Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2015 r. w Gliwicach

sprawy K. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania K. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 30 września 2014 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej prawo do emerytury w wysokości obliczonej na podstawie art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, począwszy od dnia 1 września 2014 r.

(-) SSO Janina Kościelniak

  Sygn. akt VIII U 2271/14

Zaskarżoną decyzją z dnia 30.09.2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C., po rozpatrzeniu wniosku ubezpieczonej K. P. (P.) z dnia 04.09.2014r., powołując się na art.24a ustawy emerytalnej, odmówił ubezpieczonej prawa do emerytury, wskazując że wniosek ubezpieczonej o przyznanie prawa do emerytury został złożony w miesiącu po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, od którego organ rentowy przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury z urzędu, w miejsce dotychczas pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy.

Ubezpieczona wniosła odwołanie od decyzji wskazując, iż nie zgadza się z nią, ponieważ prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy zostało przyznane do 31.10.2014r. i wniosek o emeryturę został złożony miesiąc przed ustaniem prawa. Ubezpieczona domagała się przyznania emerytury na jej wniosek złożony w dniu 04.09.2014r. w wysokości obliczonej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej, a jeśli nie jest to możliwe, to na podstawie art. 183 w systemie „mieszanym”, 20% na podstawie art. 53 i 80% na podstawie art. 26.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zaprezentowane w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy wskazał, iż prawomocną decyzją z dnia 25.09.2014r. przyznał ubezpieczonej od dnia 15.08.2014r., tj. od ukończenia powszechnego wieku emerytalnego wynoszącego 60 lat i 5 miesięcy, prawo do emerytury z urzędu. Organ rentowy podał nadto, iż jedynie na wniosek świadczeniobiorcy, któremu emeryturę przyznano z urzędu w latach 2009-2013 emeryturę oblicza się zgodnie z art. 183, tj. w sposób mieszany. Organ rentowy podniósł także, iż formalnie wniosek został złożony w dniu 04.09.2014r. co oznacza, że ewentualne prawo do świadczenia zgodnie z art. 129 ust.1 ustawy o FUS mogłoby teoretycznie powstać od dnia 01.09.2014r., gdy tymczasem odwołująca pobierała już od dnia 15.08.2014r., tj. od ukończenia powszechnego wieku emerytalnego, emeryturę.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona urodziła się w dniu (...) Ubezpieczona nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Od dnia 01.09.2013r. ubezpieczona uprawniona była do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do dnia 31.10.2014r., przyznanej decyzją z dnia 10.01.2014r.

W dniu 04.09.2014r. ubezpieczona złożyła wniosek o emeryturę.

Decyzją z dnia 22.09.2014r. organ rentowy ponownie ustalił ubezpieczonej kapitał początkowy na dzień 01.01.1999r. przyjmując okresy składkowe w wymiarze 21 lat, 9 miesięcy i 27 dni, tj. 261 miesięcy oraz okresy nieskładkowe w wymiarze 22 dni i okres sprawowania opieki nad dzieckiem – 2 lata, 9 miesięcy i 9 dni, tj. 33 miesiące. W decyzji tej organ rentowy przyjął o jeden miesiąc mniej okresów składkowych niż w decyzji z dnia 16.04.2008r. o ustaleniu kapitału początkowego. Różnica w zakresie 1 miesiąca okresów składkowych wynika z faktu, iż w decyzji z dnia 22.09.2014r. organ rentowy nie zaokrąglił do pełnego miesiąca wskazanych 27 dni.

Decyzją z dnia 25.09.2014r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej emeryturę z urzędu, na podstawie art. 24a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, od dnia 15.08.2014r., tj. od miesiąca, w którym ubezpieczona ukończyła ustawowy wiek emerytalny 60 lat i 5 miesięcy. Organ rentowy wskazał w tej decyzji, że w związku z przyznaniem emerytury prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy ustaje z dniem 15.08.2014r.

Organ rentowy ustalił wysokość emerytury na podstawie art. 26 w związku z art. 24a ust.3 ustawy emerytalnej. Wysokość emerytury wyniosła 1.903,64zł.

Zaskarżoną decyzją z dnia 30.09.2014r. organ rentowy odmówił ubezpieczonej przyznania prawa do emerytury na jej wniosek z dnia 04.09.2014r., podnosząc, iż wniosek ten został złożony w miesiącu po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, od którego przyznano ubezpieczonej emeryturę z urzędu.

Jak wynika z pisma organu rentowego z dnia 06.02.2015r. (k.7) wysokość świadczenia emerytalnego ubezpieczonej, wyliczona w oparciu o przepis art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wyniosła 2.013,46zł. Na wysokość świadczenia składa się 20% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 w kwocie 490,55zł oraz 80% emerytury obliczonej na podstawie art. 26 w kwocie 1522,91zł. Wysokość emerytury obliczonej na podstawie art.183 ustawy jest korzystniejsza od wysokości świadczenia ustalonego zgodnie z art. 26 tejże ustawy, tj. od kwoty 1.903,64zł.

Część ustalona zgodnie z art. 53 ustawy, wyniosła 2.452,73zł. wg obliczenia:

24% x 3.191,93zł = 766,06zł

(384 x 1,3%) (...),88 = 1.53,71zł

(61 x 0,7%) / 12 x 3.734 = 132,96zł

Razem 2.452,73zł

Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto:

- wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 10 kolejnych lat kalendarzowych od 1999-2008 w wysokości 117,01%,

- podstawę wymiaru emerytury ustaloną poprzez pomnożenie wwpw 117,01% przez kwotę bazową 3.191,93zł w wysokości 3.734,88zł,

- okresy składkowe wynoszące 32 lata i 3 dni, tj. 384 miesięcy,

- okresy nieskładkowe wynoszące 5 lat i 22 dni, tj. 61 miesięcy.

Natomiast wysokość świadczenia obliczona w trybie art. 26 (jak w decyzji z dnia 25.09.2014r.), wyniosła 1.903,64zł (99.543,50 + (...),24) / 252,70). Podstawę obliczenia emerytury na podstawie tegoż art. 26 stanowi równowartość kwoty składek na ubezpieczenie emerytalne zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonej do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury z uwzględnieniem waloryzacji oraz kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego, podzielona następnie przez średnie dalsze trwanie życia.

Ubezpieczona ostatecznie, na rozprawie w dniu 25.02.2015r. ( protokół k.21) wniosła o ustalenie wysokości emerytury jak w piśmie organu rentowego z dnia 06.02.2015r.

Powyższy stan faktyczny Sad ustalił w oparciu o: akta organu rentowego oraz wyliczenie sporządzone przez organ rentowy, zawarte w piśmie ZUS z dnia 6.02.2015r.(k.7).

Zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny i wystarczający do rozstrzygnięcia sprawy.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej zasługuje na uwzględnienie.

Zdaniem Sądu organ rentowy niezasadnie odmówił ubezpieczonej, urodzonej w dniu (...), przyznania prawa do emerytury na jej wniosek, w sytuacji gdy ubezpieczona w dniu 15.08.2014r. ukończyła 60 lat i 5 miesięcy, tj. powszechny wiek emerytalny określony w ust. 1a pkt 6 art. 24 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2013r., poz. 1440 ze zm.), a wniosek o przyznanie prawa do emerytury złożyła w dniu 04.09.2014r. czyli przed wydaniem decyzji o przyznaniu emerytury z urzędu.

Organ rentowy powołuje się na uregulowanie przepisu art. 24a ust. 1 powołanej ustawy, z którego wynika, iż emeryturę, o której mowa w art. 24, przyznaje się z urzędu zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy osobie, która osiągnęła wiek uprawniający do tej emerytury oraz podlegała ubezpieczeniu społecznemu albo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Z kolei ust. 2 powołanego przepisu stanowi, że „emeryturę przyznaje się od dnia osiągnięcia przez rencistę wieku uprawniającego do emerytury, a w przypadku gdy wypłata renty z tytułu niezdolności do pracy była wstrzymana - od dnia, od którego podjęto jej wypłatę”. Natomiast z ust. 3 tego przepisu wynika, że „ emeryturę oblicza się zgodnie z art. 26, z uwzględnieniem ust. 4 i 5”.

Poza sporem w niniejszej sprawie pozostaje fakt, iż ubezpieczona złożyła wniosek o przyznanie prawa do emerytury zanim organ rentowy wydał decyzję z dnia 25.09.2014r. o przyznaniu ubezpieczonej prawa do świadczenia emerytalnego z urzędu. W takiej sytuacji, zdaniem Sądu, organ rentowy powinien był w pierwszej kolejności rozpoznać wniosek ubezpieczonej i wówczas art. 24a, w zakresie przyznania prawa do świadczenia z urzędu, nie znajduje zastosowania.

Jak wynika z treści art. 26 ust. 1 ustawy jw. emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183.

Zgodnie natomiast z art. 183 ust. 5 emerytura przyznana na wniosek osoby ubezpieczonej urodzonej po dniu 31 grudnia 1948 r., z wyjątkiem ubezpieczonych, którzy pobrali emeryturę na podstawie przepisów art. 46 lub 50, o ile osoba ta nie była członkiem otwartego funduszu emerytalnego albo złożyła wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2013 albo 2014, wynosi:

1) 20% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 oraz

2) 80% emerytury obliczonej na podstawie art. 26.

Reasumując w ocenie Sądu, w niniejszej sprawie, organ rentowy powinien przyznać ubezpieczonej prawo do emerytury na jej wniosek ustalając wysokość świadczenia na podstawie art. 26 w zw. z art. 183 ust. 5, albowiem bezspornie ubezpieczona spełnia warunki określone w tym przepisie, gdyż jest urodzona po 31.12.1948r., nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2014r., natomiast wysokość emerytury ustalonej na podstawie art. 183 jest korzystniejsza od emerytury ustalonej w całości na podstawie art. 26, co wynika z wyliczenia organu rentowego, zwłaszcza że we wniosku ubezpieczona domagała się przyznania emerytury w najkorzystniejszym wariancie.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury w wysokości obliczonej na podstawie art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych od dnia 1 września 2014r., tj. od miesiąca, w którym został złożony wniosek, zgodnie z uregulowaniem zawartym w art. 129 ust.1 powołanej ustawy.

SSO Janina Kościelniak