Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I Ca 151/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 czerwca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: S.S.O. Elżbieta Zalewska – Statuch

Sędziowie: S.O. Iwona Podwójniak

S.O. Joanna Składowska

Protokolant: sekr. sąd. Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2014 roku w Sieradzu na rozprawie

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko A. S. (1)

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 11 lutego 2014 roku - sygn. akt IC 97/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w całości w ten sposób, iż:

- kwotę zasądzoną w pkt 1 podwyższa z 5 076,50 złotych do 6 642,41 (sześć tysięcy sześćset czterdzieści dwa i 41/100) złotych,

- kwotę zasądzoną w pkt 3 podwyższa z 144,00 złotych do 572,00 (pięćset siedemdziesiąt dwa) złotych;

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  zasądza od A. S. (1) na rzecz M. W. 79,00 (siedemdziesiąt dziewięć) złotych z tytułu częściowego zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 11 lutego 2014r. Sąd Rejonowy w Łasku
w sprawie o sygn. akt I C 97/13 zasądził od pozwanego A. S. (1) na rzecz powoda M. W. kwotę 5 076,50 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lutego 2012 roku do dnia zapłaty oraz 144,00 złotych tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu, oddalając powództwo w pozostałej części.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach i wnioskach:

M. W. umową z dnia 24 września 2011r. nabył od A. S. (1) - trudniącego się zawodowo handlem pojazdami używanymi - samochód osobowy V. (...). Za pojazd ten zapłacił - zgodnie z umową - 15 000,00 złotych. Po zakupie stwierdził nieprawidłowości w działaniu skrzyni biegów, o czym niezwłocznie powiadomił pozwanego, który zobowiązał się do sprawdzenia pojazdu. Następnie A. S. (2) przyjął zakupiony przez M. W. samochód celem usunięcia zaistniałej usterki. Po wykonaniu naprawy pojazd został odebrany przez powoda. Jednak i tym razem podczas jazdy powód stwierdził, iż skrzynia biegów nie funkcjonuje właściwie. Pozwany po zawiadomieniu o tym fakcie odmówił dokonania ponownej naprawy. W związku z tym M. W. zlecił rzeczoznawcy samochodowemu M. N. sporządzenie ekspertyzy, z której wynikało, że zakupiony przez powoda pojazd został sprzedany z wadą ukrytą w postaci niewłaściwie naprawionej i niesprawnej skrzyni biegów. Za wykonaną przez biegłego ocenę techniczną powód zapłacił 676,50 złotych. Następnie M. W. dokonał naprawy skrzyni biegów we własnym zakresie, ponosząc koszt w wysokości 9 460,00 złotych.

Sąd Rejonowy w oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu mechaniki pojazdowej i rekonstrukcji wypadków drogowych J. W. ustalił, iż wykonana na zlecenie pozwanego naprawa skrzyni biegów w samochodzie V. faktycznie dokonana została wadliwie, a co za tym idzie powstałe w niej uszkodzenia spowodowały konieczność jej wymiany. Wartość rynkowa pojazdu na dzień zawarcia umowy wynosiła 17 600,00 złotych, natomiast wartość pojazdu z uszkodzoną skrzynią biegów winna wynosić 10 600,00 złotych.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd pierwszej instancji uznał, iż zgłoszone przez powoda roszczenie co do zasady zasługuje na uwzględnienie. Do umowy sprzedaży przedmiotowego pojazdu zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 27 lipca 2002r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. nr 141, poz. 1176 z późn. zm.). Zgodnie z przepisem art. 4 ust. 1 w.w. ustawy sprzedawca odpowiada wobec kupującego, jeżeli towar konsumpcyjny w chwili jego wydania jest niezgodny z umową. Odpowiedzialność sprzedawcy za niezgodność towaru z umową ma charakter absolutny (nie zależy od winy) i opiera się na zasadzie ryzyka. Nabywając pojazd powód miał prawo oczekiwać, iż samochód, jakkolwiek używany, będzie mógł być eksploatowany bez konieczności niezwłocznego dokonywania znaczących napraw, w tym wymiany wartościowego elementu jakim jest skrzynia biegów. Tak istotna wada tego elementu samochodu pociągająca za sobą konieczność jego wymiany, implikuje uznanie, iż pojazd ten był niezgodny z umową, a niezgodność ta znacznie zmniejszyła jego wartość. Skutkiem tego jest powstanie po stronie kupującego uprawnienia do żądania obniżenia ceny z uwagi na odmowę przez sprzedającego ponownej naprawy rzeczy (art. 8 ust.1 i 4 powołanej ustawy).

Aby ustalić zakres obniżenia ceny Sąd Rejonowy, mając na uwadze ustaloną przez biegłego wartość pojazdu z uszkodzoną skrzynią biegów - 10.600,00 złotych uznał, iż, należy odnieść tak określoną przez biegłego wartość pojazdu do ceny zapłaconej przez kupującego, to jest kwoty 15 000,00 złotych. Zatem podlegający uwzględnieniu zakres obniżenia ceny towaru z uwagi na jego niezgodność z umowa stanowi kwota 4.400,00 złotych jako różnica wyżej wskazanych sum. Sąd uwzględnił również żądanie powoda w zakresie zwrotu kosztów prywatnej ekspertyzy, tj. 676,50 złotych.

O kosztach postępowania Sąd pierwszej instancji orzekł w oparciu o art. 100 kpc. Koszty poniesione przez powoda wyniosły 1 376,98 złotych, natomiast pozwanego - 1 217,00 złotych, roszczenie powoda ostało się w 52,50 %, zatem powinien on ponieść 47,50 % kosztów procesu, czyli kwotę 1.232,14 złotych. Różnica między kosztami poniesionymi przez powoda a tymi jakie powinien ponieść wyniosła 144,00 złote (1.376,00 – 1.232,00) i kwota ta podlegała zasądzeniu od pozwanego.

Powyższy wyrok Sądu Rejonowego w części, tj. w zakresie oddalenia powództwa co do kwoty 1.800,00 złotych oraz rozstrzygnięcia o kosztach procesu, zaskarżył powód, zarzucając naruszenie prawa materialnego w postaci art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 27 lipca 2002r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że wektor zmiany, w jakiej wartość rzeczy wolnej od wad pozostaje do jej wartości obliczonej z uwzględnieniem istniejących wad, przy ustaleniu wymiaru należnego obniżenia wynagrodzenia winien nie być liczony w pełnej wysokości od rzeczywiście ustalonego i wypłaconego przez strony wynagrodzenia.

Wskazując na powyższe zarzuty, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia w części, poprzez podwyższenie zasądzonej na rzecz powoda kwoty do wysokości 6 876,50 złotych oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych przy uwzględnieniu wyniku sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego były prawidłowe, zostały oparte na właściwym wykorzystaniu zebranego materiału dowodowego i w istocie rzeczy nie zostały zakwestionowane w apelacji, w całości zatem zostały przyjęte przez Sąd Okręgowy za podstawę rozstrzygnięcia. Rozważeniu podlegała natomiast w niniejszej sprawie prawidłowość przyjętej przez Sad pierwszej instancji metodologii w zakresie stopnia obniżenia ceny zakupionego przez powoda samochodu z uwagi na jego niezgodność z umową.

Istotą obniżenia ceny na podstawie art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 27 lipca 2002r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. nr 141, poz. 1176 z późn. zm.) jest przywrócenie pełnej ekwiwalentności świadczeń stron danej umowy. W wyniku skorzystania z uprawnienia prawokształtującego przestaje obowiązywać dotychczasowe wynagrodzenie i należy ustalić je na nowo. Wspomniany wyżej przepis co prawda nie wskazuje bliżej sposobu dojścia do obliczenia sumy, o którą można obniżyć cenę umówioną, jak czyni to art. 560 § 3 kc, zasadne jest jednak posłużenie się zasadami tam wyrażonymi, tj. obniżenie owo winno nastąpić w takim stosunku, w jakim wartość rzeczy wolnej od wad pozostaje do jej wartości obliczonej z uwzględnieniem istniejących wad (por. Komentarz do ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, Marlena Pacyna, Lex/el.2003).

Skarżący słusznie zauważył, że Sąd pierwszej instancji całkowicie pominął okoliczność, iż obniżenie ceny odnosi się do tej rzeczywiście umówionej przez strony, a nie zobiektywizowanej i tym samym abstrakcyjnej wartości rynkowej, która może od ceny umownej istotnie odbiegać. W takim wypadku trzeba natomiast ustalić proporcję między wartością rzeczy wolnej od wad a jej wartością rzeczywistą, czyli ustaloną z uwzględnieniem istniejących wad, a następnie tę samą proporcję zastosować do ceny przyjętej w umowie (por. wyrok SN z dnia 15 stycznia 1997 r., III CKN 29/96 z glosą W.J. K., OSP 1997, nr 7-8, poz. 144).

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, należało wyliczyć proporcję pomiędzy wartością samochodu ze sprawną skrzynią biegów – 17 600 złotych a jego wartością rynkową z uwzględnieniem uszkodzenia skrzyni biegów - 10 600 złotych, natomiast drugim członem proporcji winien być stosunek pomiędzy ceną umowną ustaloną przez strony - 15 000 złotych a poszukiwaną kwotą. Z tak ukształtowanej proporcji (17.600: 10 600 = 15 000: x) otrzymujemy cenę, która winna być zapłacona przy uwzględnieniu niesprawności skrzyni biegów. Podlegający uwzględnieniu zakres obniżenia ceny pojazdu z uwagi na jego niezgodność z umową stanowi zatem kwota 5 965,91 złotych, jako różnica pomiędzy ceną rzeczywiście zapłaconą przez powoda a wartością x – ceną rzeczy z uwzględnieniem istniejących wad, obliczona w następujący sposób: 15 000,00 złotych – 9 034,09 złotych = 5 965,91 złotych. Po powiększeniu o sumę odszkodowania wyrażającą się wysokością wydatku na opinię rzeczoznawcy – 676,50 złotych kwota podlegająca zasądzeniu na rzecz powoda wynosi 6 642,41 złotych.

Z powyższych względów, na podstawie art. 386 § 1 kpc Sąd Okręgowy zmienił odpowiednio zaskarżony wyrok.

Podwyższenie wysokości zasądzonego świadczenia głównego pociągało za sobą również zmianę rozstrzygnięcia o kosztach procesu za pierwszą instancję. W wyniku zmiany orzeczenia powód wygrał spór w 69%, ponosząc koszty w wysokości 1 376,98 złotych (484,00 złotych opłata sądowa, 892,98 złotych zaliczka na koszt opinii biegłego). Koszty poniesione przez pozwanego to 1 217,00 złotych (wynagrodzenie pełnomocnika). Łączne koszty zatem to 2 593,98 złotych, z czego 31%, czyli 804,13 złotych, stosownie do wyniku sprawy, obciążało powoda. Różnica pomiędzy kosztami poniesionymi przez M. W. a tymi jakie winien on ponieść wynosi 572,00 złotych (1.376,98 złotych – 804,13 złotych). W związku z czym Sąd Okręgowy kwotę zasądzoną w pkt. 3 zaskarżonego orzeczenia podwyższył do wskazanej sumy.

Dalej idąca apelacja, jako nieuzasadniona na podstawie art. 385 kpc podlegała oddaleniu.

W drugiej instancji przy wartości przedmiotu zaskarżenia 1 800,00 złotych powód wygrał spór w 87%, ponosząc koszt 90 złotych (opłata od apelacji). Faktycznie zatem ponieść powinien jedynie 23% tych kosztów tj. 21 złotych, co uzasadniało zasądzenie od A. S. (1) 79,00 złotych z tytułu częściowego zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, o czym orzeczono w pkt III wyroku na podstawie art. 100 kpc.