Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 100/14, II Cz 105/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący

SSO Grzegorz Ślęzak (spr.)

Sędziowie

SSO Arkadiusz Lisiecki

SSO Jarosław Gołębiowski

Protokolant

st. sekr. sąd. Alicja Sadurska

po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa E. K.

przeciwko (...)Spółka Akcyjna

o zadośćuczynienie i rentę

na skutek apelacji i zażalenia powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim

z dnia 29 października 2013 roku, sygn. akt I C 295/11

1. oddala apelację, a z zażalenia zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 2 (drugim) sentencji w ten sposób, że nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego

2. nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą na rzecz strony pozwanej.

Sygn. akt II Ca 100/14, II Cz 105/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 października 2013 r. Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim po rozpoznaniu sprawy z powództwa E. K. przeciwko (...) S.A. o zadośćuczynienie w kwocie 40.000,00 zł i podwyższenie renty z kwoty po 500,00 zł do kwoty po 1000,00 zł miesięcznie

1. oddalił powództwo w całości

2. zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 2417,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego

3. odstąpił od obciążania powódki wydatkami poniesionymi przez Skarb Państwa na opinie biegłych oraz nieuiszczoną opłatę stosunkową od pozwu

Podstawę powyższego wyroku stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

W dniu 8 października 2004 w godzinach rannych powódka E. K.stojąc na przystanku autobusowym PKS w miejscowości P.została uderzona przez przewracającą się wiatę przystanku , na którą najechał samochód osobowy S. (...) (...)kierowany przez S. G.stanowiącego jego własność.

Przyczyną wypadku było to, iż kierujący samochodem S.nie dostosował prędkości oraz techniki jazdy do warunków ruchu, wpadł w poślizg , w następstwie czego zjechał na przeciwległy pas ruchu i uderzył w wiatę przystanku PKS. Powódka z miejsca zdarzenia została przewieziona do Szpitala (...)w T.., gdzie do 13.10.2004 była hospitalizowana na Oddziale (...) . U powódki rozpoznano uraz głowy ze wstrząśnieniem mózgu, Stłuczenie barku prawego z częściowym uszkodzeniem ścięgna nadgrzebieniowego z nieznaczną dysfunkcją ruchową , częściowego uszkodzenia nerwu łokciowego prawego - niewielkiego stopnia urazu łokcia okolicy nadgarstka prawego z przebytym złamaniem wyrostka rylcowatego kości promieniowej bez przemieszczenia i okolicy goleni lewej z głębokimi otarciami naskórka goleni lewej z przebytą martwicą skóry, urazu skrętnego odcinka szyjnego kręgosłupa , częściowego przerwania mięśnia biodrowo -piszczelowego oraz stłuczenia kolana prawego.

Po opuszczeniu szpitala powódka kontynuowała leczenie w Poradni (...), (...)i (...) Szpitala (...)w Ł.z powodu dolegliwości bólowej szyi i odcinka piersiowego.

Następnie od 4 do 26 lipca 2005 r przebywała na Oddziale (...). Następnie leczyła się W Poradni (...)z powodu bólów głowy, nadpobudliwości nerwowej zaburzeń czucia w przedramieniu prawym. Była także leczona z powodu neurastenii oraz z powodu stresu pourazowego.

W toku postępowania likwidacyjnego powódka otrzymała kwotę 6 000 zł tytułem zadośćuczynienia, kwotę 3 718,95 zł odszkodowania.

Wyrokiem tut. Sądu z dnia 31 2007 r wydanym w sprawie IC 509/06 zasadzono od pozwanego na rzecz powódki kwotę 33 600 zł tytułem zadośćuczynienia i za doznaną w wypadku z dnia 8.10.2004 r krzywdę ,kwotę 9.647,56 zł skapitalizowanej renty za zwiększone potrzeby oraz kwot po 400 zł miesięcznej renty.

Wyrokiem z dnia 7 kwietnia 2008 r wydanym w sprawie ICa 148/08 Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb uchylił wyrok Sadu Rejonowego w Tomaszowie Maz z dnia w zakresie rozstrzygnięcia o rencie i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Następnie wyrokiem z dnia 5 września 2008 r wydanym w sprawie IC 227/08 wydanym po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę po 500 zł tytułem renty.

W październiku 2008 r powódka przebywała w Oddziale (...)z powodu uszkodzenia łękotki przyśrodkowej kolana prawego i poddana została zabiegowi oszczędnej miniscektomii.

Następnie w listopadzie 2008 r powódka przebywała w Oddziale (...) Ręki z rozpoznaniem zespół (...).

W listopadzie 2010 r przebywała w Oddziale (...)z powodu uszkodzenia ścięgna mięśnia nadgrzebieniowego stawu ramiennego prawego , zespół ciasnoty podbarkowej i wykonano u niej zabieg szycia artroskopowego mięśnia z dekompresją.

W wyniku wypadku powódka doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 23 % . Uszczerbek ten oceniany obecnie, w ocenie biegłego ortopedy, nie uległ zwiększeniu.

Obecnie u powódki występuje dobra wydolność narządu ruchu i powódka nie wymaga pomocy osób trzecich Innym i słowy powódka ma możliwość wykonywania wszelkich niezbędnych czynności życia samodzielnie.

Rokowania co do stanu narządu ruchu są zadawalające .

Wykonane u powódki po zakończeniu poprzedniej sprawy zabiegi operacyjne jak tj rekonstrukcja mięśni nadgrzebieniowego, artroskopia kolana prawego i nacięcie pochewki w zespole (...) poprawiły stan statyczno- dynamiczny narządu ruchu , nie należy się u powódki spodziewać istotnego jego pogorszenia .

Naruszenie funkcji po przebytych operacjach było przejściowe . Obecnie nie stwierdza się u powódki dysfunkcji nerwu łokciowego lub objawów zespołu rowka nerwu łokciowego prawego.

Bóle okolicy dalszej części przedramienia prawego powodujące konieczność zabiegu nacięcia pochewki w przebiegu choroby (...)zdaniem biegłego ortopedy , są związane z przeciążeniami nie z urazem mechanicznym , który miał miejsce w 2004 r . Także ujawnione później obrażenia kolana mają podłoże zwyrodnieniowe, a tylko w nieznacznym stopniu urazowe. Późniejszy zabieg szycia mięśnia nadgrzebieniowego barku prawego był do przewidzenia podczas badanie przeprowadzonego przez biegłego ortopedę w 2007 r w poprzedniej sprawie. Już podczas poprzedniego badania powódki w 2007 r , jednak wówczas powódka nie skorzystała z możliwości przeprowadzenia operacji plastycznej stożka rotatorów.

U powódki, w związku z wypadkiem, nie doszło do nadzwyczajnego i niemożliwego do przewidzenia w chwili zamknięcia rozprawy w sprawie I c 227/08 pogorszenia stanu zdrowia .

Po zakończeniu postępowania w poprzedniej sprawie z punktu wiedzenia neurologii nie uległ pogorszeniu. Przeciwnie - w stosunku do poprzedniego badania powódki przez neurologa , które miało miejsce 19.07.2007 r zmniejszało się nasilenie deficytu ruchowego , zmniejszył się też obszar zaburzeń czucia .

Uraz kręgosłupa szyjnego także nie powoduje obecnie objawów zespołu korzeniowego. Stan zdrowia powódki w tym zakresie także nie uległ pogorszeniu.

Stwierdzone w Badaniu MR kręgosłupa lędźwiowego- krzyżowego niewielkie okrężne wypukliny na poziomie L 4 /L5/s1 są samoistnymi zmianami zwyrodnieniowymi typowymi dla wieku powódki i jej nadwagi i pozostają bez związku z przedmiotowym wypadkiem komunikacyjnym.

Z przyczyn neurologicznych powódka także nie wymaga obecnie pomocy osób trzecich Po 2008 r powódka była konsultowana w Poradni (...) średnio 2 razy w roku, w czasie tych wizyt zalecano jej przyjmowanie głównie leków uspokajających oraz doraźne przeciwbólowych.

Obecny koszt leczenia neurologicznego wynosi około 20-25 zł miesięcznie i jest niższy niż koszt leczenia neurologicznego zalecanego w 2004 -2008.

W biegłego ortopedy stan kliniczny powódki ulega systematycznej poprawie. Większość odczuwanych przez powódkę dolegliwości ma obecnie charakter głównie zwyrodnieniowy i przeciążeniowy i wynika głównie ze zużycia, a nie z urazu któremu uległa w 2004 r. dotyczy to ujawnionych później obrażeń kolana .Podobnie bóle okolicy dalszej części przedramienia prawego wynikają z choroby D. O. i bark jest podstaw by dolegliwości te łączyć z wypadkiem .

Większość zgłaszanych przez powódkę dolegliwości ma charakter subiektywny i może by określana mianem agrawacji.

W kilka lat po wypadku powódka zapisała się do szkoły i w 2011 r ukończyła liceum ogólnokształcące . W domu prowadzi gospodarstwo domowe, uczy się języka angielskiego, korzysta z komputera , Internetu.

U powódki nadal utrzymują się zaburzenia lękowo - depresyjne, labilność emocjonalne , zaburzenia koncentracji uwagi. Umiarkowane jest nasilenie poczucia krzywdy, braku zdiagnozowania wszystkich skutków wypadku i domagania się rekompensaty. Powódka wymaga psychoterapii, która może być kontynuowana w ramach NFZ .

Z punktu widzenia neurologii po wypadku rozwinął się u powódki zespół stresu pourazowego z powodu którego do 2008 r leczyła się w Poradni (...), oraz do 2010 r w Paradni (...) , w Porównaniu ze stanem w którym była powódka podczas badania przez biegłych w poprzedniej sprawie staniej zdrowi nie uległ pogorszeniu.

Objawy częściowego uszkodzenia nerwu łokciowego prawego w stosunku do badania poprzedniego z 2007 r zmniejszyły się, zmniejszyło się nasilenie deficytu ruchowego, zmniejszył się też obszar zaburzeń czucia.

Przebyty uraz skrętny kręgosłupa szyjnego nie spowodował wcześniej i nie powoduje nadal objawów zespołu korzeniowego . Stan zdrowia powódki i w tym zakresie nie uległ pogorszeniu.

Stwierdzone w badaniu MR Kręgosłupa lędźwiowo -krzyżowego okrężne wypukliny samoistnymi zmianami zwyrodnieniowymi .typowymi dla wieku powódki bez związku z przebytym wypadkiem . W następstwie tych zmian oraz w następstwie przeciążenia spowodowanego nadwagą , u powódki okresowo występują dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowego - krzyżowego . W tym zakresie stan zdrowia powódki uległ pogorszeniu w stosunku do badania, któremu powódka została poddana w poprzedniej sprawie, jednakże pogorszenie to pozostaje bez związku z wypadkiem.

Z powodów neurologicznych powódka nie wymaga obecnie pomocy osób trzecich .

Po 2008 r powódka była konsultowana w Poradni (...)średnio 2 razy w roku ,w czasie tych wizyt zalecano powódce przyjmowanie leków uspokajających i dobranie przeciwbólowych. Koszt tego leczenia wynosił około 20-25 zł , i jest niższy od kosztów leczenia w latach 2004 - 2008 r. Obecnie nie ma potrzeby konsultowania powódki w Paradni (...) , chyba że zaistnieje taka doraźna potrzeba . W dokumentacji powypadkowej powódki w ogóle nie było wzmianki o urazie kręgosłupa lędźwiowego ,zatem obecne dolegliwości mogą mieć podłoże wyłącznie zwyrodnieniowe., które mogły by mieć częściowy związek z wypadkiem gdyby w czasie wypadku doszło do złamania w tej części kręgosłupa lub podobnego poważnego urazu, co jednak nie miało miejsca.

W stanie zdrowia powódki powinna być ona usprawniana . Zalecana jest powódce rehabilitacja ambulatoryjna 4 razy do roku oraz seria zabiegów fizykoterapii. W tej częstotliwości zabiegi te są finansowane w ramach NFZ . Można korzystać z zabiegów w wielu placówkach w zależności gdzie są wolne miejsca. Konieczne jest także wykonywanie ćwiczeń w domu . Wskazane jest dla powódki pływanie na basenie jednak tak jak u każdego człowieka - w częstotliwości raz w tygodniu - Nie ma u powódki obecnie przeciwwskazań do samodzielnego życia.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wskazany wyżej materiał dowodowy w szczególności opinie, także uzupełniające, biegłych lekarzy ortopedy , neurologa , psychiatry. Konkluzje opinii biegłych są zgodne Wynika z nich jednoznaczne, iż obecnie stan zdrowia powódki w stosunku czasie kiedy do stanu zdrowia w którym powódka się znajdowała będąc poddawana badaniom s prawie IC ..nie uległ pogorszeniu, względnie uległ pogorszeniu jednak w nie pozostaje to w związku przyczynowym z wypadkiem .

Opinie te są logiczne , jasne , a ich konkluzje są zbieżne.

Z opinii biegłego ortopedy jak z opinii biegłego psychiatry wynika ponadto wynika, iż obecna dolegliwości powódki mają charakter subiektywny i mogła być określone jako agrawacje. Biegły na uzasadnienie swego stanowiska przytacza ponadto zapisy z dokumentacji medycznej pochodzących przedłożonej prze powódkę np kart i informacyjnych leczenia np. u prof F. , w których odnotowano, iż u powódka w trakcie konsultacji u sygnalizowała raczej niewielkie dolegliwości bólowe, w kartach odnotowywano, iż nastąpiła poprawa, przytaczano symbole chorób wskazujących na zwyrodnieniowe (a nie pourazowe) pochodzenia dolegliwości.

Zabieg operacyjny szycia mięśnia nadgrzebieniowego którym powódka była poddawana po zakończeniu przedniego postępowania o zadośćuczynienie były możliwe do przewidzenia w poprzednim postępowaniu, kiedy to powódka miała możliwość ale nie zdecydował się na zabieg plastyki barku i nie świadczy o nadzwyczajnym pogorszeniu stanu zdrowia powódki oraz nie świadczą o tym, iż w stanie zdrowia powódki doszło do nadzwyczajnego i niemożliwe do przewidzenia pogorszenia stanu zdrowia.

Pozostałe dwa zabiegi operacyjne, którym powódka poddała się, po zakończeniu poprzedniego postępowania, wynikają ze zmian zwyrodnieniowych lub przebiegu choroby (...), co do które brak jest podstaw by ją łączyć z urazem z 2004 r. Konieczność poddania się tymże zbiegom nie pozostaje zatem w adekwatnym związku przyczynowym z wypadkiem

Sygnalizowane przez powódkę w niniejszym postępowaniu dolegliwości nie stanowią przejawu nowej krzywdy, która wynikała by z wypadku.

Powódka w niniejszej sprawie wniosła o zasądzenie na jej rzecz dodatkowego zadośćuczynienia ponieważ, jej zdaniem , po zakończeni poprzedniego postępowania o zadośćuczynienie ujawniły się nowe obrażenia ciała powódki, które mają bezpośredni związek z wypadkiem z wypadkiem, a których wystąpienie nie można było wcześniej przewidzieć, których w konsekwencji których powódka musiała się poddać zabiegowi operacyjnemu kolana prawego - artroskopowa oszczędna nemiscektomia częściowa łękotki przyśrodkowej kolana prawego

Tymczasem, zdaniem biegłego ortopedy (opinia uzupełniająca k -137-142 ) , późniejszy zabieg szycia mięśnia nadgrzebieniowego barku prawego był także do przewidzenia podczas badanie przeprowadzonego przez zbiegłego ortopedę w 2007 r w poprzedniej sprawie.

U powódki nie doszło do nadzwyczajnego i niemożliwego do przewidzenia w chwili zamknięcia rozprawy w sprawie I c 227/08 pogorszenia stanu zdrowia .

Zdaniem biegłego ortopedy wykonane u powódki, po zakończeniu poprzedniej sprawy zabiegi operacyjne jak tj rekonstrukcja mięśni nadgrzebieniowego, artroskopia kolana prawego, i nacięcie pochewki w zespole (...) poprawiły stan statyczno- dynamiczny narządu ruchu i nie należy się u powódki spodziewać istotnego jego pogorszenia .

Ustalanie czy w stanie zdrowia powódki doszło do nadzwyczajnego pogorszenia stanu zdrowia, jak i poddania się powyższemu zabiegowi było możliwe do przewidzenia w chwili wyrokowania o zadośćuczynieniu wymaga wiadomości specjalnych. Dlatego co do tej kwestii Sąd oparł się nie na zeznaniach powódki , w których dała wyraz swoim subiektywnym odczuciom, lecz na opiniach biegłych lekarzy.

Sąd pominął wniosek powódki o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego ortopedy , albowiem nie znalazł ku temu podstaw . Biegły w swych opiniach uzupełniających szczegółowo odniósł się do zarzutów pełnomocnika powódki, a przedstawione tam stanowisko biegłego znajduje akceptację Sądu.

Okoliczność, iż biegły generalnie nie potwierdził stanowiska tejże strony i nie wydał opinii jakiej strona oczekiwała nie może stanowić wyłącznej przyczyny żądani dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego .

Wnioski końcowe wynikające z opinii biegłego ortopedy są zbieżne z konkluzjami pozostałych biegłych.

Biegli ortopeda i neurolog dokonali porównania pomiędzy stanem powódki w dniu w którym poddawali ją badaniu w poprzedniej sprawie o zadośćuczynienie czyli stanu w 2007 r a obecnym. Zdaniem biegłego ortopedy , owe przeprowadzone u powódki po zakończeniu poprzedniej sprawy zabiegi poprawiły zresztą stan narządu ruchu w stosunku do tego w którym powódka znajdowała się podczas poprzednich badań .

Dolegliwości kolana i nadgarstka które ujawniły się u powódki po zakończeniu poprzedniego postępowania wynikały ze zmian zwyrodnieniowych i nie pozostawały w związku przyczynowym z doznanymi w wypadku urazami.

Do podobnych konkluzji doszedł biegły neurolog, który w stosunku do stanu w jakim powódka się znajdowała w czasie poprzedniej sprawy także odnotował poprawę (pogorszenie jedynie w zakresie stanu kręgosłupa lędźwiowo - krzyżowego , które jednak nie ma związku z wypadkiem w którym ta część kręgosłupa w ogóle nie ucierpiała ).

W sferze przeżyć psychicznych także wobec powódki nie mnożna mówić o wystąpieniu nowej, nieznanej wcześniej krzywdy , skoro biegły psychiatra w swojej opinii oceniając uszczerbek na zdrowiu powódki z punku widzenia swej specjalności wskazał ten sam który została uprzednio rozpoznany przez biegłego neurologa oraz z tej samej podstawy prawnej.

Ustawową przesłanką odpowiedzialności pozwanego. w niniejszej sprawie jest przepis art. 822 k. c. przepis ten stanowi iż przez umowę ubezpieczenia ubezpieczający przyjmuje odpowiedzialność za Wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której zostaje zawarta umowa ubezpieczenia.

Zgodnie z treścią art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała i wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody winno obejmować wszelki wynikłe stąd koszty. Na żądanie poszkodowanego, zgodnie z art. 445 kc, sąd może mu w takim wypadku przyznać odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Podstawą żądania z art. 445 k.c. jest doznana krzywda niemajątkowa w postaci ujemnych przeżyć związanych z cierpieniami psychicznymi i fizycznymi pokrzywdzonego, wynikająca z naruszenia dóbr osobistych opisanych w tym przepisie min z uszkodzeniem ciała i wywołaniem rozstroju zdrowia.

Zadośćuczynienia za krzywdę doznaną wskutek wypadku z dnia 8 października 2004 r powódka dochodziła w sprawie I c 509/06 . W sprawie tej wyrokiem tut Sądu z dnia 31 2007 r wydanym w sprawie IC 509/06 zasadzono od pozwanego na rzecz powódki kwotę 33 600 zł tytułem zadośćuczynienia i za doznaną w wypadku z dnia 8 października 2004 r krzywdę. Rozstrzygniecie to jest obecnie prawomocne .

Zgodnie z uchwała Sadu Najwyższego z dnia 21 listopada 1967 r III PZP 37/67 wpisaną do księgi zasad prawnych , na która to uchwałę powołuje się pozwany w odpowiedzi na pozew „ prawomocne zsadzenie zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę doznaną wskutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia wyłącza mimo pogorszenia się stanu zdrowia stanu zdrowia poszkodowanego przyznania mu dalszego zadośćuczynienia poza już zasądzonym w związku z podstawa poprzedniego sporu . Nie wyłącza jednak przyznania poszkodowanemu odpowiedniej sumy w razie ujawnienia się nowej krzywdy , której nie można było przewidzieć w ramach podstawy poprzedniego sporu . Rozmiary krzywdy wywołanej uszkodzeniem ciała lub rozstroju zdrowia podlegać będą w przyszłości wahaniom , będącym zjawiskiem naturalnym dającym z reguły przewidzieć . Nie należy więc dopatrywać się odrębnej krzywdy wtedy gdy w rzeczywistości zostanie ujawniona tylko okoliczność powodująca jedynie rozrastanie się istniejącej już dawniej i znanej sądowi orzekającemu w poprzedniej sprawie krzywdy .

W sprawie niniejszej powódka podnosiła iż doznała nowej krzywdy , która nie była przedmiotem oceny Sądu w poprzedniej sprawie o zadośćuczynienie . Krzywda ta przejawiał się w szczególności w konieczności poddania się po zakończeniu się przedniej sprawy trzem zabiegom operacyjnym . Tymczasem jak wynika z ustaleń Sądu opierających się na opiniach biegłych lekarzy - konieczność wykonania jednego z tych zabiegów była konsekwencją nie przeprowadzenia innego sugerowanego już wówczas zabiegu (plastyki barku) Pozostałe dwa są następstwem schorzeń samoistnych zwyrodnieniowo przeciążeniowych nie pozostających w związku z wypadkiem.

Powódka nie dowiodła zatem, iż w jej stanie zdrowia ujawniła się jakaś nieznana Sądowi wcześniej krzywda.

Powództwo o dalsze zadośćuczynienie należało zatem oddalić .

Powództwo o podwyższenie renty także nie zasługuje na uwzględnienie . Art. 907. § 2.k.c. stanowi Jeżeli obowiązek płacenia renty wynika z ustawy, każda ze stron może w razie zmiany stosunków żądać zmiany wysokości lub czasu trwania renty, chociażby wysokość renty i czas jej trwania były ustalone w orzeczeniu sądowym lub w umowie.

Sąd nie znalazł podstaw do podwyższenia renty zasądzonej wyrokiem z dnia 5 września 2008 r wydanym w sprawie IC 227/08 . Żądanie podwyższenia powódka uzasadniła tym iż zwiększeniem potrzeb powódki wynikającym z poddaniem się nowym operacjom oraz „powszechnie wiadomym wzrostem cen ", w wyniku którego nie tylko wzrosły koszty utrzymania powódki ale i koszty wizyt lekarskich , koszty leków, koszty rehabilitacji , koszty dojazdów do lekarzy

Po pierwsze podnieść należy, iż okoliczność wzrostu cen nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z wypadkiem , zaś okoliczność, iż wzrosły koszty utrzymania powódki winna być przez nią dowiedziona. Tymczasem z przeprowadzonego przez Sąd postępowania dowodowego wynika, iż jeżeli chodzi o następstwa wypadku to obecnie powódka znajduje się w lepszym stanie zdrowia niż w czasie gdy Sąd orzekał o rencie . konsekwencją tego jest uznanie, iż jej wydatki na leczenie nie powinny być większe . Z ustnej uzupełniającej opinii biegłego neurologa wynika, iż koszty leczenia neurologicznego powódki są obecnie niższe niż poprzednio. Biegły neurolog nie wdział także potrzeby pozostawanie pod stałą opieką neurologa, a tylko doraźnie gdy lekarz poz uzna to za celowe. Biegła neurolog będąca zarazem biegłym z zakresu rehabilitacji medycznej uznała, iż wystarczająca dla powódki jest rehabilitacja dostępna w ramach NFZ dostępna Nie musi ona w sposób stały korzystać z pomocy . Z ustnej opinii uzupełniającej tej biegłej nie wynika ażeby w stosunku do powódki istniała szczególna potrzeba korzystania z basenu , a zwłaszcza e specjalistycznej rehabilitacji na basenie . Biegła stwierdziła, iż powódka winna korzystać z basenu raz w tygodniu „jak każdy " Należy mieć na uwadze, iż nie wszystkie dolegliwości neurologiczne obecne u powódki wynikają z wypadku .

Zatem z jednej strony wzrosły ceny benzyny, ale z drugiej strony zmniejszyła się w związku z poprawą stanu zdrowia potrzeba korzystania z pomocy specjalistów , tym samym ilość koniecznych i celowych dojazdów Jak wynika z opinii biegłego ortopedy, przebyte operacje na które powołuje się powódka żądając renty , także w 2/3 nie wynikają z wypadku, lecz ze zmian przeciążeniowe zwyrodnieniowych lub samoistnej choroby, która nie ma podłoża urazowego lub jeżeli nawet to w bardzo niewielkim stopniu.

Okoliczności które zostały przytoczone na uzasadnienie podwyższenia renty, ale już po zamknięciu rozprawy, nie mogą stanowić podstawy faktycznej wyrokowania.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu art. 98 k.p.c

Na zasadzie art 13 ust 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 102 k.p.c Sąd odstąpił od obciążania powódki zarówno poniesionymi w sprawie wydatkami na opinie biegłych wynoszącymi łącznie 2 669,72 zł, jak i opłatą od pozwu w kwocie 2 300 zł

Apelację od powyższego wyroku wniosła sama powódka.

Wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania w sprawie ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego, apelująca zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1/ zarzut faktyczny - polegający na niezgodności ustaleń faktycznych Sądu z materiałem dowodowym zabranym w sprawie, w szczególności z dokumentacją lekarską dołączoną do akt sprawy,

2/ zarzut naruszenia prawa procesowego - w szczególności przepisu art. 217 k.p.c. poprzez nieuzasadnione pominięcie wniosków dowodowych powódki w zakresie dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego ortopedy wobec wykazanych nieścisłości i sprzeczności występujących w opiniach tego biegłego, a także sprzeczności tych opinii z dokumentacją lekarską, - art. 233 § 1 k.p.c. - poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na całkowitym pominięciu dowodów z zeznań świadka Z. B. i zeznań powódki.

Z kolei pełnomocnik powódki wniósł zażalenie na zawarte w zaskarżonym wyroku rozstrzygnięcie o kosztach procesu między stronami (pkt 2 sentencji), zarzucając mu naruszenie:

1) art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. poprzez ich błędną wykładnię prowadzącą do niewłaściwego zastosowania i zasądzenia od powódki na rzecz pozwanego (...) S.A. kwoty 2.470,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w sytuacji, gdy mając na uwadze sytuację osobistą i majątkową powódki oraz charakter roszczeń dochodzonych w niniejszym postępowaniu, w sprawie zastosowanie winien znaleźć art. 102 k.p.c.

2) art. 102 k.p.c. poprzez odmowę jego zastosowania w sytuacji, gdy w sprawie zachodził „szczególnie uzasadniony wypadek”, który przemawiał za nieobciążaniem powódki obowiązkiem zwrotu stronie pozwanej kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu.

Mając na uwadze powyższe skarżąca wnosiła o zmianę zaskarżonego rozstrzygnięcia poprzez nieobciążanie powódki obowiązkiem zwrotu stronie pozwanej kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu.

W odpowiedzi na apelację i zażalenie strona pozwana wniosła o oddalenie obu środków odwoławczych i zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego i zażaleniowego.

Sąd okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki nie jest zasadna albowiem podniesione w niej zarzuty nie są trafne i sprowadzają się jedynie do nieskutecznej polemiki z prawidłowym stanowiskiem Sądu I Instancji, a w szczególności z dokonaną przez ten Sąd oceną materiału dowodowego, w tym opinii biegłych lekarzy ortopedy i neurologa.

Lektura materiału aktowego prowadzi bowiem do wniosku, iż – wbrew zarzutom apelującej – Sąd Rejonowy rozpoznał sprawę w sposób szczególnie wnikliwy i wszechstronny, przeprowadzając bardzo obszerne i wyczerpujące postępowanie dowodowe, na które złożyły się bardzo liczne dowody, w szczególności dowody z opinii biegłych lekarzy: ortopedy, neurologa i psychiatry z racji tej, że wyjaśnienie sprawy wymagało przede wszystkim wiedzy specjalistycznej z dziedziny medycyny.

Na powyższy materiał dowodowy składają się więc: obszerna dokumentacja lekarska z przebiegu leczenia powódki, która stanowiła część materiału będącego podstawą do wydania opinii przez biegłych lekarzy sądowych oraz liczne opinie tychże biegłych, kilkakrotnie uzupełniane na wniosek powódki, co dotyczy w głównej mierze opinii biegłego lekarza ortopedy R. E..

Powódka na podstawie dokumentacji lekarskiej z przebiegu jej leczenia usiłuje sądowi narzucić inne wnioski niż te które wynikają z opinii biegłych lekarzy sporządzonych w sprawie.

Powódka nie posiadając wiedzy specjalnej „jaką dysponują biegli" odmiennie interpretuje dokumentację lekarską, traktuje w sposób subiektywny swoje dolegliwości i ich pochodzenie – wiążąc je z wypadkiem z dnia 8 października 2004 r. – oraz przebyte zabiegi operacyjne, które miały miejsce po prawomocnym zakończeniu sprawy (I C 509/06 – I C 227/08), w której zostało zasądzone już na jej rzecz zadośćuczynienie oraz renta z tytułu krzywdy na osobie jakiej doznała w wyniku wypadku w dniu 8 października 2004 r.

Dokumentacja lekarska, na którą powołuje się apelująca była, jak już wcześniej zaznaczono przedmiotem analizy biegłych, którzy posiadają wymaganą do jej interpretacji wiedzę specjalną, i którzy to nie podzielili twierdzeń powódki jakoby po zakończeniu sprawy I C 227/08 doznała nowej rodzajowo krzywdy, która wynikałaby z wypadku z dnia 8 października 2004 r., a której nie można było przewidzieć w chwili wyrokowania przez Sąd w sprawie I C 509/06 (I C 227/08).

Dokonana przez Sąd I Instancji ocena dowodów, w tym dowodów z opinii biegłych lekarzy: ortopedy, neurologa i psychiatry, jest bardzo wszechstronna oraz zgodna z doświadczeniem życiowym i zasadami logicznego rozumowania i jako taka odpowiada wymogom jakie stawiają jej przepisy art. 233 i 328 § 2 kpc.

Sąd miał pełne podstawy dać wiarę opinii wszystkich biegłych – w tym biegłego ortopedy – które to opinie były kilka razy uzupełniane na wniosek powódki i pozostają ze sobą w zgodności

Samo niezadowolenie strony z wniosków wynikających z opinii, co dotyczy głównie opinii biegłego lekarza ortopedy R. E., nie jest podstawą do powołania dowodu z opinii innego biegłego tym bardziej, że biegły R. E. kilkakrotnie odpowiadał na zarzuty powódki i odpowiedzi te sąd słusznie uznał za wystarczające i przekonywujące.

Zeznanie zaś powódki i powołanego w apelacji świadka Z. B. (konkubenta powódki), którzy nie posiadając wiedzy specjalnej z dziedziny medycyny, nie mogą niweczyć wniosków wynikających z przeprowadzonych w sprawie dowodów wymagających wiedzy specjalnej tj. dowodów z opinii biegłych lekarzy sądowych, które Sąd słusznie zaakceptował.

Strona ma prawo do odmiennej subiektywnej oceny dowodów ale taka apelacja sprowadzająca się jedynie do polemiki z prawidłowym stanowiskiem Sądu, nie może być skuteczna i nie uzasadnia zarzutu przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów.

Powyższe rozważania wskazują, iż Sąd I instancji nie dopuścił się naruszenia wskazanych w apelacji przepisów procedury cywilnej (tj. art. 233 § 1 czy art. 217 k.p.c.).

Powyższa prawidłowa ocena materiału dowodowego doprowadziła Sąd Rejonowy do trafnych – wbrew zarzutom apelacji – ustaleń faktycznych, które Sąd apelacyjny w całości podziela i przyjmuje za własne.

Sąd Okręgowy podziela także wypływające z tych ustaleń wnioski Sądu I instancji, iż u powódki nie doszło - w związku z wypadkiem z dnia 8 października 2004 r. – do niemożliwej do przewidzenia w chwili zamknięcia rozprawy w sprawie I C 227/08 (IC 509/06) krzywdy, która uzasadniałaby zasądzenie dodatkowego zadośćuczynienia.

Podobnie, słuszne jest stanowisko Sądu Rejonowego, iż nie zachodzą przesłanki do podwyższenia zasądzonej w kwocie po 500 zł miesięcznie renty w sprawie: I C 227/08 skoro – jak wynika z materiału, sprawy i trafnych ustaleń Sądu – aktualnie stan zdrowia powódki uległ – w wyniku leczenia i zabiegów operacyjnych – poprawie i jej wydatki z tytułu zwiększonych potrzeb – w tym leczenia i rehabilitacji (abstrahując od faktu że podnoszone w pozwie okoliczności w znacznej części nie pozostają w związku z wypadkiem, a w niewielkim w jakim pozostają były przewidywalne już podczas rozpoznania sprawy I C 509/06) – uległy zmniejszeniu.

Dlatego też, mając na względzie wszystkie powyższe rozważania należało oddalić apelację jako nieuzasadnioną na podstawie art. 385 k.p.c.

Sąd Okręgowy za uzasadnione uznał natomiast zażalenie powódki na rozstrzygnięcie o kosztach procesu. między stronami, w wyniku którego powódka na podstawie art. 98 k.p.c. obciążona została obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz strony pozwanej.

Zgodzić należy się ze skarżącą, że w sprawie powinien mieć zastosowanie przepis art. 102 k.p.c., który pozwala na nieobciążanie strony przegrywającej zwrotem kosztów procesu poniesionych przez stronę, która proces wygrała.

W okolicznościach niniejszej sprawy, jeśli zważy się na stan zdrowia powódki, jej subiektywne przekonanie, że wszystkie jej dolegliwości wynikają z wypadku z dnia 8 października 2004 r., w wyniku której doznała przecież znacznej krzywdy zrekompensowanej już wprawdzie w sprawie I C 227/08 (IC 509/06), trudną jej sytuację majątkową i życiową oraz olbrzymią dysproporcję w sytuacji majątkowej stron, z których jedna – wygrywająca proces – jest podmiotem gospodarczym, słuszne i sprawiedliwe jest nieobciążanie powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego.

Dlatego też, uwzględniając zażalenie, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone postanowienie zawarte w wyroku i nie obciążył powódki kosztami na rzecz pozwanego.

Także na zasadzie art. 102 k.p.c. nie obciążono powódki obowiązkiem zwrotu kosztów na rzecz pozwanego za postępowanie apelacyjne.

W powyższych okolicznościach nie byłoby sprawiedliwe obciążenie z kolei pozwanego kosztami postępowania zażaleniowego, które przegrał, skoro nie uzyskał kosztów postępowania apelacyjnego, które z kolei wygrał.

Dlatego też na podstawie art. 102 k.p.c. pozwany nie ma obowiązku zwrotu tychże kosztów powódce.

Mając na uwadze wszystkie powyższe rozważania Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.