Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Nowakowska

Protokolant Alina Kędzia

po rozpoznaniu w dniu 25 marca 2015 r. w Kaliszu

odwołania M. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 14 października 2014 r. Nr (...)

w sprawie M. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.z dnia 14 października 2014 r. znak (...)w ten sposób, że przyznaje M. M.emeryturę od (...).

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14.10.2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w O. odmówił M. M. przyznania emerytury wcześniejszej z art.184 dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach, gdyż na dzień 01.01.1999r. nie udowodnił co najmniej 15 lat pracy w tych warunkach, tylko 1 rok i 6 miesięcy, skoro nie przedstawił właściwego świadectwa pracy w tych warunkach na pozostały czas.

Odwołanie od tej decyzji wniósł do Sądu M. M. domagając się przyznania wcześniejszej emerytury dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach po zaliczeniu okresu pracy:

od 1.02.1978r. do 30.06.1984r. w (...)na stanowisku przy produkcji tworzyw sztucznych, od 1.07.1984r do 31.12.1998r.w Jednostce Wojskowej w O.przez 10 lat na stanowisku instruktora jazdy na samochodach ciężarowych S.,K.i S. (1), a od wiosny 1994r. na stanowisku kierowcy samochodów asenizacyjnych.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił co następuje:

M. M.urodził się (...). Z zawodu jest ślusarzem i kierowcą. W okresie od 16.10.1972r. do 30.06.1984r. zatrudniony był w Zakładach (...)w O.(obecnie spółka akcyjna (...)), a od 01.07.1984r. jako pracownik cywilny w jednostce Wojskowej (...) w O.. W okresie od 25.04.1974r. do 02.05.1976r. odbywał zasadniczą służbę wojskową. Od 01.11.2000r. pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Przy ustalaniu prawa renty na kolejne okresy oceniano jego zdolność do pracy jako kierowcy samochodu ciężarowego.

Pierwszy z w/w zakładów pracy w świadectwie pracy z 30.06.1984r. podał, że na przestrzeni zatrudnienia od 16.10.1972r. do 30.06.1984r. M. M. pracował kolejno jako ślusarz, monter, galwanizer, a ostatnio na stanowisku tłoczarza tworzyw sztucznych.

(dowód- świadectwo K 14 akt rentowych ZUS)

Obecnie zakład wydał świadectwo pracy w szczególnych warunkach z dnia 05.06.2013r. tylko co do okresu od 2.08.1976r. do 31.01.1976r. na stanowisku oczyszczacza mechanicznego oraz od 1.12.1976r. do 31.01.1978r. na stanowisku galwanizera.

Organ rentowy w oparciu o ten dokument uwzględnił 1 rok 16 miesięcy pracy w szczególnych warunkach.

W piśmie z dnia 05.08.2014r. z (...)podano szczegółowy przebieg zatrudnienia odwołującego się. Wynika z niego, że pracował w okresie:

od 16.10.1972r. do 31.08. 1073r. jako ślusarz-hydraulik

od 01.09.1972r. do 24.04.1973r. jako monter instalacji rurociągów

po odbyciu służby wojskowej od 03.05.1976r. do 1.08.1976r. jako ślusarz-blacharz, a po w/w pracy galwanizera od 1.02.1978r. do 30.06.1984r. jako tłoczarz tworzyw sztucznych.

(dowód- pismo z 05.08.2014r. k 39 akt ZUS)

W oparciu o zeznania świadków K. K.i W. S.Sąd ustalił, że zakład (...)zajmował się produkcją aparatury przemysłowej. Produkowano na potrzeby różnych zakładów przemysłowych całe zestawy urządzeń: szafy oraz pulpity dla automatycznego sterowania produkcji. Na wydziale (...) zakładu gdzie produkowano detale do produkcji zasadniczej (tj. do późniejszego montażu urządzeń aparatury przemysłowej) mieściła się i.in piaskownia, galwanizernia, lakiernia gdzie zajmowano się wytwarzaniem detali metalowych oraz pomieszczenie gdzie produkowano tzw. wypraski, tj. części z tworzyw sztucznych. Były to np. kształty cewek, na które później nawijano druciki, były też inne detale o określonych kształtach. Do produkcji elementów z tworzyw sztucznych używane były szkodliwe związki chemiczne. Produkcja odbywała się z wykorzystaniem prasy formującej detale w wysokiej temperaturze, w związku z czym odwołujący się narażony był stale na wdychanie szkodliwych oparów substancji chemicznych uwalniających się przy obróbce cieplnej tworzywa sztucznego oraz na działanie wysokiej temperatury i na znaczny hałas maszyn. Pracownicy całego wydziału WP3 otrzymywali dodatek za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia.

(dowód- zeznania świadka W. S. nagranie z rozprawy w dniu 04.02.2015r.. od 14 do 20 minuty)

Z pisma (...) Spółka Akcyjna z dnia 17.02.2015r. wynika, że ostrożność w zakwalifikowaniu pracy odwołującego się na stanowisku tłoczarza tworzyw sztucznych do pracy w szczególnych warunkach wynika z tego, że zakład nie funkcjonuje już w poprzednich strukturach organizacyjnych i pośród obecnych pracowników nie ma osób mających wiedzę o warunkach pracy przy produkcji tzw. „wyprasek”. W przepisach branżowych zawarte jest stanowisko „ operator wtryskarek, formierek, pras, dmucharek – przy formowaniu tworzyw sztucznych” a nie wymienia się tam wprost stanowiska tłoczarza tworzyw sztucznych (dowód- pismo k 27-28).

Z dostarczonych przez odwołującego się dokumentów wynika, że w kolejnym zakładzie – Jednostce Wojskowej nr (...) w O.pracował jako pracownik cywilny od 01.07.1984r. do 06.11.1999r. po czym stosunek pracy rozwiązał się po wyczerpaniu 180 dni zasiłku chorobowego.

Wyciągi z rozkazu Jednostki Wojskowej wskazują, że został przyjęty do pracy od 01.07.1984r. na stanowisko kierowcy- instruktora sł. techn.

Z dniem 01.08.1988r. został przeniesiony ze stanowiska mechanika napraw pojazdów służb technicznych na stanowisko kierowcy-konserwatora.

Wynagrodzenie od 01.01.1989r., od 01.06.1994r. określone zostało dla niego jako kierowcy-konserwatora.

Odwołujący się dołączył też zakres obowiązków z dnia 3.09.1988r. odnoszący się do stanowiska kierowcy-konserwatora (...), z którego wynika, że obowiązki konserwatorskie dotyczyły tylko dbałości o powierzony mu pojazd i utrzymania go w wysokiej sprawności technicznej.

Karta przebiegu pracy zawodowej wskazuje, że odwołujący się pracował od 01.01.1987r. jako mechanik napraw pojazdów, od 01.09.1988r. jako kierowca (...)konserwator, od 01.01.1989r. jako kierowca samochodu dostawczego, od 01.07.1989r. ponownie kierowca-konserwator, a od 01.05.1995r. jako kierowca samochodu ciężarowego specjalistycznego.

(dowód- kserokopie dokumentów k 13-34 akt ZUS)

Jako kierowca-instruktor uczył żołnierzy jazdy na samochodach S.. Były to opancerzone wozy bojowe o ciężarze całkowitym około 10 ton. Jako kierowca-konserwator cysternami przewoził paliwo, a następnie był kierowca samochodu asenizacyjnego do wywozu szamba- samochodu S. (...), a następnie S. (...). nie wykonywał jednak pracy konserwatora, a tylko dbał o powierzony mu pojazd.

(dowód- zeznania świadków S. P., i M. Ś. z rozprawy w dniu 04.02.2015r.)

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art.184 ust.1 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2013 poz. 1440 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art.32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (01.01.1999r.) osiągnęli

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzna oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27.

Stosownie do treści ust.2 emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do OFE lub przekazania środków tam zgromadzonych za pośrednictwem ZUS na dochody skarbu państwa.

Stosownie do treści art. 32 cyt. ustawy ubezpieczeni będący pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnieni w szczególnych warunkach przez co najmniej przez 15 lat, nabywali prawo do emerytury w wieku obniżonym o 5 lat od podstawowego, o ile udowodnili łączny staż ubezpieczeniowy określony w art.27 cyt. ustawy wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Zgodnie z ust.4 tego przepisu wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługiwało prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych tj. rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zmianami).

Paragraf 2 powyższego rozporządzenia stanowi, że okresami prac uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy te stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Wobec braku stosownego dokumentu przez sądem możliwe jest wykazywanie charakteru pracy wszelkimi dowodami przewidzianymi w przepisach kodeksu postępowania cywilnego.

W rozpoznawanej sprawie M. M. udowodnił 29 lat 3 miesięcy i 25 dni okresów składkowych i nieskładkowych, a w szczególnych warunkach uznano tylko 1 rok 6 miesięcy w zakładach (...) od 02.08.1976r. do 31.01.1978r. (to jest na stanowiskach oczyszczacza mechanicznego i galwanizera).

Za pracę w szczególnych może być uznana wyłącznie praca w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów. Nie jest wystarczające samo wykonywanie zatrudnienia w narażeniu na kontakt z czynnikami niekorzystnymi dla zdrowia pracownika.

Praca jaką wykonywał M. M. w zakładach (...) w O. w okresie od 01.02.1978r. do 30.06.1984r. przy tzw. wypraskach na stanowisku tłoczarza tworzyw sztucznych jest w istocie w ocenie Sądu pracą w szczególnych warunkach o jakiej mowa w wykazie A stanowiącym załącznik do cytowanego rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego -dział IV (w chemii) poz. 17 - przetwórstw żywic i tworzyw sztucznych oraz produkcji surowców, półfabrykatów i środków pomocniczych stosowanych do ich produkcji i przetwórstwa oraz do produkcji wosków i woskoli.

W przepisach branżowych zarządzeniu Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z 30.03.1985r. (Dz.Urz. MHIPM 1-3/85) stanowisko to odpowiada wymienionemu w dziale IV poz. 17 pkt 16: „ operator wtryskarek, formierek, pras, dmucharek przy formowaniu tworzyw sztucznych”. urządzenie przy użyciu którego odwołujący się tłoczył określone detale z tworzyw sztucznych opisywane było bowiem jako prasa.

Dla zakwalifikowania pracy jako wykonywanej w szczególnych warunkach decydujące znaczenia zresztą ma charakter wykonywanej pracy, a wykazy branżowe mają charakter pomocniczy, bo służą uszczegółowieniu stanowisk.

Praca odwołującego się na tym stanowisku stale i w pełnym wymiarze czasu dotyczyła przetwórstwa tworzyw sztucznych zatem odpowiada pracy ujętej w dziale IV poz. 17 – przepisów ogólnych, cytowanego wcześniej rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r., Mimo, że zakład nie należał do branży chemicznej, to w przepisach dotyczących przemysłu maszynowego ujęto też pracę przy wytwarzaniu tworzyw sztucznych licząc się z tym, że praca tego rodzaju jest w pewnych przypadkach niezbędna do zasadniczej produkcji tej branży.

Odnośnie pracy w jednostce wojskowej uwzględnieniu podlega okres pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton to jest od 01.09.1988r. do 01.03.1999r.czyli od czasu podjęcia pracy w (...) (z pominięciem okresu od 1.01.1989r. do 30.06.1989r. kiedy to- jak wynika z karty ewidencyjnej pracownika cywilnego był kierowcą samochodu dostawczego) do końca zatrudnienia. Odwołujący się od czasu zmiany stanowiska z kierowcy- instruktora na kierowcę był kierowcą samochodów- cystern przewożącym paliwo, a następnie kierowcą samochodu asenizacyjnego. Pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na samochodzie S. (...) albo S. (...).

Wcześniejszy okres pracy w Jednostce Wojskowej w O. na stanowisku instruktora nauki jazdy na samochodach ciężarowych powyżej 3,5 nie podlega uwzględnieniu, gdyż nie można utożsamiać pracy instruktora z pracą kierowcy, jako, że są to różne rodzajowo zajęcia. Praca instruktora aczkolwiek niewątpliwie stresująca, to jednak w części polega na udzielaniu nauki poza drogami publicznymi, na placu manewrowym. Tak pracę tę ocenił m.in. Sad Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 23.10.2013r. w sprawie IIIAUa 103/13 i pogląd ten Sąd orzekający podziela.

Stanowisko kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony jaką według niepodważalnych danych z akt osobowych odwołujący się wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w okresie od 1.09.1988r. do 31.12.1988r. i od 1.07.1989r. do 1.03.1999r. ujęte jest w dziale VIII pkt. 2 wykazu A stanowiącego załącznik przytoczonego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze / Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zmianami)

W sumie odwołujący się wykazał zatem ponad 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Wiek 60 lat M. M.osiągnął w dniu (...).

Wniosek o emeryturę złożył w dniu 15.07.2014r.

W tym stanie rzeczy Sąd przyznał odwołującemu się prawo do emerytury wcześniejszej od miesiąca złożenia wniosku, co zgodne jest z treścią art.129 ust.1 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (t.j. Dz.U. z 2013r. poz. 1440 ze zm.)

Zaskarżona decyzja podlegała więc zmianie i zgodnie z art.477 ¹⁴§2 kpc orzeczono jak w wyroku.