Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 2222/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

09 lipca 2014 roku

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Piotr Jarmundowicz

Protokolant Ewelina Kiałka

po rozpoznaniu na rozprawie 09 lipca 2014 roku we Wrocławiu

sprawy z powództwa (...) Spółka z o.o. z siedzibą w S.

przeciwko T. C.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego T. C. na rzecz strony powodowej (...) Spółka z o.o. z siedzibą w S. kwotę 129.919,24 zł (sto dwadzieścia dziewięć tysięcy dziewięćset dziewiętnaście złotych dwadzieścia cztery grosze) wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od kwoty 104.902,22 zł od dnia 10 maja 2014 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego T. C. na rzecz strony powodowej (...) Spółka z o.o. z siedzibą w S. kwotę 4927,17 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 2222/13

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Spółka z o.o. z siedzibą w S. wniosła o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i zasądzenie nim od pozwanego T. C. kwoty 102.902,22 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP, liczonymi od kwot:

- 86.270,59 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- 5.649,10 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- 10.759,53 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- 223 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Ponadto wniosła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając żądanie pozwu strona powodowa podała, że w dniu 26 lutego 2010 r. udzieliła pozwanemu pożyczki w kwocie 119.900 zł. Wskazała, że zastrzegła w umowie między innymi odsetki za opóźnienie w przypadku nieterminowej spłaty lub jej raty w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP. Podniosła, iż z uwagi na brak spłat rat pożyczki wypowiedziała, po uprzednim wezwaniu pozwanego do zapłaty, umowę pożyczki, wobec czego niespłacona część pożyczki wraz z należnymi odsetkami i kosztami stała się natychmiast wymagalna po upływie 30 - dniowego terminu wypowiedzenia. Wskazała, że na podstawie umów przelewu wierzytelności nabyła wierzytelności przysługujące pożyczkodawcy od pożyczkobiorców.

Strona powodowa wyjaśniła, że na kwotę żądania pozwu składa się niespłacony kapitał pożyczki w kwocie 86.217,59 zł, skapitalizowane odsetki naliczone do dnia wniesienia pozwu w wysokości 10.759,53 zł oraz 5.649,10 zł z tytułu niezapłaconych odsetek zwykłych umownych, a także kwota 223 zł tytułem opłat.

Nakazem zapłaty wydanym w dniu 07 listopada 2011 r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Powyższy nakaz zapłaty został skutecznie zaskarżony przez pozwanego T. C.. W złożonym sprzeciwie pozwany podniósł, że nie posiadał wiedzy o jakichkolwiek zobowiązaniach wobec (...) Sp. z o.o. w S.. Wskazał nadto, że nie został przez stronę powodową jako wierzyciela zawiadomiony o jakiejkolwiek wierzytelności względem (...) Sp. z o.o. (przelew, wykup weksla), co uniemożliwiło mu skuteczną obronę.

Postanowieniem z dnia 28 sierpnia 2013 r. sprawa została przekazana do rozpoznania Sądowi Okręgowemu we Wrocławiu.

W odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia braków formalnych pozwu po przekazaniu sprawy strona powodowa sprostowała omyłkę pisarską w treści pozwu, wskazując, iż pozwany zawarł umowę pożyczki ze (...) we W., która następnie na podstawie umów przelewu wierzytelności z dnia 25.06.2012 r. scedowała na (...) Sp. z o.o.w S.wierzytelności jej przysługujące od pożyczkobiorców.

Pismem procesowym datowanym na 09 maja 2014 r. strona powodowa rozszerzyła powództwo w ten sposób, iż domagała się zasądzenia od pozwanego T. C. kwoty 129.919,24 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od kwoty 104.902,22 zł od dnia 10 maja 2014 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazała, iż obok wcześniej dochodzonych kwot składających się na żądanie pozwu skapitalizowała również odsetki umowne naliczane od dnia wytoczenia powództwa wymagalnych w dniu 09 maja 2014 r. w kwocie 27.017,02 zł. Strona pozwana podniosła ponadto, iż ani ona ani pożyczkodawca nie był zobowiązany do zawiadamiania pozwanego przejściu uprawnień na stronę powodową.

Pozwany T. C. nie ustosunkował się do żądania pozwu i jego rozszerzenia ani też nie stawił się na rozprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 lutego 2010 r. pomiędzy pozwanym T. C.a (...) we W.zawarta została umowa pożyczki na cele mieszkaniowe, na podstawie której (...)udzieliła pozwanemu pożyczki w wysokości 119.900 zł na okres 60 miesięcy, do dnia 15 lutego 2015 r.

Zgodnie z umową pożyczka oprocentowana była według zmiennej stopy procentowej ustalonej przez Zarząd (...) wynoszącej w dniu zawarcia umowy 16,25 % w skali roku. Zmiana oprocentowania była zależna od zmiany wielu czynników, w tym zmiany stóp procentowych przez Narodowy Bank Polski, z tym zastrzeżeniem, że maksymalna stopa procentowa nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP.

Pożyczkobiorca zobowiązany był do spłaty pożyczki wraz z należnymi odsetkami w terminie do dnia 15.02.2015 r. Spłata pożyczki następować miała w ratach miesięcznych płatnych bez wezwania zgodnie z planem spłaty stanowiącym załącznik nr 2 do umowy.

Dowód:

umowa pożyczki na cele mieszkaniowe z 26.02.2010 r., pkt 1, 4, 5 i 6 – k. 100 – 101,

Strony ustaliły, że w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu staje się w dniu następnym należnością przeterminowaną od niespłaconego w całości lub w części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia, pobierane są odsetki według stopy procentowej obowiązującej w danym okresie dla należności przeterminowanych, wynoszącej na dzień zawarcia umowy 20 %.

(...) mógł dokonać zmiany wysokości odsetek w przypadkach określonych w pkt 4 umowy, z tym zastrzeżeniem, że maksymalna stopa procentowa nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP.

W przypadku uchybień dotyczących zasad i terminu spłaty przewidziano uiszczenie na rzecz (...) każdorazowo opłaty manipulacyjnej w wysokości 30 zł z tytułu: zawiadomień, wezwań do zapłaty, wypowiedzenia umowy, przesądowego wezwania do zapłaty. Wysokość opłaty mogła ulec zmianie w przypadkach określonych w pkt 4. Opłata manipulacyjna potrącana była z najbliższej spłaty.

Dowód:

umowa pożyczki na cele mieszkaniowe pkt 13 i 14, k. 100 – 101,

W umowie zastrzeżono (...) prawo do wypowiedzenia zawartej umowy z 30 -dniowym terminem wypowiedzenia i postawienia pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności, w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki.

Dowód:

pkt 16 umowy pożyczki na cele mieszkaniowe, k. 100 – 101,

Zgodnie z umową pożyczkobiorca wyraził zgodę na dokonanie przelewu wierzytelności w przypadku przeterminowania całości lub części należności z tytułu udzielonej pożyczki na rzecz podmiotu systemu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. i przekazanie przez (...) swoich danych osobowych do tego podmiotu celem prowadzenia działań windykacyjnych.

Dowód:

pkt 20 umowy pożyczki na cele mieszkaniowe, k. 100 – 101,

Załącznikiem do umowy był plan spłaty pożyczki zawierający wykaz dat i kwot płatności każdej z rat wraz z wyszczególnieniem kwoty odsetek. Pierwsza rata płatna była w dniu 15.03.2010 r. w kwocie 2.916,34 zł. Kolejne raty płatne były do 15 - go dnia każdego miesiąca przez okres 60 miesięcy.

Dowód:

plan spłaty pożyczki, k. 104 – 105,

Pismem z dnia 02 kwietnia 2012 r. (...) z powodu zaprzestania terminowej spłaty zobowiązania wypowiedziała pozwanemu umowę pożyczki nr (...)z dnia 26.02.2010 r. Wskazano, że cała niespłacona część pożyczki wraz z należnymi odsetkami zostanie postawiona w stan natychmiastowej wymagalności z upływem 30 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia. Jednocześnie wezwano pozwanego do zapłaty w tym terminie całej wymagalnej zaległości wraz z odsetkami i kosztami. Poinformowano, że łączna wysokość przeterminowanego zadłużenia wynosi na dzień 02.04.2012 r. 9.278,56 zł i obejmuje:

- 5256,12 zł – zaległy kapitał,

- 3.638,34 zł – odsetki umowne,

- 161,10 zł – odsetki karne,

- 223 zł – koszty windykacji.

Wypowiedzenie zostało doręczone w dniu 05.04.2012 r. na adres (...)we W.a odbiór pokwitował domownik.

Dowód:

wypowiedzenie umowy z 02.04.2012 r., k. 106,

potwierdzenie odbioru, k. 107 – 108,

Pismem z dnia 31.01.2012 r. (...) wezwała pozwanego T. C.do zapłaty w terminie 7 dni od dnia odebrania wezwania przeterminowanego zadłużenia. Łączna kwota zadłużenia na dzień 31.01.2012 r. wynosiła 3019,60 zł, w tym:

- 1.700,90 zł – zaległy kapitał,

- 1.263,92 zł – odsetki umowne,

- 16,78 zł – odsetki karne,

- 38 zł – koszty windykacji.

W dniu 16 lutego 2012 r. (...) wystosowała ostateczne wezwanie do zapłaty, wzywając pozwanego do zapłaty zadłużenia przeterminowanego w łącznej wysokości 6.038,45 zł, na co składało się:

- 3.426,72 zł – zaległy kapitał,

- 2.502,92 zł – odsetki umowne,

- 35,81 zł – odsetki karne,

- 73 zł – koszty windykacji.

Poinformowano pozwanego, iż stopa procentowa zadłużenia przeterminowanego wynosi czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku i na dzień wezwania równa się 24 %.

Dowód:

wezwanie do zapłaty k. 166,

ostateczne wezwanie do zapłaty k. 167,

W dniu 23 października 2012 r. strona powodowa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. nabyła wierzytelność przysługującą (...) we W., a następnie w wyniku jej zbycia przez (...) na (...) S.a r.l. z siedzibą w Luksemburgu, względem pozwanego T. C..

Dowód:

odpis aktu notarialnego Rep. A nr (...) z dnia 23.10.2012 r. – k. 109 – 112, odpis aktu notarialnego Rep. A nr (...) z 23.10.2012 r. – k. 113 – 115,

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie strona powodowa (...) Sp. z o. o. w S. domagała się zasądzenia od pozwanego T. C. kwoty, po rozszerzeniu powództwa, 129.919,24 zł, wskazując, iż jest wierzycielem pozwanego z tytułu umowy pożyczki. Dla wykazania swego roszczenia strona powodowa dołączyła do pozwu umowę pożyczki zawartą w dniu 26.02.2010 r. pomiędzy pozwanym a (...) we W. wraz z planem jej spłaty, wypowiedzenie umowy pożyczki oraz odpisy dokumentów notarialnych przemawiających za nabyciem przez nią dochodzonej pozwem wierzytelności.

Pozwany T. C. w złożonym sprzeciwie od nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym zaprzeczył, jakoby miał względem (...) Sp. z o.o. jakiekolwiek zobowiązania.

W toku niniejszego procesu pozwany zachował postawę całkowicie bierną. Nie ustosunkował się do żądania pozwu, a następnie do dokonanego rozszerzenia powództwa i nie stawił się także na rozprawie, pomimo prawidłowego wezwania.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do legitymacji procesowej po stronie powodowej. W świetle przedłożonych przez (...) Sp. z o.o.dokumentów należy uznać, że wykazała ona w pełni swoją legitymację czynną do wystąpienia z niniejszym powództwem. Jak wynika z umowy pożyczki z dnia 26.02.2010 r. została ona zawarta pomiędzy pozwanym a (...)we W.. Z analizy przedłożonych przez wierzyciela dokumentów w postaci odpisów aktów notarialnych wynika, że na mocy umowy przelewu wierzytelności z dnia 25 czerwca 2012 r. doszło do przeniesienia przez (...)na rzecz (...) S.ar. l. z siedzibą w Luksemburgu wierzytelności określonych dokładnie w załączniku tej umowy oznaczonych (...). Z kolei dnia 25 czerwca 2012 r. pomiędzy spółkami (...) S.ar.l. oraz (...) Sp. z o.o.z siedzibą w S.została zawarta umowa powierniczego przelewu wierzytelności (...).

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 maja 2004 r. (sygn. II CK 252/03) wskazał, że istotnym celem umów o powierniczy przelew wierzytelności jest ściągnięcie wierzytelności od dłużnika przez jej nabywcę (cesjonariusza) i następnie przekazanie należności wierzycielowi (cedentowi). Konstrukcja takiej umowy polega zatem na tym, że wierzyciel przelewa wierzytelność na zleceniobiorcę (cesjonariusza) przede wszystkim po to, aby ten ostatni ściągnął należność od dłużnika i wydał pierwotnemu wierzycielowi (cedentowi) uzyskane świadczenie, ale z zachowaniem określonych umową reguł. Wskazany cel pozostaje bez wpływu na ocenę, iż umowa wywiera skutek w postaci przeniesienia wierzytelności zgodnie z art. 509 i n. k.c., chociaż z gospodarczego punktu widzenia cesjonariusz działa na rachunek cedenta. Przedstawione w sprawie odpisy dokumentów notarialnych – oświadczeń przedstawicieli stron tych umów – zostały poświadczone za zgodność przez występującego w sprawie radcę prawnego. Zgodnie z § 3 w zw. z § 2 art. 129 k.p.c., zawarte w odpisie dokumentu poświadczenie zgodności z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa ma charakter dokumentu urzędowego. Niewątpliwie zatem strona powodowa wykazała swoją legitymację czynną do dochodzenia żądania objętego pozwem.

Podstawy materialnoprawnej roszczenia strony powodowej należy upatrywać w art. 720 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Niewątpliwie umowa pożyczki jest umową konsensualną bowiem do jej zawarcia dochodzi przez porozumienie się stron, zaś obowiązek zwrotu pożyczki obciążający biorącego jest właśnie konsekwencją uprzednio zawartego w tym przedmiocie porozumienia. Należy podkreślić, że ustawodawca pozostawia stronom umowy swobodę co do kształtowania jej treści w zakresie dodatkowych postanowień, w tym ustalenia wynagrodzenia z tytułu przeniesienia własności przedmiotu pożyczki na biorącego. Uwzględnić przy tym należy również wszelkie postanowienia, które wynikają z wzorców, jakie zostały dostarczone pożyczkobiorcy przed zawarciem umowy.

Istotne w niniejszej sprawie jest to, że pozwany, poza złożonym sprzeciwem od nakazu zapłaty w postępowaniu elektronicznym przed Sądem Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie, nie podjął żadnej inicjatywy procesowej. Przede wszystkim należy zauważyć, że pozwany nie zaprzeczył w żadnym miejscu zawarciu umowy pożyczki ze (...). Stosownie do treści przepisu art. 230 k.p.c. gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, Sąd, mając na uwadze wynik całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane. W orzecznictwie przyjęto, że na sądzie (przewodniczącym) spoczywa obowiązek uprzedzenia strony o skutkach zaniechania wypowiedzenia się do twierdzeń strony przeciwnej, ponieważ fakt niezaprzeczony sąd może uznać za przyznany, tylko wtedy, gdy strona przeciwna wiedziała, że posłuży on na równi z wynikami innych dowodów do dokonania ustaleń faktycznych (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2005 r., V CK 260/05, Lex nr 187090). O tym natomiast, czy znajdzie zastosowanie art. 230, decyduje zebrany w sprawie materiał dowodowy, przy uwzględnieniu charakteru i przedmiotu postępowania (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 27 listopada 2007 r., I ACa 882/07, Lex nr 466439).

W przedmiotowej sprawie pozwany został zobowiązany do pisemnego ustosunkowania się do żądania pozwu w terminie 14 dni pod rygorem skutków prawnych z art. 207 § 7 k.p.c. a przy tym został pouczony o prawach i obowiązkach w trybie art. 206 § 2 k.p.c. oraz o treści przepisów art. 162, 207, 217, 229, 230 k.p.c. (k. 119). Pozwany nie ustosunkował się do twierdzeń pozwu. Nadto nie ustosunkował się również później do rozszerzonego żądania pozwu, pomimo skutecznego doręczenia mu pisma strony powodowej oraz nie stawił się na wyznaczone posiedzenie.

W ocenie Sądu strona powodowa wykazała przysługujące jej roszczenie, załączając do pozwu stosowne dokumenty, w tym umowę pożyczki. Należy jeszcze zaznaczyć, że o materialnej mocy dowodowej dokumentu prywatnego, zależącej od jego treści, rozstrzyga sąd według ogólnych zasad oceny dowodów w myśl art. 233 § 1 k.p.c. Podobnie jak w wypadku innych dowodów, sąd ocenia, czy dowód ten ze względu na jego indywidualne cechy i okoliczności obiektywne zasługuje na wiarę, czy nie. Wynikiem tej oceny jest przyznanie lub odmówienie dowodowi z dokumentu waloru wiarygodności, ze stosownymi konsekwencjami w zakresie jego znaczenia dla ustalenia podstawy faktycznej orzeczenia.

W świetle powyższych okoliczności Sąd uznał przedstawione przez stronę powodową fakty za przyznane, co w konsekwencji doprowadziło do uwzględnienia powództwa.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., mając na uwadze wynik procesu. Strona powodowa wygrała sprawę w całości, a zatem to na pozwanym ciążył obowiązek zwrotu kosztów procesu poniesionych przez stronę powodową w związku z wytoczeniem sprawy przed Sąd. Na koszty te złożyły się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 1.287 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3.600 zł (ustalone na podstawie § 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu - Dz. U. Nr 163, poz. 1348) wraz z opłatą skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł (pkt II sentencji wyroku).