Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 marca 2014 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Daria Ratymirska

Protokolant Daria Paliwoda

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 marca 2014 roku w Kłodzku

sprawy z powództwa I. N.

przeciwko A. N.

o zapłatę kwoty 54.504,34 zł

I. zasądza od pozwanego A. N. na rzecz powódki I. N. kwotę 54.504,34 zł (pięćdziesiąt cztery tysiące pięćset cztery, 34/100) wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 23.270,85 zł od dnia 30 lipca 2010 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 750,00 zł od dnia 21 sierpnia 2010 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 740,33 zł od dnia 22 września 2010 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 740,00 zł od dnia 22 października 2010 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 723,00 zł od dnia 20 listopada 2010 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 779,00 zł od dnia 21 grudnia 2010 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 750,00 zł od dnia 19 stycznia 2011 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 748,00 zł od dnia 19 lutego 2011 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 795,00 zł od dnia 19 marca 2011 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 759,00 zł od dnia 22 kwietnia 2011 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 775,00 zł od dnia 21 maja 2011 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 816,00 zł od dnia 21 czerwca 2011 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 846,00 zł od dnia 22 lipca 2011 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 905,50 zł od dnia 23 sierpnia 2011 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 907,00 zł od dnia 24 września 2011 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 809,53 zł od dnia 21 października 2011 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 824,34 zł od dnia 22 listopada 2011 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 879,21 zł od dnia 21 grudnia 2011 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 856,96 zł od dnia 24 stycznia 2012 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 805,00 zł od dnia 21 lutego 2012 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 829,15 zł od dnia 24 marca 2012 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 836,47 zł od dnia 21 kwietnia 2012 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 827,37 zł od dnia 23 maja 2012 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 851,01 zł od dnia 22 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 835,41 zł od dnia 24 lipca 2012 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 812,90 zł od dnia 21 sierpnia 2012 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 792,12 zł od dnia 21 września 2012 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 818,73 zł od dnia 24 października 2012 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 822,40 zł od dnia 22 listopada 2012 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 775,46 zł od dnia 21 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 808,53 zł od dnia 23 stycznia 2013 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 811,12 zł od dnia 23 lutego 2013 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 856,42 zł od dnia 23 marca 2013 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 740,65 zł od dnia 23 kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 56,85 zł od dnia 23 kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 738,54 zł od dnia 22 maja 2013 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 15,89 zł od dnia 22 maja 2013 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 815,69 zł od dnia 25 czerwca 2013 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 20,72 zł od dnia 25 czerwca 2013 roku do dnia zapłaty;

II. zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 6.343 zł, tytułem zwrotu kosztów procesu.

sygn. akt I C 1314/13

UZASADNIENIE

Powódka I. N. wniosła pozew przeciwko A. N. o zapłatę kwoty 54.504,34 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu. W uzasadnieniu podała, że na podstawie umowy z dnia 5.10.2005r., zawartej w formie aktu notarialnego, strony dokonały podziału majątku wspólnego oraz pozwany zobowiązał się do spłaty całości zadłużenia na rzecz Banku (...) S.A. Oddział w K., z tytułu kredytu, zabezpieczonego hipotekami, który to kredyt strony zaciągnęły wspólnie. Po podpisaniu aktu notarialnego, pozwany zapłacił tylko cztery raty kredytu. Kredyt, który zobowiązał się spłacać, spłaca powódka, w obawie przed postawieniem przez Bank kredytu w stan wymagalności. Do chwili wniesienia pozwu powódka spłaciła 38.162,33 zł i 4.700 franków szwajcarskich. Prawomocnym wyrokiem z dnia 4 marca 2013r., w sprawie I C 1582/12, tut. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 9.948,10 zł, tytułem zwrotu kosztów, poniesionych przez powódkę na wykonanie zobowiązania kredytowego, przy czym orzeczenie to dotyczyło jedynie roszczenia częściowego za dokonanie wpłat rat kredytu za luty 2006r. oraz za okres od maja 2006r. do czerwca 2007r. Obecnie powódka dochodziła pozostałej części należności w kwocie 54.504,34 zł, tytułem spłaconych rat kredytu w okresie od lipca 2007r. do czerwca 2013r. Pozwany, wezwany do zapłaty, odmówił, uznając zapadły wyrok za niesprawiedliwy i będący skutkiem złej obrony przez sądem.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa. Zarzucił, że przestał spłacać raty kredytu, zaciągniętego w (...) S.A. od lutego 2006r., na mocy ustnego porozumienia z powódką, zawartego w styczniu 2006r., zgodnie z którym powódka przejęła na siebie spłatę tego kredytu, a pozwany przejął na siebie inne zobowiązania, zawarte w trakcie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej, tj. spłacił kredyt zaciągnięty w (...) Banku S.A. w kwocie 4.225,67 zł, regulował rachunki na telefony komórkowe, używane przez powódkę i jej matkę, spłacił kredyt z rachunku (...) w kwocie 10.000 zł, spłacił raty leasingu samochodu marki C. (...) i koszty ubezpieczenia w łącznej kwocie 44.235,32 zł, oraz przejął większość kosztów utrzymania córki, łącznie w kwocie 73.150 zł.

Stan faktyczny:

Bezspornym było w sprawie, że w dniu 5 października 2005r. strony umownie, w formie aktu notarialnego, ustanowiły rozdzielność majątkową, dokonały podziału majątku wspólnego oraz pozwany zobowiązał się spłacić w całości zadłużenie na rzecz Banku (...) S.A. Oddział w K., z tytułu kredytu, zabezpieczonego hipotekami, wpisanymi do księgi wieczystej Kw nr (...), prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kłodzku, który to kredyt strony zaciągnęły wspólnie w czasie małżeństwa na budowę domu, w którym, od chwili ustania wspólnego pożycia w 2005r., mieszka powódka.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 4 marca 2013r., w sprawie o sygn. akt I C 1582/12, tut. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 9.948,10 zł, z odsetkami ustawowymi i kosztami procesu, tytułem zwrotu zapłaconych przez powódkę w okresie od lutego 2006r. do czerwca 2007r. rat kredytu hipotecznego na rzecz Banku (...) S.A. Oddział w K..

Bezspornym było, że w okresie od lipca 2007r. do czerwca 2013r. powódka spłacała co miesiąc raty kredytu hipotecznego na rzecz Banku (...) S.A. Oddział w K., w wymaganej wysokości, łącznie w kwocie 54.504,34 zł.

Poza sporem było również, że pozwany spłacił w całości raty leasingowe wraz z ubezpieczeniem za samochód marki C. (...), który po okresie obowiązywania umowy, w dniu 24 października 2008r. odkupił od leasingodawcy (...) S.A. we W., z samochodu tego korzystała także powódka, ponadto ponosił on koszty utrzymania córki w okresie jej studiów, spłacił dwa kredyty, zaciągnięte w okresie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, w (...) Banku S.A. i z rachunku (...) w (...) S.A.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie. Pozwany nie udowodnił, że strony łączyło ustne porozumienie ze stycznia 2006r., na mocy którego powódka miała zobowiązać się wobec niego do spłaty kredytu hipotecznego, zaciągniętego przez strony w Banku (...) S.A., w miejsce dotychczasowego zobowiązania pozwanego, zawartego w formie aktu notarialnego.

Przedmiotowy stan faktyczny sprawy był uprzednio rozpatrywany przez tut. Sąd w sprawie o sygn. akt I C 1582/12, zakończonej prawomocnym wyrokiem z dnia 4 marca 2013r., obejmującym wcześniejszy okres spłat rat kredytu przez powódkę, tj. od lutego 2006r. do czerwca 2007r. Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela stanowisko, zawarte w powołanym wyroku.

Twierdzenia i zeznania pozwanego nie zasługiwały na uwzględnienie, Sąd ocenił je, jako niewiarygodne, nielogiczne, niezgodne z doświadczeniem życiowym i nieznajdujące poparcia w innych wiarygodnych dowodach. Dowodem na istotną okoliczność nie były zeznania powołanych przez pozwanego świadków M. G. i I. O., którzy nie mięli wiedzy na temat ustnych ustaleń stron, zawartych na spotkaniu w styczniu 2006r. Nikt z nich nie był świadkiem negocjacji stron ani rzekomego porozumienia co do przejęcia zobowiązania przez powódkę, a ogólne wiadomości w sprawie mięli jedynie z relacji pozwanego. Nie sposób również uznać, aby fakt, iż świadek widział powódkę w pobliżu miejsca, gdzie odwiózł pozwanego, dowodził temu, że strony zawarły następnie porozumienia o treści, wskazywanej przez pozwanego. Jako niewiarygodne oceniono zeznania świadka J. M., która, jako partnerka życiowa pozwanego, była osobiście zainteresowana wynikiem sprawy, przy czym również ona wiadomości w tej sprawie miała jedynie od pozwanego. Mając na uwadze, że strony są od wielu lat skonfliktowane, przedstawione przez pozwanego dowody w żadnym razie nie mogły być uznane jako wystarczające dla wykazania faktu zwolnienia go przez powódkę z istotnego zobowiązania, tym bardziej, że wersji pozwanego nie potwierdzili świadkowie J. P., B. B. czy córka stron M. N.. Nie sposób również podzielić stanowiska pozwanego, jakoby powódka miała przejąć na siebie całe zobowiązania do spłaty kredytu hipotecznego, w zamian za zobowiązanie pozwanego do alimentowania studiującej córki, opłacanie rat leasingowych, czy spłacenie dwóch innych kredytów. Obowiązek alimentacyjny pozwanego wobec córki wynikał z ustawy, wysokość spłaconych przez pozwanego kredytów była znikoma w stosunku do zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego, a ponadto zarówno kredyt zaciągnięty w (...) S.A., jak i umowa leasingu samochodu C. (...) dotyczyły przedsiębiorstwa pozwanego.

Istotnym jest także, że wnioski dowodowe pozwanego o przesłuchanie w.w. świadków pojawiły się dopiero w toku niniejszego postępowania, podczas gdy w poprzedniej sprawie o sygn. (...), pozwany powoływał ten sam zarzut, oparty na tych samych okolicznościach faktycznych. Bezzasadne i nieprawdziwe były twierdzenia pozwanego, że „nie miał czasu”, biorąc pod uwagę okres, który upłynął pomiędzy doręczeniem mu nakazu zapłaty (13.12.2012r.) a złożeniem sprzeciwu (27.12.2012r.), wyznaczenie rozprawy na dzień 4.03.2013r. oraz fakt, że był reprezentowany przez fachowego pełnomocnika.

Trudno zarazem dać wiarę pozwanemu, że ufał powódce, dlatego nie zadbał o notarialne potwierdzenie „nowego” porozumienia w kwestii spłaty kredytu hipotecznego, lub choćby o pisemne potwierdzenie jej zobowiązania - skoro zabezpieczenie takie zapewnił sobie, odbierając od powódki pisemne oświadczenie z dnia 7.09.2008r., że „zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami, zobowiązuje się nie występować o rozwód z orzeczeniem winy” (k-231). Skoro pozwany zamierzał się w ten sposób zabezpieczyć przed roszczeniem alimentacyjnym ze strony powódki, to trudno przyjąć, że nie dochowałby takiej staranności przy okazji przejęcia dużego zobowiązania finansowego przez powódkę i zarazem zwolnienia jego z tego obowiązku. Zaprzeczeniem stanowiska pozwanego jest ponadto treść odpowiedzi na pozew w sprawie o rozwód między stronami (k-195), gdzie w piśmie datowanym na 15.03.2011r. powódka wyraźnie wskazała, że od 1.02.2006r. samodzielnie spłaca kredyt hipoteczny, pomimo tego, że pozwany zobowiązał się notarialnie do jego spłaty.

Wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków A. M. i Z. W., zgłoszony przez pozwanego na okoliczność, że powódka korzystała z samochodu marki C. (...), podlegał oddaleniu, ponieważ zmierzał do ustalenia okoliczności bezspornej.

Niezależnie od powyższego, dla rozwiązania umowy, zawartej w formie aktu notarialnego, wymagana jest forma pisemna ad probationem. Odstąpienie od umowy, albo jej wypowiedzenie powinno być stwierdzone pismem – także w przypadku umów, o których mowa w art. 77 § 3 kc, tj. gdy umowa została zawarta w formie kwalifikowanej. Nie ma przy tym znaczenia, czy zachowanie określonej formy kwalifikowanej było w danym przypadku realizacją ustawowego czy umownego obowiązku, czy też taki obowiązek nie istniał. W każdej sytuacji niezachowanie formy pisemnej dla odstąpienia od umowy, rozwiązania lub jej wypowiedzenia nie spowoduje nieważności tych czynności, a tylko ograniczenia dowodowe ( por.: A. Jedliński Komentarz do art. 77 Kodeksu cywilnego, Lex, stan prawny 1.06.2012r.; W. Robaczyński Komentarz do art. 77 Kodeksu cywilnego, Lex, stan prawny 5.06.2009r.). Forma pisemna dla rozwiązania umowy zastrzeżona jest tylko dla celów dowodowych, ale nie oznacza to , że do rozwiązania stosunku prawnego może dojść przez czynności faktyczne, w sposób dorozumiany ( por. wyrok SN z dnia 14.06.2013r., V CSK 330/12, LEX nr 1360344).

W myśl przepisu art. 74 § 1 i 2 kc, zastrzeżenie formy pisemnej bez rygoru nieważności ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności. Jednakże, mimo niezachowania formy pisemnej, przewidzianej dla celów dowodowych, dowód ze świadków lub dowód z przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli (…) fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma. Wymaganie istnienia uprawdopodobnienia na piśmie faktu dokonania czynności prawnej jest traktowane w orzecznictwie liberalnie. Przyjmuje się, że początkiem dowodu na piśmie, czyli dokumentem wykazującym, iż czynność została dokonana, może być każdy dokument, którego treść bezpośrednio lub pośrednio wskazuje na fakt dokonania czynności. Może to być dokument prywatny albo urzędowy, wystarczy list, dowód wpłaty, wycinek prasowy, wydruk komputerowy, telefaksowy, telegram itp. ( wyr. SN z dnia 29 września 2004 r., II CK 527/03, Lex nr 174143; tak: Adam Jedliński [w:] „Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna” Andrzej Kidyba (red.), Gawlik Zdzisław, Janiak Andrzej, Jedliński Adam, Kopaczyńska-Pieczniak Katarzyna, Niezbecka Elżbieta, Sokołowski Tomasz, WKP, 2012). W rozpoznawanej sprawie, powołane przez pozwanego i przeprowadzone na rozprawie dowody z zeznań świadków, ze względów, o których mowa była wyżej, nie pozwoliły na dokonanie ustaleń, zgodnie z wersją pozwanego. Racjonalnym jest ponadto przyjęcie, że większy walor wiarygodności posiadają dokumenty, pochodzące z okresu, w którym strony nie przewidywały możliwości ich procesowego wykorzystania, niż zeznania osób, bądź to bezpośrednio zainteresowanych wynikiem sprawy, bądź tych związanych ze stronami więzami osobistymi lub gospodarczymi ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 27.09.2012r., A Ca 318/12, LEX nr 1237837).

Oceniając zarzut pozwanego jako nieudowodniony (art. 6 kc), wobec braku sporu co do faktu spłaty przez powódkę, w okresie od lipca 2007r. do czerwca 2013r., rat kredytu hipotecznego na rzecz Banku (...) S.A. Oddział w K., w łącznej wysokości 54.504,34 zł, uwzględniono powództwo w całości. Zgodnie z przepisem art. 376 § 1 zd. 1 kc, jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. W orzecznictwie przyjmuje się, że strony w umowie mogą dowolnie określić między sobą zakres odpowiedzialności każdej z nich - taka umowna regulacja wpływa na rozliczenia między stronami, natomiast jest obojętna w odniesieniu do wierzyciela ( por. wyrok SN z dnia 9 sierpnia 1967 r., I PR 240/67, OSNC 1968, nr 3, poz. 49). W rozpoznawanej sprawie podstawę rozliczenia między stronami stanowi umowa, zawarta w formie aktu notarialnego z dnia 5 października 2005r. gdzie pozwany zobowiązał się spłacić w całości zadłużenie na rzecz Banku (...) S.A. Oddział w K., z tytułu kredytu, zabezpieczonego hipotekami, wpisanymi do księgi wieczystej Kw nr (...), prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kłodzku. Zawiązany umownie, pomiędzy stronami – dłużnikami solidarnymi, stosunek wewnętrzny, stanowiło dla powódki, która spełniła świadczenie wobec Banku, podstawę żądania od pozwanego, jako współdłużnika, zwrotu tego świadczenia w całości (roszczenie regresowe). Roszczenie regresowe, ze względu na swą naturę prawną, staje się wymagalne już z chwilą powstania, czyli zaspokojenia wierzyciela w części przekraczającej "udział" regresowy dłużnika.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów w zw. z art. 481 § 1 i 2 kc, orzeczono, jak w pkt I wyroku.

Orzeczenie w pkt II oparto na przepisach art. 98 § 1 i 3 kpc. Pozwany, jako przegrywający sprawę, powinien zwrócić powódce koszty procesu, w skład których wchodzi: opłata sądowa od pozwu (2.726 zł), wynagrodzenie pełnomocnika, będącego adwokatem (3.600 zł), opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł).