Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACz 132/15

POSTANOWIENIE

Dnia 12 marca 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie I Wydział Cywilny

w następującym składzie :

Przewodniczący: SSA Halina Zarzeczna (spr.)

Sędziowie : SSA Małgorzata Gawinek

SSA Edyta Buczkowska-Żuk

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2015 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

w sprawie z powództwa W. M.

przeciwko (...) Urzędowi Wojewódzkiemu w S.

o zapłatę

na skutek zażalenia powódki

na postanowienie Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 19 grudnia 2014r.

sygn. akt IC 1313/14

postanawia:

oddalić zażalenie.

Edyta Buczkowska-Żuk Halina Zarzeczna Małgorzata Gawinek

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 19 grudnia 2014r. Sąd Okręgowy w Szczecinie odrzucił pozew.

Postanowienie zapadło na podstawie następujących okoliczności i wniosków:

Powódka W. M. wniosła pozew do Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie o zasądzenie od (...) Urzędu Wojewódzkiego w S. kwoty 16.000 zł. Powódka została zobowiązana do uzupełnienia braków formalnych pozwu poprzez jednoznaczne oznaczenie strony pozwanej poprzez wskazanie czy powódka wnosi pozew przeciwko (...) Urzędowi Wojewódzkiemu jako jednostce organizacyjnej czy przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez wskazaną jednostkę organizacyjną pod rygorem przyjęcia, że powódka pozywa (...) Urząd Wojewódzki jako jednostkę organizacyjną. W odpowiedzi na to pismo powódka jedynie rozszerzyła swoje żądanie do kwoty 204.188 zł.

Postanowieniem z dnia 27 sierpnia 2014 r. Sąd Rejonowy Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie na podstawie art. 200 § 1 k.p.c. w. zw. z art. 17 § 1 pkt 4 k.p.c. stwierdził swoją niewłaściwość i sprawę przekazał do Sądu Okręgowego w Szczecinie.

Sąd Okręgowy uznał, że pozew podlega odrzuceniu na podstawie art. 199 § 1 pkt 3 k.p.c., albowiem podmiot wskazany jako strona pozwana nie ma zdolności sądowej. W myśl art. 64 § 1 i 1 1 k.p.c., każda osoba fizyczna i prawna ma zdolność występowania w procesie jako strona. Zdolność sądową mają także jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną. Wskazana przez powódkę strona pozwana nie ma zdolności sądowej. (...) Urząd Wojewódzki jest jednostką organizacyjną Skarbu Państwa i brak jest przepisów, które przyznawałaby temu podmiotowi osobowość prawną. Sąd zaznaczył, że brak zdolności sądowej nie może być uzupełniony przez wstąpienie do udziału w sprawie podmiotu posiadającego tę zdolność w miejsce podmiotu nieposiadającego zdolności sądowej. Takie działanie wykracza poza zakres uprawnień Sądu z art. 70 k.p.c. W danym przypadku brak w zakresie zdolności sądowej pozwanego ma charakter definitywny i nieusuwalny.

Powódka zaskarżyła powyższe postanowienie domagając się jego uchylenia.

W uzasadnieniu zażalenia skarżąca wskazała, że niniejszy pozew wytoczyła, ponieważ Województwo (...) jest w posiadaniu jej pieniędzy, których do tej pory nie zwróciło. Podniosła, że z ustawy wynika, iż województwo ma osobowość prawną i posiada także zdolność prawną i zdolność sądową, co oznacza, że może występować w procesach cywilnych jako strona.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie jest zasadne.

Argumenty podniesione przez powódkę nie dawały podstaw do wzruszenia zaskarżonego postanowienia. Przed odniesieniem się do nich należy podkreślić, iż powódka jako stronę pozwaną określiła „ (...) Urząd Wojewódzki w S.”. Podmiot ten konsekwentnie wskazywała jako stronę pozwaną w swoich pismach procesowych i nie zmodyfikowała jej nawet po doręczeniu jej zarządzenia wzywającego do sprecyzowania, czy wolą powódki jest pozwanie jednostki organizacyjnej, czy Skarbu Państwa. Powódka złożonego pozwu w zakresie podmiotowym w żaden sposób dotychczas nie zmieniła. Sąd I instancji nie miał zatem podstawy by sądzić, iż rzeczywistą wolą powódki jest pozwanie innego podmiotu, jak również nie był uprawniony do wyręczania powódki w określeniu strony pozwanej w sposób umożliwiający nadanie sprawie dalszego biegu. Kategorycznie stwierdzić natomiast należy, że jeśli pozew zostaje skierowany wobec podmiotu, któremu nie przysługuje zdolność sądowa, gdyż pozwanym jest jednostka organizacyjna, której przepisy prawa nie przyznają zdolności prawnej, to nieprawidłowość ta ma charakter pierwotny i nieusuwalny i zgodnie z art. 199 § 1 pkt 3 k.p.c. skutkuje odrzuceniem pozwu.

Urząd wojewódzki nie posiada osobowości prawnej. Jest to jednostka organizacyjna, przy pomocy której wojewoda wykonuje zadania z zakresu administracji rządowej (art. 13 ust. 1 w zw. z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie - Dz. U. z 2009 r. nr 31, poz. 206 ze zm.). Wojewoda jest przedstawicielem Rady Ministrów w województwie i organem rządowej administracji zespolonej w województwie (art. 3 ust. 1 w/w ustawy). Tym samym urząd wojewódzki jest jednostką organizacyjną Skarbu Państwa i jako jednostce organizacyjnej nie przysługuje mu zdolność sądowa.

Z uzasadnienia zażalenia wynika, iż intencją powódki może być pozwanie Województwa (...), jednakże powódka dotychczas nie wyartykułowała swojego stanowiska w sposób pozwalający na takie przyjęcie. Niewątpliwym jest, że nie zachodzi żadna zbieżność między urzędem wojewódzkim a danym województwem. Jak wyżej wskazano, urząd wojewódzki jest jednostką organizacyjną Skarbu Państwa w zakresie administracji rządowej, natomiast województwo jest samodzielną jednostką samorządu terytorialnego. Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. osobowość. Osobowość 1998r. nr 91, poz. 576 ze zm.) województwo ma osobowość prawną. Organami samorządu województwa są sejmik województwa i zarząd województwa (art. 15 w/w ustawy). Nawet gdyby przyjąć, iż powódka omyłkowo wskazała „urząd województwa” zamiast „zarząd województwa” to i tak temu ostatniemu podmiotowi nie przysługuje osobowość prawna, gdy jest on wyłącznie organem samorządu województwa.

W konsekwencji powyższego stwierdzić należy, że pozew skierowany przeciwko (...) Urzędowi Wojewódzkiemu w S. podlega odrzuceniu, gdyż podmiot ten nie posiada zdolności sądowej.

Zaskarżone rozstrzygnięcie pozostaje bez wpływu na możliwość zgłoszenia przez powódkę roszczenia ujętego w pozwie wobec Województwa (...), co – jak wynika z treści zażalenia – jest ostatecznie jej intencją, której jednak dotychczas w sposób dostateczny nie wyartykułowała. Niezależnie od tego, jakie dalsze środki prawne powódka wykorzysta w celu odzyskania środków pieniężnych, na jakie wskazuje w pozwie i czy wytoczy powództwo o powyższe roszczenie wobec innego podmiotu, pozew odnoszący się do (...) Urzędu Wojewódzkiego w S. bezwzględnie podlegał odrzuceniu.

Z tych przyczyn zażalenie jako niezasadne Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. oddalił.

Edyta Buczkowska-Żuk Halina Zarzeczna Małgorzata Gawinek