Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2014 r. w Giżycku na rozprawie

sprawy z powództwa U. R.

przeciwko A. R.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego A. R. na rzecz powódki U. R. kwotę 13.894,17 zł (trzynaście tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt cztery złotych 17/100) z ustawowymi odsetkami od dnia 23.10.2014 r. do dnia zapłaty;

II.  Zasądza od pozwanego A. R. na rzecz powódki U. R. kwotę 1.851,32 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

SSR Alina Kowalewska

Sygn. akt I C 979/14

UZASADNIENIE

Powódka U. R. domagała się zasądzenia od pozwanego A. R. kwoty 18.676,66zł wraz odsetkami od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu pozwu podała, że w trakcie trwania małżeństwa z pozwanym została zawarta umowa kredytu hipotecznego pomiędzy Bankiem (...) SA w W. a stronami na kwotę 50.000zł na okres 20 lat tj. do 1.09.2020r. z przeznaczeniem kredytu na budowę lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w G. przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...). Po orzeczeniu rozwodu oraz podziale majątku wspólnego powódka spłaca zaciągnięty wspólnie z pozwanym kredyt hipoteczny. Na dzień sporządzenia pozwu powódka dokonała spłaty z tytułu kredytu 37.353,32zł, a z uwagi na to, iż spłacony dług ma swoje źródło w majątku wspólnym, zdaniem powódki, pozwany powinien zwrócić jej kwotę 18,676,66zł.

Pozwany A. R. nie uznał powództwa i wnosząc o jego oddalenie podniósł, że art. 618 § 3 kpc nie pozwala na dochodzenie roszczeń z tytułu rozliczeń majątkowych pomiędzy byłymi małżonkami po zapadnięciu prawomocnego postanowienia o zniesieniu współwłasności chociażby nie były one zgłoszone w postępowaniu o zniesienie współwłasności. Utrzymywał także, że powódka w trakcie postępowania o podział majątku zobowiązała się do spłaty kredytu hipotecznego co z kolei wpłynęło na sposób rozliczenia między małżonkami z tytułu podziału majątku.

Sąd ustalił, co następuje:

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie wydanym w sprawie VI RC 568/06 z dnia 9.05.2006r. zostało rozwiązane przez rozwód małżeństwo stron. Wyrok w sprawie o rozwód uprawomocnił się z dniem 31.05.2006r. a więc z tym dniem ustała wspólność majątkowa małżeńska między stronami (dowód: odpis wyroku k. 15 akt I Ns 93/08).

W trakcie trwania małżeństwa w dniu 7.09.2000r. strony zawarły umowę kredytu hipotecznego na kwotę 50.000zł na okres 20 lat tj. do 01.09.2020r. z przeznaczeniem na sfinansowanie budowy lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w G. przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w G.. Od dnia uprawomocnienia się wyroku w sprawie o rozwód powódka ponosi ciężar spłaty kredytu hipotecznego zaciągniętego w trakcie trwania małżeństwa. Na dzień 31.08.2014r. powódka spłaciła kwotę 37.353,32zł (okoliczności niesporne między stronami).

Sąd Rejonowy w Giżycku w sprawie I Ns 93/08 dokonał podziału majątku wspólnego na zgodny wniosek stron przyjmując, iż w skład tego majątku wchodzi lokal mieszkalny położony w G. przy ul. (...) oznaczony numerem 51 wartości 230.000zł, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ul. (...) oznaczonego numerem 16 w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. wartości 230.000zł, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego – garażu położonego w G. przy ul. (...) wartości 30.000zł oraz nieruchomość o powierzchni 0,1016ha położona w R. gm. O. o wartości również 30.000zł. W wyniku podziału powódka otrzymała spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu położonego przy ulicy (...) w G. oraz nieruchomość położoną w R. zaś pozwany lokal mieszkalny przy ulicy (...) w G. i spółdzielcze własnościowe prawo do garażu przy ulicy (...) w G. ( dowód: postanowienie z dnia 7.05.2008r. w sprawie I Ns 93/08 k. 66).

Powódka w postępowaniu o podział majątku domagała się także rozliczenia nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny z tytułu spłaty kredytu hipotecznego na zakup lokalu mieszkalnego przy ul. (...) i wyraziła gotowość dalszej spłaty pozostałej części kredytu pod warunkiem spłaty na jej rzecz przez współkredytobiorcę A. R. połowy kapitału pozostałego do spłaty ( dowód: pismo U. R. k.25 akt I Ns 93/08).

Na rozprawie w dniu 7.05.2008r. powódka U. R. oświadczyła, że będzie spłacała zobowiązania w banku dotyczące kredytu hipotecznego obciążającego lokal mieszkalny przy ul. (...). Przedstawiając zgodny sposób podziału majątku wspólnego strony odstąpiły od zgłoszonych wcześniej przez powódkę wzajemnych rozliczeń z tytułu spłaty kredytu w postępowaniu o podział majątku. Zrezygnowały również z dopłat z tytułu wyrównania udziałów (dowód: protokół rozprawy k. 65 w aktach I Ns 93/08).

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powódki jest w części uzasadnione.

Zgodnie ze stanowiskiem judykatury, przy szacowaniu majątku wspólnego należy uwzględnić obciążenia zmieniające rzeczywistą wartość majątku, w tym obciążenia o charakterze prawnorzeczowym, za które ponosi odpowiedzialność właściciel nieruchomości, a w szczególności obciążenie hipoteką. Wartość tych obciążeń wpływa na wartość majątku i powinna być odliczona przy ustalaniu wysokości spłaty. W postępowaniu o podział majątku strony odstąpiły od tego rodzaju rozliczeń. Obciążenie lokalu przy ulicy (...) hipoteką nie spowodowało obniżenia wartości tego składnika majątkowego o czym świadczy wskazanie przez strony takiej samej wartości lokalu położonego przy ulicy (...), który jest bez obciążeń.. Wprawdzie powódka złożyła wniosek by przy rozliczeniu finansowym uwzględnić spłatę kredytu i ustalić warunki spłaty kredytu po podziale majątku to jednak w toku postępowania o podział majątku strony uzgodniły swoje stanowiska i ostatecznie domagały się zgodnie by do majątku wspólnego zaliczyć dwa lokale mieszkalne, działkę rekreacyjną położoną w R. gm. O. oraz garaż posiadany przez strony w ramach spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego. Strony nie żądały innych rozliczeń finansowych przyjmując wartość poszczególnych składników majątkowych w sposób zaproponowany przez A. R. a więc bez rozliczeń finansowych z tytułu obciążenia hipoteką ustanowioną dla zabezpieczenia kredytu bankowego.

Stosownie do art. 618 § 1 kpc, który znajduje również zastosowanie w sprawie o podział majątku wspólnego, w postępowaniu o zniesienie współwłasności sąd rozstrzyga także między innymi wzajemne roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. Paragraf 2 art. 618 kpc stanowi, że z chwilą wszczęcia postępowania o zniesienie współwłasności odrębne postępowanie w sprawach wymienionych w § 1 jest niedopuszczalne. Po zapadnięciu prawomocnego postanowienia o zniesieniu współwłasności uczestnik nie może dochodzić roszczeń przewidzianych w § 2 art. 618 chociażby nie były one zgłoszone w postępowaniu o zniesienie współwłasności ( § 3 art. 618). W podziale majątku każdy z małżonków może żądać zwrotu wydatków i nakładów które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Dług zaciągnięty w czasie trwania wspólności ustawowej spłacony przez jednego z małżonków w okresie pomiędzy ustaniem wspólności a podziałem majątku wspólnego przekształca się w roszczenie o zwrot nakładów na podstawie art. 45kro. Z uwagi na to, iż roszczenie o zwrot wydatków i nakładów wskutek zgodnego stanowiska stron nie było przedmiotem rozpoznania w postępowaniu o podział majątku, stosownie do art. 618 § 3 kpc żadna ze stron nie może dochodzić rozliczeń z tego tytułu po prawomocnym zakończeniu postępowania o podział majątku. W tej sytuacji roszczenia powódki w zakresie zwrotu połowy spłaconego wyłączenie przez nią w trakcie trwania małżeństwa i w okresie po ustaniu wspólności kredytu do prawomocnego podziału majątku nie mogą być uwzględnione.

Przedmiotem podziału majątku w sprawie I Ns 93/08 były aktywa małżonków. Długi, jak wyżej wskazano, nie miały wpływu na wartość majątku i rozliczenia finansowe. W tej sytuacji były małżonek, który dokonał spłaty długu po podziale majątku zachowuje roszczenie regresowe w stosunku do byłego małżonka- współdłużnika. Nie stoi temu na przeszkodzie treść art.618 § 3 kpc.

Nieuzasadnione jest stanowisko pozwanego, który twierdzi, że powódka w podziale majątku zobowiązała się do spłaty kredytu wobec czego strony dokonały zgodnych ustaleń co do podziału majątku. Jak wynika z akt sprawy I Ns 93/08 podstawą do zgodnych ustaleń co do wartości majątku i jego podziału było stanowisko pozwanego prezentowane we wniosku o podział majątku. Pierwotnie żądania pozwanej w postępowaniu działowym były dalej idące tak co do wartości majątku jak i do rozliczeń finansowych. Nie sposób więc uznać, że powódka godząc się ze stanowiskiem pozwanego co do podziału majątku miała także wolę przejęcia w całości obowiązku spłaty kredytu bez żadnych roszczeń w stosunku do drugiego kredytobiorcy. Jej oświadczenie o regulowaniu zobowiązań kredytowych dotyczyło spłaty bieżących rat.

Powódka U. R. od chwili uprawomocnienia się postanowienia w przedmiocie podziału majątku tj. od czerwca 2008r. do sierpnia 2014r. (data wskazana w pozwie) według przedstawionego planu spłaty kredytu zapłaciła łącznie 27.788,35zł (dowód: historia spłaty kredytu k. 107 – 111). W tej sytuacji roszczenie powódki o zwrot połowy uiszczonego kredytu jest uzasadnione. Zważywszy na wysokość spłaconego kredytu w okresie od podziału majątku do sierpnia 2014r. pozwany winien zwrócić powódce kwotę 13.894,17zł.

Dalej idące roszczenia powódki z uwagi na treści art. 618 § 3 kpc nie mogą być uwzględnione.

Mając powyższe na uwadze na podstawie cytowanych wyżej przepisów sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

SSR Alina Kowalewska