Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 kwietnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anatol Gul

Sędziowie: SO Aleksandra Żurawska

SO Piotr Rajczakowski

Protokolant: Agnieszka Ingram-Ciesielska

po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2015 r. w Świdnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa J. B.

przeciwko (...) SA w W.

o zapłatę 25.200 zł

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu

z dnia 30 września 2014r., sygn. akt VIII C 1210/14

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądzoną od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 25.200 zł obniża do 20.000
/ dwadzieścia tysięcy / zł, dalej idące powództwo oddala / pkt I /, zasądzone od strony pozwanej na rzecz powódki koszty procesu obniża do 470, 20 zł / pkt II / oraz nakazuje uiści

II.  na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Wałbrzychu powódce kwotę 227 zł oraz stronie pozwanej - 908 zł / pkt III /;

III.  oddala dalej idącą apelację;

IV.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki 468 zł kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 980/14 ( transkrypcja wygłoszonego uzasadnienia)

(...)

(...)

...wyroku. Wyrok w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej Sąd Okręgowy w Świdnicy po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2015 roku na rozprawie sprawy z powództwa J. B. przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę 25.200 złotych na skutek apelacji strony pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 30 września 2014 roku sygnatura akt VIII C 1210/14 w punkcie pierwszym zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądzoną od strony pozwanej na rzecz powódki kwoty 25.200 złotych obniża do 20.000 złotych, dalej idące powództwa oddala punkt pierwszy, zasądzone od strony pozwanej na rzecz powódki koszty procesu obniża do 470 złotych 20 groszy punkt drugi oraz nakazuje uiścić na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Wałbrzychu powódce kwotę 227 złotych oraz stronie pozwanej 908 złotych punkt trzeci, oddala dalej idącą apelację i w punkcie trzecim zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki 468 złotych kosztów postępowania apelacyjnego. Będzie wygłoszone uzasadnienie do sprawy II Ca 980/14. Apelacja jest uzasadniona jedynie w części. Sąd Okręgowy rozpoznając niniejszą sprawę wziął pod uwagę ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy jednocześnie jednak, ponieważ Sąd I instancji ustalając okoliczności i przyczyny zgonu Z. B. wziął pod uwagę dokumenty znajdujące się w aktach VII U 1859/11, a nie przeprowadził formalnie dowodu z dokumentów znajdujących się w tychże aktach, czynności tej musiał dokonać Sąd Odwoławczy. Ponadto na podstawie umów zlecenia z dnia 15 października 2007 oraz z dnia 1 lutego 2008 Sąd Okręgowy ustalił, że Z. B. jako pracujący na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) we W. był zobligowany do wykonywania obchodu terenu obiektu i jego zabezpieczenia, zapewnienia ciągłości dostaw ciepła do obiektu oraz zrzucania opału do pomieszczeń kotłowni. W dniu zgonu, to jest 14 lutego 2008 roku Z. B. dokonał zrzucenia części opału do pomieszczeń przy kotłowni. Przed godziną 22:00 Z. B. znajdując się na chodniku w odległości około 5 metrów od wejścia do strzeżonego obiektu upadł. Około godziny 22:00 został zauważony przez przypadkowego przechodnia. Przybyły na miejsce zdarzenia lekarz stwierdził zgon Z. B.. Z kolei z opinii biegłych lekarzy kardiologów wynika, że Z. B. bezpośrednio przed zgonem prezentował typowe objawy choroby niedokrwiennej serca, która występowała u niego, co najmniej od 1995 roku, ale miała przebieg bezobjawowy. W przeszłości przeszedł on skąpo objawowy zawał serca. Nagły zgon uzasadniał wystąpienie u niego kolejnego zawału serca, którego jednak jako świeżego nie można było ujawnić w badaniu sekcyjnym ani histopatologicznym. Zrzucanie koksu do pomieszczeń kotłowni był współsprawczą przyczyną wystąpienia zawału serca u Z. B., bowiem tego rodzaju praca jest wyczerpująca dla osób z chorobą niedokrwienną serca. Z ogólnych warunków dodatkowego ubezpieczenia na wypadek śmierci ubezpieczonego spowodowanej nieszczęśliwym wypadkiem (...), to jest paragraf 2 ustęp 1 wynika, że jeśli warunki te nie stanowią odmiennie określenia, które zostały zdefiniowane w ogólnych warunkach ubezpieczenia podstawowego używane są w niniejszych ogólnych warunkach ubezpieczenia w takim samym znaczeniu. Z kolei ustęp 2 tego paragrafu stanowi, że za nieszczęśliwy wypadek objęty ubezpieczeniem uważa się nagłe niezależne od woli ubezpieczonego zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną w następstwie, którego ubezpieczony zmarł. Paragraf 3 tychże warunków mówi, że przedmiotem ubezpieczenia jest życie ubezpieczonego zaś z paragrafu 4 wynika, że zakres ubezpieczenia obejmuje śmierć ubezpieczonego spowodowaną nieszczęśliwym wypadkiem zaistniałym w okresie odpowiedzialności (...) S.A. Wreszcie w myśl paragrafu 5 (...) S.A. wypłaca w przypadku śmierci ubezpieczonego spowodowanej nieszczęśliwym wypadkiem świadczenie w wysokości 100 procent sumy ubezpieczenia dodatkowego. W rozdziale dotyczącym wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności (...) S.A. w paragrafie 20 nie przewidziano wyłączenia odpowiedzialności (...) S.A. z racji chorób zawodowych i wszelkich innych chorób również tych występujących nagle. Mając na uwadze tak uzupełniony stan faktyczny Sąd Okręgowy uznał, że apelacja powinna podlegać uwzględnieniu jedynie w części. Należy, bowiem podkreślić, że Z. B. podlegał grupowemu ubezpieczeniu pracowniczemu typu (...) oraz dodatkowemu ubezpieczeniu na wypadek śmierci ubezpieczonego spowodowanej nieszczęśliwym wypadkiem (...). Z tytułu ubezpieczenia pracowniczego typu (...) w razie śmierci ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku należała się kwota 5.600 złotych, zaś z tytułu ubezpieczenia dodatkowego (...) suma 20.000 złotych. Do określenia warunków ubezpieczenia dodatkowego będą miały zastosowanie przede wszystkim ogólne warunki tego dodatkowego ubezpieczenia (...) karta 55, 56, a nie ogólne warunki grupowego ubezpieczenia pracowniczego typ(...) karta 49, 54 zwłaszcza, że regulacja w zakresie odpowiedzialności (...) z racji nieszczęśliwego wypadku jest inna w obu tych rodzajach ubezpieczenia. W ubezpieczeniu pracowniczym typu podstawowego w paragrafie 2 wyraź... w paragrafie 4 wyraźnie przewidziano, że nieszczęśliwym wypadkiem nie są zdarzenia wymienione w paragrafie 27 tychże ogólnych warunków ubezpieczeń, czyli choroby zawodowe i wszelkie inne choroby lub stany chorobowe nawet takie, które występują nagle na przykład choroby zakaźne, zaziębienia, zapalenie płuc, krwawienie z narządów wewnętrznych, zakłócenia ciąży i porodu, wypadnięcie jądra miażdżystego oraz wszelkie zawały, wylewy i udary. W paragrafie 2 ogólnych warunków ubezpieczeń dodatkowego ubezpieczenia (...) takiego ograniczenia nie przewidziano, nie wynika ono również z paragrafu 20 regulującego wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności (...) S.A. Tak, więc powoływanie się na uregulowania wynikające z ogólnych warunków ubezpieczeń typu podstawowego przez stronę skarżącą w apelacji odnośnie obu rodzajów ubezpieczenia nie jest prawidłowe, bo w niniejszej sprawie do polisy dotyczącej ubezpieczenia dodatkowego mają zastosowanie ogólne warunki ubezpieczenia dodatkowego typu (...). Z tych zaś regulacji wynika, że ubezpieczyciel odpowiada za nieszczęśliwy wypadek, którym jest nagłe niezależne od woli ubezpieczonego zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną w następstwie, którego ubezpieczony zmarł. Z opinii biegłych lekarzy kardiologów przeprowadzonych w sprawie VII U 1859/11 wynika, co prawda, że Z. B. przed śmiercią miał chorobę niedokrwienną serca o przebiegu bezobjawowym i to ona była główną przyczyną zawału serca, a następnie śmierci ubezpieczonego, jednakże zrzucanie koksu do pomieszczeń kotłowni, które Z. B. wykonał w dniu 14 lutego 2008 roku było współsprawczą przyczyną wystąpienia zawału serca, bowiem tego rodzaju praca jest wyczerpująca dla osób z chorobą niedokrwienną serca. Tym samym, więc oprócz przyczyny zewnętrznej, wewnętrznej choroby niedokrwiennej serca na tle zmian miażdżycowych współprzyczyną nagłego zgonu był wysiłek wywołany wykonywaną przez Z. B. pracą polegającą na zrzucaniu koksu. Z opinii biegłej D. G. wprost wynika, że wykonywanie ciężkiej pracy fizycznej zrzucanie opału dla osoby z chorobą niedokrwienną serca na tle zmian miażdżycowych należy uznać za sprawczą przyczynę zawału serca i nagłego zgonu. W takich okolicznościach oraz wobec tego, że ogólne warunki ubezpieczeń, ubezpieczenia dodatkowego (...) nie przewidywały by owa zewnętrzna przyczyna miała być wyłączną i bezpośrednią przyczyną zgonu należało przyjąć, że jeśli zewnętrzna przyczyna w postaci dużego wysiłku fizycznego wywołanego pracą polegającą na zrzucaniu koksu była współsprawczą przyczyną zawału serca i następnie zgonu obok choroby niedokrwiennej serca na tle miażdżycowym oraz nawet gdyby nie była ona bezpośrednią przyczyną zgonu, to zdarzenie to spełniało kryteria nieszczęśliwego wypadku zdefiniowanego w określony już wyżej sposób w paragrafie 2 ustęp 2 ogólnych warunków ubezpieczenia dodatkowego (...). Z tych, więc względów zasądzenie przez Sąd I instancji na rzecz powódki kwoty 20.000 złotych z tytułu ubezpieczenia dodatkowego było prawidłowe. Oparcie się przez Sąd Okręgowy na konkretnych dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy VII U 1859/11 nie jest wbrew stanowisku strony skarżącej naruszeniem zasady bezpośredniości wynikającej z artykułu 235 Kodeksu postępowania cywilnego. Istnieje, bowiem możliwość zaliczenia do materiału dowodowego sprawy dowodów zgromadzonych w innej sprawie, o ile zaliczenie to nie zostało dokonane w sposób całościowy. Dopuszczalne jest i pozostaje w zgodzie z artykułem 235 Kodeksu postępowania cywilnego zaliczenie poszczególnych ściśle określonych dokumentów mających stanowić podstawę ustaleń, bowiem przy takim trybie postępowania strony mają możliwość ustosunkować się do ich treści. Patrz: Wyrok Sądu Najwyższego z 14 stycznia 1997 roku I CKN 42/96, z 27 stycznia 1999 roku II CKN 798/99, z 15 kwietnia 2005 roku I CK 500... 653/2004 oraz z 20 lipca 2007 I CSK 134/2007. Natomiast rację ma skarżąca, gdy twierdzi, że z uwagi na treść ogólnych warunków ubezpieczenia pracowniczego typu (...) powódce nie należała się kwota 5.200 złotych, z polisy należność ta wynosiła nawet 5.600 złotych. W tych, bowiem uregulowaniach wyraźnie przewidziano w paragrafie 4, że nieszczęśliwym wypadkiem nie są zdarzenia określone w paragrafie 28 tychże ogólnych warunków ubezpieczeń w tym choroby takie jak zawał serca. Stanowisko to znajduje zresztą potwierdzenie w Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 1985 roku III CRN 404/85 opublikowane OSNC 1986/11/177, z którego wynika, że stanowiący nieszczęśliwy wypadek zawał serca jako następstwo wysiłku fizycznego przy wykonywaniu pracy wyłączone jest z odpowiedzialności (...) skoro wyłączenie takie wynika z ogólnych warunków ubezpieczenia. W tym zakresie, więc apelacja strony pozwanej okazała się słuszna. Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie artykułu 386 paragraf 1 k.p.c. orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku przyjmując jednocześnie, że podstawą dla rozliczenia kosztów procesu powinna być wartość przedmiotu sporu wskazana w pozwie, a nie już po rozszerzeniu paragraf 4 ustęp 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Wobec zaś bezzasadności dalej idącej apelacji orzeczono jak w punkcie drugim na podstawie artykułu 385 k.p.c. Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego wydano na podstawie artykułu 100 k.p.c. w związku z artykułem 391 paragraf 1 k.p.c. przyjmując, że strona pozwana wygrała postępowanie apelacyjne w 1/5 części, a koszty przez nią poniesione, to łączna kwota 2.460 złotych, to jest suma 1.260 złotych opłaty od apelacji i 1.200 złotych z tytułu kosztów zastępstwa prawnego. Na jej rzecz należna jest, więc kwota 492 złote. Powódka wygrała postępowanie apelacyjne w 4/5 częściach, a jej koszty, to 1.200 złotych wynagrodzenia adwokackiego. Na jej rzecz należna jest, więc kwota 960 złotych. Po wzajemnym potrąceniu obu tych należności do zasądzenia na rzecz powódki pozostawała, więc kwota 468 złotych. (...)

[koniec części 00:14:06.211]