Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 18/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 kwietnia 2015 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Ewa Karp

Protokolant Karina Kostyra

po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2015 roku w Kłodzku

na rozprawie sprawy

z powództwa M. (...)

przeciwko (...) S.A. V. (...) w W.

o zapłatę 5.000,00 zł

I. oddala powództwo,

II. nie obciąża powódki kosztami zastępstwa procesowego strony pozwanej.

Sygn. akt I C 18/15

UZASADNIENIE

Powódka M. (...)wniosła o zasądzenie od strony pozwanej C. T..U. S.A. (...)w W.kwoty 5000 zł jako części kwoty w wysokości 49 635, 60 zł należnej od ubezpieczyciela, którym jest strona pozwana na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia i poniesionej szkody.

W uzasadnieniu wskazała, że dochodzi tylko 5000 zł z uwagi na okoliczność, iż nie stać powódki na poniesienie kosztów sądowych, a strona pozwana odmówiła realizacji świadczenia ubezpieczeniowego.

W dniu 24 października 2014 roku Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Kłodzku w sprawie o sygn. akt I Nc 5112/14, wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem pozwu.

Strona pozwana złożyła sprzeciw od opisanego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wniosła o oddalenie powództwa, kwestionując zasadę odpowiedzialności pozwanego, przyznała fakt przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego w sprawie szkody zgłoszonej przez powódkę i wskazała, że ochrona ubezpieczeniowa objęte są szkody powstałe na podstawie łączącej strony umowy ubezpieczenia sprzętu elektronicznego powstałe w skutek wszystkich ujętych w ogólnych warunkach ubezpieczenia ryzyk, a ryzyka te to kradzież z włamaniem i rabunek. Strona pozwana wskazała, ze zdarzenie, z którym powódka wiąże swoje roszczenie nie wypełnia znamion żadnego z ryzyk określonych w o.w.u., nie jest zatem objęte ochroną ubezpieczeniową i nie podlega ochronie ubezpieczeniowej, a co więcej warunki ubezpieczeniowe określają precyzyjnie wyłączenia odpowiedzialności i zgodnie z art. 25 pkt.3 ppkt. 1 OWU zakres udzielonej ochrony nie obejmuje zdarzeń spowodowanych lub powstałych w związku ze sprzeniewierzeniem przedmiotu ubezpieczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

W dniu 21 listopada 2012 roku (...) M. (...)w W.zawarło z C. V. (...)umowe ubezpieczenia sprzętu elektronicznego w postaci telefonów komórkowych i aparatu fotograficznego razem z osprzętem .Sprzęt ubezpieczony został opisany w załączniku do umowy, a jego wartość określona na 54 166,29 zł.

Dowód:

Polisa k- -6, załącznik K- 7

Do umowy dołączone zostały ogólne warunki ubezpieczenia C.. Na stronie 14 warunków ubezpieczenia, wskazano, ze ubezpieczeniem objęte są zdarzenia powstałe wskutek niewłaściwej obsługi ubezpieczonego sprzętu, wandalizmu, kradzieży z włamaniem lub rabunku , pożaru, wybuchu, uderzenia pioruna, zalania, burzy, wiatru, błędów projektowych , ukrytych wad i przepięcia, przeciążenia lub indukcji./ par. 24. Wyłączona została odpowiedzialność C. w przypadku zdarzeń powstałych m. in na skutek sprzeniewierzenia lub w związku z nim./ par. 25 pkt.3 ppkt. 1/

Dowód:

warunki K- 8-34

Powódka od dnia 2 października 2012 roku prowadzi działalność gospodarczą związana z produkcją filmów, nagrań video i programów telewizyjnych. Drugą dziłalnosc otworzył narzeczony powódkiG. (...).

Najem sprzętu należącego zarówno doG. (...)i M. (...)uzgodnił telefonicznie z G. (...)najemca A. J.w dniu 6 sierpnia 2013 roku.

Dowód:

- przesłuchanie powódki, akta szkody

- wpis do (...)akta szkody i wydruk oznaczony 1 K- 88

- przesłuchanie powódki K- 91

W dniu 24 października 2012 roku powódka nabyła sprzęt w postaci:

1.  Z. C. P. C..(...), Z. C. P. C..(...),

2.  obiektyw z mocowaniem E, Z. C. P. C..(...)

3.  obiektyw z mocowaniem EF, Z. C. P. C..(...)

4.  obiektyw z mocowaniem E, Z. C. P. C..(...)

5.  C. (...) S - (...), (...) with 1 handwheel, incl. scalę + focus lever, C. (...) S - (...), spręt o łącznej wartości 64.299, 84 zł . Na fakturze wskazano zapłatę przez nabywcę za opisany sprzęt kwoty 22500 zł.

Dowód: faktura z dnia 24 .10. 2012 w aktach szkody – wydruk nr 2 K- 88

W dniu 8 sierpnia 2013 roku zawarta została umowa najmu sprzętu filmowego pomiędzy powódką M. (...)prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...)a A. J..

W umowie określono czas najmu na okres od 16 sierpnia 2013 do 17 sierpnia 2013 roku o godzinie 15.

Do umowy najmu sprzętu z dnia 8 sierpnia 2013 roku dołączono załącznik protokół wydania sprzętu datowany na 15 lutego 2013 roku podpisany przez strony umowy z 6 sierpnia 2013 roku.

Powódka wynajęła A. J.4 obiektywy K. Z.a G. K.aparat fotograficzny C., a najemca sprzętu nie zwrócił w ustalonym w umowie terminie ani po wezwaniach.

Szkoda powódki wyniosła 49 635,60 zł, a w tym postępowaniu dochodzi kwoty 5 000 złotych. Sprzęt był nowy, wynajmowany na plany filmowe dopiero 2 razy.

Powódka pracuje stale na planie filmowym, a wynajem sprzętu jest jej działalnością poboczną.

Powódka nie znała najemcy, kontakt z A. J. był telefoniczny i mailowy.

Po szkodzie powódka i jej narzeczony zawiadomili inne wypożyczalnie w W. o utracie sprzętu i okazało się, ze A. J. chciał wypożyczyć sprzęt gdzie indziej, ale wydał im się podejrzany, nie orientował się jaki chce sprzet..

Dowód:

- umowa nr (...) w aktach szkody, wydruk nr 3

- załącznik nr 1 akta szkody, wydruk nr 4 – akta szkody K- 88

- przesłuchanie powódki K- 91

Powódka upoważniła do wydania sprzętu A. J. M. K..

Dowód:

- upoważnienie z 14 sierpnia 2013 –akta szkody, wydruk nr 5

Sprzęt filmowy:

1) obiektyw C. C. P. C..2 28 mm, nr seryjny (...),

2) obiektyw C. C. P. C..2 35 mm, nr seryjny (...) ,

3) obiektyw C. C. P. C..2 50 mm, nr seryjny (...) ,

4) obiektyw C. C. P. C..2 85 mm, nr seryjny (...) ,

5} walizka transportowa. C. Z.,

był sprzętem wymienionym w protokołach wydania sprzętu jako załącznik nr 1 do umowy (...)z 15.02.2013 r. zawartej przez powódkę M. C.z A. J., podpisany przez powódkę oraz do umowy zawartej w dniu 15 lutego 2013 roku przez powódkę z (...)media sp. Z o.o , podpisany przez G. K..

Dowód:

- akta szkody, wydruki 6, 7 - K-88

K. Z.28 mm C. P. C..2 nr seryjny (...)i wymienne mocowanie obiektywu PL 28 mm, wymienne mocowanie obiektywu PL 85 mm, obiektyw K. Z.85 mm nr seryjny (...) i obiektyw K. Z.35 mm (...) , rozgałęźnik do nasilania A. B., wymienne mocowanie obiektywu PL 35 mm oraz obiektyw K. Z.50 mm nr seryjny (...) i wymienne mocowanie obiektywu PL 50 m C. P. C.. (...),walizka transportowa K. Z.i (...) C. (...)oraz korbka, sprzęt o wartości łącznej 54 166,29 zł - wymienione zostały w załączniku do polisy nr (...)jako sprzęt ubezpieczony 21 listopada 2012 roku przez powódkę. Ich numery seryjne odpowiadają numerom seryjnym sprzętu zakupionego przez powódkę

Dowód:

- polisa k- 6,

- załącznik K- 7

- faktura w aktach szkody, wydruk nr 2 K- 88

Strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 49 635, 60 zł. w dniu 9 kwietnia 2014 roku. Strona pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania .

Dowód:

Akta szkody K- 88

Najemca sprzętu wzywany był do jego zwrotu pocztą elektroniczną, ale nie udzielił odpowiedzi i sprzętu nie zwrócił.

Dowód: akta szkody K- 88 ,

W sprawie przywłaszczenia sprzętu w W. prowadzone było postępowanie przeciwko podejrzanemu A. J., zawieszone z uwagi na nie ustalenie miejsca pobytu podejrzanego.

Dowód: zaświadczenie k- 36.

- akta szkody K- 88- wydruk nr 8 K-88

W tak ustalonym stanie faktycznym Sad zważył, co następuje:

Ustalony stan faktyczny pozwala na przyjęcie, ze powódka prowadząca działalność gospodarczą (...)w (...), związaną z produkcją filmów, nagrań video i programów telewizyjnych, zawarła umowę najmu sprzętu w postaci 4 obiektywów będących jej własnością, a najemca A. J.sprzętu wynajętego nie zwrócił w ustalonym w umowie terminie ani po wezwaniu droga elektroniczną.

Powódka domaga się od ubezpieczyciela strony pozwanej C. T..U. S.A. (...) w W. zapłaty kwoty 5000 zł jako odszkodowania za szkodę, którą określa na 49 635, 60 zł, stanowiąca równowartość utraconego sprzętu.

Na podstawie dołączonych do umowy ubezpieczenia sprzętu filmowego, ogólnych warunków ubezpieczenia, Sąd ustalił zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela związany z zawartą umową, będący głównym powodem nie uwzględnienia żądań powódki zgłoszonych w trakcie postępowania związanego z likwidacja szkody.

Nie jest w sprawie sporna tożsamość ubezpieczyciela ani ubezpieczającego. Sporny jest zakres ubezpieczenia wymagający ustalenia i interpretacji czynu A. J., który wyrządził szkodę w mieniu powódki.

Z ogólnych warunków ubezpieczenia, stanowiących integralną cześć umowy ubezpieczenia zawartej pomiędzy stronami, wynika, że strony przewidziały szereg przypadków wyłączenia odpowiedzialności pozwanej C..

Z warunków tych wynika, że C. odpowiada w przypadku wystąpienia zdarzeń powstałych wskutek niewłaściwej obsługi ubezpieczonego sprzętu, wandalizmu, kradzieży z włamaniem lub rabunku, pożaru, wybuchu, uderzenia pioruna, zalania, burzy, wiatru, błędów projektowych, ukrytych wad i przepięcia, przeciążenia lub indukcji. / par. 24/. Wyłączona jednakże została odpowiedzialność C. w przypadku zdarzeń powstałych m. in na skutek sprzeniewierzenia lub w związku z nim./ par. 25 pkt.3 ppkt. 1 warunków K- 15 odwrót/.

Przepis ten wskazuje, ze z ubezpieczenia wyłączone są zdarzenia spowodowane lub powstałe w związku ze sprzeniewierzeniem.

Powódka dowodzi przedstawiając zaświadczenia Policji, ze czyn podejrzanego A. J. zakwalifikowany został z art. 284 k.k.

Przepis ten przewiduje:

. § 1. Kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe,podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Kto przywłaszcza sobie powierzoną mu rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 3. W wypadku mniejszej wagi lub przywłaszczenia rzeczy znalezionej, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

§ 4. Jeżeli przywłaszczenie nastąpiło na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.

W przedmiotowej sprawie analizy wymaga zatem definicja czynu A. J..

W Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2015 r. V KK 391/14 - Przekazanie władztwa rzeczy ruchomej z zastrzeżeniem jej zwrotu jako znamię przestępstwa z art. 284 § 2 k.k., wskazano, że ;” powierzenie rzeczy ruchomej polega na przekazaniu władztwa tej rzeczy (cudzej) z zastrzeżeniem jej zwrotu, a zatem osoba, która otrzymuje taką rzecz, nie ma prawa nią rozporządzać jak swoją własnością. / LEX nr 1640277 Dz.U.1997.88.553: art. 284 § 2/.

Komentatorzy przepisów Kodeksu karnego,/ Przestępstwa przeciwko mieniu i gospodarcze System Prawa Karnego tom 9 dr hab. R. Z.2011/, dokonują rozgraniczenia czynów karalnych i wskazują, ze przywłaszczenie rzeczy wiąże się z jej uprzednim posiadaniem przez sprawcę. Sprawca przywłaszczenia nie przejawia więc żadnej aktywności przestępczej, aby wejść w posiadanie cudzej rzeczy. W przeciwieństwie bowiem do kradzieży, gdzie sprawca czynu zabiera spod władztwa osoby uprawnionej określoną rzecz, w przypadku przywłaszczenia, sprawca w chwili czynu jest już w legalnym posiadaniu określonej rzeczy, którą to następnie włącza do swojego majątku.

W praktyce najczęściej będzie tu wchodzić w rachubę uzyskanie danej rzeczy od samego jej właściciela, na podstawie określonego tytułu prawnego, ale w takim przypadku wydana rzecz staje się rzeczą powierzoną w rozumieniu art. 284 § 2 k.k. - stąd też wydaje się, że typ podstawowy tego przestępstwa dotyczy szczególnych sytuacji, gdy dana rzecz przypadkowo znalazła się w posiadaniu sprawcy (np. przez zapomnienie została ona zostawiona w mieszkaniu sprawcy czy też doręczono mu błędnie zaadresowaną przesyłkę.

W przedmiotowej sprawie powódka powierzyła swój sprzęt A. J. na podstawie zawartej 6 sierpnia 2013 roku umowy najmu, podpisanej przez strony oraz protokołu przekazania sprzętu. Nie jest to zatem przypadek przywłaszczenia / art. 284 § 1 k.k./ bowiem sprzęt nie znalazł się w sposób przypadkowy we władaniu najemcy ale został mu powierzony przez powódkę.

Okolicznością tworzącą typ kwalifikowany przywłaszczenia w postaci sprzeniewierzenia, jest powierzenie sprawcy rzeczy przez jej właściciela. Dochodzi tu więc do swoistego nadużycia zaufania, jakim obdarzył sprawcę właściciel rzeczy. Chodzi tu o wszelkie sytuacje, w których mienie zostanie powierzone i musi wystąpić wola obu stron co do przekazania mienia, gdyż jest tu wyraźnie mowa o powierzeniu cudzego mienia innej osobie, a nie o pozostawieniu tego mienia u innej osoby. Podstawą powierzenia musi być jakaś umowa cywilnoprawna, nie dochodzi tu jednak do przeniesienia prawa własności do tej rzeczy, lecz następuje uzyskanie przez sprawcę innych praw do rzeczy (np. prawo do jej używania i pobierania pożytków, czyli najem, użyczenie).

Nie ma przy tym znaczenia, czy rzecz wydaje sam właściciel, czy też inna, uprawniona lub wskazana przez niego osoba. Powierzenie to przeniesienie władztwa nad rzeczą na inną niż właściciel osobę, powiązane z ustaleniem określonego postępowania z rzeczą przez osobę ją uzyskującą i połączone z zastrzeżeniem konieczności jej zwrotu właścicielowi w przyszłości.

Sprzeniewierzenie jest kwalifikowanym typem przywłaszczenia, określonym w art. 284 § 2 k.k.. Ta właśnie postać przywłaszczenia najwcześniej wyodrębniła się z kradzieży i występuje obecnie powszechnie w ustawodawstwach, często jako podstawowa postać przywłaszczenia. Jest ona też formą, w której z reguły przestępstwo to jest popełniane (zob. I. Andrejew, L. Kubicki, J. Waszczyński (red.), System Prawa Karnego, t. IV, cz. 2, s. 412).

Mając na względzie przytoczone przepisy i definicje sad oddalił powództwo mając na względzie, ze w ogólnych warunkach ubezpieczenia umowy zawartej pomiędzy stronami wyłączono odpowiedzialność strony pozwanej za zdarzenia powstałe na skutek sprzeniewierzenia lub w związku z nim, a za takie zdarzenie należy uznać czyn A. J., który nie zwrócił sprzętu powierzonego mu przez powódkę umowa najmu z 6 sierpnia 2013 roku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. uwzględniając sytuacje finansową powódki wynikająca z utraty sprzętu o wartości prawie 50 000 zł , który został ubezpieczony u strony pozwanej w sposób uniemożliwiający dochodzenie roszczenia odszkodowawczego.