Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 7 kwietnia 2014 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie o sygn. akt I C 1043/10 z powództwa E. S. oraz P. S. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w L. oraz (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w R. o zapłatę za bezumowne korzystanie z nieruchomości oraz o odszkodowanie za utratę wartości gruntu:

1.  umorzył postępowanie w zakresie kwoty 4.000 zł dochodzonej z tytułu częściowego odszkodowania za utratę wartości gruntu;

2.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w R. solidarnie na rzecz E. S. oraz P. S. kwotę 14.184,29 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 26 lutego 2014 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 565,25 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w L. solidarnie na rzecz E. S. oraz P. S. kwotę 29.639,71 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwot:

a)  1.000 zł od dnia 14 maja 2010 roku do dnia zapłaty;

b)  28.639,71 zł od dnia 14 lutego 2014 roku do dnia zapłaty

oraz kwotę 1.397,79 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  oddalił powództwo w pozostałej części;

5.  nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od:

a)  (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w R. kwotę 689,92 zł;

b)  (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w L. kwotę 1.444,52 zł;

c)  P. S. oraz E. S. solidarnie kwotę 21,56 zł.

Apelację od powyższego wyroku wniosła strona pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L., zaskarżając orzeczenie w części, tj. w zakresie punktów 3 i 5. Rozstrzygnięciu skarżąca zarzuciła naruszenie prawa procesowego w postaci art. 233 k.p.c. polegające na:

- dowolnej a nie swobodnej ocenie dowodów w postaci opinii biegłych sporządzonych w niniejszej sprawie;

- pominięciu jako niewiarygodnych zeznań świadków M. D. i K. J.;

- pominięciu dowodów w postaci dokumentów przedstawionych przez stronę pozwaną,

co miało istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie.

W następstwie tak sformułowanych zarzutów skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części, tj. w zakresie punktów 3 i 5 sentencji i oddalenie powództwa w całości, względnie o uchylenie wyroku i przekazanie do ponownego rozpoznania przez Sąd pierwszej instancji. Nadto skarżący wniósł o zasądzenie od powodów solidarnie na rzecz pozwanego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obydwie instancje.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

apelacja nie jest zasadna.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne, jak również w następstwie bezbłędnie zastosowanych przepisów prawa materialnego.

Apelacja strony pozwanej sprowadza się jedynie do wytknięcia Sądowi Rejonowemu poczynienia błędnego ustalenia, iż urządzenia przesyłowe znajdujące się na działce powodów stanowią własność pozwanej spółki, w sytuacji gdy zdaniem apelującej zgromadzone w niniejszej sprawie dowody prowadzą do wniosku, iż przedmiotowe urządzenia stanowią elementy tzw. „sieci abonenckiej”, której właścicielem jest PPHU (...) sp. z o.o. Zarzut naruszenia dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. należało uznać jednakże za chybiony.

Przed przystąpieniem do dalszych rozważań przypomnieć należy, iż w myśl powołanego wyżej przepisu ustawy Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Ocena dowodów polega na ich zbadaniu i podjęciu decyzji, czy została wykazana prawdziwość faktów, z których strony wywodzą skutki prawne. Celem Sądu jest tu dokonanie określonych ustaleń faktycznych, pozytywnych bądź negatywnych i ostateczne ustalenie stanu faktycznego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia.

Ocena wiarygodności mocy dowodów przeprowadzonych w danej sprawie wyraża istotę sądzenia w części obejmującej ustalenie faktów, ponieważ obejmuje rozstrzygnięcie o przeciwnych twierdzeniach stron na podstawie własnego przekonania sędziego powziętego w wyniku bezpośredniego zetknięcia ze świadkami, stronami, dokumentami i innymi środkami dowodowymi. Powinna odpowiadać regułom logicznego rozumowania wyrażającym formalne schematy powiązań między podstawami wnioskowania i wnioskami oraz uwzględniać zasady doświadczenia życiowego wyznaczające granice dopuszczalnych wniosków i stopień prawdopodobieństwa ich występowania w danej sytuacji.

Jeżeli z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami, lub gdy wnioskowanie Sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych to przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona.

W kontekście powyższych uwag należy stwierdzić, iż wbrew twierdzeniom apelującej w rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o cały zgromadzony materiał dowodowy i nie naruszył dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. Przeprowadzona przez tenże Sąd ocena materiału dowodowego jest w całości logiczna i zgodna z zasadami doświadczenia życiowego, zaś wszelkie podniesione w tym zakresie zarzuty stanowią w istocie jedynie niczym nieuzasadnioną polemikę z prawidłowymi i nieobarczonymi jakimkolwiek błędem ustaleniami Sądu pierwszej instancji.

Sąd Rejonowy w szczególności dokonał w niniejszej sprawie w pełni trafnej oceny opinii biegłych sądowych J. B. oraz J. Z. i, konfrontując z wnioskami zawartymi w opiniach obu biegłych, a także między sobą wzajemnie treść zeznań świadków M. D. oraz K. J., słusznie stwierdził, iż zeznania te nie zasługują na wiarę w żadnej części.

Należy zauważyć, iż świadek K. J. początkowo zeznał, że granica przebiega w miejscu zacisków odłącznika na słupie nr 2, czyli na lewym słupie z odłącznikiem, zaś linia pomiędzy prawym a lewym słupem przy ul. (...) należy już do (...) S.A. Świadek ten twierdził również, iż do czasu awarii w 2008 roku sądził, iż do (...) należy tylko abonencka stacja transformatorowa, będąca przyłączem. Ostatecznie jednak świadek nie był już pewny, gdzie dokładnie przebiega rozgraniczenie własności sieci elektroenergetycznej przedsiębiorstwa energetycznego i instalacji podmiotu przyłączanego i wskazywał jedynie prawdopodobny jej przebieg. W przeciwieństwie do świadka K. J. świadek M. D. twierdził, iż własność (...) S.A. obejmuje tylko słup nr 1 po prawej stronie, co było związane z usunięciem starego słupa i wybudowaniem nowego w 1982 roku, kiedy to wybudowano nowe słupy, w tym słup po prawej stronie i zmieniono przekrój przewodów, aby je dostosować do zmiany napięcia. Wcześniej linia zasilająca tor główny biegła wzdłuż zabudowań, a jej przeniesienia poza teren zabudowań dokonano w 1982 roku i w związku z tym zmieniono prawy słup tak, by wytrzymał nową linię, która już wówczas należała do Cegielni. Według tego świadka linię abonencką stanowią przewody pomiędzy prawym a lewym słupem, biegnące nad działką powodów, a nie natomiast, jak zeznał świadek K. J., jedynie abonencka stacja transformatorowa, będąca przyłączem.

Z powyższego wyraźnie wynika, iż zeznania świadków pozostają ze sobą w ewidentnej sprzeczności, która uniemożliwia, w sytuacji gdy również pozostały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdza informacji przedstawionych przez któregokolwiek ze świadków, ocenę tych zeznań pod kątem ewentualnej wiarygodności przynajmniej jednego z nich. Podkreślenia wymaga nadto fakt, iż zeznania te pozostają w wyraźnej sprzeczności z opiniami biegłych sądowych J. B. oraz J. Z., które w przeciwieństwie do wypowiedzi świadków, zawierają jasne, spójne i zrozumiałe, a także jednoznaczne wnioski znajdujące oparcie w rzetelnie przeprowadzonej przez biegłych analizie zgromadzonego materiału dowodowego, a także stanu faktycznego sprawy w kontekście przedstawionego przez Sąd Rejonowy zagadnienia związanego z określeniem miejsca dostarczania energii elektrycznej, stanowiącego jednocześnie miejsce rozgraniczenia własność sieci elektroenergetycznej przedsiębiorstwa energetycznego i instalacji podmiotu przyłączanego, którym jest (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.. Podkreślenia wymaga fakt, iż obaj biegli zgodnie i konsekwentnie twierdzili, że miejscem dostarczania energii elektrycznej do firmy (...) i rozgraniczenia własności są zaciski prądowe w trzonie linii napowietrznej w miejscu posadowienia transformatora, a więc poza nieruchomością należącą do powodów, a znajdujące się na działce sąsiedniej, będącej własnością (...). Należy również zauważyć, iż biegły J. Z. w pełni ustosunkował się do sformułowanych przez pozwanego (...) S.A. zarzutów w swojej ustnej uzupełniającej opinii, w której podtrzymał swoją opinię pisemną i wyjaśnił, iż w przypadku małych odbiorców zwykle jest tak, że rozgraniczenie własności ma miejsce na zaciskach prądowych, na słupach, znajdujących się wzdłuż ulicy, jeżeli na tych słupach są zabezpieczenia główne, czyli te bezpieczniki, których odbiorca nie powinien dotykać. Zgodnie ze stanowiskiem biegłego bywają takie sytuacje, że zabezpieczenia główne znajdują się na zewnątrz budynku jeżeli doprowadzenie jest napowietrzne, lub w środku budynku na strychu. Wówczas linia w ulicy, aż do takiego zabezpieczenia stanowić będzie własność zakładu energetycznego. Odnosząc się do kwestii rozgałęzienia biegły ponownie podtrzymał stwierdzenie, iż w linii będącej przedmiotem sporu nie ma żadnego odgałęzienia aż do stacji transformatorowej, a jedynie linia ta zakręca na dwóch słupach, najpierw w lewo a potem w prawo.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż biegły w sposób całkowicie zrozumiały i wyczerpujący wyjaśnił, że sam fakt zmiany kierunku przebiegu linii energetycznej, który nie wiąże się jednak z jej odgałęzieniem i przy braku jakichkolwiek innych dokumentów wskazujących na to, iż w miejscu owych zakrętów linii energetycznej dochodzi do rozgraniczenia własności sieci elektroenergetycznej przedsiębiorstwa energetycznego i instalacji podmiotu przyłączanego (...), nie pozwala na stwierdzenie, iż już od tego miejsca rozpoczyna swój przebieg tzw. „linia abonencka”. W konsekwencji za w pełni przekonujący należy uznać wniosek zawarty w opiniach obu biegłych, iż miejscem dostarczania energii elektrycznej do firmy (...) i rozgraniczenia własności są zaciski prądowe w trzonie linii napowietrznej w miejscu posadowienia transformatora.

Słusznie również Sąd pierwszej instancji stwierdził, iż powyższemu ustaleniu nie przeczą dokumenty złożone przez stronę pozwaną, które zdaniem pozwanego miały świadczyć o tym, iż awaria linii elektroenergetycznej na spornym odcinku była usuwana na koszt (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł.. Z załączonej faktury VAT nie wynika bowiem, aby powyższa spółka ponosiła koszty takiej awarii.

Z tych wszystkich względów, na podstawie art. 385 k.p.c., Sąd Okręgowy oddalił apelację.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik sporu i zasądził od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w L. na rzecz E. S. i P. S. solidarnie kwotę 1.200 zł, której wysokość ustalono w oparciu o § 13 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).