Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 852/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 sierpnia 2013 roku

Sąd Rejonowy w Kędzierzynie - Koźlu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: Sędzia Sądu Okręgowego w Sądzie Rejonowym Inga Kukla

Protokolant: sekretarz sądowy Anna Chudzik

po rozpoznaniu w dniu 22 sierpnia 2013 r. w Kędzierzynie - Koźlu

na rozprawie

sprawy z powództwa E. B. i K. B.

przeciwko H. M.

o eksmisję

1.  nakazuje pozwanemu H. M., aby opuścił i opróżnił wraz z wszystkimi rzeczami lokal mieszkalny położony w R.przy ulicy (...), z powodu rażącego i uporczywego wykraczania przeciwko porządkowi domowemu i niewłaściwego zachowania;

2.  nie przyznaje pozwanemu H. M. uprawnienie do lokalu socjalnego;

3.  przyznaje adwokatowi A. K.wynagrodzenie w kwocie 147,60 zł, w tym podatek VAT, tytułem zwrotu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu H. M.z urzędu, które nakazuje wypłacić z sum budżetowych Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu;

4.  odstępuje od obciążania pozwanego H. M. kosztami procesu.

Sygn. akt I C 852/12

UZASADNIENIE

K. B.i E. B.wnieśli o orzeczenie eksmisji pozwanego wobec H. M. z lokalu mieszkalnego powodów położonego w R.przy ul. (...)wraz ze wszystkimi osobami prawa jego reprezentującymi i ich rzeczami, nadto o obciążenie pozwanego kosztami postępowania sądowego.

W uzasadnieniu powyższego, K. B. i E. B. podnieśli, iż powodowie są właścicielami nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym położonym w R. przy ul. (...). Na podstawie umowy najmu z 11.03.2008r. powodowie wynajęli pozwanemu dwa pomieszczenia a to: kuchnię i pokój o łącznej powierzchni użytkowej 28m 2. Wymieniona umowa została następnie zmieniona Aneksem nr (...), podwyższającym miesięczną wysokość czynszu, którego pozwany nie podpisał, uiszczając czynsz wg wysokości ustalonej umowa pierwotną. Z uwagi na rażąco naganne zachowanie się pozwanego, a to nadużywanie alkoholu, wywoływanie awantur pod wpływem alkoholu, zanieczyszczanie zajmowanych pomieszczeń, a także pomieszczeń sąsiednich, wyzywanie słowami wulgarnymi powodów i innych osób, zakłócanie ciszy nocnej, powodowie wypowiedzieli pozwanemu umowę najmu z oznaczeniem daty wydania lokalu inicjującym postępowanie na dzień 31.10.2012r.

Ponieważ do chwili obecnej pozwany nie wydał powodom zajmowanych pomieszczeń, w ocenie K. B. i E. B., niniejszy pozew jest konieczny i uzasadniony.

W odpowiedzi na pozew, H. M.wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów sądowych w tym koszty zastępstwa procesowego. Alternatywnie, pozwany wniósł o zobowiązanie powodów do zapewnienia pozwanemu zastępczego lokum o standardzie lokalu dotychczasowego.

W uzasadnieniu powyższego, H. M.podniósł, iż sporny lokal mieści się w domu rodzinnym pozwanego, zamieszkałym przez niego od urodzenia, tj. od 55 lat. Ostatnią właścicielką domu przy ul. (...)w R.była siostra matki pozwanego - M. N.- obecnie zamieszkująca na terenie Niemiec. M. N., przenosząc własność ww. budynku mieszkalnego na rzecz K. B.(siostry pozwanego), zapewniła H. M. o prawie zamieszkania w nim na dotychczasowych zasadach. Takie same zapewnienie otrzymał także ojciec pozwanego G. M., który mieszkał tam wraz z pozwanym, aż do śmierci, tj. do 30.03.1997r.

W dalszej części uzasadnienia odpowiedzi na pozew, H. M.wskazał, iż systematycznie i terminowo płaci za najem spornego mieszkania czynsz w kwocie 170 zł miesięcznie. Podwyższenie czynszu najemnego przez powodów najpierw do kwoty 500 zł miesięcznie, a następnie do kwoty 300 zł miesięcznie nie zostało zaakceptowane przez pozwanego z uwagi na brak możliwości finansowych realizowania powyższego (pozwany korzysta z renty inwalidzkiej w kwocie 543 zł miesięcznie). Pozwany zaprzeczył, jakoby zachowywał się nagannie tj. nadużywał alkoholu, wyzywał powodów oraz inne osoby słowami wulgarnymi, zakłócał ciszę nocną. H. M. zaprzeczył także, ażeby w domu przy ul. (...)w R.dochodziło do interwencji policji.

Mając powyższe na uwadze, pozwany wniósł, jak w petitum, pisma.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. B.i K. B.są właścicielami na prawach wspólności ustawowej nieruchomości położonej w R.o powierzchni 0,0492 ha oznaczonej jako działka nr (...)z mapy nr (...), zabudowanej jednorodzinnym budynkiem mieszkalnym położonym przy ul. (...). W wyżej opisanym domu zamieszkuje także syn powodów z żoną i małym dzieckiem.

W dniu 11.03.2008r. pomiędzy E. B.jako wynajmującym a H. M. jako najemcą doszło do zawarcia umowy najmu dwóch pomieszczeń znajdujących się w budynku przy ul. (...)w R.tj. kuchni o powierzchni użytkowej 14m 2 oraz pokoju o powierzchni użytkowej 14m 2. Strony ustaliły miesięczną wysokość zobowiązania finansowego pozwanego z tytułu najmu lokalu na poziomie kwoty 170zł miesięcznie, obejmującej: opłatę za opał w wysokości 100zł miesięcznie, opłatę za dostawę wody i wywóz nieczystości ciekłych w kwocie 10zł miesięcznie, opłatę za wywóz nieczystości stałych w wysokości 10zł miesięcznie, czynsz najemny w wysokości 50zł miesięcznie. Pozwany zobowiązał się do uiszczania należności finansowych na rzecz powodów przekazem pocztowym do dnia 5-ga każdego miesiąca oraz do dbałości o stan wynajmowanych pomieszczeń i przeprowadzania ich bieżących remontów na własny koszt. Jednocześnie strony zastrzegły możliwość rozwiązania umowy z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia.

W roku 2008r. pozwany dwukrotnie stawał przed Gminną Komisją ds. (...) w R.. Wobec pozwanego nie wdrożono leczenia antyalkoholowego.

Pismem z dnia 4.05.2009r. E. B.zwrócił się do Wójta Gminy R.o interwencję, wskazując na uciążliwość wspólnego zamieszkiwania powodów i ich dzieci z H. M.. Powód skierował do Wójta Gminy R.wniosek o znaleźnie dla pozwanego lokalu, co umożliwiło by odseparowanie agresywnego H. M. od reszty rodziny.

Pismem z dnia 4.06.2009r. E. B. upomniał pozwanego w przedmiocie zalegania przez niego z zapłatą czynszu za miesiąc maj 2009r. Jednocześnie wynajmujący pouczył najemcę, iż brak regularnego wywiązywania się przez niego z obowiązków finansowych wobec powodów, skutkować będzie skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego.

W dniu 12.09.2012r. E. B.sporządził aneks nr (...)do umowy najmu z dnia 11.03.2008r. podwyższający z dniem 1.10.2012r. miesięczną wysokość czynszu najemnego do kwoty 300zł miesięcznie. Dokument został doręczony H. M. dnia 18.09.2012r. Pozwany odmówił podpisania aneksu. Regularnie uiszczając na rzecz powodów czynsz mieszkalny w wysokości 170zł miesięcznie.

Dnia 7.10.2012r. pozwany przebywając poza domem dostał ataku epilepsji, wynikiem czego został karetką pogotowia przewieziony do szpitala. W dniu 9.10.2012r. pozwany samowolnie opuścił szpital, zaś po powrocie do domu wszczął awanturę, zakończoną interwencją funkcjonariuszy Policji. Pozwany w stanie wzburzenia biegał po obejściu domu, trzymając w rękach kabel telewizyjny, wypowiadając pod adresem swojej siostry, jej męża i syna groźby, które wywołały u ich adresatów uzasadnioną obawę ich spełnienia.

Pismem z dnia 10.10.2012r. E. B.wypowiedział H. M.umowę najmu z dnia 11.03.2008r. ze skutkiem natychmiastowym, domagając się wydania zajmowanych przez pozwanego pomieszczeń do dnia 31.10.2012r. Jako przyczynę wypowiedzenia, wynajmujący wskazał rażące i uporczywe wykraczanie przez najemcę przeciwko porządkowi domowemu.

Pismem z dnia 03.08.2012r. E. B.zwrócił się do Gminnej Komisji ds. (...)w R.o zastosowanie przymusowego leczenia wobec H. M..

Od dnia 01.01.2011r. H. M. korzysta z pomocy Gminnego Ośrodka (...)w R.w postaci zasiłków celowych: dnia 07.04.2011r. ww. otrzymał zasiłek celowy w kwocie 100zł, dnia 21.10.2011r. ww. otrzymał kwotę 300zł na zakup opału, dnia 12.12.2011r. ww. otrzymał zasiłek celowy w kwocie 140zł. Dnia 03.12.2012r. pozwany złożył wniosek o udzielenie pomocy finansowej na zakup opału.

Orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS nr (...)z dnia 09.04.2010r. pozwany został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do dnia 30.04.2013r. Ww. utrzymuje się z renty w wysokości 542,18zł miesięcznie. H. M. nie figuruje w ewidencji osób bezrobotnych Powiatowego Urzędu Pracy w K..

Pismem z dnia 18.07.2013r. E. B.ponownie zwrócił się do Gminnej Komisji ds. (...)w R.o zastosowanie przymusowego leczenia wobec H. M.. Pismem z dnia 18.07.2013r. E. B.zwrócił się do Gminnego Ośrodka (...)w R.z prośba o interwencję, wskazując na agresywne zachowanie H. M. wobec innych domowników.

H. M.regularnie spożywa alkohol w swoim mieszkaniu, co sam przyznał w swoich zeznaniach. Pozwanemu zdarzyło się wprowadzić w stan upojenia alkoholowego na terenie parku (...), skąd do domu przywieźli go funkcjonariusze Policji. Ww. wykazuje agresję słowną wobec swojej siostry i szwagra. Pod nieobecność innych domowników, używa wobec K. B.słów wulgarnych opisanych w zeznaniach powódki. W podobny sposób zachowuje się wobec synowej powodów S. B.. H. M. zakłóca ciszę nocną, podnosząc głos w późnych godzinach nocnych, bądź oglądając telewizor w trybie głośnym. Pozwany nie ma dostępu do pomieszczeń sanitarnych znajdujących się w domu. W ciągu dnia korzysta z ustępu usytuowanego poza domem, zaś w nocy potrzeby fizjologiczne załatwia do wiaderka, które trzyma w pokoju. Powyższa sytuacja jest przyczyną rozprzestrzeniania się na korytarzu domu przy ul. (...)fetoru czyniącego uciążliwym korzystanie przez innych domowników z należących do nich pokoi.

(dowody:

odpis z Księgi Wieczystej nr (...),

umowa najmu z dnia 11.03.2008r. – k9,

aneks nr (...) z dnia 12.09.2012r. wraz z dowodem doręczenia –k10 - 11,

wypowiedzenie umowy najmu z dnia 10.10.2012r. wraz z dowodem nadania – k12-13,

pismo E. B. z dnia 03.08.2012r. – k14,

zdjęcia – k15, 18,

upomnienie z dnia 04.06.2009r. –k16,

pismo E. B. z dnia 04.05.2009r. – k17,

pismo (...) w R. z dnia 10.12.2012r. – k34,

pismo PUP w K-K. z dnia 10.12.2012r. – k35,

zaświadczenie (...) w R. z dnia 11.12.2012r. – k38,

pismo PZds.OoN w K-K. z dnia 13.12.2012r. – k41,

zeznania świadka S. B. – k70-71,

zeznania świadka J. S. (1) – k71-72,

zeznania świadka M. W. – k86-87,

zeznania świadka J. K. – k87,

zeznania świadka J. S. (2) – k87,

zeznania powódki K. B. – k103-104,

zeznania świadka E. B. – k104-106,

pisma E. B. z dnia 18.07.2013r. – k110-111,

zeznania pozwanego H. M. – k113-114)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo należało uwzględnić.

Podstawą roszczenia K. B. i E. B. jest art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów wedle treści , mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego , wedle treści którego, jeżeli lokator wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku, inny lokator lub właściciel innego lokalu w tym budynku może wytoczyć powództwo o rozwiązanie przez sąd stosunku prawnego uprawniającego do używania lokalu i nakazanie jego opróżnienia.

Całość zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób jednoznaczny wskazuje, iż sposób prowadzenia gospodarstwa domowego przez H. M.oraz jego postawa uniemożliwia pozostałym domownikom tj. K. B., E. B., ich synowi i jego rodzinie normalne funkcjonowanie we wspólnym domu. H. M. regularnie kieruje do pozostałych domowników, zwłaszcza do swojej siostry, słowa powszechnie uważane za obelżywe. Bardzo często pozwany kieruje agresję słowną do K. B.przebywającej przed domem lub przebywającej we wspólnych częściach budynku (korytarz, schody), pod nieobecność innych członków rodziny.

Zeznania przesłuchiwanych w sprawie świadków tj. S. B. (synowej powodów), J. S. (1) (szwagier powódki i pozwanego), M. W. (pracownika Urzędu Gminy R.) oraz J. K. ( (...)) w sposób spójny i logiczny rysują obraz pozwanego, jako osoby regularnie spożywającej alkohol, także go nadużywającej. Powyższe konsekwentnie przekłada się na standard życia pozwanego, który zaniedbuje zajmowane przez siebie pomieszczenia, utrzymując w nich brud i nieporządek. Pozwany nie dba także o bieżące opróżnianie wiaderka stanowiące w jego lokalu substytut kompaktu WC. Efektem powyższego jest objęcie wspólnych części budynku (korytarzy) oraz pomieszczeń zajmowanych przez innych domowników fetorem czyniącym uciążliwym normalne wykonywanie czynności gospodarstwa domowego.

Odnosząc się do zarzutu pozwanego, jakoby zeznający w sprawie świadkowie pozostawali w rodzinnych lub towarzyskich relacjach z powodami, co przekłada się na ich małą wiarygodność, stwierdzić należało, iż w sprawach, w których kluczowymi elementami stanu faktycznego jest ustalenie istnienia konfliktu rodzinnego zwykle jedynymi osobowymi źródłami dowodowymi są członkowie rodziny oraz osoby pozostające w bliskich relacjach ze zwaśnionymi stronami. Trudno bowiem oczekiwać od osób, które nie kontaktują się ze stronami i nie przebywają, chociażby okazyjnie, w ich domu, ażeby dysponowały jakąkolwiek wiedzą na temat stosunków panujących pomiędzy domownikami.

Co więcej, z zeznań osób zamieszkujących wspólnie z pozwanym tj. S. B., K. B. i E. B. wynika, iż pozwany, pod wpływem alkoholu zakłóca ciszę nocną, oglądając w trybie głośnym telewizję oraz podnosząc głos, a także kieruje wobec swojej siostry i szwagra słowa obelżywe (opisane w zeznaniach świadków) i wszczyna nieuzasadnione awantury. Powyższe w sposób rażący obniża komfort życia lokatorów domu przy ul. (...), w szczególności zaś negatywnie odbija się na samopoczuciu małoletniego dziecka S. B., którego pokój usytuowany jest na lokalem pozwanego.

Zeznania ww. osób korespondują z dowodowymi z dokumentów przedłożonymi przez powodów w postaci pism z prośbą o interwencję w związku z nagannym postępowaniem pozwanego, kierowanych do Gminnej Komisji ds. (...) w R. oraz Wójta Gminy R..

Sąd nie dopuścił w poczet materiału dowodowego dokumentacji fotograficznej przedstawiającej stan zaniedbania pomieszczeń zajmowanych przez pozwanego albowiem ww. fotografie zostały wykonane pod nieobecność pozwanego i bez jego zgody. Sam zaś H. M.zaprzeczył wiarygodności obrazów przedstawionych na zdjęciach, podając, iż butelki po alkoholu zostały umieszczone celowo w jego pokoju przez powodów, celem dowiedzenia, iż ww. jest uzależniony od wysokoprocentowych trunków.

Sam pozwany, zeznając na rozprawie w dniu 22.08.2013r. potwierdził okoliczność regularnego pożywania przez siebie alkoholu oraz dwukrotnej interwencji Policji powodowanej niewłaściwym zachowaniem się pozwanego.

Odnosząc się do aspektu wywiązywania się H. M.ze zobowiązań finansowych wobec wynajmujących, sąd stanął na stanowisku, iż powodowie dokonali zmiany istotnego elementu treści umowy najmu (tj. co do wysokości czynszu) z zaniechaniem obowiązujących w rzeczonej materii ustawowych terminów wypowiedzenia. W myśl bowiem art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r., właściciel może podwyższyć czynsz albo inne opłaty za używanie lokalu, wypowiadając jego dotychczasową wysokość, najpóźniej na koniec miesiąca kalendarzowego, z zachowaniem terminów wypowiedzenia. Termin wypowiedzenia wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu wynosi 3 miesiące, chyba że strony w umowie ustalą termin dłuższy (art. 8 a ust. 2). Ponieważ w treści umowy strony nie zastrzegły innego terminu wypowiedzenia stawki czynszu najemnego, obowiązującymi w rzeczonej materii są uregulowania powyżej zacytowanego artykułu. Okres zatem wypowiedzenia dotychczasowej stawki czynszu winien wynieść 3 miesiące, tymczasem B.sporządził aneks nr (...)do umowy najmu z dnia 11.03.2008r., datowany na dzień 12.09.2012r. i podwyższający miesięczną wysokość czynszu najemnego do kwoty 300zł miesięcznie z dniem 1.10.2012r., a więc niezgodnie z obowiązującymi w rzeczonej materii przepisami. Uznać zatem należało, iż partycypując w kosztach utrzymania domu do wysokości kwoty 170zł miesięcznie, H. M.w sposób prawidłowy wywiązywał się ze swoich obowiązków najemcy wobec powodów.

Wobec ziszczenia się, w realiach przedmiotowej sprawy, ustawowych przesłanek warunkujących możliwość nakazania pozwanemu opuszczenia i opróżnienia wraz ze wszystkimi rzeczami lokalu przy ul. (...)w R., sąd orzekł, jak w pkt 1 wyroku. Jednocześnie mając za podstawę art. 14 ust. 5, wedle treści którego sąd może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego, w szczególności jeżeli nakazanie opróżnienia następuje z powodu wykraczania lokatora, w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku oraz art. 17 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r., mówiący, iż przepisów o lokalu socjalnym nie stosuje się, gdy powodem opróżnienia lokalu jest stosowanie przemocy w rodzinie lub wykraczanie w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, albo niewłaściwe zachowanie czyniące uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku albo gdy zajęcie lokalu nastąpiło bez tytułu prawnego, sąd nie przyznał H. M.prawa do lokalu socjalnego.

W tym miejscu zważyć należy na regulację wynikającą z art. 1046 k.p.c. Tryb postępowania w sprawach związanych z egzekucją polegającą na opróżnieniu lokalu lub pomieszczenia, jak też w sprawach o wydanie nieruchomości reguluje wydane przez Ministra Sprawiedliwości rozporządzenie z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach o opróżnienie lokalu lub pomieszczenia albo o wydanie nieruchomości . Stosownie do przepisu § 1 przedmiotowego rozporządzenia komornik przed rozpoczęciem czynności związanych z odebraniem dłużnikowi lokalu lub pomieszczenia służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika powinien najpierw wezwać dłużnika do dobrowolnego wykonania obowiązku w wyznaczonym stosownie do okoliczności terminie. Dopiero niezastosowanie się przez dłużnika do wezwania uzasadnia podjęcie przez komornika dalszych czynności egzekucyjnych. Jeśli z tytułu wykonawczego nie wynika prawo do lokalu socjalnego lub zamiennego, to komornik powinien ustalić, czy komornikowi przysługuje tytuł prawny do innego lokalu lub pomieszczenia, jakie osoby faktycznie w nim zamieszkują oraz jaka jest jego sytuacja rodzinna. W sytuacji gdy dłużnikowi nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu lub pomieszczenia, w którym może zamieszkać, komornik występuje z wnioskiem o wskazanie tymczasowego pomieszczenia do gminy właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu, o ile nie zostało ono wskazane. Jeżeli dłużnikowi nie przysługuje prawo do pomieszczenia tymczasowego, komornik niezwłocznie występuje do gminy właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu z wnioskiem o wskazanie noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe, do której dłużnik zostanie usunięty.

Orzeczenie o kosztach uzasadnia art. §15 i 16 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.z 2002, Nr 163, poz. 1349) oraz art. 102 k.p.c.