Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 9 maja 2013 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Jan Kremer (spr.)

Sędziowie: SSA Maria Kus - Trybek

SSA Teresa Rak

po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2013 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa R. K. i Z. K.

przeciwko (...) Bank spółce akcyjnej w W.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

na skutek zażalenia powodów na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 8 lutego 2013 roku, sygn. akt I C 2342/12

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać Sądowi Okręgowemu w Krakowie do ponownego rozpoznania.

Sygn. I ACz 776/13

UZASADNIENIE

W dniu 4 lutego 2013 r. powodowie R. K. i Z. K. złożyli kolejny wniosek o udzielenie zabezpieczenia dochodzonego pozwem z dnia 11 grudnia 2012 r. roszczenia o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z dnia 30 kwietnia 2011 r. wystawionego przez (...) Bank spółkę akcyjną w W. poprzez zawieszenie skierowanego przeciwko nim postępowania egzekucyjnego do momentu prawomocnego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił wniosek powodów o udzielenie zabezpieczenia.

Uzasadniając rozstrzygniecie Sąd Okręgowy wskazał, że wprawdzie powodowie uprawdopodobnili interes prawny, to jednak ich wniosek podlegał oddaleniu ze względu na brak uprawdopodobnienia dochodzonego pozwem roszczenia stosownie do art. 730 ¹ § 1 k.p.c. Choć powodowie twierdzą, że ustalili z przedstawicielem strony pozwanej że po dokonaniu określonych wpłat umowa kredytu będzie nadal obowiązywać i wpłat tych dokonali, to jednak na tę okoliczność nie powołali żadnych wniosków dowodowych. Również strona pozwana nie przyznała, że do takich ustaleń pomiędzy stronami doszło. W szczególności nie uwiarygodnia istnienia roszczenia twierdzenie powodów, że nie otrzymali wezwania do zapłaty i uprzedzenia o zamiarze skierowania sprawy do sądu i przez to nie mogli pożyczyć pieniędzy na zaspokojenie należności strony pozwanej, gdyż powodowie nie twierdzą, że wymagalność roszczeń strony pozwanej była uzależniona od uprzedniego wezwania powodów do zapłaty. Sąd Okręgowy uznał za wątpliwy zarzut powodów, że nie otrzymali oni skutecznego wypowiedzenia kredytu gdyż list odebrała osoba, które nie zamieszkuje pod ich adresem, gdyż wynika z niego pośrednio, że korespondencję z tym oświadczeniem strona pozwana wysłała na prawidłowy adres. Powodowie wprawdzie przedłożyli odpis dokumentu wykazującego, że korespondencję odebrała inna osoba, jednakże nie powołali wniosków dowodowych, na okoliczność że korespondencja nie została im przekazana. Bez znaczenia dla sprawy jest kwestia nie ustosunkowania się strony pozwanej do wniosków powodów o obniżenie bieżących rat kredytu, skoro powodowie nie twierdzą, aby umowa modyfikująca wysokość rat z pozwaną została zawarta, a milczenie strony pozwanej o zawarciu takiej umowy nie świadczy.

Powyższe postanowienie w całości zaskarżyli powodowie zarzucając mu naruszenie następujących przepisów postępowania:

1.  art. 730 ¹ § 1 k.p.c. poprzez uznanie, że powodowie nie uprawdopodobnili roszczenia, podczas gdy z dowodu doręczenia przesyłki zawierającej wypowiedzenie umowy zawartej ze stroną pozwaną wynika, że została ona odebrana przez M. H. - siostrę powódki a nadto powodowie oświadczyli, że osoba ta nie była ich domownikiem;

2.  art. 232 k.p.c. poprzez nie przeprowadzenie z urzędu dowodu w postaci zaświadczenia Urzędu Miasta M. potwierdzającego miejsce zamieszkania M. H., którym w dniu 20 grudnia 2010 r. był G. (...), pomimo, że w świetle okoliczności faktycznych konieczność przeprowadzenia dowodu na okoliczność, że osoba ta nie był domownikiem powodów jest oczywista dla wyjaśnienia sprawy, a powodowie nie mieli możliwości otrzymania takiego dokumenty.

W oparciu o powyższe zarzuty powodowie wnieśli o zmianę zaskarżonego postanowienia w całości i udzielenie zabezpieczenia roszczenia poprzez wstrzymanie postępowania egzekucyjnego ewentualnie przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Nadto wnieśli o dopuszczenie dowodu z aktu notarialnego Rep A 10216/2009 na okoliczność potwierdzenia miejsca zamieszkania M. H..

W uzasadnieniu powodowie wskazali, że postępowanie zabezpieczające jest postępowaniem uproszczonym, w którym nie rozstrzyga się sprawy merytorycznie, zatem do uwzględnienia wniosku o zabezpieczenie wystarczy uprawdopodobnienie interesu prawnego i istnienia roszczenia, nie zaś jego udowodnienie. Podnieśli, że jeśli Sąd Okręgowy nie dał wiary wskazany przez nich twierdzeniom i dowodom, to mógł z urzędu dopuścić dowód , który jednoznacznie potwierdziłby, że M. H. nie była domownikiem powodów.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie musiało odnieść zamierzony skutek, prowadzając do uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania, z tego względu, że Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy.

Zgodnie z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Przepis ten wskazuje dwie przesłanki udzielenia zabezpieczenia tj. uprawdopodobnienie roszczenia oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, które muszą wystąpić łącznie. Sąd jest zobowiązany w trakcie tymczasowego postępowania zabezpieczającego do dokonania oceny czy istnieje wysoki stopień prawdopodobieństwa, że roszczenie istnieje. W związku z tym, że postępowanie zabezpieczające jest postępowaniem o charakterze incydentalnym, to uprawdopodobnienie roszczenia może nastąpić za pomocą wszelkich, nawet niesformalizowanych środków, jednakże winno mieć potwierdzenie, w szczególności poprzez zaoferowanie do przeprowadzenia w toku dalszego postępowania dowodów określonych w przepisach procesowych. Uprawdopodobnienie roszczenia wymaga jednak jego zidentyfikowania i przytoczenia okoliczności faktycznych, na tle których ono powstało oraz środków dowodowych, których wykorzystanie w toku postępowania rozpoznawczego spowoduje wydanie orzeczenia o treści oczekiwanej przez uprawnionego (tak M. Romańska [w:] M. Romańska, O. Dumnicka, Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz, 2010 r. str. 50).

Sąd Apelacyjny podziela i recypuje stanowisko Sądu I instancji, że powodowie uprawdopodobnili interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, natomiast popełnione przez Sąd Okręgowy uchybienia nie pozwalają na merytoryczną ocenę, czy powodowie uprawdopodobnili również roszczenie.

Powodowie R. K. i Z. K. wnieśli o zabezpieczenie roszczenia o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, tj. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z dnia 30 kwietnia 2011 r. wystawionego przez (...) Bank spółkę akcyjną w W. poprzez zawieszenie skierowanego przeciwko nim postępowania egzekucyjnego do momentu prawomocnego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Zgodnie z art. 736 § 1 pkt 2 k.p.c. wniosek o udzielenie zabezpieczenia powinien zawierać uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek. Powodowie twierdzą, że tytuł wykonawczy winien zostać pozbawiony wykonalności z uwagi na to, że nie było podstaw do wypowiedzenia przez stronę pozwaną zawartej z nimi umowy kredytu, gdyż powodowie cały czas dokonują wpłat, a podjęte w marcu 2011 r. ustalenia z pracownikiem strony pozwanej gwarantowały, że po wpłacie 10.000 zł z tytułu zaległości umowa kredytu będzie nadal trwać. Nadto wskazali, że składają prośby o rozłożenie na raty z powodu utraty płynności finansowej, nie otrzymali również skutecznego wypowiedzenia umowy. Przedłożył dowody przelewów na rachunek strony pozwanej kwot: 4.000 zł dnia 29 marca 2011 r., 4.000 zł dnia 10 kwietnia 2011 r. oraz 2.000 zł dnia 2 maja 2011 r.

W niniejszej sprawie istotne znaczenie ma okoliczność, czy doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy kredytowej (...) o kredyt złotowy i obrotowy zawartej w dniu 5 marca 2010 r. Powodowie twierdzą, że przesyłki polecone, zawierające wypowiedzenie umowy kredytu odebrała M. H., osoba, która nie była wówczas ich domownikiem. Z pocztowych potwierdzeń odbioru przesyłek zawierających wypowiedzenia umowy kredytowej wynika, że korespondencję odebrała w dniu 20 grudnia 2010 r. M. H.. Dodatkowo do zażalenia dołączyli kserokopię pierwszej strony wypisu aktu notarialnego z dnia 11 września 2009 r. rep. (...)sporządzonego w K. przed notariuszem E. K., w którym zawarto w szczególności informację, że M. H. mieszkała pod adresem: (...) G. nr (...). Z dokumentu tego faktycznie wynika, że M. H. we wrześniu 2009 r. miała w G. inne niż powodowie miejsce zamieszkania. W tych okolicznościach istnieją poważne wątpliwości, czy doszło do skutecznego złożenia powodom przez stronę pozwaną oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytowej. Tymczasem Sąd Okręgowy rozpoznając wniosek o udzielenie zabezpieczenia pominął w zupełności tę kwestię, nie rozważył, czy wypowiedzenie umowy kredytowej zostało skuteczne złożone, wobec faktu, że przesyłki pocztowe zawierająca oświadczenie strony pozwanej o wypowiedzeniu umowy kredytowej, zaadresowana na adres zamieszkania powodów, zostały odebrane w dniu 20 grudnia 2010 r. przez M. H., która to osoba we wrześniu 2009 r. posiadała inne niż powodowie miejsce zamieszkania i co najmniej wątpliwym pozostaje czy mogła być uznana za domownika. Ustalenie przez Sąd I instancji tej okoliczności będzie miało wpływ rozważenie przesłanki istnienia wiarygodności roszczenia powodów. Rozważanie tej okoliczności po raz pierwszy w postępowaniu zażaleniowym wymagałoby uzupełnienia postępowania i pozbawiłoby strony prawa do merytorycznej kontroli orzeczenia.

Wobec powyższego zaskarżone postanowienie należało uchylić i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania sądowi I instancji w celu zbadania i rozważenia powyższych kwestii.

Dlatego też Sąd Apelacyjny na zasadzie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. postanowił jak w sentencji.

To zaś prowadzi do konstatacji, powodowie uwiarygodnili okoliczność uzasadniającą wniosek, że oświadczenie strony pozwanej o wypowiedzeniu umowy kredytowej nie zostało im skutecznie doręczone, wobec faktu, że przesyłka pocztowa zawierająca oświadczenie strony pozwanej o wypowiedzeniu została odebrana w dniu 20 grudnia 2010 r. przez osobę niebędącą domownikiem powodów, i która to osoba nie przekazała nigdy powodom otrzymanej przesyłki ani nie przekazała informacji o treści odebranej przez siebie przesyłki.