Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Kośka

Sędziowie: SSO Sławomir Buras

SSO Teresa Strojnowska

Protokolant: st. protokolant sądowy Iwona Cierpikowska

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2015 r. w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O.

przeciwko B. M. , J. M. , B. B. , T. B. , T. P. , K. P. , E. S. , W. S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Rejonowego w Końskich

z dnia 31 października 2014 r. sygn. I C 607/12

zmienia postanowienie zawarte w punkcie VI (szóstym) zaskarżonego wyroku w całości i zasądza od Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. na rzecz B. M. i J. M. solidarnie 551,22 (pięćset pięćdziesiąt jeden 22/100) złotych, B. B. i T. B. solidarnie 551,22 (pięćset pięćdziesiąt jeden 22/100) złotych, T. P. i K. P. solidarnie (...),21 (jeden tysiąc trzysta dziewięćdziesiąt sześć 21/100) złotych, E. S. i W. S. solidarnie 612,05 (sześćset dwanaście 06/100) złotych kosztów procesu; oddala apelację w pozostałej części, zasądza na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. od B. M. i J. M. solidarnie 300 (trzysta) złotych, od B. B. i T. B. solidarnie 300 (trzysta) złotych, od T. P. i K. P. solidarnie 300 (trzysta) złotych, od E. S. i W. S. solidarnie 300 (trzysta) złotych kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 130/15

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Końskich zaskarżonym wyrokiem z dnia 31 października 2014 roku :

I.  zasądził solidarnie od pozwanych B. M. i J. M. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. kwotę 1831,98 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądził solidarnie od pozwanych B. B. i T. B. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. kwotę 1845,09 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty;

III.  zasądził solidarnie od pozwanych T. P. i K. P. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. kwotę 1820,45 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty;

IV.  zasądził solidarnie od pozwanych E. S. i W. S. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) „nasz Dom” w O. kwotę 1821,80 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty;

V.  oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

VI.  zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu;

VII.  nakazał pobrać od powódki Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Końskich kwotę 2835,20 zł tytułem części nieuiszczonych kosztów sądowych;

VIII.  nie obciążył pozwanych B. M., J. M., B. B., T. B., T. P., K. P., E. S. i W. S. nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

Sąd I instancji ustalił, iż w 2005 roku z inicjatywy mieszkańców budynku mieszkalnego, położonego w F. przy ul. (...) odbywały się spotkania mieszkańców z przedstawicielami powodowej Spółdzielni, do której zasobów budynek należał, w przedmiocie możliwości odłączenia się poszczególnych lokali od centralnego ogrzewania olejowego i urządzenia własnego, indywidualnego ogrzewania z powodu zbyt wysokich kosztów ogrzewania olejowego. Z nieformalnego stanowiska przedstawicieli Spółdzielni wynikało, że jeśli większość mieszkańców odłączy się od instalacji centralnego ogrzewania i zostaną spełnione formalne warunki związane z bezpieczeństwem i standardami ich wykonania, Spółdzielnia zezwoli na takie odłączenie, którego konsekwencją będzie zaniechanie pobierania opłat związanych z c.o.

W grudniu 2005 roku pozwani dokonali przebudowy instalacji w swoich lokalach poprzez zainstalowanie pieców węglowych, które są wykorzystywane także do podgrzewania wody.

Z uwagi na fakt, iż w 16-stu lokalach na 24 znajdujących się w budynku należącym do powodowej Spółdzielni zainstalowano własne systemy grzewcze, Rada Nadzorcza uchwałą z dnia 27 kwietnia 2006 roku nr 9/6/2006 z mocą obowiązującą od dnia 30 kwietnia 2006 roku postanowiła, iż z dniem 30 kwietnia 2006 roku nastąpi zmiana sposobu ogrzewania budynku poprzez rezygnację z ogrzewania mieszkań z kotłowni olejowej w budynku, a z dniem 1 lipca 2006 roku nastąpi zmiana dostawy ciepłej wody użytkowej do mieszkań, które nie posiadają zainstalowanych pieców węglowych poprzez rezygnację z dostawy c.o. z kotłowni olejowej. Ponadto, na mocy podjętej Uchwały, każde mieszkanie będzie ogrzewane przez oddzielne urządzenia grzewcze i na tej samej zasadzie będzie przygotowywana ciepła woda użytkowa, zaś użytkownicy lokali, którzy zdecydują się na dotychczasowy sposób ogrzewania swoich lokali, ponosić będą wszystkie koszty związane z eksploatacją kotłowni olejowej, związane z zakupem oleju opałowego, partycypowaniem w kosztach energii elektrycznej. Lokatorzy zaskarżyli powyższą uchwałę i Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim stwierdził nieważność uchwały Rady Nadzorczej Spółdzielni (...) z dnia 27 kwietnia 2006 nr 9/6/2006 uznając, że jest sprzeczna z prawem i stwarzająca warunki zagrożenia zdrowia i życia mieszkańców.

30 czerwca 2010 roku Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni podjęło uchwałę nr 14/2010, na mocy której uchylono uchwałę z dnia 27 kwietnia 2006 roku nr 9/6/2006, której nieważność została już stwierdzona przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I C 446/07. Następnie uchwałą z dnia 25 sierpnia 2010 roku Rada Nadzorcza ustaliła opłatę zaliczkową z tytułu dostawy c.o. w wysokości 4,70 zł/m ² powierzchni użytkowej dla wszystkich mieszkańców budynku należącego do powodowej Spółdzielni, należnych od dnia 1 września 2010 roku wskazując jako podstawę § 147 Statutu Spółdzielni, na wniosek Zarządu zgodnie z podjętą uchwałą nr 14/2010.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 23 listopada 2011 roku wydanym w sprawie I C 1003/10 uchylił uchwałę nr 14/2010 podjętą przez Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni (...) w O. z dnia 30 czerwca 2010 roku z uwagi na zapadłe już orzeczenie Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie I C 446/07.

Pozwani z uwagi na urządzone odrębne systemy ogrzewania sprzeciwiali się obciążeniu ich zaliczkami związanymi z kosztami c.o., nie uiszczali zaliczek z tego tytułu, także nie korzystali z ciepła z pomieszczeń wspólnych takich jak suszarnia, pralnia, w których grzejniki zostały zakręcone.

Sąd Rejonowy ustalił także, iż pozwani posiadają zaległości z tytułu niepłacenia zaliczek za centralne ogrzewanie za okres od 1 września 2010 roku do dnia 31 maja 2012 roku i wynoszą one w przypadku:

a)  T. P. z pełnymi kosztami ogrzewania (100%) 6207,41 zł, z kosztami ogrzewania w stałej wysokości (35%) 2762,32 zł oraz w ogóle bez kosztów ogrzewania 941, 87 zł;

b)  E. S. odpowiednio: 5902,74 zł, 2468,47 zł, 646,67 zł;

c)  B. M. odpowiednio: 5793,08 zł, 2363,04 zł, 531,06 zł;

d)  B. B. odpowiednio: 5729,20 zł, 2322,79 zł i 477,70 zł.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Rejonowy uznał, iż powództwo jest częściowo zasadne.

Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, iż w okresie, którego żądanie pozwu dotyczy, nie istniała podstawa prawna uprawniającą pozwanych do zwolnienia ich w całości od partycypowania w kosztach centralnego ogrzewania, bowiem uchwała z dnia 27 kwietnia 2006 roku została przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim uznana za nieważną i nie wywołała skutków prawnych.

Dalej Sąd twierdził, iż w niniejszej sprawie, zmiany w systemie ogrzewania zostały dokonane przez pozwanych w roku 2005, a więc przed zawarciem ze Spółdzielnią umów w przedmiocie ustanowienia odrębnej własności lokali, które to lokale następnie Spółdzielnia zbywała na rzecz poszczególnych pozwanych. Zatem, w chwili dokonywania zmian w instalacji c.o. właścicielem budynku była Spółdzielnia, która zbyła lokale pozwanym z przebudowaną instalacją cieplną, dlatego też Spółdzielnia nie może skutecznie podnosić zarzutów, iż pozwani bezprawnie dokonali przebudowy instalacji c.o. w mieszkaniach, które w takim stanie nabyli od Spółdzielni.

Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, iż Regulamin rozliczania kosztów gospodarki cieplnej i ustalenia opłat za centralne ogrzewanie i podgrzewanie wody dla budynków w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O. wprowadził podział całkowitych kosztów centralnego ogrzewania na koszty stałe 35 % i koszty zmienne 65 %. Zgodnie zaś z § 5 ust. 4 tego Regulaminu, użytkownicy mieszkań w budynkach wielorodzinnych, którzy posiadają indywidualne ogrzewanie (węglowe, gazowe, elektryczne i inne) uczestniczą w opłatach kosztów stałych centralnego ogrzewania (czyli w wysokości 35% całkowitych kosztów ogrzewania) jak pozostali użytkownicy ogrzewanego budynku proporcjonalnie do zajmowanej powierzchni.

Sąd Rejonowy wskazał, iż powyższe znajduje uzasadnienie w art. 4 ust. 2 i 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o spółdzielniach mieszkaniowych w brzmieniu obowiązującym w okresie objętym żądaniem pozwu, które regulują obowiązki właścicieli, będących i niebędących członkami spółdzielni, uczestnictwa w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych i mienia Spółdzielni. Powołując się na orzecznictwo i dyspozycję w/w przepisu, Sąd I instancji uznał, iż instalacja olejowa z piecem stanowi element części wspólnych nieruchomości, których kosztami w świetle art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych mogą być obciążani właściciele poszczególnych lokali, a więc twierdzenia pozwanych, iż koszty związane z ogrzewaniem olejowym nie mieszczą się w dyspozycji art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych są błędne.

Sąd Rejonowy zważył również, iż z Regulaminu Spółdzielni wynika, że koszty energii cieplnej dla celów przygotowania ciepłej wody użytkowej ustalane są osobno od kosztów centralnego ogrzewania, a więc zarzut pozwanych, że zaliczka na koszty centralnego ogrzewania obejmuje koszty ogrzania wody jest chybiony.

Sąd Rejonowy uznał również, iż obciążenie w pełnym zakresie pozwanych kosztami ogrzewania jest niezasadne, jednakże nie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego partycypowanie przez pozwanych mających indywidualne systemy grzewcze w kosztach ogrzewania części wspólnych, czy też w utrzymaniu mienia Spółdzielni.

Sąd Rejonowy nie podzielił również stanowiska pozwanych, że niewłaściwy organ Spółdzielni tj. Rada Nadzorcza bez uprzedzenia uchwałą z dnia 27 sierpnia 2010 roku ustalił wysokość zaliczek na centralne ogrzewanie, bowiem Rada Nadzorcza powódki jest uprawniona do ustalania w drodze tzw. Uchwał normatywnych zasad, które precyzują w sposób ogólny elementy istotne przy kształtowaniu stosunków pomiędzy członkami, a spółdzielnią i określanie zasad naliczania opłat eksploatacyjnych mieści się w tym zakresie.

W ocenie Sądu I instancji, doszło do naruszenia 3-miesięcznego okresu do poinformowania o zmianie wysokości opłaty zgodnie z art. 4 ust 7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, bowiem uchwała o wysokości zaliczek obowiązujących od 1 września 2010 roku została podjęta w dniu 27 sierpnia 2010 roku, jednakże uchybienie terminowi nie ma wpływu na ważność podjętej decyzji, która jest czynnością jednostronną Spółdzielni.

Sąd Rejonowy zważył także, iż chybiony okazał się zarzut pozwanych, iż uchwała nr 34/14/2010 została wydana na podstawie uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni nr (...), a jedynie „w związku” z ta uchwałą, bowiem powołanie się na uchwałę nr 14/2010 miało na celu jedynie podkreślenie, że ustalenie kosztów zaliczki związanej z kosztami ogrzewania następuje w związku z utratą mocy wiążącej uchwały zezwalającej na odłączenie się od zbiorowego olejowego ogrzewania, natomiast podstawą wydania uchwały był § 147 Statutu.

Sąd Rejonowy wskazał również, iż zgodnie z przepisami prawa i zobowiązaniami wynikającymi z norm wewnatrzspółdzielczych, pozwani są zobowiązani uiszczać opłaty za koszty ogrzewania w wysokości 35 % całkowitych kosztów ogrzewania odpowiadających kosztom stałym związanym z ogrzewaniem części wspólnych i utrzymaniem kotłowni.

W tym stanie rzeczy, Sąd stanął na stanowisku, iż zaległości związane z lokalem T. P. związane z nieuiszczonymi kosztami stałymi w wysokości 35 % pełnych kosztów ogrzewania z ustawowymi odsetkami wyniosły 1820,45 zł, z lokalem E. S. 1821,80 zł, z lokalem B. M. 1831,98 zł, z lokalem B. B. 1845,09 zł i powyższe kwoty zostały zasądzone solidarnie od pozwanych, zaś w pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone.

Jako podstawę orzeczenia Sąd Rejonowy wskazał art. 4 ust. 2, 4 i 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Na podstawie art. 100 kpc wzajemnie zniesiono koszty procesu, zaś na podstawie art. 113 ust 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd nakazał pobrać od powódki nieuiszczone koszty sądowe związane z częścią nieuiszczonych kosztów sadowych związanych z kosztami biegłego. Natomiast Sąd odstąpił od obciążania pozwanych dalszą kwotą nieuiszczonych kosztów.

Apelację od powyższego wyroku Sądu I instancji wywiedli pozwani, zaskarżając go w części, tj. w zakresie pkt I, II, III, IV, VI zarzucając:

1.  istotne uchybienia procesowe, mające wpływ na wynik sprawy, w szczególności naruszenie: art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów,

a)  art. 365 § 1 kpc poprzez pominięcie stanu wynikającego z prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Końskich z dnia 2 sierpnia 2007 r., sygn. akt I C 38/06 dotyczącego innych lokatorów bloku położonego w F. przy ul (...), z którego wynikało, iż brak podstaw faktycznych i prawnych do obciążania mieszkańców kosztami ogrzewania olejowego w sytuacji nieogrzewania części wspólnych i zainstalowania indywidualnych systemów grzewczych,

b)  art. 365 § 1 kpc poprzez pominięcie stanu wynikającego z prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim, z którego wynikało, iż uchwała Walnego Zgromadzenia nr (...) przywracająca zaliczki w kwocie po 4,70 zł za 1 m ² za centralne ogrzewanie olejowe została uchylona przez Sąd również z tego powodu, że godziła w dobre obyczaje i miała na celu pokrzywdzenie członków Spółdzielni, którzy odłączyli się od centralnego ogrzewania olejowego,

c)  art. 100 kpc poprzez jego zastosowanie w sprawie i wzajemne zniesienie kosztów procesu w sytuacji, gdy strony nie przegrały sprawy w jednakowym stopniu, gdyż pozwani p. P. wygrali sprawę w stosunku 71 %, p. M. w stosunku 69 %, p. B. w stosunku 68 %, p. S. w stosunku 69 %, czemu Sąd dał potwierdzenie nakazując pobrać od powódki koszty opinii biegłego proporcjonalnie do wygranej stosunkowej (pkt VII wyroku), jak również strony nie poniosły kosztów w jednakowej wysokości,

d)  art. 328 § 4 kpc w zw. z art. 361 kpc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sprawie i niepodanie przyczyn oddalenia żądania pozwanych zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej w każdej ze spraw wynagrodzenia pełnomocnika w postępowaniach zażaleniowych oraz wydatków pełnomocnika (opłat pocztowych, kancelaryjnych i kosztów dojazdu);

2.  naruszenie prawa materialnego:

a)  art. 5 kc poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie w sprawie na skutek przyjęcia, że działanie spółdzielni nie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego,

b)  art. 4 ust 2 i ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie w sprawie na skutek przyjęcia, że zapis § 5 ust. 4 Regulaminu rozliczania kosztów gospodarki cieplnej oraz ustalenia opłat za centralne ogrzewanie jest zgodny z art. 4 ust. 2 i ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych,

c)  art. 58 § 1 i § 2 kc poprzez ich niezastosowanie w sprawie w stosunku do § 5 ust. 4 Regulaminu rozliczania kosztów gospodarki cieplnej oraz ustalenia opłat za centralne ogrzewanie,

d)  § 147 ust. 1 pkt 17 Statutu poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie w sprawie na skutek przyjęcia, że Rada Nadzorcza Spółdzielni była uprawniona na mocy tego przepisu do podjęcia uchwały nr 34/14/2010 w przedmiocie wysokości zaliczek na centralne ogrzewanie olejowe,

e)  art. 4 ust. 8 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie w sprawie na skutek przyjęcia, że pozwani w toku niniejszego postępowania sądowego nie mogą kwestionować zmiany wysokości opłat dokonanej z naruszeniem 3- miesięcznego terminu przewidzianego przepisem art. 4 ust. 7 tej ustawy.

Wskazując na powyższe, pozwani wnosili o :

1.  przeprowadzenie na podstawie art. 381 kpc dowodu z dokumentów zawartych w aktach:

a)  Sądu Rejonowego w Końskich I C 612/12, tj. prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Końskich z dnia 20 maja 2014 roku w sprawie I C 612/12 wraz z uzasadnieniem,

b)  Sądu Rejonowego w Końskich I C 571/12, tj. wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy w Końskich w dniu 29 października 2014 roku wraz z uzasadnieniem,

c)  Sądu Rejonowego w Końskich I C 55/13, tj. wyroku Sądu Rejonowego w Końskich z dnia 29 października 2014 roku,

d)  Sądu Rejonowego w Końskich w I C 579/12, tj. wyroku Sądu Rejonowego w Końskich z dnia 28 kistopada 2014 roku,

2.  zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie punktu I poprzez oddalenie w całości powództwa przeciwko B. M. i J. M.,

3.  zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie punktu II poprzez oddalenie w całości powództwa przeciwko B. B. i T. B.,

4.  zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie punktu III poprzez oddalenie w całości powództwa przeciwko T. P. i K. P.,

5.  zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie punktu IV poprzez oddalenie w całości powództwa przeciwko E. S. i W. S.,

6.  wyeliminowanie pkt V wyroku,

7.  oznaczenie pkt VI punktem V i jego zmianę poprzez zasądzenie od powódki na rzecz pozwanych:

a)  B. M. i J. M. kwoty 2724,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

b)  B. B. i T. B. kwoty 2724,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

c)  T. P. i K. P. kwoty 3786,11 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

d)  E. S. i W. S. kwoty 2724,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

8.  oznaczenie pkt VII i pkt VIII punktami VI i VII,

9.  ewentualnie w razie oddalenia apelacji w zakresie określonym w ust. 7 o stosunkowe rozdzielenie kosztów za I instancję i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanych:

a)  B. M. i J. M. kwoty 1879,91 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

b)  B. B. i T. B. kwoty 1852,66 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

c)  T. P. i K. P. kwoty 2688,14 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

d)  E. S. i W. S. kwoty 1879,91 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

10.  zasądzenie od powódki na rzecz pozwanych kosztów postępowania za II instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych odrębnie w każdej z połączonych spraw wraz z kosztami dojazdu na rozprawę,

11.  ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Końskich do ponownego jej rozpoznania wraz z rozstrzygnięciem o kosztach instancji odwoławczej.

W odpowiedzi na apelację pozwanych, powodowa Spółdzielnia wniosła o:

a)  oddalenie apelacji pozwanych,

b)  zasądzenie kosztów postępowania w II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

c)  oddalenie wniosków dowodowych zgłoszonych przez pozwanych w apelacji,

d)  wezwanie pozwanych na podstawie art. 130 w zw. z art. 128 kpc, do uzupełnienia apelacji w terminie tygodniowym poprzez złożenie odpisów załączników dla powoda pod rygorem jej zwrócenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanych okazała się zasadna w części, w której wnoszą o zmianę pkt VI zaskarżonego wyroku i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych zwrotu kosztów procesu.

Ustalenia faktyczne Sądu I instancji nie budzą żadnych wątpliwości, stąd te ustalenia - jak i wywody prawne poczynione przez Sąd Rejonowy w Końskich w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, Sąd odwoławczy w pełni podziela i przyjmuje za podstawę własnego rozstrzygnięcia.

Przechodząc do rozważania zasadności zarzutu naruszenia art. 233 kpc wskazać należy, iż dyspozycja tego przepisu stanowi, że Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału. Swobodna ocena dowodów odnosi się do wyboru określonych środków dowodowych i do sposobu ich przeprowadzenia. Mają być one ocenione konkretnie i w związku z całym zebranym materiałem dowodowym. Jest to podstawowe zadanie Sądu orzekającego, wyrażające istotę sądzenia, a więc rozstrzygania kwestii spornych w warunkach niezawisłości, na podstawie własnego przekonania sędziego przy uwzględnieniu całokształtu zebranego materiału ( zob: orz. SN z 16 lutego 1996r., II CRN 173/95, nie publ.).

Powyższe oznacza, iż przysługujące sądowi prawo swobodnej oceny dowodów musi być tak stosowane, aby prawidłowość jego realizacji mogła być sprawdzona w toku instancji. Ale skuteczne postawienie w apelacji zarzutu naruszenia przez sąd I-ej instancji art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd ten uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu ( vide: SN w orz. z 6 listopada 1998 r., II CKN 4/98 nie publ., z 10 kwietnia 2000 r., V CKN 17/00, „Wokanda” 2000, nr 7, poz. 10, i z 5 sierpnia 1999 r., II UKN 76/99, OSNAPiUS 2000, nr 19, poz. 732 ).

Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie pozwala na stwierdzenie, iż w procesie ustalenia stanu faktycznego i rozważaniach Sądu Rejonowego, przy wydawaniu zaskarżonego wyroku, zdaniem Sądu II-ej instancji, nie doszło do przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów. Pozwani nie wykazali w apelacji naruszenia przez Sąd Rejonowy żadnego z powyższych czynników, wpływających na realizację tej zasady. Sąd Rejonowy oparł rozstrzygnięcie w sprawie na obszernym materiale dowodowym, w tym na opinii biegłego z zakresu księgowości K. O., zeznaniach pozwanych, Prezesa Zarządu powodowej Spółdzielni, treści uchwał Rady Nadzorczej, opinii kominiarskiej A. Ś., inwentaryzacji c.o. lokalu, jak również kartotek kont pozwanych, informacji o opłatach za lokale czy też umów o ustanowienie odrębnej własności lokali i przeniesienia własności lokali, zeznań świadka J. D., a zatem zarzut pozwanych dotyczący naruszenia art. 233 kpc należy uznać za chybiony. Drobne nieścisłości w dokonanej ocenie materiału dowodowego wskazane w punkcie I1-6 apelacji nie mają rozstrzygajacego znaczenia. Sąd Rejonowy w istocie nie opierał sie na opinii biegłego W. opracowanej dla potrzeb innej sprawy; zresztą kwestia prawidłowości i zgodności z normami technicznymi dokonanej przeróbki systemu grzewczego w lokalach pozwanych nie miała znaczenia, wobec ustalenia, że w takim właśnie stanie powódka zbyła lokale na rzecz pozwanych. Faktem jest, że Sąd uchylił uchwałę nr 14/2010 także z tego powodu, że godziła w dobre obyczaje i prowadziła do pokrzwdzenia członków powodowej spóldzielni, ale z drugiej strony stwierdzenie nieważności uchwały 9/6/2006 nastąpiło nie tylko z przyczyn formalnych, ale również dlatego, że prowadziła do pokrzywdzenia tych członków spóldzielni, którzy nie dokonali odłączenia od wspólnej instalacji CO. Uznanie dzisiaj, że pozwani nie są obowiązani do partycypwania w kosztach ogrzewania bloku w istocie “przywróciłoby” moc nieważnej uchwały 9/6/2006. Wreszcie kwestia, czy części wspólne bloku były faktycznie ogrzewane, czy nie jest bez znaczenia, skoro bezspornie piec olejowy pracował i ciepło było rozprowadzane, a jedynie na klatkach schodowych grzejniki były zakręcone. Pozwani z ciepła tego , tym samym, nie korzystali z własnej woli.

Nie doszło do zarzucanej obrazy przepisu art 365§1kpc, jako że przytoczone w treści apelacji sprawy toczyły się między innymi stronami, a tym samym zapadłe w nich rozstrzygnięcia mają powagę rzeczy osądzonej tylko między tymi stronami. Z tego samego względu Sąd Okręgowy nie prowadził postulowanego dowodu z treści orzeczeń zapadających w sprawach miedzy powodową spóldzielnią a jej innymi członkami, uznając go za nieprzydatny dla rozstrzygnięcia.

Niezasadny także okazał się zarzut, iż Sąd Rejonowy błędnie nie uwzględnił przy wydawaniu zaskarżonego orzeczenia art. 5 k.c. Zgodnie z tym przepisem, nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego, a takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.

W niniejszej sprawie nie można uznać, iż dochodzenie przez powódkę należności związanych z eksploatacją lokalu mieszkalnego stanowi nadużycie prawa w rozumieniu art 5 k.c., tj. że jest sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem przysługującego jej prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Niewątpliwie wszelkie rozstrzygnięcia prowadzące do redukcji bądź unicestwienia praw podmiotowych z uwagi na treści art 5 kc wymagają ostrożności i bardzo wnikliwego rozważenia wszystkich aspektów rozpoznawanego wypadku. Dlatego dla zastosowania cyt. przepisu konieczna jest ocena całokształtu szczególnych okoliczności danego wypadku w ścisłym powiązaniu nadużycia prawa z konkretnym stanem faktycznym. Zdaniem Sądu Okręgowego, nie jest sprzecznym z zasadami współżycia społecznego partycypowanie przez właścicieli lokali mających indywidualne systemy ogrzewania w kosztach ogrzewania cześci wspólnych. Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu I instancji, iż nawet jeśli by przyjąć, że Spółdzielnia naraziła pozwanych na koszty przebudowy instalacji grzewczej, to pozwani przez prawie 5 lat nie ponosili żadnych kosztów związanych z ogrzewaniem olejowym, a jedynie niższe wydatki na ogrzewanie weglowe, co zrekompensowało inwestycję w znacznej cześci.

Zdaniem Sądu Okręgowego, nie istnieją podstawy do zastosowania art. 5 k.c. i w konsekwencji oddalenia powództwa. Przede wszystkim należy zauważyć, że okoliczności mające świadczyć – zdaniem pozwanych - o braku obowiązku poniesienia dochodzonych należności, wynikają z odłączenia się od istniejącej instalacji c.o. wobec zainstalowania indywidualnych instalacji ogrzewania. Zarzut ten jest nietrafny, bowiem przytoczone okoliczności nie mogą stanowić podstawy do nieuczestniczenia przez pozwanych w kosztach ogrzewania cześci wspólnych. Należy również zaznaczyć, iż w budynku znajduje się także 8 lokali, które korzystają z ogrzewania olejowego i obciążenie ich w 100 % kosztami tej instalacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia spłecznego. Zdaniem Sądu odwoławczego, pozwani nie mogą zatem skutecznie podnosić żadnych zarzutów, których uwzględnienie mogłoby spowodować oddalenie powództwa na podstawie art. 5 k.c.

Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu I instancji dotyczące obowiązku ponoszenia przez pozwanych kosztów związanych z nieruchomością wspólną. Pogląd ten znajduje uzasadnienie w art. 4 ust. 2 i 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, które regulują obowiązki właścicieli lokali będących i niebedących członkami spółdzielni, uczestnictwa w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, nieruchomości wspólnych oraz mienia spółdzielni.

Jak słusznie zauważył Sąd Rejonowy, instalacja grzewcza jest urządzeniem nie służącym wyłącznie do ogrzewania lokali, lecz z urządzeń takich korzystają również właściciele lokali w ten sposób, że ogrzewane są przynajmniej częściowo wspólne części budynku, do których zaliczyć można nie tylko najbliższe otoczenie lokalu, klatkę schodową, ale również pomieszczenia kotłowni czy też całą instalację grzewczą olejową. Ponadto należy zaznaczyć, iż pozwani zobowiązani są do partycypowania w kosztach nie tylko związanych z ich lokalem, ale także do pokrywania kosztów eksploatacji i utrzymania nieruchomości wspólnych, mienia Spółdzielni, które przeznaczone są do wspólnego korzystania.

Stwierdzić zatem należy, iż zasadnie Sąd I instancji przyjął, iż instalacja olejowa c.o. stanowi przedmiot współwłasności, objętej dyspozycją art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i w związku z tym, właściciele lokali, którzy korzystają z indywidualnego ogrzewania są obowiązani partycypować w części kosztów związanych z kosztami utrzymania części wspólnych i mienia Spółdzielni w wysokości 35 % wszystkich kosztów ogrzewania olejowego przypadajacych proporcjonalnie na ich lokal (co wynika z §5 ust.4 obowiązującego w powodowej Spółdzielni (...)rozliczania kosztów gospodarki cieplnej oraz ustalenia opłat za centralne ogrzewanie i podgrzewanie wody zatwierdzonym uchwałą Rady Nadzorczej z(...)nr (...), którego ważność nie była w sprawie kwestionowana- zarzuty dotyczyły jedynie ważności uchwały nr (...)a więc zarzut pozwanych okazał się chybiony w tym zakresie. Przyjęcie obciążenia pozwanych na poziomie 35% przypadających na ich lokale kosztów ogrzewania jest nie tylko zgodne z §5 ust.4 cytowanego wyżej Regulaminu, ale uwzględnia w jednakowym stopniu interesy wszystkich mieszkańców bloku (także tych, którzy nie dokonali odłączenia). Jak wyjaśnił biegły ta wysokość nie jest nadmierna w porównaiu ze spotykaną w innych spółdzielniach mieszkaniowych, a ścisłe wyliczenie udziału poszczególnych lokali w ogrzewaniu części wspólnych budynku jest w istocie niemożliwe, co implikuje konieczność przyjęcia swoistego ryczałtu.

Za nietrafny uznać należy również zarzut pozwanych dotyczący błędnego przyjęcia, że Rada Nadzorcza Spółdzielni była uprawniona na mocy § 147 ust. 1 pkt 17 Statutu do podjęcia uchwały nr 34/14/2010 w przedmiocie wysokości zaliczek na centralne ogrzewanie. Słusznie wskazał Sąd I instancji, iż na podstawie § 147 ust. 1 pkt 17 Rada Nadzorcza posiada kompetencje do ustalania wysokości zaliczek centralnego ogrzewania, bowiem idąc w ślad za doktryną i orzecznictwem, Rada Nadzorcza pełni funkcje kontrolne i nadzorcze, które są co prawda zasadniczym przedmiotem działania rady, ale nie wyłącznym, bowiem organ ten ustala w drodze tzw. uchwał normatywnych zsady obowiązujące pomiędzy członkami, a spółdzielnią, w tym też ustala zasady naliczania opłat eksploatacyjnych. Nadto zarzut ten nie miał w sprawie pierwszorzędnego znaczenia. Należy bowiem zauważyć, że jakkolwiek powódka domagała sie w sprawie zasądzenia należności wyliczonej według zaliczek wynikających z uchwały nr 34/14/2010, to jednak skoro po każdym sezonie grzewczymi i dokonaniu rozliczenia poniesionych kosztów centralnego ogrzewania pozwanym zwracana była nadwyżka (co jest bezsporne), to w istocie przedmiotem żądania są nie zaliczki na koszty CO, a faktycznie poniesione przez powódkę koszty ogrzewania.

Sąd II instancji podnosi, iż chybionym był zarzut pozwanych, jakoby nie mieli oni możliwości i podstaw prawnych do zaskarżania uchwał powodowej Spółdzielni.

Otóż, przepis art. 4 ust. 8 w/w ustawy stanowi, że członkowie spółdzielni, osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, oraz właściciele niebędący członkami spółdzielni mogą kwestionować zasadność zmiany wysokości opłat bezpośrednio na drodze sądowej. W przypadku wystąpienia na drogę sądową ponoszą oni opłaty w dotychczasowej wysokości. Ciężar udowodnienia zasadności zmiany wysokości opłat spoczywa na spółdzielni.

Wobec takiej treści przepisu, Sąd Okręgowy nie ma żadnych wątpliwości, że pozwani posiadali legitymację do wystąpienia na drogę sądową, celem weryfikacji zasadności podniesienia przez Spółdzielnię zaliczek na centralne ogrzewanie. Z prawa tego jednakże nie skorzystali.

Reasumując Sąd Okręgowy podziela ustalenia i wnioski Sądu Rejonowego i przyjmuje je za własne.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy oddalił apelację pozwanych w zakresie pkt I, II, III, IV, orzekając na podstawie art. 385 kpc jak w sentencji wyroku.

Skarżący mają natomiast rację kwestionując rozstrzygnięcie Sądu I instancji o wzajemnym zniesieniu pomiędzy stronami kosztów procesu.

Sąd Okręgowy zwraca uwagę, że zgodnie z art. 100 kpc, w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Stosunkowe rozdzielenie kosztów w takim wypadku polega na rozłożeniu kosztów pomiędzy stronami, odpowiednio do wysokości, w jakiej zostały poniesione oraz stosownie do wyniku postępowania. Powszechnie przyjmuje się, że podstawę obliczeń przy podziale kosztów stanowi suma należności obu stron, ustalona na podstawie zasad wskazanych w art. 98 § 2 i 3 kpc oraz art. 99 kpc i dzielona proporcjonalnie do stosunku, w jakim strony utrzymały się ze swoimi roszczeniami lub obroną. Jeżeli natomiast poniesione przez strony koszty przewyższają obciążający je udział – zasądzeniu podlega różnica (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 31.01.1990 r., II CZ 255/90, OSP 1991, nr 11, poz. 279 ).

W przypadku częściowego uwzględnienia powództwa, sąd przy zastosowaniu art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. może dokonać stosunkowego rozliczenia kosztów lub wzajemnego ich zniesienia. Podstawy do wzajemnego zniesienia kosztów procesu zachodzą wówczas, gdy żądanie zostało uwzględnione w około połowie, przy mniej więcej równej wysokości kosztów procesu poniesionych przez każdą ze stron. Brak jest natomiast podstaw do wzajemnego zniesienia kosztów procesu w oparciu o art. 100 k.p.c. w wypadku istnienia znacznej różnicy kosztów poniesionych przez każdą ze stron oraz różnicy w kosztach, jaką powinna każda ze stron ponieść wskutek ostatecznego wyniku procesu (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 13 marca 2013 roku. I Aca 799/12, Lex nr 1293653).

W ocenie Sądu Okręgowego, rację mają skarżący, że w rozpoznawanej sprawie nie było podstaw do wzajemnego zniesienia między stronami kosztów procesu. Zasada ta ma bowiem zastosowanie tylko wtedy, gdy jednocześnie są spełnione dwie przesłanki: 1) strony w jednakowym stopniu przegrały sprawę, 2) strony poniosły koszty w tej samej lub zbliżonej wysokości. Tymczasem, w analizowanym stanie faktycznym, strony w różnym stopniu przegrały sprawę, każda z nich poniosła koszty w różnej wysokości, a więc zasada wzajemnego zniesienia kosztów w tym przypadku nie ma zastosowania. W takiej sytuacji, Sąd Rejonowy powinien rozliczyć koszty według zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu.

Wobec powyższego, dokonane na podstawie art. 100 kpc obliczenie stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu przedstawia się następująco:

Wartość przedmiotu sporu w postępowaniu przed Sądem I instancji w sprawie przeciwko pozwanym B. M. i J. M. wynosiła 5794,57 zł. Skoro w toku postępowania zasądzona wyrokiem Sądu pierwszej instancji od pozwanych kwota uległa obniżeniu do 1831,98 zł to pozwani B. M. i J. M. wygrali postępowanie przed Sądem I instancji co do kwoty 3972,77 zł, stanowiącej 68 % wartości przedmiotu sporu, a powód w 32 %.

Pozwani B. M. i J. M. ponieśli następujące koszty postępowania przed Sądem I instancji: koszty zastępstwa w postępowaniu zażaleniowym (300zł), wynagrodzenie pełnomocnika (obliczone zgodnie z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych - Dz.U. 2002, nr 163, poz. 1349 ze zm. (1.217zł), poczta (7,50 zł). Skoro pozwani wygrali w 68 % to powód winien im zwrócić kwotę 1036,66 zł .

W toku postępowania przed Sądem I instancji kosztami, jakie poniósł powód były: opłata od pozwu (250 zł), wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości określonej § 12 ust. 1 pkt 1 § 6 pkt. 4 cytowanego rozporządzenia (1.217 zł), koszty zażalenia (300 zł plus 50zł opłaty). Skoro powodowa S. wygrała w 32 % to pozwani B. M. i J. M. powinni zwrócić stronie powodowej kwotę 485,44 zł.

Zatem, po potrąceniu swoich kosztów, powodowa Spółdzielnia powinna zwrócić pozwanym B. M. i J. M. kwotę 551,22 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Wartość przedmiotu sporu w postępowaniu przed Sądem I instancji w sprawie przeciwko pozwanym E. S. i W. S. wynosiła 5947,80 zł. Skoro w toku postępowania zasądzona należność uległa obniżeniu do kwoty 1821,98 zł to pozwani E. S. i W. S. wygrali postępowanie przed Sądem I instancji co do kwoty 4126 zł, stanowiącej 70 % wartości przedmiotu sporu, a powód w 30 %.

Pozwani E. S. i W. S. ponieśli następujące koszty postępowania przed Sądem I instancji: koszty zażalenia(300zł), wynagrodzenie pełnomocnika (obliczone zgodnie z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych - Dz.U. 2002, nr 163, poz. 1349 ze zm. (1.217zł), poczta (7,50 zł). Skoro pozwani wygrali w 70 % to powód winien mu zwrócić kwotę 1067,15 zł .

W toku postępowania przed Sądem I instancji kosztami, jakie poniósł powód były: opłata od pozwu (250 zł), wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości określonej § 6 pkt. 4 cytowanego rozporządzenia (1.217 zł), opłata od zażalenia (50 zł), zastępstwo prawne w postępwoaniu zażaleniowym (300zł). Skoro powodowa Spółdzielnia wygrała w 30 % to pozwani E. S. i W. S. powinni zwrócić stronie powodowej kwotę 455,10 zł.

Zatem, po potrąceniu swoich kosztów, powodowa Spółdzielnia powinna zwrócić pozwanym E. S. i W. S. kwotę 612,05 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Wartość przedmiotu sporu w postępowaniu przed Sądem I instancji w sprawie przeciwko pozwanym T. P. i K. P. wynosiła 6269,35 zł. Skoro w toku postępowania zasądzona należność uległa obniżeniu do kwoty 1820,45 zł to pozwani T. P. i K. P. wygrali postępowanie przed Sądem I instancji co do kwoty 4448,90 zł, stanowiącej 71 % wartości przedmiotu sporu, a powód w 29 %.

Pozwani T. P. i K. P. ponieśli następujące koszty postępowania przed Sądem I instancji: zastępstwo procesowe w postępowaniu zażaleniowym (300zł), wynagrodzenie pełnomocnika (obliczone zgodnie z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych - Dz.U. 2002, nr 163, poz. 1349 ze zm. (1.217zł), koszty dojazdu pełnomocnika na rozprawę (802,37zł plus 150,44zł- spis k. 1158v), koszty korespondencji (77,30zł-spis k. 1158v) i opłaty kancelaryjne (39zł- spis k. 1158v). Skoro pozwani wygrali w 71 % to powód winien im zwrócić kwotę 1836,11 zł .

W toku postępowania przed Sądem I instancji kosztami, jakie poniósł powód były: opłata od pozwu (250 zł), wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości określonej § 6 pkt. 4 cytowanego rozporządzenia (1.217 zł), koszty zażalenia (300 zł plus opłata od zażalenia -50zł). Skoro powodowa S. wygrała w 29 % to pozwani T. P. i K. P. powinni zwrócić stronie powodowej kwotę 439,93 zł.

Zatem, po potrąceniu swoich kosztów, powodowa Spółdzielnia powinna zwrócić pozwanym T. P. i K. P. kwotę 1396,21 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Wartość przedmiotu sporu w postępowaniu przed Sądem I instancji w sprawie przeciwko pozwanym B. B. i T. B. wynosiła 5773,64 zł. Skoro w toku postępowania należność uległa obniżeniu do kwoty 1845,09 zł to pozwani B. B. i T. B. wygrali postępowanie przed Sądem I instancji co do kwoty 3928,55 zł, stanowiącej 68 % wartości przedmiotu sporu, a powód w 32 %.

Pozwani B. B. i T. B. ponieśli następujące koszty postępowania przed Sądem I instancji: koszty zastępstwa w postępowaniu zażaleniowym (300zł), wynagrodzenie pełnomocnika (obliczone zgodnie z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych - Dz.U. 2002, nr 163, poz. 1349 ze zm. (1.217zł), poczta (7,50 zł). Skoro pozwani wygrali w 68 % to powód winien mu zwrócić kwotę 1036,66 zł .

W toku postępowania przed Sądem I instancji kosztami, jakie poniósł powód były: opłata od pozwu (250 zł), wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości określonej § 6 pkt. 4 cytowanego rozporządzenia (1.217 zł), koszty zażalenia (300 zł plus 50zł opłaty). Skoro powodowa S. wygrała w 32 % to pozwani B. B. i T. B. powinni zwrócić stronie powodowej kwotę 485,44 zł.

Zatem, po potrąceniu swoich kosztów, powodowa Spółdzielnia powinna zwrócić pozwanym B. B. i T. B. kwotę 551, 22 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zwiększenia stawki wynagrodzenia pełnomocnika pozwanych. Jakkolwiek sprawa była dość skomplikowana i długotrwała, to jednak zarzuty wszystkich pozwanych były identyczne i postępowanie dowodowe dotyczyło wszystkich pozwanych w tym samym stopniu. Jednokrotna stawka wynagrodzenia uwzględnia nakład pracy pełnomocnika prowadzacego obronę pozwanych w czterech połączonych sprawach.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 386 § 1 kpc apelację pozwanych w części kwestionującej rozstrzygnięcie o kosztach procesu uwzględniono, zmieniając zaskarżone postanowienie tj. pkt VI.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 kpc. w zw. z art 13 § 2 kpc. W związku z tym, że apelacja pozwanych została oddalona w całości, pozwani są stroną przegrywającą sprawę w drugiej instancji. Powinni zatem zwrócić stronie powodowej poniesione przez nią w postępowaniu odwoławczym koszty. Koszty te obejmują wynagrodzenie pełnomocnika procesowego powoda, ustalone na podstawie § 6 pkt 3 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zmianami).

SSO T. Strojnowska M. Kośka S. Buras