Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSO Anna Rakoczy

Protokolant: st. sekr. sądowy Alina Pieczara

po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2013 r. w Krakowie

sprawy z powództwa A. S. i K. S.

przeciwko Gminie Miejskiej K.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powodów A. S. i K. S. solidarnie na rzecz strony pozwanej Gminy Miejskiej K. kwotę 3 600 zł ( trzy tysiące sześćset złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1038/13

UZASADNIENIE

Powodowie K. S. i A. S. wnieśli o zasądzenie od pozwanej Gminy Miejskiej K. na ich rzecz solidarnie kwoty 97.428 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 października 2011 r. oraz kosztami postępowania.

Uzasadniając swe żądanie wskazali, iż postanowieniem z dnia 29 września 2009 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie ustanowił na rzecz każdoczesnego właściciela i użytkownika działki nr (...) obr. (...) stanowiącej własność powodów służebność drogi przez działkę nr (...), działkę nr (...) i działkę nr (...) stanowiącą własność Gminy Miejskiej K. oraz zasądził na rzecz m.in. pozwanej kwotę 106.421 zł tytułem jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności. Wysokość wynagrodzenia została ustalona za okres 25 lat korzystania z prawa. Działka nr (...) została zwrócona przez pozwaną w kwietniu 2011 roku A. B., który następnie sprzedał ją w dniu 23 sierpnia 2011 r. powodom. W tej sytuacji powodowie korzystali ze służebności przez okres około 2 lat podczas gdy wynagrodzenie zapłacili za lat 25. Powodowie wskazali, iż kwota 97.428 zł stanowi nienależne świadczenie w rozumieniu art. 410 §2 k.c., o zwrot którego bezskutecznie występowali do pozwanej Gminy.

W odpowiedzi na pozew pozwana Gmina Miejska K. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powodów na jej rzecz kosztów postępowania.

Pozwana wskazała, iż podstawą spełnienia przez powodów świadczenia w postaci zapłaty wynagrodzenia za ustanowienie służebności drogi koniecznej było orzeczenie Sądu, które do dnia wniesienia pozwu nie zostało ani uchylone, ani zmienione ani też nie została stwierdzona nieważność orzeczenia. Niezasadne jest zatem twierdzenie powodów, że wynagrodzenie wypłacone na rzecz pozwanego w jakiejkolwiek części jest świadczeniem nienależnym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy

Postanowieniem z 29 września 2009 r. wydanym do sygn. akt VI Ns 664/06/S Sąd Rejonowy dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie ustanowił na rzecz każdoczesnego właściciela i użytkownika działki nr (...), stanowiącej własność powodów służebność drogi koniecznej polegającej na prawie przejazdu i przechodu przez działkę nr (...), działkę nr (...) i działkę nr (...). Właścicielem działki nr (...) była wówczas Gmina Miejska K. i na jej rzecz tytułem jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności Sąd zasądził od powodów kwotę 106.421 zł. Wysokość wynagrodzenia została ustalona w oparciu o opinię biegłego sądowego ds. szacowania nieruchomości B. P. wg wariantu I. Wynagrodzenie wyliczone i ustalone zostało za okres 25 lat korzystania z prawa. W kwietniu 2011 roku działka nr (...) została zwrócona przez Gminę Miejską K. A. B., który następnie sprzedał ją powodom dniu 23 sierpnia 2011 r.

Powodowie zwrócili się do pozwanej o zwrot kwoty 97.428 zł jako nienależnego świadczenia.

dowód:

-

postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie z dnia 29 września 2009, k. 8 – 9,

-

strony 1, 33, 37 i 38 opinii biegłego B. P., k. 10 – 13,

-

strony 1, 2 i 5 aktu notarialnego z dnia 23 kwietnia 2011r., k. 15 – 16,

-

pismo powodów z dnia 21 września 2011 r., k. 17 – 18

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do art. 410 §2 k.c. świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

W niniejszej sprawie nie aktualizuje się żaden z opisanych w przytoczonym przepisie przypadków nienależnego świadczenia, w szczególności nie odpadła podstawa świadczenia.

Podstawą spełnienia przez powodów świadczenia było postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie z 29 września 2009 r. Postanowienie to przewidywało m.in zapłatę wynagrodzenia za ustanowienie służebności drogi koniecznej, które to wynagrodzenie, należy się za samo ustanowienie służebności drogi koniecznej (art. 145 k.c.), jest niezależne od szkody właściciela nieruchomości obciążonej i zasadniczo powinno być świadczeniem jednorazowym. Poprzez zapłatę jednorazowego wynagrodzenia na rzecz strony pozwanej będącej wówczas właścicielem nieruchomości obciążonej doszło do realizacji obowiązku skonkretyzowanego w przywołanym wyżej postanowieniu. Okoliczność, iż w późniejszym okresie powodowie nabyli obciążoną nieruchomość, wskutek czego doszło do zjednoczenia (zlania, confusio) w jednej osobie prawa własności i ograniczonego prawa rzeczowego (art. 247 k.c.) jest dla stwierdzonego postanowieniem z dnia 29 września 2009 r. i zrealizowanego przez powodów świadczenia irrelewantna. Podstawa świadczenia nie odpadła – postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie z 29 września 2009 r. jest prawomocne, a stosownie do art. 523 k.p.c. prawomocne postanowienia orzekające co do istoty sprawy nie mogą być zmienione lub uchylone, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Mając na uwadze powyższe, na mocy powołanych uprzednio przepisów Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 98 k.p.c., iż strona przegrywająca proces winna zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty procesu złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika strony powodowej w kwocie 3.600 zł zgodnie z §6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.)

S../ (...):

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)