Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Teresa Kołbuc

Sędziowie: SSO Beata Piwko (spr.)

SSO Małgorzata Klesyk

Protokolant: st. prot. sąd. Agnieszka Baran

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 lutego 2015 r. w Kielcach

sprawy z powództwa K. M.

przeciwko (...)w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach

z dnia 14 października 2014 r., sygn. VII C 340/13

oddala apelację i zasądza od (...)w W.na rzecz K. M.kwotę 600 (sześćset) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

II Ca 40/15 Uzasadnienie

Sąd Rejonowy wyrokiem z 14.10.2014r. zasądził od pozwanego na rzecz powoda 12000zł z ustawowymi odsetkami od 24lipca 2014r., ustalił odpowiedzialność pozwanego za skutki wypadku jakiemu uległ powód 9.05.2012r. mogące powstać w przyszłości, oddalił powództwo w pozostałej części oraz orzekł o kosztach procesu i o koszarach sądowych.

W uzasadnieniu Sąd ten szczegółowo przedstawił ustalony przez siebie stan faktyczny, z którego wynika, że 9.05.2012r. K. M. uległ wypadkowi, w wyniku którego doznał wielołamowego złamania kostki bocznej podudzia prawego z podwinięciem w stawie skokowym oraz stłuczenia klatki piersiowej. Powód doznał także trwałego uszczerbku na zdrowiu w postaci ograniczenia ruchów w stawie skokowym oraz okresowych dolegliwości bólowych. Skutkiem tego jest utrudnianie w poruszaniu. Powód w związku ze zdarzeniem zaistniałym 9.05.2012r. doznał 7% uszczerbku na zdrowiu. Na ostateczny stan zdrowia powoda wpłynęła jednak okoliczność, że nie wyraził on zgody na lecenie operacyjne, co pogorszyło jego stan zdrowia i wydłużyło proces jego leczenia . Podczas wypadku doszło także do uszkodzenia części chrząstki stawu skokowego. Ograniczenie ruchów w stawie powoduje u powoda asymetrię chodu, co z kolei prowadzi do nie osiowego obciążenia kręgosłupa lędźwiowego. Wypadek z 9.05. 2012r odcisnął swe piętno także w sferze psychicznej powoda. Utrzymuje się u niego lek przed poruszaniem się rowerem i motorem, ma trudności z poruszaniem się samochodem. W związku z wypadkiem pojawiło się u powoda poczucie rezygnacji, żalu za utraconymi szansami, wrażenie bezsensowności wysiłków związanych z przekwalifikowaniem się i kończeniem kursów zawodowych. Powód w związku ze zdarzeniem przeżył silne załamanie nerwowe, a rozległość konsekwencji tego zdarzenia, wiek powoda powoduje, ze rokowania co do powrotu powoda do poczucia dobrostanu psychofizycznego są negatywne.

W związku z niewykryciem sprawcy zdarzenia z 9.05.2012r. K. M.zwrócił się do pozwanego o wypłatę świadczenia z obowiązkowego ubezpieczenia (...) komunikacyjnego. Decyzją z 19.03.2013r. pozwany wypłacił powodowi 13000zł tytułem zadośćuczynienia. W ocenie Sądu Rejonowego podstawę odpowiedzialności pozwanego stanowi przepis art.98 ust.1 pkt 1 w zw. z art.109ust.1ustawy z 22.03.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych i art.445§1k.c. uwzględniając powództwo Sąd Rejonowy wskazał zarówno zakres uszczerbku na zdrowiu, rodzaj cierpień powoda a także następstwa wypadku jakie nastąpiły w sferze psychicznej powoda.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego w części uwzględniającej powództwo ponad 5000zł oraz w części rozstrzygającej o kosztach wniósł pozwany, który zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, art. 445§1k.c., art.,361k.c., art.362 k.c. i art.34 w zw. z art.98 ustawy z 22.03.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w sposób szczegółowo przedstawiony w zarzutach apelacji. Skarżący zarzucił także naruszenie prawa procesowego, a to art. 233k.p.c. przez dowolną , a nie swobodna ocenę materiał dowodowego.

Podnosząc powyższe zarzuty skarżący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa ponad 5000zł i stosowna zmianę orzeczenia o kosztach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Na wstępie wskazać należy, iż Sąd Okręgowy w pełni podziela ustalenia faktyczne Sądu I instancji i przyjmuje je za własne. Sąd I instancji rozważył bowiem i ocenił całokształt materiału dowodowego oraz wyprowadził z niego prawidłowe wnioski, w tym także z opinii biegłych, nie naruszając granic swobodnej oceny dowodów.

Sąd Rejonowy przyjął, że powód doznał 5% uszczerbku na zdrowiu w zakresie narządu ruchu. Sąd ustalenia swoje oparł na opinii biegłego i miał na uwadze niepoddanie się przez powoda zabiegowi operacyjnemu. W materiale dowodowym zebranym w sprawie brak jest podstaw do twierdzenia, że powód przyczynił się do zwiększenia rozmiaru szkody. Oczywiście poszkodowany ma obowiązek dochowania należytej staranności w zapobieżeniu zwiększenia rozmiaru szkody, w przeciwnym razie naraża się na przepisową przesłankę art. 362 k.c. przyczynienia się do zwiększenia szkody. Strona jednak powołując się na zarzut przyczynienia winna na podstawie art. 6 k.c. w sposób niewątpliwy i pewny udowodnić okoliczności faktyczne pozwalające na wykazanie jego zasadności. Tymczasem z opinii biegłego wynika tylko tyle, że zabieg operacyjny usunąłby podwichnięcie w stawie skokowym, jednakże trudno stwierdzić, czy usunięcie tego podwichnięcia przywróciłoby kończynę do pełnej sprawności. Na ostateczny stan zdrowia powoda wpłynęła co prawda okoliczność, że nie wyraził on zgody na lecenie operacyjne, co pogorszyło jego stan zdrowia i wydłużyło proces jego leczenia , nie ma jest jednak dowodów pozwalających ocenić w jakim stopniu to pogorszenie nastąpiło. W ocenie Sądu Okręgowego brak jest zatem podstaw do przyjęcia, że powód poprzez niepoddanie się zabiegowi operacyjnemu przyczynił się do zwiększenia rozmiarów szkody. Nie można uznać za spełnienie tego wymogu w sytuacji, gdy istnieją niewyjaśnione zasadnicze wątpliwości co do tego czy poszkodowany przez swoje zachowanie, przyczynił się do zwiększenia jego skutków. Tym samym zarzut naruszenia prawa materialnego w zakresie przepisu art.361i 362k.c. jest w ocenie Sądu Okręgowego niezasadny.

W odniesieniu do zarzutu naruszenia prawa materialnego, a to art. 445 § 1 k.c. poprzez zasądzenie rażąco wygórowanej kwoty zadośćuczynienia uznać należało, iż jest on chybiony. Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji prawidłowo bowiem uznał, iż odpowiednią kwotą zadośćuczynienia jest kwota łącznie 25000 złotych, którą to Sąd następnie pomniejszył o wypłaconą w toku postępowania likwidacyjnego kwotę 13000 złotych.

Skarżący musi mieć na uwadze, że art. 445 § 1 k.c. jest jednym z przykładów tzw. prawa sędziowskiego, którego istotą jest pozostawienie sądowi pewnego marginesu swobody. Powyższe wynika z faktu, że ustawodawca uznał, iż ostatecznie nie jest w stanie w prawie pozytywnym sformułować ścisłych reguł określania wysokości roszczeń, które poszkodowanemu przysługują. Dlatego przekazuje określenie wysokości tych roszczeń w ręce sędziego, który bada dany przypadek indywidualnie. Oczywiście pozostawiony sądowi margines swobody nie oznacza dowolności, gdyż ustalenie wysokości roszczeń winno nastąpić przy uwzględnieniu i wnikliwym rozważeniu wskazówek zawartych w przepisie.

Stąd na etapie postępowania apelacyjnego Sąd drugiej instancji może dokonać korekt zasądzonego przez Sąd pierwszej instancji zadośćuczynienia tylko wtedy, gdy Sąd ten nie uwzględnił wszystkich okoliczności i czynników uzasadniających przyznane świadczenie, popełniając tzw. "błąd dowolności". Korygowanie przez Sąd drugiej instancji zasądzonego zadośćuczynienia może być, zatem aktualne w zasadzie tylko wtedy, gdy przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, mających wpływ na jego wysokość, jest ono niewspółmiernie nieodpowiednie, to jest albo rażąco wygórowane, albo rażąco niskie (wyrok Sądu Najwyższego z 18 listopada 2004 r., w sprawie I CK 219/04, LEX nr 146356).

Sąd I instancji uwzględnił przy ustalaniu odpowiedniej kwoty zadośćuczynienia wszelkie okoliczności niniejszej sprawy. Zważyć należy, iż za uznaniem ww. kwoty jako odpowiedniej kwoty zadośćuczynienie przemawia wiele okoliczności. Powód w wyniku wypadku doznał nie tylko urazów kończyny, stłuczenia klatki piersiowej i związanych z tym cierpień. Przedmiotowe zdarzenie wywarło także następstwa w sferze psychicznej powoda, szczegółowo wskazane w opinii biegłego, a wzięte pod uwagę przez Sąd I instancji przy określeniu kwoty odpowiedniej tytułem zadośćuczynienia. Twierdzenie skarżącego, że Sąd ten przyjął także odpowiedzialność pozwanego za krzywdę doznaną przez powoda w związku z występującymi u niego obawami i stresem spowodowanym okolicznością, że organom ścigania nie udało się odnaleźć sprawcy szkody i go ukarać jest gołosłowne, a w z związku z tym zarzut zawarty w pkt 4 należy uznać za niezasadny.

Nieuzasadnione są zarzuty apelacji naruszenia prawa procesowego w zakresie, w jakim kwestionują ocenę materiału dowodowego, gdy dokonana przez Sąd I instancji nie pozostaje w sprzeczności z zasadami logiki rozumowania czy doświadczenia życiowego, nie wykazuje błędów natury faktycznej. Sąd poddał wnikliwej ocenie całość materiału dowodowego sprawy dokonując jego wszechstronnej analizy, a swoje stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku uzasadnił zgodnie z wymogami art. 328 § 2 k.p.c. Dokonana przez Sąd Rejonowy ocena dowodów nie nasuwa zastrzeżeń, mieści się w zakresie swobody zakreślonej treścią art. 233 § 1 k.p.c. Postawienie zarzutu dowolnej oceny dowodów wymaga wykazania, poprzez argumenty natury jurydycznej, że Sąd uchybił zasadom oceny dowodów objętym treścią ww. przepisu, wskazania realnych w danej sprawie przyczyn, dla których ocena sądu nie spełnia wymogów przepisu art. 233 § 1 k.p.c. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył Sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając. Każda subiektywna ocena, dokonywana w warunkach rozbieżnych twierdzeń stron, uwzględnia dążenie do narzucenia sądowi własnych ocen, korzystnych dla prezentowanego w procesie stanowiska i oczekiwanej treści rozstrzygnięcia i jako taka nie może stanowić podstawy ustaleń. Istotą orzekania jest zachowanie samodzielności, niezależności w ustalaniu i wyciąganiu wniosków istotnych z punktu widzenia prawa materialnego.

Reasumując Sąd Okręgowy nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji oddalił ją na podstawie art.385 k.p.c. O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art.98k.p.c. w z art. 108§1k.p.c. i z art. 397 § 2 k.p.c. oraz na podstawie § 6 pkt 4 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

SSO B.Piwko SSO T.Kołbuc SSO M.Klesyk