Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2015 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze V Wydział Gospodarczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2015 r. w Jeleniej Górze

na rozprawie

sprawy z powództwa: Gminy B.

przeciwko: (...) S. A. w Ł.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 500,00 zł (pięćset złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 06.06.2014 r. do dnia zapłaty,

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 120,00 zł tytułem kosztów postępowania, w tym kwotę 60,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt V GC 699/14

UZASADNIENIE

Strona powodowa Gmina B. w pozwie przeciwko U. (...)ń są w Ł. wniosła o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kwoty 500 zł tytułem części kaucji gwarancyjnej (w łącznej kwocie 20.000 zł), stanowiącej zabezpieczenie zapłaty wadium przez uczestnika przetargu o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem była (...) we wsi (...)”. Nadto wnieśli o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa podała, że strona powodowa prowadziła postępowanie w przedmiocie udzielenia zamówienia publicznego, którego przedmiotem była „(...) we wsi (...)”. Uczestnik J. Ł. (1) jako zabezpieczenie wniesienia wadium przedstawił gwarancję ubezpieczeniową wystawioną przez pozwanego. Zabezpieczenie to gwarantowało zapłatę kwoty 20.000 zł tytułem wadium na wypadek odmowy zawarcia umowy przez wykonawcę. Gwarancja obowiązywała w okresie 22.04.2014- 21.05.2014 r. po przeprowadzeniu przetargu i wyłonieniu wykonawcy w osobie J. Ł. (1), odmówił on zawarcia umowy i wykonania zamówienia publicznego. Następnie pismem z dnia 15.05.2014 r. strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 20.000 zł tytułem udzielonej gwarancji. Pismo to pozwany otrzymał w dniu 21.05.2014 r. w dniu 04.07.2014 r. pozwany drogą elektroniczną odmówił wypłaty kwoty z gwarancji, wskazując, iż do wezwania nie został dołączony dokument potwierdzający umocowanie osób podpisanych pod wezwaniem. W dniu 10.07.2014 r. powód dostarczył pozwanemu dokumenty, pozwany ponownie odmówił wypłaty gwarancji, powołując się na upływ okresu jej obowiązywania.

Powód wskazał, że w jego ocenie stanowisko pozwanego jest błędne, albowiem powód wypełnił wymogi gwarancji ubezpieczeniowej, gwarancja nie uzależniała wypłaty gwarancji od dostarczenia dokumentu poświadczającego umocowanie osób, które złożyły podpisy pod wezwaniem do zapłaty, co wprost wynika z treści udzielonej gwarancji. Wezwanie do zapłaty zostało dostarczone gwarantowi bowiem w okresie jej obowiązywania wraz z oświadczeniem co do spełnienia co do spełnienia przesłanki do jej wykonania. Bezspornie zaś wezwanie do zapłaty zostało podpisane przez osoby uprawnione do reprezentacji powoda.

Z ostrożności procesowej powód wskazał, że dochodzi części roszczenia, zastrzegając możliwość rozszerzenia powództwa lub dochodzenia roszczenia uzupełniającego w odrębnym postępowaniu.

Strona pozwana w odpowiedzi na pozew (k. 30) wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu od powódki na jej rzecz według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko co do zasady strona pozwana potwierdziła okoliczności faktyczne podawane przez przeciwnika. Wskazała jednak, że jednym z warunków gwarancji było podpisanie wezwania do zapłaty, w przypadku zaistnienia warunków zapłaty, przez osoby upoważnione do reprezentowania beneficjenta i składania w jego imieniu oświadczeń woli. Zdaniem strony pozwanej nie wymaga wobec oczywistości przepisów wskazujących na konieczność udokumentowania prawa do reprezentacji przez przedłożenie odpowiednich dokumentów, iż wezwanie do zapłaty w momencie składania powinno zawierać upoważnienie osób je składających do działania w imieniu beneficjenta. Powód nie uzupełnił tychże braków gwarancji w terminie jej obowiązywania, zatem gwarancja wygasła.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Bezsporne w sprawie były wszystkie istotne okoliczności faktyczne, a to:

Strona powodowa prowadziła postępowanie w przedmiocie udzielenia zamówienia publicznego, którego przedmiotem była „(...) we wsi (...)”. Uczestnik J. Ł. (1) jako zabezpieczenie zapłaty wadium przedstawił gwarancję ubezpieczeniową wystawioną przez pozwanego. Zabezpieczenie to gwarantowało zapłatę kwoty 20.000 zł tytułem wadium na wypadek odmowy zawarcia umowy przez wykonawcę. Gwarancja obowiązywała w okresie 22.04.2014- 21.05.2014 r.

Na podstawie gwarancji ubezpieczeniowej nr (...) z dnia 16.04.2014 r. (...) S.A. w Ł. zobowiązała się nieodwołalnie i bezwarunkowo do zapłacenia kwoty nie wyższej, niż suma gwarancyjna na pierwsze pisemne wezwanie Beneficjenta, przedłożone w okresie obowiązywania gwarancji, zawierające oświadczenie, że wystąpiła jedna z następujących sytuacji: (…) w tym zobowiązany odmówił podpisania umowy na warunkach określonych w ofercie. Gwarant dokona zapłaty z tytułu niniejszej gwarancji w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania. Wezwanie to powinno być podpisane przez osoby uprawnione do reprezentowania Beneficjenta i składania w jego imieniu oświadczeń ze wskazaniem podstawy tego uprawnienia. Gwarancja niniejsza była ważna w okresie 22.04.2014 – 21.05.2014 r. i wygasała automatycznie i całkowicie, jeśli wezwanie do zapłaty wraz z oświadczeniem Beneficjenta nie zostanie dostarczone w ww. terminie.

/ gwarancja k. 18/

Po przeprowadzeniu przetargu i wyłonieniu wykonawcy w osobie J. Ł. (1), J. Ł. (1), prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą I. Usługi (...) w W. odmówił zawarcia umowy z powodem i wykonania zamówienia publicznego. W tym zakresie złożył wobec powoda oświadczenie na piśmie o rezygnacji z podpisania umowy i z wykonania zadania w dniu 14.05.2014 r.

/ por. oświadczenie J. Ł. (1) k. 17/

Pismem z dnia 15.05.2014 r. strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 20.000 zł tytułem udzielonej gwarancji. Wezwanie zostało podpisane przez F. P. (P.) i Zastępcę Wójta R. J.. Pismo to pozwany otrzymał w dniu 21.05.2014 r.

Do pisma strona powodowa nie dołączyła dokumentów pełnomocnictw dla żądnej z osób, które je podpisały.

/por. wezwanie do zapłaty z oświadczeniem J. Ł. k. 16-17 i zwrotne potwierdzenie odbioru wezwania k. 19-20 oraz powiadomienia centrali w Ł. k. 21-22/

W dniu 04.07.2014 r. pozwany drogą elektroniczną odmówił wypłaty kwoty z gwarancji, wskazując, iż do wezwania nie został dołączony dokument potwierdzający umocowanie osób podpisanych pod wezwaniem. W dniu 10.07.2014 r. powód dostarczył pozwanemu dokumenty, pozwany ponownie odmówił wypłaty gwarancji, powołując się na upływ okresu jej obowiązywania.

Por. e- mail decyzji z dnia 10.06.2014r. wraz ze skanem decyzji k. 25-26

W dacie sporządzenia, wysłania i doręczenia wezwania do zapłaty sumy z gwarancji ubezpieczeniowej uprawnionymi do reprezentowania Beneficjenta i składania w jego imieniu oświadczeń.

Por. Uchwała Rady Gminy B. z dnia 21.09.1994 r. o powołaniu F. P. na stanowisko Skarbnika Gminy k. 9, zaświadczenie o wyborze wójta z dnia 07.12.2010 r. k. 10, zakres czynności zastępcy wójta k. 11-13

Sąd zważył co następuje:

Powód wywodził swoje roszczenie z treści gwarancji zapłaty jako jej beneficjent.

Istota przedmiotowego sporu sprowadzała się do ustalenia czy obowiązkiem powoda było dołączenie do wezwania do zapłaty dokumentów, które w swej treści zawierały upoważnienie do reprezentowania i składania oświadczeń w imieniu beneficjenta gwarancji ubezpieczeniowej.

W pierwszym rzędzie wskazać należy, że wykładnia zapisów gwarancji ubezpieczeniowej nie może być oparta na wskazówkach płynących z treści art. 65 § 2 kc. Jak wynika bowiem z treści tego przepisu dotyczy on wykładni treści umów pomiędzy stronami. Tymczasem udzielona gwarancja ubezpieczeniowa jest jednostronnym oświadczeniem woli, stanowiącym realizację umowy pomiędzy gwarantem a ubezpieczonym. Stąd też najpierw należało dokonać wykładni językowej zapisu gwarancji, statuującego wymogi wezwania do wypłaty sumy gwarancyjnej, a następnie prawidłowości rozumienia tego zapisu przez beneficjenta przy zachowaniu należytej staranności.

Sporny zapis stanowi, że: „wezwanie powinno być podpisane przez osoby uprawnione do reprezentowania Beneficjenta i składania w jego imieniu oświadczeń ze wskazaniem podstawy tego uprawnienia.”

Powinność w złożeniu podpisów osób została dokonana. Jednak z treści „wskazanie podstawy uprawnienia” do reprezentowania gminy i składania oświadczeń pozwany dopatrywał się obowiązku dołączenia pełnomocnictw oraz innych (bliżej nieokreślonych) dokumentów jednocześnie z tym wezwaniem do zapłaty – wykazujących istnienie przedmiotowego uprawnienia tych osób. W ocenie sądu takie stanowisko pozwanego jako gwaranta jest zbyt daleko idące. Jak wynika z analizy językowej internetowego słownika języka polskiego ( www.pwn.pl) znaczenie wyrazu: wskazanie nie jest tożsame ze znaczeniem wyrazu „ wykazanie”. Pierwszy z nich oznacza: zalecenie lub pouczenie, pokazanie, gdzie ktoś lub coś się znajduje, zwrócenie uwagi na coś, podanie wskazówki lub poinformowanie o czymś, zaś drugi uzewnętrznienie, ujawnienie istnienia czegoś, przedstawienie czegoś w sposób przekonywujący. Określenie „wskazanie” ma mniej kategoryczny skutek niż określenie „wykazanie”. Zatem pozwany, wbrew brzmieniu zapisów gwarancji faktycznie uzależnił wypłatę sumy gwarancyjnej od ujawnienia i przedstawienia łącznie z wezwaniem do zapłaty gwarancji ubezpieczeniowej dokumentów, które potwierdzałyby istnienie uprawnień osób podpisanych pod wezwaniem w sposób formalny. Nadto w chwili otrzymania wezwania uznał te (bliżej niedookreślone w treści dokumentu gwarancji dokumenty) za konieczny warunek wypłaty. Tymczasem w gwarancji brak jest zapisów o tym jakie, choćby przykładowo, miały by być dokumenty oraz jaką powinny – wedle wymagań pozwanego – mieć one formę (kserokopia, oryginał, notarialnie poświadczona kopia). Z uwagi zatem na wielość możliwości określenia tych wymogów, które do facto nie zostały zawarte w treści gwarancji brak jest postaw do uznania, że takimi obowiązkami formalnymi przy złożeniu wezwania do zapłaty z gwarancji powód był obciążony.

Jak wyżej wskazano skoro powód nie uczestniczył w sformułowaniu treści gwarancji (uczyniły to strony umowy ubezpieczeniowej), to nie miał on podstaw do wnioskowania o kategoryczności żądania okazania w sposób formalny podstawy uprawnienia w wyrażeniu „wskazanie podstaw uprawnienia”. Zatem, powód działał zgodnie z treścią gwarancji i wskazał te podstawy (to znaczy powołał się na okoliczności, z których wynikają uprawnienia poszczególnych osób). Nie musiał ich jednak „udowadniać”. Tymi okolicznościami były: oznaczenie jednej z osób jako Skarbnika Gminy, a drugiej jako Zastępcy Wójta. Jest to w ocenie sądu wystarczające (dla wymogów gwarancji) określenie podstaw („wskazanie ich” – według nomenklatury dokumentu gwarancji) uprawnień osób, które w imieniu gminy podpisały wezwanie do zapłaty. E. , sąd stanął na stanowisku, że powód dołożył należytej staranności w wykonaniu wymogów podanych w gwarancji dla wypłaty świadczenia pieniężnego. Uprawnienia osób piastujących ww. stanowiska wynikają z ustawy o samorządzie gminnym oraz o finansach publicznych.

Jeśli pozwany po otrzymaniu wezwania do zapłaty miał jakiekolwiek wątpliwości, mógł zwrócić się do beneficjenta o dalsze dane (ale bez rygorów), bo to należy uznać za czynności własne gwaranta dla „bezpieczeństwa wypłaty gwarancji właściwemu podmiotowi” lub ustalić je samodzielnie.

Nic nie stało na przeszkodzie szczegółowemu określeniu dokumentów wykazujących istnienie uprawnień poszczególnych osób do reprezentacji beneficjenta i domaganiu się dołaczenia ich do wezwania o wykonanie gwarancji.

Mając na uwadze powyższe, sąd w całości uwzględnił powództwo. Rozstrzygnięccie w przedmiocie ustawowych odsetek zwłoki wynika z treści art. 359 kc i 481 kc.

Orzeczenie o kosztach znajduje oparcie w treści art. 98 kpc. Na koszty poniesione przez powoda złożyły się: 30 zł tytułem opłaty od pozwu, 60 zł tytułem pojedynczej stawki wynagrodzenia radcy prawnego przy wartości przedmiotu sporu do 500 zł (bez opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – zwolnienie podmiotowe).