Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 338/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 3 czerwca 2014 roku powódka D. G. wnosiła o zachowek przeciwko pozwanemu J. K. (1) .

W uzasadnieniu swojego żądania podniosła , że pozwany J. K. (1) otrzymał posiadłość zabudowaną trzema budynkami przy ulicy (...) w S., z której miał spłacić powódkę i nie uczynił tego do chwili obecnej .

( k. 2 )

Pozwany J. K. (1) reprezentowany przez pełnomocnika R. W. wnosił o oddalenie powództwa i obciążenie kosztami postępowania powódkę .

W uzasadnieniu swojego żądania pozwany podnosił , że akt notarialny na mocy którego nabył własność działki po zmarłym S. K. ( ojcu pozwanego i powódki ) nie był umową darowizny tylko umową o dział spadku na mocy której strony dokonały zniesienia współwłasności nieruchomości należącej do rodziców stron postępowania .

Z samego więc faktu , w ocenie pozwanego , że akt ten nie był żadną darowizną , rozporządzeniem testamentowym przyjąć należy , że powódce prawo do zachowku nie przysługuje .

Nadto powódka zrzekła się swojego prawa do spłaty przypadającej jej części i nie zapadły żadne inne ustalenia co do ewentualnej spłaty poza aktem notarialnym.

( k.40 )

Ostatecznie powódka poparła powództwo .

Pełnomocnik pozwanego nie uznał powództwa i wnosił o jego oddalenie.

( dowód : nagranie audio- video z dnia 15 maja 2015 roku 00:10:07-00:10:09 k.50 v.,51 )

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Postanowieniem z dnia 12 listopada 1990 roku Sądu Rejonowego w Bełchatowie wydanym w sprawie I Ns 492/90 w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku – S. i J. K. (2) – rodzice stron postępowania nabyli własność nieruchomości położonej w S. o obszarze 0,2889 ha , oznaczonej jako działka (...) .

Postanowieniem z dnia 22 kwietnia 1996 roku Sądu Rejonowego w Bełchatowie wydanym w sprawie I Ns 181/96 w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po S. K. spadek nabyli : żona J. C. w 5/20 częściach oraz dzieci : T. O. , D. G., S. R., J. K. (1) i W. K. po 3/20 części każde z nich .

/ okoliczności niesporne/

W dniu 13 grudnia 1996 roku przed notariuszem w B. W. G. : J. C., T. O., D. G., S. R., J. K. (1) i W. K. podpisali umowę o zniesieniu współwłasności nieruchomości położonej w S. o obszarze 0,2889 ha , oznaczonej jako działka (...) .

Na mocy tej umowy S. R. nabyła własność zabudowanej działki nr (...) o obszarze 0,0452 ha, J. K. (1) nabył własność zabudowanej działki nr (...) o obszarze 0,0803 ha, W. K. nabył własność zabudowanej działki nr (...) o obszarze 0,0725 ha i nie zabudowanej działki nr (...) o obszarze 0,0920 ha , a nabycie to nastąpiło bez jakichkolwiek rozliczeń finansowych , w szczególności bez spłat bądź dopłat na rzecz J. C. , T. O. i D. G. , na co wszyscy stawający wyrazili zgodę.

J. K. (1) ustanowił nieodpłatnie na rzecz J. C. dożywotnią służebność osobistą polegającą na prawie korzystania ze wszystkich budynków znajdujących się na działce nr (...) oraz prawo dożywotniego użytkowania całej działki .

( dowód : akt notarialny – umowa o zniesieniu współwłasności nieruchomości Rep. A Nr 2405/1996 k.10-12 v., )

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 991 k.c. zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni-dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach-połowa wartości tego udziału (zachowek).

Instytucja zachowku została pomyślana jako konieczność ustawowego zabezpieczenia interesów osób najbliższych spadkodawcy.

To roszczenie o zachowek opiera się na istnieniu bliskiej więzi rodzinnej pomiędzy spadkodawcą, a uprawnionym do zachowku. Jednak nie jest to roszczenie bezwzględnie przysługującego uprawnionemu. Mianowicie spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku:

-wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego,

-dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci,

-uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych (art. 1008 k.c.).

Przyczyna wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinna wynikać z treści testamentu.

O zachowku możemy mówić gdy spadkodawca pozostawił testament.

To roszczenie , które przysługuje dzieciom, małżonkowi i rodzicom spadkodawcy , którzy byliby powołani do spadku z ustawy gdyby spadkodawca nie sporządził testamentu .

Roszczenie o zachowek składa się przeciw spadkobiercom testamentowym.

Akt notarialny na mocy którego pozwany nabył własność działki po zmarłym S. K. ( ojcu pozwanego i powódki ) nie był umową darowizny tylko umową o dział spadku na mocy której strony dokonały zniesienia współwłasności nieruchomości należącej do ich rodziców .

Akt ten nie był też żadną darowizną , rozporządzeniem testamentowym i powyższe świadczy o tym , że powódce prawo do zachowku nie przysługuje .

Nadto w akcie notarialnym – umowie o zniesieniu współwłasności nieruchomości Rep. A Nr 2405/1996 sporządzonym w dniu 13 grudnia 1996 roku przed notariuszem w B. W. G. powódka zrzekła się swojego prawa do spłaty przypadającej jej części i nie zapadły żadne inne ustalenia co do ewentualnej spłaty .

Wszystkie wyżej podniesione okoliczności czynią jej roszczenie o zachowek niezasadnym i stanowią podstawę do oddalenia powództwa .

SSO Wojciech Rychliński

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować zwrot akt w kontrolce terminowości sporządzania uzasadnień;

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem przesłać pozwanej z pouczeniem o możliwości wniesienia apelacji w terminie 14 dni od daty doręczenia odpisu wyroku z uzasadnieniem;

dnia 21 maja 2015 roku

SSO Wojciech Rychliński