Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 297/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2013roku

Sąd Okręgowy w Legnicy I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Mirosława Polak - Pawlaczek

Protokolant: sekr. sądowy Anna Bernaciak

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2013r. w Legnicy

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w P.

o uchylenie uchwały

I.  uchyla uchwałę Rady Nadzorczej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w P. podjętą w dniu 26 lipca 2013 r. o wykluczeniu z członkostwa powódki M. W.;

II.  zasądza od strony pozwanej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w P. na rzecz powódki kwotę 560 zł tytułem kosztów procesu w tym kwotę 360 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IC 297/13

UZASADNIENIE

Powódka M. W. wniosła o uchylenie uchwały Rady Nadzorczej nr (...) (...)j Spółdzielni Mieszkaniowej w P. z dnia 26 lipca 2013 roku w przedmiocie wykluczenia powódki z członkostwa pozwanej Spółdzielni oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotnej stawki podstawowej.

W uzasadnieniu żądania powódka podniosła, że przyczyny jej wykluczenia z członkostwa w Spółdzielni nie uzasadniają podjęcia skarżonej uchwały, są nieprawdziwe i stanowią szykanę wobec powódki za to, iż domagała się na Walnym Zgromadzeniu w dniu 26 czerwca 2013 roku precyzyjnego wyjaśnienia kwestii ponoszenia kosztów przez Spółdzielnię oraz stanu jej zobowiązań ze wskazaniem ich konkretnych tytułów.

Pozwana (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w P. nie uznała żądania pozwu, wniosła o oddalenie powództwa w całości i obciążenie powódki kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swego stanowiska strona pozwana podniosła, że powódka swoim nagannym zachowaniem podczas Walnego Zgromadzenia działała nadmiernie pobudliwie, postępując wbrew zasadom współżycia społecznego i dobrym obyczajom, a nawet interesom Spółdzielni bowiem sprawy ściśle formalne, czyli lustrację uznała za ważniejszą od konieczności prowadzenia niezbędnych remontów obiektów pozwanej Spółdzielni. To uzasadnia podjęcie zaskarżonej uchwały, której podstawę stanowi §76 ust. 1a pkt 1 i 2 statutu (...). Z ostrożności procesowej pozwana podniosła, że skoro powódka w 1992 roku dokonała darowizny mieszkania na rzecz swojej córki K. W., to powinna być wykreślona na skutek zbycia lokalu w oparciu o przepis §77 ust. 2 pkt 3 statutu (...).

Sąd ustalił:

Powódka jest członkiem pozwanej Spółdzielni, mimo, iż formalnie nie jest właścicielką ani posiadaczką lokalu mieszkalnego w tej Spółdzielni, albowiem swoje mieszkanie darowała córce K. W., która nabyła z tego tytułu członkostwo (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w P. ( (...)).

(dowód: akta członkowskie powódki)

Powódka przez 18 lat była w Zarządzie pozwanej Spółdzielni pełniąc funkcję wiceprezesa.

(dowód: zeznania powódki)

W dniu 26 czerwca 2013 roku odbyło się Walne Zgromadzenie członków pozwanej Spółdzielni. W zebraniu uczestniczyła powódka i jej córka K. W.. Zebraniu przewodniczył Z. S.. Podczas zebrania dokonano przedstawienia sprawozdania z pracy Zarządu, Rady Nadzorczej Spółdzielni oraz sprawozdania z działalności gospodarczo-finansowej Spółdzielni. Podjęto uchwały o zatwierdzeniu tych sprawozdań. Podczas zebrania powódka i jej córka zadawały wiele pytań, często przeszkadzając innym osobom, które chciały udzielić na nie odpowiedzi lub uniemożliwiając im swobodną wypowiedź. K. W. próbowała odebrać mikrofon prowadzącemu zebranie aby zabrać głos w dyskusji. Atmosfera na zebraniu była nerwowa. Powódka i jej córka zadawały pytania dotyczące wynagrodzeń prezesa i księgowej, pytały o koszty gazu, o ewentualną lustrację spółdzielni, kwestionowały materiały przygotowane przez księgową a dotyczące sprawozdania finansowego. Odpowiedzi członków Zarządu i księgowej nie były dla M. W. i K. W. zadawalające. Ostatecznie Prezes Spółdzielni G. C. poczuł się obrażony i opuścił zebranie, a po nim oddaliła się również większość uczestników Walnego Zgromadzenia. Nie przegłosowano wniosków zgłoszonych przez członków Spółdzielni do Komisji Uchwał i Wniosków. Podczas wcześniejszych zebrań członków Spółdzielni powódka zachowywała się podobnie – zadawała pytania, przeszkadzała w wypowiedziach innych osób.

(dowód: zeznania stron i świadków Z. B., K.

W., L. B., K. B.,

Z. S., protokół zebrania k. 68-70)

W dniu 28 czerwca 2013 roku przedstawiciele Spółdzielni przedstawili jej członkom do podpisania pismo – skierowane do Rady Nadzorczej Spółdzielni , które zawierało w swej treści trzy wnioski:

- o dalsze pełnienie funkcji prezesa spółdzielni przez G. C.,

- o podwyższenie wynagrodzenia (w domyśle: dla prezesa spółdzielni) za duże zaangażowania i operatywność w zarządzaniu spółdzielnią

- o wykluczenie z członkostwa powódki i K. W. za to, że działają na szkodę i wbrew interesom spółdzielni poprzez uporczywe zakłócanie obrad walnego zgromadzenia.

Pod wnioskiem podpisało się 79 osób. Wszystkie trzy wnioski glosowano łącznie.

(dowód: zeznania świadków Z. B., K. W.,

K. B., zeznania stron , wnioski k. 71-76)

Uchwałą nr 2/2013 Rady Nadzorczej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w P. z dnia 26 lipca 2013 roku wykluczono powódkę z członkostwa Spółdzielni. Tego dnia wykluczono równocześnie córkę powódki K. W.. W uzasadnieniu decyzji o wykluczeniu wskazano, że powódka zakłócała w sposób karygodny i arogancki przebieg Walnego Zgromadzenia doprowadzając celowo swoim zachowaniem do przerwania obrad, podważała decyzje Rady nadzorczej w sprawie wynagrodzeń pracowników spółdzielni, obraziła członka rady nadzorczej, podważała wiarygodność dokumentów przygotowanych przez zarząd, a domagając się lustracji chciała celowo narazić spółdzielnię na straty finansowe. Przebieg zebrania Rady Nadzorczej powódka nagrała nie informując o tym zebranych.

(dowód: uchwała z dnia 26 lipca 2013 roku k. 9, uzasadnienie

uchwały k. 10, lista obecności k. 77, protokół k. 80-82,

stenogram nagrania k. 88-117)

Treść uchwały doręczono powódce w dniu 5 sierpnia 2013 roku, a pozew o jej uchylenie powódka wniosła w dniu 17 września 2013 roku.

(bezsporne)

Sąd uznał:

Żądanie pozwu zasługuje na uwzględnienie.

Roszczenie powódki wynika z art. 24§6 pkt 2 i art. 42 §3 ustawy z dnia 16 września 1982 roku Prawo Spółdzielcze (tekst jednolity Dz. U. Nr 188 z 2003 roku poz. 1848 z późn. zm.), który stanowi, że członek spółdzielni ma prawo zaskarżyć uchwałę rady nadzorczej do sądu w terminie 6 tygodni od dnia doręczenia mu uchwały z uzasadnieniem, jeżeli uchwała jest sprzeczna z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godząca w interesy spółdzielni albo mająca na celu pokrzywdzenie jej członka.

Stosownie do treści cytowanego przepisu powódka, w przepisanym terminie, zaskarżyła do Sądu uchwałę Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni z dnia 26 lipca 2013 roku w przedmiocie jej wykluczenia z członkostwa pozwanej, zarzucając jej sprzeczność z postanowieniami statutu (...) Spółdzielni Mieszkaniowej.

Poza sporem pozostaje, że jako podstawę wykluczenia powódki wskazano przepis §76 ust. 1a i ust. 2 pkt 1 i 2 obowiązującego w (...) Statutu, a przyczyny wykluczenia wskazano w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały.

Zgodnie z §76 ust. 1 a obowiązującego w Spółdzielni Statutu (...)wykluczenie członka ze Spółdzielni może nastąpić w wypadku, gdy z jego winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa dalsze pozostawanie w Spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami Statutu Spółdzielni lub dobrymi obyczajami.

Wykluczenie członka, w myśl ust. 2 tego przepisu może nastąpić w szczególności:

1.  gdy członek świadomie szkodzi Spółdzielni lub działa wbrew jej interesom (pkt 1), albo

2.  poważnie narusza zasady współżycia społecznego, a w szczególności uporczywie narusza postanowienia statutu, regulaminów i innych uchwał organów spółdzielni (pkt 2)

3.  uporczywie uchyla się od wykonywania istotnych zobowiązań wobec Spółdzielni (pkt 3)

4.  wykracza w sposób rażący i uporczywy przeciwko porządkowi domowemu.

Istota sporu między stronami sprowadza się do ustalenia, czy wskazane w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały okoliczności rzeczywiście zaistniały i czy mogą stanowić podstawę wykluczenia powódki w rozumieniu cytowanych przepisów Statutu pozwanej Spółdzielni.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że podjęcie decyzji o wykluczeniu powódki z członkostwa pozwanej Spółdzielni nastąpiło po tym, jak odbyło się Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni w dniu 26 czerwca 2013 roku i było konsekwencją zachowania się powódki na tym zebraniu. Wprawdzie w treści uzasadnienia zaskarżonej uchwały wskazano, że „było to kolejne Zebranie Walnego Zgromadzenia, na którym Pani M. W. tak się zachowuje”, jednakże wszystkie powołane okoliczności dotyczyły zachowania powódki na zebraniu w dniu 26 czerwca 2013 roku. Przedstawiony Sądowi materiał dowodowy w postaci zeznań świadków i stron oraz protokołu z przebiegu Walnego Zgromadzenia potwierdził, że zebranie miało burzliwy przebieg. Z zeznań świadków: Z. B. – „zrobiła się wrzawa jak na każdym Walnym”, K. W. - „moje i mamy zachowanie nie odbiegało od zachowania innych osób”, K. B.- „dyskusja była bardzo burzliwa – jak zwykle” i „przebieg zebrania nie odbiegał od tego, które było w zeszłym roku”, wynika jednoznacznie, że atmosfera Walnych Zgromadzeń Członków (...) Spółdzielni Mieszkaniowej zawsze była napięta oraz, że za każdym razem intensywnie dyskutowano o problemach dotyczących ważkich dla Spółdzielni spraw. Zeznania przesłuchanych osób są – zdaniem Sądu – wiarygodne. Są one spójne, logiczne i wynika z nich jednoznacznie, że każda z osób uczestniczących w zebraniu nieco odmiennie i subiektywnie odebrała jego przebieg, ale wszyscy określili je jako burzliwe. Wszystkie przesłuchane osoby podkreśliły, że zrealizowano program zebrania w zakresie wysłuchania sprawozdań zarządu, komisji rewizyjnej i sprawozdania finansowego, odbyły się zaplanowane głosowania nad zatwierdzeniem poszczególnych sprawozdań, a dopiero w fazie wniosków doszło do eskalacji pytań ze strony powódki i jej córki, które doprowadziły do tego, iż nie przegłosowano złożonych wniosków. Wskazano również, że posiedzenie zakończyło się przed czasem, albowiem prezes Spółdzielni G. C. opuścił zebranie, a przewodniczący zebrania Z. S. nie mógł zapanować nad atmosferą na Sali obrad. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało również, że zadawane przez powódkę na zebraniu Walnego Zgromadzenia pytania dotyczyły działalności Spółdzielni, a w szczególności jej gospodarki finansowej i ponoszonych przez członków spółdzielni kosztów z tym związanych.

Stosownie do ustaleń Sądu, po odbytym dnia 26 czerwca 2013 roku Walnym Zgromadzeniu, obecni na nim członkowie Spółdzielni przygotowali pismo do Rady Nadzorczej, w którym zawarli trzy wnioski, które dotyczyły diametralnie odmiennych kwestii. Jedną z nich było głosowanie za dalszym pełnieniem obowiązków przez dotychczasowego prezesa, kolejną – wynagrodzenie prezesa, a wreszcie ostatnią – wykluczenie powódki i jej córki ze Spółdzielni. W ocenie Sądu takie sformułowanie pisma nie mogło stanowić podstawy uznania, że znakomita większość członków spółdzielni opowiada się za wykluczeniem powódki. Wiele osób odmawiając podpisu opowiadałoby się równocześnie przeciwko dalszemu pełnieniu obowiązków przez prezesa C., który przecież uzyskał absolutorium. Już z tego powodu nie sposób oprzeć się wrażeniu, że przedstawiony Radzie Nadzorczej wniosek nie wyrażał rzeczywistej woli większości członków Spółdzielni w przedmiocie wykluczenia powódki.

Niezależnie od powyższych rozważań, analiza przyczyn wykluczenia powódki wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały prowadzi do wniosku, że żadna z opisanych sytuacji nie oznacza, że zachowanie powódki wyczerpało dyspozycję §76 Statutu (...). To, że M. W. zakłócała przebieg Walnego Zgromadzenia zachowując się wbrew zasadom grzeczności i dobrego wychowania, na co wskazują subiektywne odczucia obecnych na zebraniu osób, nie oznacza, że powódka świadomie szkodziła Spółdzielni lub działała wbrew jej interesom, albo, że poważnie naruszała zasady współżycia społecznego, a w szczególności uporczywie naruszała postanowienia statutu, regulaminu i innych uchwał organów Spółdzielni. Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało również by można było przyjąć, że z powodu winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa dalsze pozostawanie powódki w spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami Statutu Spółdzielni lub dobrymi obyczajami. Wprawdzie ustalono, że zachowanie powódki podczas Walnego Zgromadzenia było obiektywnie niegrzeczne, bo przerywała innym wypowiedzi, a z powodu zadawanych przez nią pytań wiele osób poczuło się urażonych (Prezes, księgowa), a nawet mogłoby poszukiwać ochrony z powodu naruszenia ich dóbr osobistych (św. B. nazwany pijakiem) jednakże te okoliczności nie są wystarczające do uznania, że wystąpiły okoliczności wskazane w §76 Statutu Spółdzielni uzasadniające wykluczenie powódki z członkostwa pozwanej.

Poza sporem pozostaje, czy w sytuacji, gdy powódka nie posiada tytułu członkostwa w pozwanej Spółdzielni, mogłaby zostać wykreślona w oparciu o przepis art. 77 Statutu (...), ale takiej uchwały nie podjęto, a zatem brak jest podstaw do szerszego rozważania tej kwestii w niniejszym postępowaniu.

Ustalenie w niniejszym postępowaniu, że wskazane przez Radę Nadzorczą przyczyny wykluczenia powódki są nieprawdziwe prowadzi do wniosku, że uchwała pozostaje w sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa. Skoro powódka właściwie wykazała swój interes prawny w zaskarżeniu uchwały i uchwała ta jest sprzeczna z postanowieniami statutu, to powinna zostać uchylona w tym zakresie, w jakim narusza prawo.

Z tych powodów żądanie pozwu jako uzasadnione zostało uwzględnione w całości.

Orzeczenie o kosztach wynika z treści art. 98 kpc oraz §10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r w sprawie opłat za czynności radców prawnych... (Dz. U. Nr 163 poz. 1349 z późn. zm.)