Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Kądziołka

Protokolant: Marta Perkowska

po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2015 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa syndyka masy upadłości Zakładu (...) spółki jawnej w upadłości likwidacyjnej w O.

przeciwko Z. U.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 118.843,19 zł (sto osiemnaście tysięcy osiemset czterdzieści trzy złote dziewiętnaście groszy) z ustawowymi odsetkami liczonymi w stosunku rocznym od kwoty 99.363,73 zł (dziewięćdziesiąt dziewięć tysięcy trzysta sześćdziesiąt trzy złote siedemdziesiąt trzy grosze) od dnia 10 stycznia 2013 roku do dnia zapłaty:

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 9.570 zł (dziewięć tysięcy pięćset siedemdziesiąt złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt VIII GC 419/14

UZASADNIENIE

Powód syndyk masy upadłości Zakładu (...) spółki jawnej w upadłości likwidacyjnej w O. wniósł o zasądzenie od pozwanego Z. U. kwoty 119.395 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 10 stycznia 2014 roku oraz kosztami procesu. Dochodzona pozwem kwota obejmuje cenę za sprzedany pozwanemu przez upadłą spółkę towar oraz skapitalizowane odsetki za opóźnienie w płatności tych należności.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że upadła spółka zawarła z pozwanym umowę ugody, w ramach której pozwany uznał należność stanowiącą przedmiot sporu i zobowiązał się do jej spłaty wraz z odsetkami w ratach. Wobec spłaty jedynie części należności objętej ugodą oraz uznania jej za niekorzystną dla masy upadłości i utrudniającą osiągnięcie celu postępowania upadłościowego – syndyk wypowiedział umowę. Z należności głównej objętej ugodą do zapłaty pozostała kwota 99.363,73 zł oraz odsetki naliczone na dzień podpisania ugody w wysokości 20.030,51 zł.

W piśmie procesowym z dnia 22 sierpnia 2014 roku, złożonym w związku z wezwaniem powoda do usunięcia braków formalnych pozwu, powód sprecyzował, że żądaniem pozwu objęta jest kwota 119.395 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 99.363,73 zł od dnia 10 stycznia 2013 roku.

Pozew wraz z pismem procesowym powoda z dnia 22 sierpnia 2014 roku został doręczony pozwanemu.

Pozwany nie złożył odpowiedzi na pozew.

Na rozprawie w dniu 27 stycznia 2015 roku pozwany wniósł o oddalenie powództwa zapewniając jednocześnie o chęci „wyprowadzenia” zaistniałej sytuacji i spłaty zadłużenia. Pozwany wskazał także, że obecnie nie prowadzi już działalności gospodarczej, a wcześniej prowadzony przez niego sklep (...) nie istnieje.

W toku procesu podjęta została próba zakończenia niniejszego sporu ugodą sądową, w ramach której dochodzona pozwem kwota zostałaby rozłożona na raty, zaproponowana przez pozwanego ugoda nie doszła jednak do skutku.

Sąd ustalił następujący tan faktyczny:

W dniu 8 stycznia 2002 roku w Krajowym Rejestrze Sądowym - Rejestrze Przedsiębiorców pod numerem KRS (...) zarejestrowana została pod firmą Zakład (...) spółka jawna z siedzibą w O.. Wspólnikami spółki zostali: I. G. oraz Z. G..

dowód: odpis z KRS - karta 6 -11

Z. U. prowadził działalność gospodarczą pod firmą Sklep (...) w M..

bezsporne

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Z. U. nabywał od Zakładu (...) spółki jawnej w O. towar w postaci wyrobów mięsnych.

W związku z zawieranymi umowami sprzedaży spółka jawna Zakład (...) wystawiła na rzecz Z. U. faktury VAT. W fakturach wskazywano rodzaj nabywanego towaru, jego ilość oraz cenę, a także terminy płatności.

dowód: faktur VAT – karta 30 -128, 154 - 249

Postanowieniem 9 sierpnia 2012 roku Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie XII Wydział Gospodarczy w sprawie XII GU 74/12 ogłosił upadłość z możliwością zawarcia układu dłużnika Zakładu (...) spółki jawnej w O., wyznaczając tymczasowego nadzorcę sądowego w osobie B. D..

dowód: odpis z KRS – karta 6 -11

postanowienie - karta 12 -13, 14 -15

W dniu 9 stycznia 2013 roku Zakład (...) spółka jawna zawarła ze Z. U. umowę ugody.

Zgodnie z § 1 umowy Z. U. jako dłużnik oświadczył, że posiada wobec wierzyciela - Zakładu (...) spółki jawnej -wymagalny dług z umowy sprzedaży potwierdzonej fakturami VAT, których zestawienie stanowi immamentną część ugody.

W § 2 strony zgodnie oświadczyły, że bieżąca kwota główna zadłużenia wynosi 109.392,79 zł oraz odsetki ustawowe, które zostały naliczone do dnia podpisania ugody. Strony nadto wspólnie ustaliły, że dalsze odsetki ustawowe nie będą naliczane.

W § 3 dłużnik zobowiązał się zapłacić na rzecz wierzyciela całość zadłużenia w miesięcznych ratach w wysokości 1.000 zł płatnych do końca każdego miesiąca.

W § 5 z kolei zapisano, że w przypadku niewywiązania się dłużnika w terminie z obowiązku zapłaty choćby jednej raty, niniejsze porozumienie jest nieważne i nie wywołuje żadnych skutków prawnych i cała należność staje się natychmiast wymagalna.

Umowa została podpisana w imieniu wierzyciela - Zakładu (...) spółki jawnej - przez wspólnika I. G..

dowód: ugoda z dnia 09.01.2013 r. – karta 18 -19, 148 -149

Postanowieniem z dnia 22 sierpnia 2013 roku Sąd Rejonowy zmienił sposób prowadzenia postępowania prowadzonego wobec dłużnika Zakładu (...) spółki jawnej z postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu na postępowanie obejmujące likwidację majątku dłużnika.

Syndykiem masy upadłości wyznaczono B. D..

Postępowanie upadłościowe prowadzane jest pod sygn. akt XII GUp 25/12.

dowód: odpis z KRS – karta 6 -11,

postanowienie - karta 16-17,150 -153

Tytułem spłaty należności wynikających z wystawionych faktur VAT Z. U. uiścił na rzecz Zakładu (...) spółki jawnej kwotę 10.029,06 zł, w tym kwotę 7.029,06 zł - która została odnotowana w księgach upadłej spółki oraz 3 razy po 1.000 zł.

bezsporne

W piśmie z dnia 2 grudnia 2013 roku - zatytułowanym "Wypowiedzenie ugody zawartej z upadłym w dniu 9 stycznia 2013 roku" - B. D. jako syndyk masy upadłości spółki jawnej Zakładu (...) powołując się na postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 22 sierpnia 2013 roku w przedmiocie zmiany sposobu prowadzenia postepowania upadłościowego poinformował Z. U., że w związku ze wskazaną zmianą syndyk stał się jedynym podmiotem uprawnionym do rozporządzaniem majątkiem dłużnika.

Syndyk wskazał także, że zawarta w dniu 9 stycznia 2013 roku ugoda obejmująca wierzytelność w kwocie 109.392,79 zł stanowi jednocześnie dokument uznania wierzytelności wobec masy upadłości. Dalej zaznaczył, że zgodnie z postanowieniami ugody Z. U. zobowiązany był do spłaty długu w miesięcznych ratach w wysokości 1000 zł, zaś termin płatności każdej z rat określony został jako ostatni dzień miesiąca. Syndyk stwierdził także, że wpłaty nie są dokonywane w sposób określony w umowie, ponieważ od dnia ogłoszenia upadłości zaksięgowano wpłatę na kwotę 3000 zł, ze wskazaniem iż wpłata dotyczy miesiąca sierpnia i września oraz października 2013 roku. Taki stan rzeczy potwierdza, że dokonywane wpłaty nie są zgodne z postanowieniami zawartymi w ugodzie. Zgodnie z § 5 ugody brak zapłaty choćby jednaj z rat sprawia, że cała wierzytelność staje się natychmiast wymagalna.

Dodatkowo syndyk wskazał, że rozłożenie zaległości na raty w wysokości 1.000 zł każda oznacza, iż pełna spłata nastąpi po ponad 8 latach. Taka ugoda w świetle przepisów ustawy prawo upadłościowe i naprawcze oceniona powinna być jako niekorzystna dla masy upadłości i jednocześnie utrudniająca osiągnięcie celu postępowania upadłościowego.

Wskazując na powyższe syndyk wezwał do zapłaty całej wierzytelności do dnia 12 grudnia 2013 roku zaznaczając, że brak zapłaty spowoduje podjęcie czynności zmierzających do wyegzekwowania należności na drodze postępowania sądowego.

dowód: pismo – wypowiedzenie ugody - karta 20 -21, 144 -145,

potwierdzenie nadania – karta 22, 146

W odpowiedzi na wezwanie do zapłaty - w piśmie z dnia 10 stycznia 2014 roku - Z. U. poinformował, że nie ma możliwości innej spłaty swojego zobowiązania oraz zwrócił się o utrzymanie warunków ugody zawartej w dniu 9 stycznia 2013 roku i wstrzymanie skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego i egzekucyjnego.

dowód: pismo z dnia 10.01.14 r. – karta 23, 147

W dniu 2 czerwca 2014 roku zatrudniona przez syndyka księgowa E. W. działając z upoważnienia syndyka wyliczyła od należności w kwocie 101.662,99 zł (wynikających z faktur VAT wystawianych przez upadłą spółkę na rzecz Z. U.) odsetki za opóźnienie do dnia 10 stycznia 2013 roku. Wysokość odsetek została wyliczona na kwotę 20.030,51 zł.

dowód: wyliczenie odsetek – karta 26 -27

W piśmie z dnia 4 czerwca 2014 roku syndyk masy upadłości B. D. wezwał Z. U. do uregulowania należnych kwot wraz z odsetkami naliczonymi na dzień 10 stycznia 2013 roku (zgodnie z zawartą ugodą) według podanego w piśmie zestawienia. Zgodnie z zestawieniem załączonym do wezwania syndyka należność główna na dzień wezwania do zapłaty wynosi 99.363,73 zł - jest to należność z 72 faktur VAT. Do kwoty 99.363,73 zł doliczono w wezwaniu do zapłaty kwotę 20.030,51 zł, wyliczoną przez księgową syndyka jako z tytułu odsetek. Łącznie wysokość zadłużenia oznaczono na kwotę 119.394,24 zł.

dowód: wezwanie do zapłaty - karta 24 -25, 142 -143

potwierdzenie nadania – karta 28 - 29

Sąd zważył co następuje:

Powództwo jest uzasadnione co do całej objętej żądaniem kwoty głównej oraz w znacznej części co do kwoty dochodzonych po skapitalizowaniu odsetek.

Powód wywodzi roszczenie z art. 535 k.c. i domaga się zapłaty ceny za sprzedany pozwanemu przez upadłą spółkę towar. Odsetek za opóźnienie powód domaga się na podstawie art. 481 § 1 k.c.

Zgodnie z art. 535 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Stan faktyczny sprawy był niesporny. Pozwany nie przeczył temu, że łączyła go z upadłą spółką umowa sprzedaży towarów wymienionych w załączonych do pozwu fakturach VAT, przyznał również, że należności dochodzonej pozwem nie uregulował. Na rozprawie w dniu 27 stycznia 2015 roku przyznał, że zapłacił jedynie kwoty wymienione w pozwie - tj. 7.029,06 zł oraz 3 raty po 1.000 zł każda, więcej wpłat nie dokonywał.

Umowa ugody została podpisana w dniu 9 stycznia 2013 roku przez upadłą spółkę jawną Zakład (...) (reprezentowaną przez jednego ze wspólników), a więc po ogłoszeniu upadłości. Zgodnie z art. 76 ust 3 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze upadły sprawujący zarząd własny jest uprawniony do dokonywania czynności zwykłego zarządu; na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu jest wymagana zgoda nadzorcy sądowego, chyba że ustawa przewiduje zgodę rady wierzycieli. Ugoda z dnia 9 stycznia 2013 roku została zawarta bez zgody wymaganej stosownie do art. 76 ust 3 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze.

Pismem z dnia 2 grudnia 2013 roku syndyk masy upadłości wypowiedział ugodę z dnia 9 stycznia 2013 roku. Zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze jeżeli w dniu ogłoszenia upadłości zobowiązania z umowy wzajemnej nie zostały wykonane w całości lub w części, syndyk może wykonać zobowiązanie upadłego i zażądać od drugiej strony spełnienia świadczenia wzajemnego lub od umowy odstąpić. W rozpoznawanej sprawie syndyk odstąpił od umowy ugody, która nie była przez pozwanego wykonywana. Pozwany winien jest więc zapłacić syndykowi do masy upadłości należność z tytułu ceny za cały kupiony od upadłej spółki towar wraz z ustawowymi odsetkami.

Z treści pozwu, pisma z dnia 22 sierpnia 2014 roku oraz z wyjaśnień pełnomocnika powoda przedstawionych na rozprawach wynika, że żądaniem pozwu objęta jest kwota główna 99.363,73 zł oraz odsetki za opóźnienie w zapłacie należności składających się na tą kwotę, naliczone do dnia 9 stycznia 2013 roku. Od kwoty głównej 99.363,73 zł powód dochodzi dalszych odsetek od dnia 10 stycznia 2013 roku (żądanie sprecyzowane w piśmie procesowym z dnia z 22 sierpnia 2014 roku).

Na rozprawie w dniu 12 maja 2015 roku pełnomocnik powoda po okazaniu mu wyliczenia dokonanego przez księgową syndyka E. W. potwierdził, że w wyliczeniu tym księgowa popełniła dwie omyłki: po pierwsze naliczała odsetki od dat będących terminami płatności (od dat wskazanych w poszczególnych fakturach jako termin płatności), a nie od dnia następnego po tych datach, który jest pierwszym dniem opóźnienia, po drugie - w przypadku pierwszej pozycji w wyliczeniu jako kwotę główna księgowa omyłkowo przyjęła 4363,87 zł, zamiast kwoty 2064,61 zł.

Mając na uwadze powyższe na rzecz powódki zasądzono całą dochodzoną pozwem kwotę główną - 99.363,73 zł. Jak już wspomniano pozwany nie przeczył zasadności żądania pozwu, ponadto roszczenie powoda zostało udowodnione załączonymi do pozwu dokumentami w postaci faktur VAT, a także dokumentem w postaci ugody podpisanej przez wspólnika upadłej spółki i pozwanego, w której pozwany uznał swoje zadłużenie.

Korekty wymagało dokonane przez księgową syndyka wyliczenie w zakresie odsetek. Do pozwu załączono wyliczenie księgowej znajdujące się na karcie 26-27 akt. Wyliczenie to - jak przyznał na rozprawie pełnomocnik powoda - było obarczone błędami.

W związku z powyższym Sąd wyliczył kwotę roszczenia powoda z tytułu odsetek za opóźnienia od należności składających się na dochodzonym pozwem kwotę główną w wysokości 99.363,73 zł. Kwota tych odsetek wyniosła 19.479,46 zł - została wyliczona od dnia następnego po dniu wskazanym w poszczególnych fakturach VAT jako termin płatności (jak wskazano powyżej księgowa w swoim wyliczeniu odsetki naliczała od dnia płatności, a nie od dnia następnego po tym dniu, który jest pierwszym dniem opóźnienia), ponadto w odniesieniu do pierwszej wskazanej w wyliczeniu faktury błędnie naliczyła odsetki od dnia 21 kwietnia 2011 roku od kwoty 4363,87 zł, podczas gdy odsetki winny być naliczone od dnia 22 kwietnia 2011 roku od kwoty 2064,61 zł (z wyjaśnień pełnomocnika powoda przedstawionych na rozprawie oraz z wezwania do zapłaty z dnia 4 czerwca 2014 roku wynika, że z faktury tej pozostały do zapłaty 2064,61 zł, kwota ta wraz z należnościami z pozostałych 71 załączonych do pozwu faktur daje dochodzoną pozwem kwotę główną wynoszącą 99.363,73 zł).

Wyliczenie odsetek przedstawia się następująco :

Na rzecz powoda zasądzono kwotę 118.843,19 zł (99.363,73 + 19.479,46) z odsetkami od dnia 10 stycznia 2013 roku od kwoty 99.363,73 zł - a więc zgodnie z żądaniem opisanym w piśmie procesowym z dnia 2 sierpnia 2014 roku, przy uwzględnieniu korekty z tytułu odsetek dochodzonych po skapitalizowaniu na dzień 9 stycznia 2013 roku.

Powództwo zostało ostatecznie oddalone co do niewielkiej części żądania z tytułu odsetek (powód żądał z tego tytułu 20.030,51 zł, zasądzono 19.479,46 zł0.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. oraz art. 100 zdanie drugie k.p.c. Powód uległ co do nieznacznej części swego żądania obejmującego odsetki za opóźnienie (dochodzona kwota to 119.395 zł, zasądzono 118.843,19 zł, co matematycznie oznacza, że powód uległ w 0,46 %). Na rzecz powoda zgodnie z art. 100 zdanie drugie k.p.c. zasądzono więc całość poniesionych przez niego kosztów procesu, na które składają się: opłata sądowa od pozwu - (...) + 4477 zł, wynagrodzenie pełnomocnika - 3600 zł. O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 z 2002 roku).