Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2015r.

Sąd Okręgowy w Łodzi II Wydział Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : SSO Marek Kruszewski

Protokolant: Marta Witek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 stycznia 2015r., w Łodzi

sprawy z powództwa M. L.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

1/ zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz M. L.:

a/ 30’000,00 zł (trzydzieści tysięcy złotych) tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od 20 kwietnia 2010r. do dnia zapłaty,

b/ 2’820,00 zł (dwa tysiące osiemset dwadzieścia złotych) z ustawowymi odsetkami od 20 kwietnia 2010r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów opieki za okres do sierpnia 2009r. włącznie,

c/ 2’033,00 zł (dwa tysiące trzydzieści trzy złote) z ustawowymi odsetkami od 20 kwietnia 2010r., tytułem zwrotu kosztów opieki za okres od września 2009r.,

d/ 2’194,73 zł (dwa tysiące sto dziewięćdziesiąt cztery złote siedemdziesiąt trzy grosze) tytułem zwrotu kosztów leczenia i rehabilitacji, z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 1’806,00 zł (jeden tysiąc osiemset sześć złotych) od 20 kwietnia 2010r.

- od kwoty 388,73 zł (trzysta osiemdziesiąt osiem złotych siedemdziesiąt trzy grosze) od 20 kwietnia 2012r. do dnia zapłaty.

e/ 500,00 zł (pięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2/ oddala powództwo w pozostałej części;

3/ nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi, tytułem nieopłaconych kosztów sądowych:

a/ od M. L. z zasądzonego na jej rzecz roszczenia kwotę 3’165,10 zł (trzy tysiące sto sześćdziesiąt pięć złotych dziesięć groszy),

b/ od (...) S.A. w W. kwotę 3’165,09 zł (trzy tysiące sto sześćdziesiąt pięć złotych dziewięć groszy).

II C 116/12

UZASADNIENIE

25 stycznia 2012r. M. L. wniosła pozew, w którym domagała się zasądzenia od (...) S.A. w W. na swoją rzecz:

1/ 50’000,00 zł z ustawowymi odsetkami od 20 kwietnia 2010r. do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia,

2/ 2’820,00 zł z ustawowymi odsetkami od 20 kwietnia 2010r. do dnia zapłaty, tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby w zakresie opieki osób trzecich, za okres od 1 czerwca 2009r. do 31 sierpnia 2009r.,

3/ 22’400,00 zł z ustawowymi odsetkami od 20 kwietnia 2010r. do dnia zapłaty, tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby w zakresie opieki osób trzecich, za okres od 1 września 2009r. do 31 grudnia 2011r.,

4/ 1’064,00 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 700,00 zł od 20 kwietnia 2010r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 364,00 zł – od dnia doręczenia pozwu stronie przeciwnej do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów przejazdów,

5/ 2’317,00 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 1’806,00 zł od 20 kwietnia 2010r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 510,00 zł – od dnia doręczenia odpisu pozwu stronie przeciwnej do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztu leków i zabiegów,

6/ kosztów procesu według zestawienia, które miało zostać złożone na rozprawie.

Na rozprawie z 22 stycznia 2015r. strona powodowa wniosła o zasądzenie kosztów procesu z uwzględnieniem dwukrotnej stawki minimalnego wynagrodzenia pełnomocnika.

M. L. wywiodła swoje roszczenia z następstw wypadku komunikacyjnego z 12 maja 2009r.

Pozwany, któremu doręczono odpis pozwu 20 kwietnia 2012r. (k 187) nie uznał powództwa wnosząc o jego oddalenie i zasądzenie kosztów procesu. Na rozprawie z 9 września 2012r. strona pozwana podniosła zarzut przyczynienia powódki do powstania szkody.

Stan faktyczny:

12 maja 2009r. M. L. jechała jako pasażer samochodem swojego znajomego M. F.. Po zajęciu miejsca obok kierowcy powódka zapięła pasy bezpieczeństwa.

/ zeznania powódki – k 209-210 odwrót w zw. z k 372 /

W pewnym momencie, jadąc ulicą (...) w Ł. M. F. wykonał manewr skrętu w lewo nie ustępując pierwszeństwa przejazdu kierującemu motocyklem Y., czym doprowadził do zderzenia obu pojazdów. Za ten czyn M. F. został prawomocnie skazany wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa.

/ załączone akta III K 383/09 Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa /

W chwili obecnej, analiza oparta wyłącznie na zgromadzonych dowodach rzeczowych nie pozwala na jednoznaczną odpowiedź czy siedząca obok kierującego samochodem osobowym powódka miała zapięte pasy bezpieczeństwa w chwili zdarzenia.

/ opinia pisemna biegłego z zakresu mechaniki pojazdowej G. H.– k 412-419 /

Motocyklista uderzył w samochód z boku, z prawej strony, na wysokości przednich drzwi pasażera, co doprowadziło do ich zablokowania. M. L. została ostatecznie wyciągnięta z pojazdu przez drzwi kierowcy.

/ zeznania powódki – k 209-210 odwrót w zw. z k 372 /

Z miejsca zdarzenia powódka została przewieziona do szpitala im. J. w Ł., gdzie przebywała na oddziale chirurgii urazowo-ortopedycznej do 29.05.2009r. Początkowo poszkodowana była leczona wyciągiem bezpośrednim, a w dniu 18.05.2009r. wykonano zabieg operacyjny zespolenia uda prawego gwoździem śródszpikowym. Po opuszczeniu szpitala przebywała w domu, przez okres sześciu miesięcy nie obciążała kończyny dolnej prawej. Po zakończeniu leczenia i usunięciu materiału zespalającego powódka rehabilitowała się we własnym zakresie. Obecnie poszkodowana skarży się na bóle miednicy oraz bóle okolicy krzyżowej, ponadto występują bóle kończyny dolnej prawej w obrębie uda. Dolegliwości te nasilają się, szczególnie przy zmianach pogody oraz przy dłuższym staniu i chodzeniu po schodach.

Na skutek wypadku M. L. doznała złamania dwumiejscowego (podkrętarzowe i w 1/3 dalszej trzonu) kości udowej prawej oraz złamania obu kości łonowych bez istotnego przemieszczenia odłamów. Oba złamania zostały wygojone. Łączny, trwały uszczerbek na zdrowiu spowodowany tymi urazami wynosi 18%. Rozmiar cierpień fizycznych w przypadku powódki w początkowym okresie był stopnia znacznego, co zostało spowodowane urazem, zabiegiem operacyjnym, oraz koniecznością dosyć długiego unieruchomienia w łóżku; następnie cierpienia zmniejszały się.

Leczenie urazów ortopedycznych doznanych przez powódkę przebiegało prawidłowo i zakończyło się w listopadzie 2010 r. usunięciem materiału zespalającego z uda prawego. Powódka zmuszona była przez okres 6-ciu miesięcy od wypadku zażywać leki przeciwbólowe i leki przeciwzakrzepowe, których koszt kształtuje się w granicach 50-80 zł miesięcznie, w chwili obecnej może zachodzić konieczność okresowego zażywania tych leków w przypadku nasilenia dolegliwości bólowych. Rokowania na przyszłość odnośnie stanu zdrowia poszkodowanej są dobre, ale nie można wykluczyć okresowego występowania dolegliwości bólowych.

Powódka wymagała pomocy osób trzecich w wymiarze 4 do 6 godzin dziennie do końca lipca 2009r., 2 do 3 godzin dziennie przez kolejne trzy miesiące oraz 1 godziny dziennie przez następne trzy miesiące. Po tym okresie, zakończonym w styczniu 2010r., M. L. nie wymaga żadnej pomocy.

/ opinia pisemna biegłego ortopedy M. S. – k 248-251, zeznania biegłego M. S. – k 372 /

W wyniku wypadku z 12.05.2009r powódka doznała urazu uogólnionego z urazem głowy i tułowia oraz złamaniem prawej kości udowej. Na skutek powyższych obrażeń rozwinęły się u poszkodowanej objawy utrwalonej nerwicy pourazowej. Dolegliwości bólowe związane z urazem głowy i ogólnym potłuczeniem miały umiarkowane nasilenie i utrzymywały się przez okres około 3 miesięcy. Leczenie neurologiczne ograniczyło się do 3 wizyt w Poradni Neurologicznej, jednakże część leków ze wskazań neurologicznych przepisywał lekarz POZ. Z punktu widzenia neurologa uzasadnione były leki takie, jak Xanax, Mastodynon N, Cloranxene, Nasen, Dexak, Minesulin, PectoDrill, Doxepin, Prazol, Diclofenac, Xetanor. Z punktu widzenie neurologa powódka nie wymagała opieki osób trzecich.

/ kopie faktur – k 121, 122, 127, 130, 132, 135, 139, 140, 141, 142, 143, 146, opinia pisemna biegłego neurologa A. N. – k 245-246 /

Na skutek urazów doznanych w przedmiotowym zdarzeniu u powódki pozostały zniekształcenia powłok ciała w postaci: blizny na wardze górnej długości około 1 cm, nieznacznego skrzywienia nosa w stronę lewą z upośledzeniem drożności lewego przewodu nosowego, czterech blizn pooperacyjnych uda prawego. Łączny trwały uszczerbek na zdrowiu spowodowany tymi zniekształceniami wynosi 11%. Blizny nie powodują zaburzeń czynnościowych, stanowią defekt kosmetyczny, nie wymagają specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych poza natłuszczaniem powszechnie dostępnymi maściami. Ich usunięcie nie jest możliwe ani poprzez leczenie zachowawcze, ani na drodze leczenia operacyjnego.

Pourazowe zniekształcenie nosa i skrzywienie przegrody nosowej mogą być skorygowane operacyjnie. Taki zabieg jest refundowany przez NFZ.

U powódki zasadne było stosowanie przez trzy miesiące maści Cepan celem poprawienia wyglądu blizn, w ilości jednego opakowania miesięcznie. Koszt jednego opakowania to 19 zł.

/ kopia faktury – k 133, opinia pisemna biegłego z zakresu chirurgii plastycznej T. Z. – k 230-233, zeznania biegłego T. Z. – k 372 /

W następstwie wypadku powódka nie doznała złamania kości nosowych. W przypadku takiego złamania wystąpiłyby trudności w oddychaniu wymagające natychmiastowej interwencji. Natomiast stwierdzone u M. L. skrzywienie przegrody nosowej mogło powstać w następstwie urazu doznanego 12 maja 2009r. W takim przypadku, zaraz po wypadku powinny u poszkodowanej wystąpić kłopoty z oddychaniem, ale mogły zostać zignorowane ponieważ były to dolegliwości dużo mniejsze, niż urazy ortopedyczne. Możliwe jest także, że wygięcie przegrody występowało u powódki wcześniej jako defekt anatomiczny, natomiast w następstwie wypadku powiększyło się. Uszczerbek na zdrowiu wynikający ze skrzywienia przegrody nosa wynosi 5% i pokrywa się z przyznanym przez biegłego chirurga plastycznego. Powódka nie wymaga operacyjnej korekty przegrody nosa.

Nie ma przesłanek po temu, aby uznać, że upośledzenie słuchu powódki oraz zgłaszane przez nią subiektywne odczucia zawrotów głowy mają związek z wypadkiem z 12 maja 2009r.

/ opinia pisemna biegłej laryngolog S. K. – k 289-294, pisemna opinia uzupełniająca biegłej S. K. – k 306-307, zeznania biegłej S. K. – k 372 /

Następstwem urazów doznanych w przedmiotowym wypadku były zaburzenia miesiączkowania. Powódka nie leczyła się w związku z nimi ginekologicznie niemniej jednak, ze względu na utrzymujące się nieregularne cykle miesiączki M. L. wymaga leczenia hormonalnego. Nie ma natomiast żadnych przeciwwskazań do zajścia w ciążę; rokowania co do stanu zdrowia ginekologicznego powódki są dobre.

/ opinia biegłego ginekologa – k 270-273 /

Następstwem urazów doznanych przez powódkę było wystąpienie zespołu adaptacyjnego w obrazie depresyjno-lękowym. Schorzenie to było leczone nieprawidłowo i trwa nadal. Nieprawidłowość leczenia psychiatrycznego wynikała z tego, że M. L. nie leczyła się regularnie ograniczając się do jednorazowych wizyt w kilku gabinetach, nie stosowała się do zaleceń lekarzy, sama decydowała o odstawieniu leków. Powódka zaprzestała leczenia psychiatrycznego we wrześniu 2010r. i od tego czasu przyjmowała jedynie Xanax będący lekiem uzależniającym o działaniu doraźnym, który nie powinien być stosowany przez taki długi okres. M. L. nadal wymaga leczenia psychiatrycznego i psychoterapeutycznego. Przy prawidłowym leczeniu stan psychiczny poszkodowanej mógłby być lepszy, ale nie ma co do tego pewności ponieważ efekt leczenia jest nieprzewidywalny. Ponieważ schorzenie powódki nie ma charakteru psychotycznego, nie zachodziła taka sytuacja, że poszkodowana nie zdawała sobie sprawy z potrzeby leczenia. Powódka nie wykazuje oporów przed podjęciem leczenia psychiatrycznego, czego wyrazem są trzykrotne wizyty u różnych lekarzy. Nieregularne leczenie było więc wyrazem woli samej chorej. Rokowania co do stanu zdrowia psychicznego M. L. są niepewne.

Przeciętny, miesięczny koszt prawidłowego leczenia psychiatrycznego wynosi około 50,00 zł. Powódka nie wymagała pomocy osób trzecich ze względu na schorzenie psychiatryczne.

Cierpienia psychiczne związane z doznanymi w wypadku urazami, zabiegiem operacyjnym, unieruchomieniem, kilkumiesięcznym uzależnieniem od pomocy osób trzecich oraz wystąpieniem zaburzeń adaptacyjnych są u powódki znacznego stopnia.

/ opinia pisemna biegłej psychiatry K. W. – k 311, zeznania biegłej K. W. – k 372 /

Stawki wynagrodzenia opiekuna (...) wynosiły:

- 9,50 zł za godzinę pracy od 1 lipca 2009r. do 30 czerwca 2013r.,

- 11,00 zł za godzinę pracy od 1 lipca 2013r. do chwili obecnej.

/ informacja (...) k 397 /

M. L. korzystała z opieki osób najbliższych jeszcze w okresie pobytu w szpitalu im. J. ponieważ nie mogła samodzielne korzystać z toalety, nie była w stanie się umyć. Po zakończeniu leczenia powódka skorzystała z rehabilitacji na basenie w czerwcu 2009r. za co zapłaciła 27,00 zł, prywatnych zabiegów rehabilitacyjnych w lutym 2010r., za które zapłaciła 150,00 zł. W czerwcu 2010r. i lipcu 2010r. powódka korzystała z kolejnych serii zabiegów rehabilitacyjnych, za które zapłaciła 300,00 zł, 600,00 zł, 140,00 zł i 200,00 zł. W lipcu 2010r. M. L. korzystała z prywatnej pomocy lekarza psychiatry, za co zapłaciła 70,00 zł.

/ kopie rachunków – k 120, 124, 125, 126 zeznania powódki – k 209-210 odwrót w zw. z k 372 /

Na leki uzasadnione z punktu widzenia neurologa powódka wydatkowała do 20 kwietnia 2010r. kwotę 164,84 zł, oraz dalsze 185,89 zł po 20 kwietnia 2010r.

/ kopie faktur – k 121, 122, 127, 130, 132, 135, 139, 140, 141, 142, 143, 146, opinia pisemna biegłego neurologa A. N. – k 245-246 /

M. F. objęty był w chwili zdarzenia obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych na podstawie umowy zawartej z (...) S.A. w W..

/ niesporne /

Szkoda powódki została zgłoszona ubezpieczycielowi 19 marca 2010r. Pozwany wypłacił powódce następujące świadczenia wynikające z przedmiotowego zdarzenia:

- 45’000,00 zł tytułem zadośćuczynienia,

- 100,00 zł za zniszczone rzeczy osobiste,

- 1’680,00 zł tytułem rekompensaty kosztów opieki,

- 450,00 zł tytułem zwrotu kosztów przejazdu,

- 17,94 zł tytułem zwrotu innych wydatków.

/ załączone akta likwidacji szkody /

M. L. ma 40 lat, z zawodu jest magazynierem sprzedawcą. Obecnie powódka jest bezrobotna bez prawa do zasiłku i utrzymuje się z pomocy rodziny. W chwili wypadku powódka nie pracowała. Przed zdarzeniem z maja 2009r. powódka podjęła starania o zatrudnienie w kwiaciarni, w niepełnym wymiarze czasu pracy, jednakże ze względu na wypadek pracy tej nie podjęła. Po wypadku M. L. nie podjęła już żadnej pracy zarobkowej. 5 listopada 2009r. powódka została uznana za osobę niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym od dnia wypadku do 30 listopada 2011r. Powódka nie ma żadnego majątku.

/ kopia umowy o pracę – k 153, kopia decyzji PUP w Z. - k 155, kopia orzeczenia – k 156-157, zeznania powódki – k 372 /

Sąd nie dał wiary zeznaniom powódki w części dotyczącej okresu trwania niepełnosprawności wymagającej korzystania z kul przy chodzeniu oraz części dotyczącej okresu niebędnej pomocy osób trzecich w czynnościach dnia codziennego. Twierdzenia te stoją bowiem w sprzeczności z opinią biegłego ortopedy, który stwierdził, że okres ten trwał do stycznia 2010r, zaś w trakcie przesłuchania podtrzymał swoją opinię. Ponadto, jak wynika z rachunku przedłożonego przez powódkę (k 120), już w lutym 2010r. M. L. podjęła rehabilitację mającą na celu wzmocnienie kontuzjowanej kończyny dolnej oraz naukę prawidłowego chodu. Tego rodzaju ćwiczenia, zwłaszcza to ostatnie, miało sens tylko w przypadku, gdy poszkodowana zaprzestała korzystania z kul.

Sąd odmówił wiarygodności twierdzeniom powódki oraz złożonym fakturom za benzynę, mającym wykazać koszty przejazdów, z których korzystała M. L. w okresie leczenia i rehabilitacji. Ilość benzyny kupowanej na część tych faktur w żaden sposób nie koresponduje z ilością kilometrów, jakie powódka musiałaby pokonywać z domu w O. do lekarzy w Ł.. Niektóre z dokumentów opiewają bowiem na jednorazowy zakup paliwa w ilości od 20 do ponad 40 litrów, co wystarczyłoby na przejazd przeciętnym samochodem osobowym kilkuset kilometrów. Tak duże ilości benzyny nabywane były w stosunkowo krótkich – dwu-, trzytygodniowych odstępach czasu. Powódka nie udowodniła natomiast, aby konieczne były aż tak regularne wyjazdy spowodowane jej stanem zdrowia. Warto też zauważyć, że z wyjaśnień M. L., potwierdzonych w zeznaniach wynika, że powódka korzystała z usług rehabilitantki, która przychodziła do powódki do domu, a więc nie było potrzeby aby pacjentka gdziekolwiek dojeżdżała.

Sąd oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka M. F. biorąc pod uwagę wyjaśnienia powódki, z których wynikało, iż nie jest możliwe ustalenie aktualnego miejsca pobytu tego świadka, zaś jego poszukiwanie nadmiernie przedłużyłoby postępowanie.

Sąd oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej. Wniosek ten zmierzał do ustalenia jakie obrażenia odniosła powódka wskutek niezapięcia pasów bezpieczeństwa i opierał się na całkowicie dowolnej interpretacji opinii biegłego z zakresu mechaniki pojazdów, z której według pozwanego miała wynikać konkluzja, iż w chwili wypadku M. L. nie miała zapiętego pasa. Twierdzenie to jest całkowicie nieuprawnione, ponieważ z opinii sporządzonej przez biegłego wynika jeden tylko wniosek – materiał dowodowy (w rozumieniu dowodów rzeczowych) nie pozwolił biegłemu na udzielenie jednoznacznej odpowiedzi, czy 12 maja 2009r. powódka jadąca samochodem uczestniczącym w wypadku miała zapięte pasy. Oznacza to tylko tyle, że biegły nie był w stanie zweryfikować zeznań powódki, która twierdziła, że pasy miała zapięte. Co prawda, w części opisowej opinii biegły wskazał na pewne dowody mogące wskazywać, […] że pas bezpieczeństwa pasażerki mógł nie być zapięty w chwili przedmiotowego wypadku. […] (fragment opinii - k 414). Od takiego przypuszczenia jest jednak dosyć daleka droga do kategorycznego stwierdzenia, że pas nie był zapięty. Strona pozwana nie przedstawiła żadnego innego dowodu, z którego mogłoby wynikać coś przeciwnego, lub który chociażby poddawał w wątpliwość prawdomówność M. L.. Skoro pozwany nie udowodnił faktu niezapięcia przez poszkodowaną pasów bezpieczeństwa, to dowód zgłoszony na okoliczność następstw tego faktu był bezprzedmiotowy.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawa odpowiedzialności pozwanego wynika z art. 34 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r. poz. 392) - zakład ubezpieczeń ponosi odpowiedzialność w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem za szkodę m.in. na osobie, wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu. Zakres odpowiedzialności posiadacza mechanicznego środka komunikacji określa w tym przypadku art. 436 § 2 kc in fine w zw. z art. 415 kc, ponieważ poszkodowana była przewożona z grzeczności przez sprawcę szkody.

Przed przystąpieniem do szczegółowych rozważań, rozstrzygnięcia wymaga zgłoszony zarzut przyczynienia się poszkodowanej do powstania szkody. Zgodnie z art. 362 kc, jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

Przyczynienie jest okolicznością, którą powinien udowodnić pozwany, zgodnie z dyspozycją art. 6 kc.

Zgłaszając zarzut przyczynienia, pozwany nie dysponował żadnym dowodem wskazującym chociażby pośrednio na zaistnienie okoliczności stanowiącej o przyczynieniu powódki. Dopiero w trakcie procesu ubezpieczyciel starał się odnaleźć taki dowód tyle, że bezskutecznie. Wobec powyższego zarzut przyczynienia należało uznać za bezpodstawny.

Podstawą prawną roszczenia o zadośćuczynienie jest art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 i 2 k.c.

Zgodnie z treścią art. 444§1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Stosownie do treści art. 445§1 kc, w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Zadośćuczynienie jest formą rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej i obejmuje swym zakresem wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te które mogą powstać w przyszłości. Ma w swej istocie ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć.

Rozstrzygając o wysokości należnego zadośćuczynienia Sąd wziął pod uwagę charakter obrażeń doznanych przez powódkę, wynikający z tego rozmiar trwałego uszczerbku na zdrowiu, zakres i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych związanych z dolegliwościami bólowymi, kilkutygodniowym unieruchomieniem, koniecznością poddania się dwóm operacjom, koniecznością rehabilitacji oraz kilkumiesięcznym uzależnieniem od opieki osób trzecich. Z drugiej strony, najpoważniejsze urazy o charakterze ortopedycznym zostały wyleczone bez dalszych powikłań, zaś z opinii biegłych ortopedy i ginekologa nie wynika, aby obrażenia te miały istotny wpływ na pogorszenie sprawności, czy jakości życia poszkodowanej. Odrębną kwestią są następstwa w sferze zdrowia psychicznego wymagające nadal leczenia i psychoterapii, jednakże uwadze Sądu nie umknął fakt, że ich utrzymywanie się może wynikać po części z zaniedbań samej pokrzywdzonej, która nie podjęła systematycznego leczenia.

Na rozmiar krzywdy ma tez wpływ fakt, iż wskutek wypadku powódka na pewien czas utraciła możliwość wykonywania pracy oraz nie podjęła zatrudnienia zgodnie z zawartą umową. Mimo, iż z przedstawionego materiału dowodowego nie wynika, aby chociażby częściowa niezdolność do pracy była trwałym następstwem doznanych urazów, to nie ulega wątpliwości, że wyłączenie na kilka lat z czynnego życia zawodowego osoby mającej w chwili zdarzenia 35 lat mogło wpłynąć negatywnie na jej dalsze perspektywy życiowe. Z upływem czasu, ze względu na wiek oraz przedłużający się okres braku aktywności zawodowej, powódka staje się coraz mniej atrakcyjnym pracownikiem, co niewątpliwie rzutuje negatywnie na jej możliwości znalezienia zatrudnienia, a w dalszej kolejności – na perspektywy życiowe.

Nie ma natomiast żadnych przesłanek po temu, aby uznać, że w następstwie wypadku trwałemu zwiększeniu uległy potrzeby poszkodowanej. Wbrew twierdzeniom M. L., nie ma również dowodów na to aby skutki wypadku miały negatywny wpływ na plany życiowe powódki, zaś twierdzeniom poszkodowanej o niemożności posiadania dzieci przeczy niezakwestionowana opinia biegłego ginekologa.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia Sąd miała też na uwadze, że nie może to być świadczenie symboliczne, musi ono stanowić realną wartość rekompensującą trudne do przeliczenia szkody o charakterze niemajątkowym. Z drugiej strony, nie może być to świadczenie oderwane od realiów ekonomicznych społeczeństwa.

Biorą pod uwagę przytoczone argumenty Sąd uznał, że odpowiednim zadośćuczynieniem jest kwota 75’000,00 zł, którą należało obniżyć o 45’000,00 zł świadczenia wypłaconego dobrowolnie przez pozwanego.

Odsetki od tego świadczenia należne są zgodnie z żądaniem pozwu na podstawie art. 817 § 1 k.c. przy uwzględnieniu terminu zgłoszenia szkody pozwanemu.

Odnośnie kolejnych roszczeń nazwanych rentą skapitalizowaną na zwiększone potrzeby wynikające z konieczności opieki osób trzecich nad powódką, jest to w istocie swej odszkodowanie należne na podstawie art. 444 § 1 kc. Powódka zgłosiła w tym zakresie dwa roszczenia za różne okresy, mianowicie od wypadku do 31 sierpnia 2009r. oraz od 1 września 2009r. do 31 grudnia 2011r.

W pierwszym z nich, obejmującym 80 dni M. L. wymagała opieki w wymiarze przeciętnie 5 godzin dziennie. Przy stawce (...) wynoszącej 9,50 zł za godzinę pracy opiekuna, przyjętej w orzecznictwie sądów jako miernik wartości pracy świadczonej nieodpłatnie przez osoby najbliższe, daje to kwotę 3’800,00 zł. W kolejnym miesiącu wymagania w zakresie opieki zmalały do 3 godzin dziennie, co przez 30 dni i przy tej samej stawce wynagrodzenia opiekuna daje kwotę 883,00 zł. Sumę tych dwóch kwot należało pomniejszyć o świadczenie wypłacone przez pozwanego tzn. o 2’120,00 zł. Tym samym, odszkodowanie należne za pierwszy ze wskazanych okresów powinno wynieść 3’003,00 zł. Ponieważ jest to kwota przewyższająca zgłoszone żądanie tj. 2’820,00 zł, ponad które Sąd nie może zasądzić – art. 321 § 1 kpc, uwzględnieniu podlegała cała kwota objęta tą częścią powództwa.

Odnośnie okresu po 1 września 2009r. powódka udowodniła zwiększone potrzeby w zakresie opieki osób trzecich w znacznie mniejszym zakresie, niż wynikało to z pozwu. Opierając się na opinii biegłego ortopedy Sąd przyjął, że we wrześniu i październiku 2009r. czyli przez 61 dni zakres tej opieki wynosił przeciętnie 2 godziny dziennie, co przy stawce 9,50 zł za godzinę daje kwotę 1’159,00 zł, natomiast od listopada 2009r. do stycznia 2010r., tzn. przez 92 dni zakres niezbędnej pomocy wynosił już tylko 1 godzinę dziennie, co przy niezmienionej stawce daje kwotę 874,00 zł. Łącznie, za cały okres od 1 września 2009r. potrzeby w zakresie opieki osób trzecich uzasadniają odszkodowanie w wysokości 2’820,00 zł. W pozostałym zakresie żądanie odszkodowania podlega oddaleniu jako nieudowodnione. Wbrew twierdzeniom powódki, od lutego 2010r. powódka nie wymagała już opieki.

Odsetki od tego świadczenia należne są zgodnie z żądaniem pozwu na podstawie art. 817 § 1 k.c. przy uwzględnieniu terminu zgłoszenia szkody pozwanemu.

Żądanie odszkodowania obejmującego zwrot kosztów przejazdów oparte na art. 444 § 1 kc podlega oddaleniu jako nieudowodnione co do wysokości ponad kwotę wypłaconą z tego tytułu przez ubezpieczyciela. Z przyczyn wskazanych przy ocenie dowodów Sąd nie uwzględnił faktur za zakup paliwa jako dowodów na poniesienie wydatków wynikających z następstw wypadku. Uzupełniająco należy jedynie wskazać, że z dowodów przedstawionych przez powódkę nie wynika ani częstotliwość przejazdów, ani ich celowość w rozmiarze uzasadniającym zasądzenie tak znacznej kwoty, jaką wskazano w pozwie.

Odnośnie odszkodowania obejmującego koszty leczenia i rehabilitacji, usprawiedliwionego co do zasady na podstawie art. 444 § 1 kc, Sąd uznał za udowodnione poniesienie kosztów w łącznej wysokości 2’194,73 zł. Złożyły się na to następujące kwoty:

- 1’460,00 zł na zabiegi rehabilitacyjne oraz wizytę psychiatry wykazane rachunkami,

- 340,68 zł na leki wykazane fakturami, które zostały uznane za uzasadnione przez biegłego neurologa,

- 300,00 zł koszty leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych wskazane przez biegłego ortopedę,

- 57,00 zł na maść Cepan, której stosowanie uznał za zasadne biegły chirurg plastyczny,

- 27,00 zł za zajęcia na basenie.

Odsetki od tego świadczenia, w części obejmującej wydatki poniesione do 20 kwietnia 2010r. należne są zgodnie z żądaniem pozwu na podstawie art. 817 § 1 k.c. przy uwzględnieniu terminu zgłoszenia szkody pozwanemu, natomiast w pozostałej części od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc z zastosowaniem zasady ich stosunkowego rozdzielenia adekwatnie do wyniku procesu. Roszczenia powódki zostały uwzględnione w 53%, co uzasadniało wzajemne zniesienie kosztów zastępstwa procesowego oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki połowy uiszczonej opłaty od pozwu, która była jedynym wydatkiem poniesionym w toku procesu przez M. L.. Sąd nie uwzględnił przy tym wniosku strony powodowej o przyznanie wynagrodzenia pełnomocnika w podwójnej wysokości stawki minimalnej, mając na uwadze, że sprawa nie była szczególnie skomplikowana pod względem prawnym lub faktycznym, zaś liczne opinie biegłych nie wymagały od pełnomocnika dużego nakładu pracy.

O kosztach sądowych Sąd postanowił na podstawie art. 113 ust. 1 i 2 uksc w zw. z art. 100 kpc uwzględniając wynik procesu.