Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 1206/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 stycznia 2014r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący - Sędzia SO Beata Stachowiak

Sędzia SO Monika Kuźniar (spr.) Sędzia SO Dorota Stawicka- Moryc

Protokolant: Katarzyna Dudejcz

po rozpoznaniu w dniu 08 stycznia 2014r.

na rozprawie

sprawy z powództwa: A. T.

przeciwko: Przedsiębiorstwo Budowlane (...) sp. z o.o. we W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu

z dnia 23 maja 2013r.

sygn. akt VI C 1668/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że zasądza od strony pozwanej Przedsiębiorstwo Budowlane (...) sp. z o.o. we W. na rzecz powoda A. T. kwotę 8.350 zł (osiem tysięcy trzysta pięćdziesiąt złotych); zmienia go również w punkcie II w ten sposób, że zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda 1.635 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda 1.018 zł kosztów postępowania apelacyjnego. .

Sygn. akt II Ca 1206/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy oddalił powództwo A. T. przeciwko Przedsiębiorstwu Budowlanemu (...) sp. z o.o. o zapłatę i obciążył powoda kosztami procesu w kwocie 1217 zł.

Rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o następujące ustalenia stanu faktycznego.

W dniu 25 czerwca 2007 r. strona pozwana zawarła z powodem pisemną przedwstępną umowę sprzedaży, w której w § 2 pkt 1 przedsiębiorstwo budowalne zobowiązało się m.in. do ustanowienia samodzielności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego przy ul. (...) we W., przynależnego do tego lokalu prawa do wyłącznego korzystania z jednego stanowiska postojowego dla samochodu osobowego w wielostanowiskowym garażu podziemnym oraz komórki lokatorskiej znajdującej się w poziomie tego garażu. W § 2 pkt 5 pozwana spółka zobowiązała się jeszcze m.in. do sprzedaży powodowi na odrębną własność opisany w pkt 1 lokal mieszkalny wraz z przynależną komórką lokatorską, prawem do wyłącznego korzystania ze stanowiska w garażu podziemnym oraz z udziałem w prawie własności wspólnych części budynku i w prawie własności gruntu działek, zaś powód zobowiązał się do kupna opisanych przedmiotów, praw i udziałów za łączną kwotę 361.000 zł po udzieleniu rabatu (§ 5 pkt 1 ppkt „a” umowy). Postanowienia wskazanej umowy zostały potwierdzone umową przedwstępną zawartą w formie aktu notarialnego w dniu 4 lipca 2007 r. W rozliczeniu zakupu z dnia 16 czerwca 2009 r. strona pozwana ustaliła łączną cenę sprzedaży przedmiotów umowy przedwstępnej oraz składające się na nią kwoty. Powód miał zastrzeżenia wobec wskazanego rozliczenia dotyczące metrażu komórki lokatorskiej, w związku z czym strony spotkały się w dniu 29 lipca 2009 r. i po skorygowaniu ustalono łączną cenę sprzedaży na 359.376,24 zł. Składały się na nią kwoty: 351.729,04 zł minus 1.847,60 zł tytułem rezygnacji z części robót za lokal mieszkalny, 8.960 zł za komórkę lokatorską oraz 535 zł za prawo do wyłącznego korzystania ze stanowiska w garażu. W wykonaniu powyższej umowy przedwstępnej, umową z dnia 5 listopada 2009 r. zawartą w formie aktu notarialnego, w § 3 pkt 1 strona pozwana sprzedała powodowi na odrębną własność samodzielny lokal mieszkalny nr (...) położony na ul. (...) we W. wraz z przynależnym do niego udziałem wynoszącym (...) części we współwłasności nieruchomości wspólnej. Następnie w § 3 pkt 2 umowy pozwana spółka sprzedała powodowi udziały wynoszące (...) i (...) części w prawie własności samodzielnego lokalu – garażu wielostanowiskowego, znajdującego się w kondygnacji podziemnej budynku położonego przy ul. (...) we W. z przynależnymi do niego prawami. Dalej w § 3 pkt 3 strony oświadczyły, że w ramach współposiadania wspomnianego garażu wielostanowiskowego ustanawiają na rzecz powoda prawo do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego nr (...)i komórki lokatorskiej nr (...) w tymże garażu. Notariusz odczytał treść całego aktu notarialnego, po czym strony złożyły pod nim podpisy. Powód, ani przed, ani po odczytaniu nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń. Podpisanie aktu notarialnego nastąpiło ze strony powoda z wyłączeniem wad oświadczenia woli.

Uzasadniając rozstrzygnięcie Sąd podał, że ustalenia w zakresie dotyczące zmiany charakteru prawnego komórki lokatorskiej poczynione przez strony na spotkaniu w lipcu 2009 r. były dla rozstrzygnięcia bez znaczenia, albowiem powód był obecny przy zawarciu umowy notarialnej w dniu 5 listopada 2009 r., kiedy odczytano treść umowy i nie zgłosił do niej zastrzeżeń. Sąd nie uwzględnił twierdzenia powoda, iż treść umowy nie została odczytana przez notariusza. Podał też, że powód nie wykazał wysokości korzyści uzyskanej przez pozwaną spółkę, co było niezbędne do ewentualnego uwzględnienia powództwa wniesionego na podstawie art. 405 k.c.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniósł powód. Sądowi I instancji zarzucił naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez sprzeczność poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych z treścią zebranego materiału dowodowego wyrażające się w:

1) przekroczeniu zasady swobodnej oceny dowodów i dokonanie oceny dowodów w sposób dowolny, poprzez błędne przyjęcie, że na spotkaniu 29.07.2009 r. doszło do zmiany prawa własności komórki na prawo do wyłącznego korzystania, gdy z rozliczenia lokalu mieszkalnego z 16.06.2009 r. załączonego przez strony wynika, że na tym spotkaniu strony ustaliły jedynie zmianę wielkości komórki, jak również rezygnację z dodatkowych prac wykończeniowych;

2) tym, iż Sąd nie ustalił istoty sprawy i błędnie ustalił stan faktyczny poprzez uznanie, że spór dotyczy prawa do komórki lokatorskiej, gdy tymczasem powód nigdy w toku całego postępowania nie kwestionował nabytego umową z dnia 5.11.2009 r. prawa do korzystania z komórki lokatorskiej, a jedynie różnicę w jej cenie, albowiem powód zapłacił za prawo własności do komórki 8.960 zł, a uzyskał warte 610 zł prawo do wyłącznego korzystania z komórki lokatorskiej;

3) poprzez pominięcie w ustaleniach faktycznych, iż powód zapłacił za prawo własności komórki, natomiast otrzymał prawo do wyłącznego korzystania z komórki, a zatem zapłacił za więcej niż otrzymał, tym samym pozwany wzbogacił się kosztem powoda bez tytułu prawnego;

4) pomięcie, iż na podstawie ustaleń poczynionych na spotkaniu w lipcu 2009 r. powód zapłacił za prawo własności komórki 8960 zł, natomiast pozwany obciążył powoda za prawo do wyłącznego korzystania z komórki lokatorskiej kwotą 610 zł, powód cenę zapłacił przed przystąpieniem do aktu notarialnego natomiast pozwany wystawił fakturę po sporządzeniu aktu.

Wniósł o zamianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu i o zasądzenie kosztów postępowania i zastępstwa procesowego za obie instancje według norm ustawowych. Ewentualnie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz o zasądzenie kosztów postępowania i zastępstwa procesowego za obie instancje według norm ustawowych.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Sąd Odwoławczy zważył, co następuje:

Apelacja powoda zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie należy zaznaczyć, że sąd drugiej instancji jest sądem także merytorycznym i dokonuje własnej oceny zgromadzonego przez Sąd I instancji materiału dowodowego z punktu widzenia prawa materialnego. Postępowanie apelacyjne jest przedłużeniem postępowania przeprowadzonego przez sąd pierwszej instancji i z tego względu sąd drugiej instancji ma obowiązek rozważenia na nowo całokształtu okoliczności, istniejących w chwili zamknięcia rozprawy apelacyjnej (art. 233 § 1 k.p.c. i art. 316 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 k.p.c.).

Ustalenia faktyczne Sądu I instancji, istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, budzą wątpliwości w zakresie ustalenia, że na spotkaniu 29.07.2009 r. doszło do uzgodnienia z powodem, iż cena, za komórkę lokatorską jako przynależność jest tożsama z ceną za udział w lokalu z prawem do wyłącznego korzystania. Nie sposób zgodzić się także z przyjętym przez Sąd Rejonowy założeniem, że powód nie wykazał wszystkich przesłanek bezpodstawnego wzbogacenia strony pozwanej. Okoliczności te, były kluczowe dla wyciągnięcia odmiennych wniosków, niż uczynił to Sad Rejonowy.

Z uwagi na fakt, iż powód podpisał umowę przenoszącą własność, zaś uprzednio zapoznał się z jej treścią poprzez jej odczytanie przez notariusza, i ten fragment argumentacji Sądu Rejonowego, jako trafny, Sąd Odwoławczy aprobuje, nie sposób przyjąć, że po stronie pozwanej doszło do nienależytego wykonania zobowiązania po myśli art. 471 k.c., skutkującego powstaniem po stronie powoda szkody.

W orzecznictwie i doktrynie natomiast ugruntowane jest stanowisko, że przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu (odpowiednio i o nienależnym świadczeniu, art. 410 § 1 k.c.) stosuje się wtedy, gdy nie ma regulacji prawnej, na której można oprzeć roszczenie (por. uzasadnienie uchwały SN z dnia 11 maja 1972 r. III CZP 22/72, OSNCP 1972, nr 12, poz. 213; wyrok SN z dnia 4 listopada 1980 r. II CR 394/80, OSNCP 1981, nr 7, poz. 134; wyrok SN z dnia 25 marca 1986 r. IV CR 29/86, OSNCP 1987, nr 2-3, poz. 44; uzasadnienie uchwały SN z dnia 27 kwietnia 1995 r. III CZP 46/95, OSNC 1995, nr 7-8, poz. 114; wyrok SN z dnia 21 stycznia 2004 r. IV CK 362/02, Gaz. Pr. 2004, nr 16, s. 8; uchwała 7 sędziów SN z dnia 30 września 2005 r. III CZP 50/05, OSNC 2006, nr 3, poz. 40). Na taką podstawę swego roszczenia powoływał się powód w apelacji i podstawa ta nie budzi wątpliwości Sądu Odwoławczego.

Zgodnie z treścią art. 405 k.c. kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Z przepisu tego wynikają cztery przesłanki powstania roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia: wzbogacenie jednego podmiotu, zubożenie drugiego podmiotu, związek pomiędzy wzbogaceniem a zubożeniem i brak podstawy prawnej dla wzbogacenia. Szczególną postacią bezpodstawnego wzbogacenia jest świadczenie nienależne (art. 410 § 1 k.c.). Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia (art. 410 § 2 k.c.).

Nienależne świadczenie odróżnia się od pozostałych przypadków bezpodstawnego wzbogacenia źródłem powstania, bowiem do zaistnienia tego zobowiązania dochodzi w wyniku spełnienia świadczenia przez zubożonego, a nie poprzez jakiekolwiek inne przesunięcia majątkowe, nie będące świadczeniem, jak w pozostałych wypadkach bezpodstawnego wzbogacenia. Jednocześnie, zachodzi brak podstawy prawnej do świadczenia. Świadczenie musi nadto zostać spełnione w zamiarze wykonania zobowiązania, które nie istnieje, ale świadczący musi błędnie mniemać, że takie zobowiązanie istnieje. Jest to więc działanie pod wpływem błędu, którego nie trzeba wykazywać; wystarczy wykazać, że z’obowiązanie nie istnieje.

Z argumentacji Sądu Rejonowego wynika podstawowy wniosek, a mianowicie taki, że podpisując umowę przenoszącą własność, powód wiedział, co konkretnie nabywa i za jaką cenę. Z takim stanowiskiem Sąd Odwoławczy w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę nie może się zgodzić.

Jak wynika z materiału dowodowego, strony łączyła umowa zawarta w zwykłej formie pisemnej z dnia 25 czerwca 2007r., a następnie umowa deweloperska zawarta w formie aktu notarialnego z dnia 4 lipca 2007r., zawierająca powtórzenie postanowień uzgodnionych w formie zwykłej. W umowach tych strony ustaliły, że (...) ustanowi samodzielność lokalu mieszkalnego przy ul. (...) we W., składającego się z dwóch pokoi, kuchni, łazienki, przedpokoju oraz przynależnego do mieszkania prawa do wyłącznego korzystania z jednego stanowiska postojowego w wielostanowiskowym garażu podziemnym oraz komórki lokatorskiej znajdującej się w poziomie wielostanowiskowego garażu podziemnego. W § 2 pkt 5 umowy z 25.06.2007r. pozwana spółka zobowiązała się sprzedać powodowi na odrębną własność opisany w pkt 1 lokal mieszkalny wraz z przynależną komórką lokatorską, prawem do wyłącznego korzystania ze stanowiska w garażu podziemnym oraz z udziałem w prawie własności wspólnych części budynku i w prawie własności gruntu działek, zaś powód zobowiązał się do kupna opisanych przedmiotów, praw i udziałów za łączną kwotę 361.000 zł po udzieleniu rabatu (§ 5 pkt 1 ppkt „a” umowy). Cena za komórkę lokatorską została określona na 8.520,00 zł., natomiast cena mieszkania na 367.965,00 zł. Łączna cena mieszkania, miejsca postojowego, komórki lokatorskiej oraz udziału we współwłasności wspólnych części budynku oraz działek gruntu wynosić miała 377.020,00 zł. W umowie zawartej w formie aktu notarialnego w dniu 4 lipca 2007 r. powtórzono powyższe ustalenia. Natomiast w § 3 ust. 3 umowy ustanowienia samodzielnego lokalu mieszkalnego i sprzedaży, zawartej w formie aktu notarialnego w dniu 5 listopada 2009r. strony oświadczyły, że w ustanawiają na rzecz A. T. prawo do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego oraz komórki lokatorskiej w garażu wielostanowiskowym, związane oczywiście z udziałami we współwłasności lokalu użytkowego - garażu. Jak wynika z treści umowy, cenę sprzedaży lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w garażu wielostanowiskowym określono na kwotę 359.376,24 zł, która obejmowała kwotę 610 zł brutto, stanowiącą, co przyznała strona pozwana w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, cenę prawa do wyłącznego korzystania z komórki lokatorskiej nr (...) – zgodnie z fakturą VAT wystawioną przez (...) w dniu 5 listopada 2009 r.

Jak wynika z rozliczenia zakupu lokalu mieszkalnego dokonanego przed zawarciem umowy przenoszącej własność w dniu 29.07.2009r., zmianie uległa powierzchnia użytkowa komórki lokatorskiej wg obmiaru powykonawczego, jak też cena komórki, przy czym obniżenie ceny komórki wynikało jedynie z wymierzonej ostatecznie powierzchni. Bez wątpienia, dokument nie zawierał żadnych adnotacji dotyczących zmiany formy prawa do komórki lokatorskiej, za nabycie której należał się stronie pozwanej ekwiwalent w kwocie 8.960 zł. Zeznania świadka T. S.- pracownika pozwanej spółki, który stwierdził, że na spotkaniu w tym dniu powodowi wyjaśniono, że nie nabędzie komórki w formie przynależności, lecz jako udział z prawem do wyłącznego korzystania, stoją w sprzeczności z treścią ww. dokumentu (z resztą autorstwa strony pozwanej) oraz twierdzeniami powoda, a zatem, nie mogą stanowić dowodu potwierdzającego tę okoliczność.

Należy zgodzić się z powodem, że niewątpliwie, prawo do komórki jako przynależności do lokalu mieszkalnego jest innym tytułem prawnym niż nabycie udziału we współwłasności związanego z prawem do wyłącznego korzystania. Dla istoty rozstrzygnięcia jednak ta różnica ma znaczenie jedynie w kontekście uzgodnionej ceny, a więc nie ma potrzeby wyjaśnienie tych różnic.

W kontekście niniejszej sprawy istotne jest, że, wbrew twierdzeniom pozwanego, materiał dowodowy zgromadzony przez Sąd Rejonowy, a uprzednio zaoferowany przez strony, nie daje podstaw do stwierdzenia, że powód został poinformowany o zmianie charakteru prawa, które miał nabyć przed zawarciem umowy notarialnej przenoszącej własność, za które zapłacić miał – zgodnie z porozumieniem - 8.960 zł. W szczególności, dokument nazwany „ostatecznym rozliczeniem” nie może stanowić o tym, że kwestia prawa do komórki lokatorskiej, jak również cena za udział w nieruchomości garażowej została z powodem indywidualnie uzgodniona. Treść tego dokumentu wskazuje bowiem jedynie, że pomiędzy stronami czynione były ustalenia co do innej powierzchni komórki. Na dokumencie tym nie zostały natomiast naniesione żadne zmiany, czy też zastrzeżenia wskazujące, że powód został poinformowany, że uzyska inne prawo do komórki, a więc, że nie będzie to przynależność, a jedynie udział w częściach wspólnych. Sąd Odwoławczy zwraca szczególną uwagę na fragment rozliczenia, gdzie wyszczególniona jest cena prawa do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego (pkt 9) i komórki lokatorskiej (pkt 6). Skoro w punkcie 9 strony ustaliły cenę za prawo do wyłącznego korzystania z jednego stanowiska postojowego (nota bene 535 zł), to również pozwany mógł skorygować pkt 6, określający cenę komórki lokatorskiej na 8.960 zł, że cena ta również dotyczy prawa do wyłącznego korzystania z komórki lokatorskiej. Wówczas powód jako konsument wiedziałby bez wątpliwości, co nabywa i za jaką kwotę. Tymczasem, oprócz zmniejszenia powierzchni komórki w pkt 6 porozumienia i konsekwentnie - nieznacznie obniżonej ceny pomieszczenia, nie została wprowadzona żadna zmiana. Dodatkowo, cena komórki lokatorskiej wyliczona została według rzeczywistej powierzchni użytkowej, co mogło wprowadzać w błąd powoda i sugerować, że nabywa komórkę jako przynależność. Te okoliczności determinują stwierdzenie, że postanowienie umowne w umowie sprzedaży w zakresie ceny za komórkę lokatorską /nabywaną przez powoda jako quoad usum ze współwłasnością w lokalu użytkowym – garażu/, jako kształtujące obowiązek powoda niezgodnie z dobrymi obyczajami, nie wiąże powoda.

Zgodnie z treścią art. 385 1 § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Rażące naruszenie interesów konsumenta należy rozumieć jako nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym. Natomiast działanie wbrew dobrym obyczajom (w zakresie kształtowania treści stosunku obligacyjnego) oznacza tworzenie przez partnera konsumenta takich klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową stron takiego stosunku (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 2013 r. VI ACa 1698/12 LEX nr 1369424).

Wedle art. 385 1 § 1 zd. 2 k.c. uzgodnienia co do ceny w zasadzie wiążą strony, chyba że nie zostały określone jednoznacznie. Nie ulega wątpliwości, mając na względzie ostateczną treść umowy przenoszącej własność, że cena spornego przedmiotu umowy została sformułowana w sposób niejednoznaczny. Świadczy o tym redakcja aktu notarialnego z dnia 5.11.2009 r. Rozbicie przedmiotu sprzedaży na kilka pozycji w § 3 ust. 1,2 umowy (prawo własności samodzielnego lokalu, dwa udziały we współwłasności z prawem do wyłącznego korzystania), w zestawieniu z § 5, w którym ustalona została cena za przedmiot sprzedaży, w tym wskazano jako składnik całościowej ceny w kwocie 359.376,24 zł kwotę 610 zł bez ścisłego określenia, czego ta kwota dotyczy, jednoznacznie wskazują, że w dacie zawarcia umowy cena komórki lokatorskiej jako prawa do wyłącznego korzystania, nie była uzgodniona z powodem indywidualnie i nie była jednoznaczna. To zaś, w ocenie Sądu Okręgowego narusza prawa powoda jako konsumenta w sposób istotny. Tym samym, postanowienie umowne w tym zakresie nie wiąże stron i stanowi podstawę do zwrotu powodowi sumy uiszczonej jako świadczenie nienależne. Wobec zaś przedstawienia przez powoda faktury wystawionej przez stronę pozwaną, z której wynika, że cena prawa do wyłącznego korzystania z komórki lokatorskiej wynosi 610 zł, roszczenie powoda o zapłatę reszty zapłaconej kwoty na podstawie art. 410 k.c. było w pełni zasadne.

Sąd Odwoławczy wskazuje przy tym, że w niniejszym procesie strona pozwana mogła oczywiście wykazać, że nie jest bezpodstawnie wzbogacona, bądź jej wzbogacenie jest mniejsze niż w kwocie dochodzonej pozwem. Wobec tego, że sama posługiwała się fakturą przez siebie wystawioną, wyceniającą wartość prawa do wyłącznego korzystania z komórki lokatorskiej na 610 zł, winna była wykazać, że wbrew temu, co z uwagi na cele podatkowe uczyniła, wartość komórki lokatorskiej jako przynależności wycenionej na 8.960 zł jest de facto taka sama jak wartość komórki sprzedanej powodowi jedynie jako udział w częściach wspólnych, czego nie uczyniła. Wbrew temu, co stwierdził Sąd Rejonowy, nie ulega wątpliwości, wobec treści dokumentów przedłożonych przez powoda (w tym przede wszystkim faktury), że to na stronie pozwanej ciążył obowiązek udowodnienia powyższej okoliczności (za pomocą np. opinii biegłego sądowego), bowiem z niej wywodziła skutki prawne (art. 6 k.c.), czemu nie sprostała.

Z tego też względu należało zaakceptować wysokość nienależnego świadczenia, wskazaną przez powoda w pozwie. Skoro powód uiścił za komórkę lokatorską 8.960 zł, a cena taka została ustalona jako wartość komórki stanowiącej przynależność lokalu mieszkalnego, a według faktury VAT wystawionej przez (...) wartość prawa do wyłącznego korzystania z komórki lokatorskiej, które nabył powód, wynosiła 610 zł, to wartość nienależnego świadczenia należało obliczyć jako różnicę kwot 8.960 zł i 610 zł.

Mając powyższe na uwadze Sąd Odwoławczy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w pkt I w ten sposób, że zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 8.350 zł; zmienił go również w pkt II w ten sposób, że zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda 1.635 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, o czym orzeczono jak w sentencji. Orzeczenie o kosztach procesu za I instancję zapadło w oparciu o przepis art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Na zasądzoną kwotę 1.635 zł złożyła się opłata od pozwu w wysokości 418 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w wysokości 1.200 zł.

Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego zawarte w pkt II sentencji zapadło w oparciu o przepis art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. i § 6 pkt 4 oraz § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Na zasądzoną kwotę 1.018 zł złożyła się oplata od apelacji w wysokości 418 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w wysokości 600 zł.