Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Małoletni powód B. B. działający przez przedstawicielkę ustawową A. L., domagał się od pozwanego K. B. podwyższenia ustalonych ugodą alimentów z kwoty 300,00 zł miesięcznie do po 500,00 zł miesięcznie, płatnych do 10-go każdego miesiąca, do rąk matki małoletniego A. L..

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż od daty ostatniego rozstrzygnięcia ustalającego wysokość renty alimentacyjnej na poziomie 300,00 zł miesięcznie znacznie wzrosły koszty utrzymania dziecka. Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda zarzuciła ponadto, że K. B. nie interesuje się losem swojego syna, który jest dzieckiem niepełnosprawnym intelektualnie, w związku z czym cały ciężar opieki nad nim spoczywa na matce. Choroba dziecka uniemożliwia A. L. podjęcie zatrudnienia, zważywszy dodatkowo, iż jest ona absolwentką szkoły specjalnej w G..

W opinii A. K. (1) B. jako, że pracuje dorywczo jest w stanie płacić alimenty na rzecz małoletniego powoda w kwocie po 500,00 zł miesięcznie.

W odpowiedzi na pozew R. B. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu wskazał, iż przedstawicielka ustawowa powoda nie wykazała w należyty sposób wzrostu jego potrzeb. Nadto pominęła okoliczność, że również pozwany jest absolwentem szkoły specjalnej i stwierdzono u niego upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym, co powoduje iż jego możliwości adaptacji do ról społecznych i zawodowych są ograniczone. Zarzucił, że od 29.01.2013 r. jest zarejestrowany w PUP jako osoba bezrobotna, bez prawa do zasiłku, w związku z czym pozostaje na wyłącznym utrzymaniu rodziców oraz brata, aczkolwiek w miarę swoich możliwości przekazuje im z tytułu partycypacji w kosztach utrzymania mieszkania kwoty rzędu 250,00 – 300,00 zł. Nie zgodził się również z twierdzeniami A. L., iż nie interesuje się synem. Spotyka się z nim obecnie rzadziej z uwagi na postawę matki utrudniającej jego kontakty z synem, przekazuje małoletniemu okolicznościowe prezenty typu sanki, zabawki, odzież i słodycze. Zarzucił wreszcie, że małoletni uczęszczał do przedszkola i tylko z powodu rezygnacji jego matki, nie korzysta obecnie z tej formy opieki, co pozwoliłoby A. L. na podjęcie pracy zarobkowej .

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni K. B., urodzony (...) jest synem A. L. i K. B..

- bezsporne –

Na mocy ugody sądowej z dnia 17 października 2011 r. K. B. zobowiązał się płacić na rzecz małoletniego B. B. - do rąk jego matki – A. L., alimenty w kwocie po 300,00 zł miesięcznie, poczynając od 1 października 2011 r. wraz z odsetkami ustawowymi, w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, w miejsce dotychczas płaconych alimentów w kwocie po 200,00 zł miesięcznie, ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Głogowie z dnia 11 lutego 2009 r.

dowód: - ugoda sądowa z dnia 17.10.2011 r. – k. 15 akt III RC 561/11.

W czasie toczącego się wówczas postępowania małoletni powód miał 4,5 roku. Z powodu niepełnosprawności pozostawał pod opieką neurologa. Dziecko nie mówiło, nie sygnalizowało potrzeb fizjologicznych. Chłopiec uczęszczał do Przedszkola (...) w G., za opłatą około 200,00 zł miesięcznie.

Matka małoletniego A. L. nie pracowała, utrzymywała się ze świadczeń z MOPS – u w wysokości 650,00 zł. Mieszkała wraz z synem u swoich rodziców, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe. Matka przedstawicielki ustawowej nie pracowała, zaś ojciec był zatrudniony charakterze dekarza – blacharza.

Pozwany zatrudniony był wówczas w firmie (...) A. K. (2), na 1/8 etatu, za wynagrodzeniem w wysokości po 150,00 zł netto miesięcznie. Mieszkał ze swoimi rodzicami, którzy pomagali mu w utrzymaniu.

dowód: - zaświadczenie o zatrudnieniu pozwanego – k. 11 akt III RC 561/11,

- zaświadczenie lekarskie - k. 12 akt III RC 561/11,

- zaświadczenie z przedszkola – k.13 akt III RC 561/11,

- wyjaśnienia powódki – k . 14 v. akt III RC 561/11,

- wyjaśnienia pozwanego – k. 14 v. akt III RC 561/11.

Obecnie małoletni B. B. ma 6 lat. Jest opóźniony w rozwoju, prawie nie mówi. Cierpi na dziecięce porażenie mózgowe. Wymaga okresowej kontroli neurologicznej, stałej współpracy psychologa dziecięcego i stałej rehabilitacji. U dziecka nie rozwija się ośrodek mowy a opieka logopedyczna nie daje szans na poprawę. Małoletni nie korzysta z rehabilitacji.

Od września 2013 r. rozpocznie edukację wczesnoszkolną w Przedszkolu nr (...) w G., zostanie objęty indywidualnym nauczaniem w wymiarze 8 godzin dziennie. Koszt pobytu w przedszkolu wyniesie 200,00 zł.

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda – A. L. szacuje wszystkie koszty jego utrzymania na kwotę 700,00 – 800,00 zł miesięcznie.

dowód: - zaświadczenie lekarskie z dnia 08.03.2013 r. – k. 36 akt,

- wyjaśnienia A. L. – k. 38 - 38 v. akt, k.50 v. i k. 51 akt.

A. L. ma 29 lat, posiada wykształcenie zawodowe (ukończyła szkołę specjalną), z zawodu jest kucharzem małej gastronomii. Jest panną, małoletni jest jej jedynym dzieckiem. Nie pracuje, nie jest zarejestrowała się w PUP. Mieszka ze swoimi rodzicami, z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Jej matka nie pracuje, zaś ojciec jest zatrudniony w charakterze dekarza – blacharza, za wynagrodzeniem 2.000,00 zł netto miesięcznie.

Na syna B. B. otrzymuje z MOPS w G. następujące świadczenia rodzinne: zasiłek rodzinny w wysokości 106,00 zł miesięcznie; dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego w wysokości 80,00 zł miesięcznie; zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 153,00 zł miesięcznie; świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 520,00 zł miesięcznie; dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego w kwocie 100,00 zł miesięcznie (łącznie 959,00 zł netto miesięcznie).

dowód: - zaświadczenie z MOPS w G. z dnia 04.03.2013 r. – k. 34 akt,

- informacja MOPS w G. z dnia 22.03.2013 r. – k. 44 akt,

k. 33 – 34 akt,

- wyjaśnienia A. L. – k. 38 - 38 v. akt, k.50 v. i k. 51 akt.

Pozwany K. B. ma 29 lat, posiada wykształcenie zawodowe (jest absolwentem szkoły specjalnej). Z zawodu jest murarzem. Jest kawalerem, małoletni powód jest jego jedynym dzieckiem.

Pozwany od dnia 29.01.2013 r. jest zarejestrowany w PUP w G. jako bezrobotny, bez prawa do zasiłku. Obecnie utrzymuje się z prac dorywczych. O ile świdczy prace dorywcze jest w stanie zarobić do 100,00 zł dziennie. Posiada oszczędności w wysokości 1.300,00 zł.

Mieszka ze swoimi rodzicami, z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe, w miarę możliwości dokłada im z tytułu kosztów utrzymania po 200,00 – 300,00 zł miesięcznie. Matka pozwanego nie pracuje, zaś ojciec utrzymuje się z górniczej renty. Obecnie rodzice pozwanego dają mu pieniądze na alimenty dla syna.

Orzeczeniem o niepełnosprawności z dnia 29 września 2002 r. pozwany został zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Orzeczenie to miało charakter okresowy do 30.09.2004 r. K. B. obecnie nie posiada aktualnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności ponieważ o takowe nie występował.

Pozwany utrzymuje sporadyczny kontakt z synem. Nie pomaga dodatkowo w jego utrzymaniu, systematycznie wywiązuje się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego.

dowód: - decyzja Starosty (...) z dnia 29.01.2013 r.– k. 25 akt,

- orzeczenie o niepełnosprawności z dnia 27.09.2002 r. – k. 49 akt,

- wyjaśnienia pozwanego K. B. – k. 38 v. akt i k. 50 v – 51 akt.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na względnienie.

Zgodnie z art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ( dalej: k.r.i.o.) podstawą zmiany orzeczenia lub ugody dotyczącej wysokości alimentów jest zmiana stosunków tj. zmiana dotycząca przesłanek o rozmiarze, w jakim zobowiązany do alimentów powinien przyczyniać się do zaspokajania potrzeb uprawnionego. Przesłanki wyznaczające zakres świadczeń alimentacyjnych określone zostały w art. 135 k.r.i.o., który stanowi, że zakres tych świadczeń zależy usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz majątkowych i zarobkowych możliwości zobowiązanego, przy czym zgodnie z art. 133 § 1 k.r.i.o. rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Przepis ten statuuje, wedle ugruntowanego w orzecznictwie poglądu, zasadę równej stopy życiowej rodziców i dzieci ( por. orz. SN z dnia 5 stycznia 1956 r., III Cr 919/55, OSN 1957, poz.74; tak też uchwała pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej SN z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86 – teza IV, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42). Ustalając zakres obowiązku alimentacyjnego każdego z rodziców należy ponadto mieć na względzie treść art. 135 § 2 k.r.i.o., zgodnie z którym wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie się utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub części na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie ( por też w/w uchwała SN z dnia 16 grudnia 1987 r.– teza IV)

Od czasu zawarcia ugody sądowej między pozwanym i matką małoletniego powoda tj. 17 października 2011 r., ustalającej wysokość alimentów w kwocie po 300,00 zł miesięcznie, nie zaistniały, zdaniem Sądu Rejonowego, przesłanki do podwyższenia renty alimentacyjnej pozwanego wobec syna.

Odnosząc się do pierwszej ze wskazanych powyżej przesłanek istnienia obowiązku alimentacyjnego tj. możliwości zarobkowych zobowiązanego, stwierdzić należy, iż w w/w okresie nie doszło do znaczącej ich zmiany. W dacie ostatniego rozstrzygnięcia K. B. pracował w firmie (...) na 1/8 etatu, za wynagrodzeniem 150,00 zł miesięcznie. Obecnie nie pracuje, okazjonalnie podejmuje dorywcze prace budowlane. Jest w stanie, jak podaje, uzyskać wynagrodzenie w wysokości 100,00 zł za dzień pracy, o ile pracę taką posiada. Pozwany ma co prawda zawód – jest murarzem, nie mniej nie sposób oceniać jego zdolności do zarobkowania w oderwaniu od okoliczności, iż jest dotknięty upośledzeniem umysłowym, co determinuje jego możliwości zarobkowe i majątkowe i zasadniczo wpływa na ich obniżenie. Widoczne upośledzenie pozwanego niewątpliwie rzutuje na jego faktyczne zdolności do podjęcia i świadczenia pracy. Nadto kierując się doświadczeniem życiowym można przyjąć, że potencjalny pracodawca może mieć wątpliwości co do zatrudnienia osoby o znacznie obniżonym potencjale intelektualnym, w obawie o prawidłowe wywiązywanie się takiej osoby z obowiązków pracowniczych.

Nie została również zrealizowana, w odniesieniu do małoletniego powoda, druga z przesłanek wymienionych w art. 135 k.r.i.o. uzasadniających podwyższenie alimentów tj. wzrost usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Między ugodą sądową (zawartą w dniu 17.10.2011 r.) a datą wniesienia pozwu (26.09.2012 r.) upłynął niepełny rok czasu. Przedstawicielka ustawowa nie wykazała aby na przestrzeni tego okresu w istotny sposób wzrosły potrzeby dziecka wynikają np. z jego sytuacji zdrowotnej. Wskazała całkowite koszty utrzymania syna na 7000,00 – 800,00 zł miesięcznie. Kwota powyższa w opinii Sądu, jest wystarczająca na utrzymanie 6-letniego dziecka dotkniętego upośledzeniem, zważywszy iż małoletni powód nie korzysta z rehabilitacji, co nie wynika z braku środków na ten cel tylko z decyzji jego matki. Biorąc pod uwagę, że A. L. pobiera na małoletniego syna z MOPS w G. następujące świadczenia rodzinne: zasiłek rodzinny w wysokości 106,00 zł miesięcznie; dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego w wysokości 80,00 zł miesięcznie; zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 153,00 zł miesięcznie; świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 520,00 zł miesięcznie; dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego w kwocie 100,00 zł miesięcznie, co daje łącznie 959,00 zł netto miesięcznie, trudno uznać, iż z kwoty tej nie jest w stanie pokrywać wszystkich kosztów utrzymania małoletniego powoda. Dodatkowo jeszcze otrzymuje od pozwanego kwotę 300,00 zł alimentów, co daje łącznie 1259,00 zł miesięcznie na dziecko.

W oparciu o wyjaśnienia A. L. można przyjąć, że suma ta w pełni zabezpiecza potrzeby syna stron, która pomija jednocześnie jakikolwiek finansowy udział matki w kosztach jego utrzymania. Sąd ma na uwadze, iż przedstawicielka ustawowa powoda z uwagi na jego upośledzenie realizuje obecnie swój obowiązek alimentacyjny wobec B. w całości poprzez osobiste starania o jego utrzymanie. Nie mniej z racji wieku B. i objęcia go od września 2013 r. obowiązkiem szkolnym, matka chłopca powinna od tego momentu również w formie pieniężnej przyczyniać się do zaspokajania potrzeb syna, a tym samym spróbować chociaż podjąć zatrudnienie i w ten sposób zabezpieczyć wszystkie niezaspokojone potrzeby powoda, o ile takowe się pojawią. Oczywiście finansowy udział matki może być w takiej sytuacji znacznie niższy od udziału ojca, nie uczestniczącego osobiście w wychowaniu małoletniego.

Mając na uwadze, iż zebrany materiał dowodowy nie dał Sądowi podstawy do przyjęcia, że od daty ostatniego rozstrzygnięcia w przedmiocie alimentów do momentu wyrokowania, wzrosły usprawiedliwione potrzeby dziecka, ani też, że zmieniła się w sposób uzasadniający uwzględnienie powództwa - sytuacja życiowa lub zarobkowa pozwanego, Sąd orzekł jak w sentencji.

Z uwagi na trudną sytuację zdrowotną oraz materialną stron Sąd orzekł, że nieuiszczone w sprawie koszty sądowe ponosi Skarb Państwa.