Pełny tekst orzeczenia

WYROK CZĘŚCIOWY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2014 r. w Słupsku na rozprawie

sprawy z powództwa Agencja Nieruchomości Rolnych w W.

przeciwko I. B. von G.

o wydanie nieruchomości

1.  nakazuje pozwanej I. B. von G. by wydała powodowi Agencji Nieruchomości Rolnych w W. następujące nieruchomości położne w gminie C., obręb K.:

-

działkę nr (...) o powierzchni 0,1000 ha.\,

-

działkę nr (...) o powierzchni 18,7933 ha,

-

działkę nr (...) o powierzchni 0,7093 ha,

-

działkę nr (...) o powierzchni 0,1299 ha;

2.  oddala powództwo o wydanie w pozostałym zakresie;

3.  oddala wniosek pozwanej o ustalenie prawa do lokalu socjalnego.

Na oryginale właściwy podpis

Sygn. akt I C 135/06

UZASADNIENIE

Powódka Agencja Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa , po ostatecznym sprecyzowaniu żądania , domagała się nakazania pozwanej I. B. von G. wydania nieruchomości położnych w gminie C. obręb K. obejmujących działki nr (...). W uzasadnieniu żądania wskazała, że pozwana dzierżawiła ww. nieruchomości i po zakończeniu umowy dzierżawy nie wydała ich.

Pozwana I. B. von G. wniosła o oddalenie powództwa. Początkowo zarzucała, że umowy dzierżawy nie zostały rozwiązane kwestionując dokonane wypowiedzenia umowy. Pismem z dnia 19 lutego 2014 r. (k. 311) wskazała, że część nieruchomości wydała powodowi. Następnie (k. 325) zarzuciła , że zawarła wstępne porozumienie, że zabudowane nieruchomości wyda do 31 grudnia 2014 r. Zarzuciła nadto, że w sprawie powinny znaleźć zastosowanie przepisy ustawy o ochronie praw lokatorów, gdyż po wydaniu przez nią nieruchomości nie będzie miała gdzie mieszkać.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 lutego 1995 roku Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa zawarła z pozwaną I. B. von G. umowę nr (...),

Przedmiotem dzierżawy były nieruchomości rolne, , położone w gminie C. obręb K. o powierzchni 876,64 ha położne na działkach nr (...)

Umowa zawarta została na okres 10 lat licząc od 25 lutego 1995 r.

Dowód: dokumenty w aktach I C 135/06 Sądu Okręgowego w Słupsku : umowa nr (...) z dnia 25.02.1995 r. k.8, załączniki 1 – 5 do umowy dzierżawy nr (...) z dnia 25.02.1995 r. k.50.

W dniu 27 listopada 1995 roku spisano protokoły zdawczo-odbiorcze w sprawie wydania i przekazania nieodpłatnego gminie C. nieruchomości należącej do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Przedmiotem przekazania były nieruchomości położone we wsi K.:

- nr (...) o powierzchni 0,0687ha zabudowane budynkiem hydrofornii,

- nr (...) o powierzchni 0,1180ha zabudowany budynkiem hydrofornii,

Dowód: dokumenty w aktach I C 135/06 Sądu Okręgowego w Słupsku : protokoły zdawczo – odbiorcze z dnia 27.11.1995 r.k.87 i 88

W dniu 2 kwietnia 1997 r. w P. Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa zawarła z I. B. von G. umowę dzierżawy nr (...).

Przedmiotem dzierżawy były nieruchomość rolna oznaczona jako działka nr (...), położona w miejscowości K. gmina C. o powierzchni 26,69 ha

Umowa zawarta została na okres 10 lat licząc od 2 kwietnia 1997 r.

Dowód: dokumenty w aktach I C 135/06 Sądu Okręgowego w Słupsku :nowa nr (...) z dnia 02.04.1997 r. k.4 - 6, załącznik nr 1 do umowy nr (...) z dnia 02.04.1997 r. k.7.

W dniu 3 kwietnia 1998 roku strony zawarły aneks nr (...) do umowy dzierżawy nr (...) z dnia 25 lutego 1995 roku, w którym zaznaczono, że załącznik nr 1 do niniejszego aneksu stanowi jego integralną część. W aneksie podano, że w wyniku powstałych zmian przedmiotem aktualnej dzierżawy są nieruchomości rolne o ogólnej powierzchni 876,13ha, w tym: grunty orne – 725,30ha, łąki – 36,97ha, pastwiska – 59,96ha, rowy – 2,45ha, nieużytki – 39,39ha, tereny zabudowane – 9,68ha, drogi – 2,38ha. Ponadto dzierżawca zobowiązał się płacić wydzierżawiającemu roczny czynsz dzierżawny w wysokości równowartości 1,704 dt pszenicy.

Dowód: dokumenty w aktach (...) Sądu Okręgowego w S. : aneks Nr (...) z dnia 03.04.1998 r. dotyczący umowy dzierżawy nr (...) zawartej w dniu 25.02.1995 r. k.17.

W dniu 22 lutego 1999 roku strony podpisały aneks nr (...) do umowy dzierżawy nr (...) zawartej 25 lutego 1995 roku. Zmieniono okres trwania umowy z 10 lat na 30 lat. Jednocześnie powódka zastrzegła sobie prawo, iż może po 10 latach podwyższyć wysokości czynszu dzierżawnego, jednak nie więcej niż 25%. Ponadto strony ustaliły, że z przedmiotu umowy mogą został wyłączone grunty rolne i leśne o łącznej powierzchni nie większej niż 175ha.

Dowód: dokumenty w aktach(...) Sądu Okręgowego w S. : aneks Nr (...) z dnia 22.02.1999 r dotyczący umowy dzierżawy nr (...) zawartej w dniu 25.02.1995 r. k.15.

W dniu 22 lutego 1999 roku strony zawarły aneks nr (...) do umowy dzierżawy nr (...) z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Zmieniono czasokres zawarcia umowy, a mianowicie strony uzgodniły, że umowa została zawarta na okres 30 lat, od dnia 2 kwietnia 1997 roku do dnia 30 września 2027 roku. Ponadto strony ustaliły, że z przedmiotu umowy mogą zostać wyłączone: grunty rolne i leśne o łącznej powierzchni nie większej niż 5,33ha, a także to, że wyłączenie następuje za uprzednim sześciomiesięcznym wypowiedzeniem.

Dowód: dokumenty w aktach (...) Sądu Okręgowego w S. : aneks Nr (...) z dnia 22.02.1999 r dotyczący umowy dzierżawy nr (...) zawartej w dniu 02.04.1997 r. k.18.

Pismami z dnia 21 czerwca 2000 roku powódka wypowiedziała pozwanej umowę dzierżawy nr (...) z dnia 25 lutego 1995 roku, oraz umowę nr (...) za uprzednim 3 miesięcznym uprzedzeniem, ze skutkiem na dzień 30 września 2000 roku. W piśmie powódka wskazała, że dzierżawioną nieruchomość należy protokolarnie przekazać przedstawicielom Agencji dnia 30 września 2000 roku o godzinie 12- tej.

Pismo zostało odebrane przez pozwana w dniu 30 czerwca 2000 r.

Dowód: dokumenty w aktach (...) Sądu Okręgowego wS.: pismo Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa z dnia 21.06.2000 r. do pozwanej k.139., zwrotne potwierdzenie odbioru na k. 140 oraz dokumenty w aktach (...) Sądu Okręgowego w S. : wypowiedzenie na k. 10 i zwrotne potwierdzenie odbioru na k. 11

Prawomocnym wyrokiem z dnia 30 listopada 2010 r. Sąd Rejonowy (...) w G. oddalił powództwo I. B. von G. o ustalenie, że dokonane przez Agencję Nieruchomości Rolnych w W. wypowiedzenie umów (...) jest bezskuteczne

Dowód: kserokopia dokumentów z akt (...) Sądu Rejonowego (...) w G. na k. 128

Prawomocnym wyrokiem z dnia 13 czerwca 2012 r. Sąd Okręgowy w G.oddalił powództwo I. B. von G. o ustalenie, że dokonane przez Agencję Nieruchomości Rolnych w W. wypowiedzenie umów (...) jest bezskuteczne.

Dowód: kserokopia dokumentów z akt (...)Sądu Okręgowego w G. na k. 165 - 178

Działka gruntu nr (...) uległa podziałowi, w wyniku którego powstały działki (...)

Dowód: wypis z rejestru gruntów na k. 302 - 303

Działka gruntu nr (...) uległa podziałowi, w wyniku którego powstały działki (...)

Dowód: wykaz zmian gruntowych na k. 266 – 270

W dniu 15 listopada 2006 r. pomiędzy Agencją Nieruchomości Rolnych w W. a Gmina C. zawarta została umowa nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości obejmującej m.in. działki, (...), (...) i (...) położone w K.

Dowód: akt notarialny na k. 297 - 302 , protokół zdawczo odbiorczy na k. 296

W dniu 4 lutego 2014 r. I. B. von G. wydała Agencji Nieruchomości Rolnych następujące grunt położne w gminie C. obręb K., działki nr : (...) .

W protokole przejęcia zaznaczono, iż działki nr (...) zostaną przekazane w terminie późniejszym .

Do protokołu pozwana złożyła oświadczenie, że działki (...) przekaże do 31 marca 2014 r. a działkę (...) do dnia 31 grudnia 2014 r.

Protokół zdawczo – odbiorczy na k. 312 – 313

Agencja Nieruchomości Rolnych w W. podała do publicznej wiadomości, że położne w obrębie K. działki gruntu (...) zostały przeznaczone do dzierżawy w drodze przetargu

Dowód: ogłoszenie na k. 314 – 318

Sąd zważył co następuje:

Powództwo częściowo zasługiwało na uwzględnienie.

Bezspornym miedzy stronami było, że łączyły je dwie umowy dzierżawy nieruchomości rolnych szczegółowo opisanych w stanie faktycznym. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego , w szczególności z oświadczeń wypowiedzeniu umów, jak i dokumentów zawartych w sprawach (...) Sądu Rejonowego (...) w G. i (...) Sądu Okręgowego w G. wynika, że umowy te zostały pozwanej skutecznie przez powoda wypowiedziane. W tym miejscu wskazać , że ponieważ zapadły prawomocne wyroki rozstrzygające, że wypowiedzenia umów dzierżawy nie były bezskuteczne – Sąd rozpoznający niniejszą sprawę na podstawie art. 365 § 1 k.p.c. był tymi wyrokami związany i nie mógł dokonać odmiennej oceny. Przyjąć zatem należało, że powódka skutecznie wypowiedziała umowy (...), które z dniem 30 września 2000 r. uległy rozwiązaniu.

Zgodnie z art. 705 k.c. po zakończeniu dzierżawy dzierżawca zobowiązany jest zwrócić przedmiot dzierżawy.

Podkreślenia wymaga, że wydając wyrok Sad bierze pod uwagę stan sprawy z chwili zamknięcia rozprawy (art. 316 § 1 k.p.c.). Niewątpliwie przez okres wielu lat od rozwiązania umów pozwana nie zwróciła powodowi dzierżawionych działek, jednak w lutym 2014 r. wydała powodowi działki nr (...) - co wynika z protokołu z dnia 4 lutego 2014 r. Dodatkowo fakt odzyskania przez powoda ww .działek potwierdza ogłoszenie o przeznaczeniu ww. działek do dzierżawy. Skoro dokonał takiego ogłoszenia to niewątpliwie działki pozostają w jego władaniu. W tym więc zakresie powództwo nie zasługiwało zatem na uwzględnienie.

Powództwo o wydanie zostało natomiast uwzględnione w odniesieniu do działek (...). Wbrew bowiem stanowisku pozwanej zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie, iż strony zawarły porozumienie zgodnie z którym pozwana miała wydać pozostałe działki do dnia 31 grudnia 2014 r. . Dla zawarcia takiego porozumienia konieczne byłoby złożeni zgodnych oświadczeń woli przez obie strony a z protokołu przejęcia wynika jedynie, iż powódka zadeklarowała zwrot działek w późniejszych terminach. Z protokołu tego , ani z innych dowodom zebranych w sprawie nie wynika by ta propozycja pozwanej została przez powódkę zaakceptowana.

Wobec powyższego na podstawie art. 471 k.c. w zw. z art. 705 k.c. orzeczono jak w punktach 1 i 2 wyroku.

Pozwana w toku postępowania wskazała, że domaga się od sądu orzeczenia opartego na przepisach ustawy o ochronie praw lokatorów. Wniosek jej potraktować należało jako wniosek o orzeczenie przez Sąd o prawie do lokalu socjalnego. Takie żądanie pozwanej nie zasługiwało na uwzględnienie. Przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów , mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r., nr 31, poz. 266 ze zm.), mogą znajdować zastosowanie do sytuacji, w której Sąd orzeka o wydanie uprzednio dzierżawionej nieruchomości, która obejmuje lokal służący do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych . Osoba zamieszkująca taki lokal na dzierżawionej nieruchomości odpowiada bowiem zawartej w art. 2 ust. 1 pkt 1 definicji lokatora (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2004 r., (...), Legalis, nr (...)). Jednak w rozpoznawanej sprawie nie zachodzą przesłanki do orzeczenia o prawie pozwanej do lokalu socjalnego. Wprawdzie pozwana wskazuje, że po wydaniu nieruchomości nie będzie miała gdzie mieszkać ale sam ten fakt nie uzasadnia przyznania jej lokalu socjalnego. Pozwana nie wykazała natomiast, że jej sytuacja majątkowa i życiowa uzasadnia przyznanie lokalu socjalnego. Tym samym nie wykazał też by żądanie przez powódkę wydania nieruchomości, w której pozwana zamieszkuje, stanowiło nadużycie prawa podmiotowego (art. 5 k.c.)

Wobec powyższego Sąd nie orzekł o prawie pozwanej do lokalu socjalnego.

Na oryginale właściwy podpis