należności wynikających z faktur VAT: nr (...)z dnia 29.01.2007 r., nr (...)z dnia 29.01.2008 r., nr (...)z dnia 29.02.2008 r., nr (...)z dnia 03.10.2008 r., nr (...)z dnia 31.10.2008 r., nr (...)z dnia 28.11.2008 r., nr (...)z dnia 30.12.2008 r. oraz nr (...) z dnia 31.12.2007 r.

Wedle treści art. 285 § 1 k.c., nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa). Najczęściej występującą służebnością gruntową jest służebność przejazdu i przechodu. W myśl zaś art. 145 § 1 k.c., jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna).

Zgodnie z powyżej zacytowaną regulacją prawną, czyniąc zadość obowiązkowi płynącemu z decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia 08.10.2001 r., strona powodowa zapewniła pozwanemu dostęp z działek nr (...) do drogi publicznej, poprzez należące do (...) S.A. we W. (poprzednio (...) S.A. w K.) drogi wewnątrzzakładowe oznaczone numerami: A, D, 2 i 7. Wskazanie dróg i bram przebiegających na Terenie Przemysłowym B. dla ruchu samochodów osobowych i ciężarowych przedsiębiorstwa (...), wynikało także z uznania wskazanego obszaru, mocą decyzji Wojewody (...), za podlegający obowiązkowej ochronie osób i mienia z uwagi na przedmiot działalności o znaczeniu strategicznym dla obronności, bezpieczeństwa publicznego i interesów gospodarczych kraju.

Sprzeciwiając się w części żądaniu powoda (w piśmie procesowym z dnia 31.01.2011 r., (...) sp. z o.o. w K. uznała roszczenie (...) S.A. we W. do kwoty 3.397,70 zł), strona pozwana podniosła, iż właściciel nieruchomości obciążonej zamknął część wskazanych w akcie notarialnym i początkowo użytkowanych przez (...) sp. z o.o. w K. dróg wewnątrzzakładowych, co w stopniu znacznym ograniczyło zakres wykonywanej przez ww. służebności. Co więcej, jak wskazała spółka (...), mocą uchwały Rady Miasta K. nr VI/53/07 z dnia 23.02.2007 r., mająca dotychczas charakter drogi wewnątrzzakładowej sąsiadująca z działką pozwanego nr (...) ulica (...) uzyskała status drogi gminnej (publicznej). (...) sp. z o.o. w K. podjęła szereg działań prawnych i faktycznych, prowadzących finalnie do uzyskania bezpośrednich zjazdów z ul. (...) na teren swojego zakładu.

W ocenie zatem (...) sp. z o.o. w K., ograniczenie przez powoda ilości dostępnych stronie pozwanej dróg wewnątrzzakładowych prowadzących z działek nr (...) do drogi publicznej, jak również uzyskanie przez pozwanego niezależnego od (...) S.A. we W. dostępu do ul. (...), w sposób automatyczny prowadzi do korekty ciążącego na (...) sp. z o.o. w K. obowiązku finansowego wobec właściciela nieruchomości obciążonej z tytułu wynagrodzenia za korzystanie z owej nieruchomości.

Ze stanowiskiem strony pozwanej nie sposób się zgodzić. W sprawie bezspornym jest, iż w dniu 20.11.2002 r. pomiędzy (...) S.A. w K. jako sprzedającym a (...) sp. z o.o. w K. jako kupującym doszło do zawarcia umowy kupna-sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działek gruntu nr (...) położonych w K., w obrębie B., o łącznym obszarze 1.0276 ha wraz z prawem własności budynków i budowli o łącznej powierzchni zabudowy 1,307 m2, stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności, za cenę 325.400 zł, jak również, iż w § 6 rzeczonej umowy strona powodowa ustanowiła na rzecz każdorazowego użytkownika wieczystego działek gruntu nr (...) (a więc także pozwanego), służebność drogi koniecznej, za opłatą w wysokości kwoty 1.500 zł miesięcznie. Eksponowana na gruncie prawa cywilnego zasada swobody zawierania umów, w żaden sposób nie wpływa na doniosłość prawną wykreowanego przez kontrahentów węzła obligacyjnego, w tym przyjętych przez strony praw i obowiązków.

Zgodnie z treścią umowy z dnia 20.11.2002 r. analizowanej na gruncie regulacji prawnej wynikającej z art. 145 k.c., (...) S.A.w K.(obecnie (...) S.A.we W.) zobowiązała się zapewnić każdorazowemu użytkownikowi wieczystemu działek o nr (...), nabytych przez (...) sp. z o.o.w K.służebność drogi, polegającą na prawie przejazdu i przechodu przez drogi wewnątrzzakładowe, w szczególności przez drogi oznaczone numerami: A, D, 2 i 7, objęte księgą wieczystą Kw nr (...). Użyta w treści umowy formuła „w szczególności”, oznacza, iż drogi oznaczone numerami: A, D, 2 i 7, są drogami poruszania się po Terenie Przemysłowym B.preferowanymi przez powoda. Powyższe nie wyklucza jednak możliwości udostępnienia przez (...) S.A.we W.innych, aniżeli wskazane w akcie notarialnym, dróg wewnętrznych prowadzących do drogi publicznej tak obok, jak i w miejsce dróg preferowanych. Co więcej, istota służebności drogi koniecznej sprowadza się do zapewnienia nieruchomości pozbawionej styczności z drogą publiczną, dostępu do takiej drogi, zaś w myśl §2 art. 145 k.c., przeprowadzenie drogi koniecznej nastąpić winno z uwzględnieniem potrzeb nieruchomości nie mającej dostępu do drogi publicznej oraz z najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które droga ma prowadzić. Z powyższego, ponad wszelką wątpliwość, wywieść należy, iż po stronie właściciela nieruchomości obciążonej nie występuje prawny obowiązek zapewnienia właścicielowi nieruchomości władnącej kilku konkurencyjnych możliwości dostępu do drogi publicznej, lecz drogi koniecznej, a więc jednej i uwzględniającej w najwyższym stopniu interesy właścicieli obu nieruchomości. W ocenie sądu zatem, nawet okoliczność redukcji pierwotnej ilości udostępnionych stronie pozwanej dróg dojazdowych z działek nr (...)do ul. (...), nie może rodzić po jej stronie zarzutu niewywiązania się z obowiązku sformułowanego w § 6 umowy z dnia 20.11.2002 r., dopóki właściciel nieruchomości obciążonej zapewnia właścicielowi nieruchomości władnącej dostęp do drogi publicznej czy zabudowań należących do zakładu, zgodnie z art. 145 § 2 k.c., co miało miejsce w przedmiotowej sprawie. Zeznający na rozprawie w dniu 13.08.2010 r. świadek A. P., pracujący wówczas w (...) sp. z o.o.w K.jako specjalista do spraw przewozów, zeznał, iż pracownicy strony pozwanej regularnie korzystali z bramy nr (...)celem dojazdu do stacji paliw. Tożsamo czytamy w zeznaniach świadka R. S.pracownika (...) sp. z o.o.w K.odpowiedzialnego za stację paliw i przewozy samochodowe złożonych na rozprawie w dniu 08.10.2010 r.: „Jak zacząłem pracę ponownie w (...)30.08.2007 r., to zauważyłem, że ruch po terenie (...)aut (...)jest zdecydowanie mniejszy. Te samochody zawsze wjeżdżały na teren (...)i wyjeżdżały stamtąd przez bramę nr (...). Tak było wcześniej i tak jest obecnie.” Spójne w rzeczonej materii z zeznaniami świadków powołanych przez stronę pozwaną, złożył świadek przesłuchiwany na wniosek pełnomocnika strony powodowej S. Z..

Jak wynika z ustaleń stanu faktycznego niniejszej sprawy, mocą uchwały Rady Miasta K. nr VI/53/07 z dnia 23.02.2007 r., mająca dotychczas charakter drogi wewnątrzzakładowej ulica (...) uzyskała status drogi gminnej (publicznej). W ślad za powyższym, w roku 2007 (...) sp. z o.o. w K. dokonała otwarcia bramy w ogrodzeniu oddzielającym teren pozwanego od drogi gminnej, zyskując nowy, krótszy oraz niezależny od (...) S.A. w K. sposób wjazdu pracowników z ul. (...), na teren zakładu (działki nr (...)). Strona pozwana podjęła również prawne kroki celem usankcjonowania zaistniałego stanu rzeczy, wynikiem czego, decyzją nr – 220/2010 z dnia 23.06.2010 r. Starosta Kędzierzyńsko – (...) zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwanemu pozwolenia na budowę zjazdu z drogi gminnej wewnętrznej – ul. (...) na działkę nr (...). W kolejnym roku, zgodnie z projektem, strona pozwana wykonała zjazdy z ul. (...) na działkę (...).

Alternatywa bezpośredniego dostępu do drogi publicznej, w wymiarze ekonomicznym i celowościowym, uzasadnia starania strony pozwanej zmierzające do uzyskania krótszego, niezależnego od podmiotów zewnętrznych, a nade wszystko nieodpłatnego dostępu do drogi publicznej. Zważyć jednak należy, iż bez względu na działania faktyczne powzięte przez pozwanego celem wykonania zjazdów łączących ul. (...) z działką nr (...), jest on nadal podmiotem zobowiązanym wobec (...) S.A. we W. z tytułu ustanowionej mocą umowy z dnia 20.11.2002 r. z dnia służebności drogowej. Co więcej, jak słusznie podniósł inicjujący postępowanie m.in. w piśmie procesowym z dnia 28.05.2012 r. (data wpływu do sądu), przedmiotowa służebność, jako ograniczone praw rzeczowe, zostało ujawnione w księdze wieczystej KW nr (...) i ma charakter konstytutywny tj. prawo kształtujący. W myśl zaś art. 248 § 1 k.c., do zmiany treści ograniczonego prawa rzeczowego potrzebna jest umowa między uprawnionym a właścicielem rzeczy obciążonej, a jeżeli prawo było ujawnione w księdze wieczystej - wpis do tej księgi. Dopiero wraz z zawarciem umowy modyfikującej treść ograniczonego prawa rzeczowego w postaci służebności gruntowej i będący jego pochodną stosowny wpis do księgi wieczystej, w sposób realny oddziałuje na wzajemne uprawnienia i obowiązki stron wykreowane stosunkiem służebności, w tym zobowiązanie finansowe właściciela nieruchomości władnącej wobec właściciela nieruchomości obciążonej z tytułu należnego temu drugiemu wynagrodzenia.

W przedmiotowej sprawie nie doszło pomiędzy stronami do podpisania aneksu do umowy z dnia 20.11.2002 r. uwzględniającego rzeczywisty wymiar konieczności korzystania przez pozwanego z dróg będących we władaniu inicjującego postępowanie, w księdze wieczystej nr KW (...) nadal zaś figuruje wpis treści: „każdorazowym użytkownikom wieczystym, posiadaczom lub właścicielom działki nr (...) przysługuje odpłatna służebność drogi, polegająca na prawie przechodu i przejazdu przez drogi wewnątrzzakładowe, a w szczególności przez drogi oznaczone numerami A, D, 2 i 7, objęte księgą wieczystą Kw nr (...).” Nie zaistniały także okoliczności skutkujące wygaśnięciem służebności tj. zrzeczenie się prawa przez właściciela rzeczy władnącej (art. 246 k.c.), czy zjednoczenie w jednej osobie prawa własności i ograniczonego prawa rzeczowego (tzw. confusio, art. 247 k.c.).

W przedmiotowej sprawie uznać zatem należało, iż (...) sp. z o.o. w K. nie podjęła żadnych prawem przewidzianych dróg zmierzających do modyfikacji bądź wygaśnięcia przysługującego jej ograniczonego prawa rzeczowego w postaci służebności drogi koniecznej. Okoliczność ta zaś rodzi wniosek, iż jako strona umowy z dnia 20.11.2002 r., pozwany zobligowany jest od daty jej podpisania do chwili obecnej partycypować w kosztach eksploatacji użytkowanych dróg wewnątrzzakładowych należących do (...) S.A. we W. w wysokości ustalonej przez strony na poziomie kwoty 1.500 zł miesięcznie.

Mając powyższe ma uwadze, sąd orzekł, jak w sentencji.

Orzeczenie o kosztach uzasadnia art. 98 k.p.c. w zw. z art. 13 ustawy z dnia 2 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 r., Nr 167, poz. 1398) – 1.257 zł w zw. z § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2002, Nr 163, poz. 1349) – 2.400 zł wraz z kosztem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17 zł (art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2006 r. Nr 225, poz. 1635), co daje łączną kwotę 3.674 zł tytułem kosztów postępowania sądowego.

Wobec uznania przez (...) sp. z o.o. w K. roszczenie powoda do kwoty 3.397,70 zł, na podstawie art. 333 §1 sąd, w pkt 2, nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności co do kwot: