Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 103/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2014 roku

Sąd Okręgowy w Legnicy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Elżbieta Piotrowska

Sędziowie:

SO Sabina Ziser (spraw.)

SO Elżbieta Hallada

Protokolant:

st. sekr. sąd. Roksana Babiarczyk

po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2014 roku w Legnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa L. M. i Z. M.

przeciwko pozwanym K. W. i J. W.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego w Lubinie

z dnia 15 listopada 2013 roku

sygn. akt I C 759/13

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powodów solidarnie na rzecz pozwanych solidarnie kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 103/14

UZASADNIENIE

Powodowie Z. M. i L. M. w pozwie skierowanym przeciwko pozwanym K. W. i J. W. domagali się zasądzenia solidarnie kwoty 5.285 z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu.

Sąd Rejonowy w Lubinie wyrokiem z dnia 15 listopada 2013r. powództwo oddalił i zasądził od powodów solidarnie na rzecz pozwanych solidarnych kwotę 1.217 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, że umowa przenosząca własność lokalu mieszkalnego położonego w P. przy ul. (...) nie została zawarta w umówionym przez strony terminie z przyczyn leżących po stronie powodów a związanych z nie posiadaniem przez nich niezbędnych środków finansowych dlatego też pozwani uprawnieni byli do zatrzymania zadatku otrzymanego przy zawarciu umowy przedwstępnej z dnia 23 kwietnia 2012r., na podstawie art. 394 par. 1 kc. Powodowie podjęli za późno czynności zmierzające do uzyskania kredytu albowiem miało to miejsce w lipcu 2012r. tymczasem termin zawarcia umowy przyrzeczonej został wyznaczony do dnia 31.07.2012r. Ponadto o tym, że powodowie nie mieli zamiaru zakupić lokalu pozwanych świadczy fakt, że powodowie już w dniu 04 września 2012r. zakupili inny lokal mieszkalny za cenę znacznie niższą niż ta uzgodniona z pozwanymi. Orzeczenie o kosztach procesu wydane zostało na podstawie art. 98 kpc.

Z rozstrzygnięciem powyższym w całości nie zgodzili się powodowie wnosząc apelację, w której zarzucili:

- naruszenie prawa materialnego art. 65 par. 2 kc w związku z postanowieniami umowy z dnia 23.04.2012r. poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że strony umówiły się na wręczenie zadatku nie zaś zaliczki,

- naruszenie prawa materialnego, tj. art. 394 par. 3 kc poprzez jego niezastosowanie w sytuacji gdy za niezawarcie umowy przyrzeczonej odpowiadają pozwani, ewentualnie obie strony umowy,

- naruszenie prawa materialnego art. 410 par. 2 kc poprzez jego niezastosowanie w sytuacji gdy zamierzony cel w postaci ponoszenia przez powodów kosztów utrzymania mieszkania pozwanych w trakcie trwania umowy przedwstępnej do czasu zawarcia umowy przyrzeczonej odpadł co winno skutkować zwrotem świadczenia w kwocie 285 zł jako nienależnego,

- naruszenie art. 233 par. 1 kpc poprzez dowolną ocenę zebranego sprawie materiału dowodowego poprzez przyjęcie, że do zawarcia umowy przyrzeczonej nie doszło wyłącznie z winy powodów, stracili oni zainteresowanie nieruchomością pozwanych gdyż chcieli zakupić inną, że nie udało im się zgromadzić w sierpniu 2012r. kwoty potrzebnej do nabycia nieruchomości, że pozwanym nie został udzielony kredyt wbrew treści zaświadczenia (...) Bank S.A. z dnia 29.11.2012r. oraz że pozowani dokonali wszelkich czynności potrzebnych do zawarcia umowy przyrzecznej podczas gdy nie współpracowali z powodami w celu realizacji kontaktu i zamierzali sprzedać lokal innym osobom.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący domagali się zmiany wyroku poprzez uwzględnienie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Jako żądanie ewentualne złożyli wniosek o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powodów jest nieuzasadniona.

Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które są wynikiem poprawnej analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego. W żadnym miejscu Sąd pierwszej instancji nie naruszył zasad oceny materiału dowodowego określonych w przepisie art. 233 par. 1 kpc, przeciwnie pozostając z nimi w zgodzie przeprowadził analizę i wnioskowanie, któremu nie sposób skutecznie zarzucić dowolności czy sprzeczności z zebranym w sprawie materiałem dowodowym. Te okoliczności spowodowały, że Sąd Okręgowy przyjął ustalenia Sądu pierwszej instancji za własne. W materiale dowodowym, wbrew zarzutom apelacji brak jest dowodów potwierdzających stanowisko powodów o tym, że do niezawarcia umowy przyrzeczonej doszło z winy pozwanych lub też z winy obu stron. Wbrew twierdzeniom powodów pozwani nie byli zobowiązani do wykonywania jakichkolwiek dodatkowych obowiązków w tym do dostarczania dokumentów do Banku, w którym powodowi starali się o uzyskanie kredytu. Jednakże mimo braku takiego obowiązku pozwani udostępnili lokal pracownikom Banku celem sporządzenia dokumentacji fotograficznej, złożyli wniosek o złożenie księgi wieczystej dla nieruchomości lokalowej i złożyli oświadczenie na piśmie wymagane przez Bank. Rzeczywiście strony uzgodniły przedłużenie terminu zawarcia umowy przyrzeczonej do dnia 31.08.2012r. jednak brak jest dowodu na to, że powodowie doręczyli pozwanym (osobiście lub przez pocztę) pisemną umowę w tym przedmiocie, której podpisania pozwani odmówili. Jak wynika z wykazu rozmów w sierpniu 2012r. powodowie podjęli tylko raz próbę skontaktowania się z każdym z pozwanych i miało to miejsce dopiero w dniu 29.08.2012r., tj. na 6 dni przed zakupem przez nich innego lokalu. Składając wniosek o kredyt dopiero pod koniec lipca 2012r. powodowie zdawali sobie sprawę, że w umówionym terminie tj. do dnia 31.07.2012r. nie zostaną załatwione wszystkie formalności gdyż weryfikacja wniosku o kredyt i wydanie decyzji z tym związanej trwa kilkanaście dni. Okoliczność, że pozwani byli zainteresowani sprzedażą lokalu powodom potwierdzają zeznania świadka J. T., która oświadczyła, że pozwani przychodzili do Banku i chcieli uzyskać informacje czy powodowie otrzymali kredyt jednak ona nie mogła im takich informacji udzielić. (...) Bank S.A. wydał powodom pozytywną decyzję kredytową jednakże brak jest jakichkolwiek dowodów na to, że powodowie poinformowali pozwanych o tej okoliczności czy to osobiście, pisemnie czy też telefonicznie. Bo gdyby rzeczywiście byli zainteresowani kupnem nieruchomości pozwanych to takiego właśnie zachowania należałoby od nich oczekiwać. Tymczasem brak z ich strony jakichkolwiek działań i prób kontaktów z pozwanymi oraz fakt zakupu przez nich innego lokalu w dniu 04.09.2012r. za kwotę o 9.000 zł niższą niż umówiona z pozwanymi uzasadnia twierdzenie, że powodowie nie byli zainteresowani zawarciem umowy przyrzeczonej. Natomiast brak jest dowodów na to, że pozwani chcieli wycofać się ze sprzedaży mieszkania powodom a ponadto ponowne ogłoszenie o zamiarze sprzedaży przez nich przedmiotowego lokalu miało miejsce dopiero w październiku 2012r. Powyższa prawidłowa ocena materiału dowodowego powoduje, że nieuzasadniony był podniesiony w apelacji zarzut naruszenia art. 394 par. 3 kc albowiem nie znajdował on zastosowania w niniejszej sprawie.

Niezależnie od tego czy przyjmiemy za Sądem pierwszej instancji, że podstawą do zatrzymania przez pozwanych kwoty 5.000 zł, uiszczonej przy zawarciu umowy przedwstępnej przez powodów, jest art. 394 par. 1 kc i kwota ta stanowiła zadatek czy też, że stanowiła zaliczkę, to i tak pozwani byli uprawnieni do jej zatrzymania, skoro do zawarcia umowy przyrzeczonej nie doszło i do tego nastąpiło to z wyłącznej w winy powodów. Takie bowiem postanowienie zwarte zostało w umowie z dnia 23 kwietnia 2012r. i to ono stanowi podstawę oddalenia żądania pozwu oraz powoduje niezasadność zarzutu naruszenia prawa materialnego w postaci art. 65 par. 2 kc w związku z postanowieniem umowy z dnia 23.04.2012r.

Pozwani uprawnieni byli również do zatrzymania kwoty 285 zł tytułem czynszu za miesiąc sierpień 2012r. i nie doszło w tym zakresie do naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 410 kc. Strony umówiły się, że w związku z przedłużeniem terminu zawarcia umowy przyrzeczonej do końca sierpnia 2012r. powodowie pokryją te koszty. Skoro pozwani wyrazili zgodę na przedłużenie terminu zawarcia umowy przyrzeczonej to wykonali w ten sposób ciażący na nich obowiązek a świadczenie powodów polegające na zapłacie kwoty 285 zł stanowiło jego ekwiwalent. Sąd Okręgowy podziela w pełni argumenty przytoczone przez Sąd Rejonowy na poparcie swego stanowiska w tej kwestii uznając ich powtarzanie za zbędne.

W tych okolicznościach apelacja powodów podlegała oddaleniu, jako pozbawiona uzasadnionych postaw prawnych, na podstawie art. 385 kpc.

Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego wydane zostało na podstawie art. 98 kpc i par. 12 ust. 1 pkt. 1 w zw. z par. 6 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…).