Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

przy udziale Prokuratora Prok. Okręg. del. Pawła Zuberta

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2015 r. sprawy

skazanego R. K. s. M. i M., ur. (...) w P.

- o wydanie wyroku łącznego -

na skutek apelacji obrońcy skazanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 22 grudnia 2014 roku

sygn. akt XVI K 166/14

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że w punkcie I z podstawy prawnej eliminuje przepis art. 85 kk i w tego miejsce wprowadza przepis art. 91§2 kk;

2.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zwalnia skazanego od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt II AKa 127/15

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Katowicach w toku postępowania o wydanie wyroku łącznego w sprawie o sygn. akt XVI K 166/14 ustalił, że R. K. skazany był prawomocnymi wyrokami:

I.  Sądu Okręgowego w K.z dnia 1.07. 2003 r., sygn. akt (...), za przestępstwo z art. 280 § 1 kk popełnione w dniu 3.06.2001 r. na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia, przy czym na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 4 stycznia 2002 r. do dnia 1 lipca 2003 r.;

II.  Sądu Okręgowego w K.z dnia 16.05.2012 r., sygn. akt (...), zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w K.z dnia 24.05.2013 r., sygn. akt (...)za przestępstwa:

-

z art. 280 § 2 kk w zw. z art. 65 § 1 kk popełnione w dniu 26.01.2001 r.

-

z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 kk popełnione w dniu 26.01.2001 r.

-

z art. 280 § 2 kk w zw. z art. 65 § 1 kk popełnione w dniu 26.02.2001 r.

-

z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 kk popełnione w dniu 26.04.2001 r.

i za te czyny w ramach działania w warunkach ciągu przestępstw z mocy art. 280 § 2 kk w zw. z art. 65 § kk i art. 91 § 1 kk wymierzono mu jedną karę 5 lat pozbawienia wolności,

-

za przestępstwo z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 157 § 1 kk, przy zast. art. 11 § 2 kk oraz art. 13 § 1 kk w zw. z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 65 § 1 popełnione w dniu 14.05.2001 r. na karę 2 lat pozbawienia wolności,

przy czym z mocy art. 91 § 2 kk w miejsce kar jednostkowych wymierzono R. K. karę łączną 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, zaliczając na poczet tejże kary okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 4.07.2005 r. do dnia 27.10.2006 r.

Wyrokiem łącznym z dnia 22 grudnia 2014 r., sygn. akt (...), Sąd Okręgowy w K.na mocy art. 85 kk i art. 86 § 1 kk w miejsce kar pozbawienia wolności orzeczonych wyrokami Sądu Okręgowego w K.z dnia 1.07.2003 r., sygn. akt (...)i z dnia 16.05.2012 r., sygn. akt (...), zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego wK.z dnia 24.05.2013 r., sygn. akt (...), wymierzył skazanemu R. K.jedną karę łączną 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Ponadto ustalił, iż w kwestiach nie objętych tym wyrokiem łącznym, poszczególne połączone wyroki podlegają odrębnemu wykonaniu oraz z mocy art. 63 § 1 kk i art. 577 kpk na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawach: Sądu Okręgowego w K.sygn. akt (...)od dnia 4.01.2002 r. do dnia 4.07.2005 r. i Sądu Okręgowego w K. z dnia 7.12.2009 r. sygn. akt (...)od dnia 4.07.2006 r. do dnia 27.10.2006 r.

Apelację od tego wyroku wniósł obrońca skazanego zaskarżając orzeczenie w części dotyczącej orzeczenia o karze łącznej, zarzucając rażącą surowość kary przez wymierzenie skazanemu R. K. przy zastosowaniu zasady asperacji – kary łącznej 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności – pkt I wyroku, podczas gdy odległość czasowa, a także tożsamość rodzajowa popełnionych przez skazanego przestępstw oraz istnienie pozytywnej prognozy penitencjarnej oraz znacznego stopnia resocjalizacji powinno skutkować zastosowaniem zasady absorpcji. Wskazując na ten zarzut obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i wymierzenie skazanemu R. K. kary łącznej przy zastosowaniu zasady absorpcji, ewentualnie z ostrożności procesowej – o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy nie była się zasadna i nie zasługiwała na uwzględnienie. Konieczne jednak okazało się dokonanie korekty zaskarżonego orzeczenia w zakresie podstawy prawnej wymiaru kary łącznej, określonej w punkcie I kwestionowanego wyroku łącznego.

Przede wszystkim stwierdzić należy, że sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń odnoszących się do realnego zbiegu przestępstw, za które R. K. skazany został prawomocnymi wyrokami jednostkowymi i trafnie orzekł, że zachodziły przesłanki do orzeczenia kary łącznej obejmującej kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami wymienionymi w części wstępnej zaskarżonego orzeczenia.

Z przepisu art. 86 § 1 k.k. wynika, że kara łączna pozbawienia wolności obejmująca kary jednostkowe pozbawienia wolności orzeczone w stosunku do R. K.wyrokami jednostkowymi Sądu Okręgowego w K. musiała mieścić się w granicach od 5 lat (najwyższa kara za przestępstwo jednostkowe) do 10 lat i 6 miesięcy (suma kar jednostkowych). Wymierzonej w tych granicach kary łącznej w wymiarze 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności nie sposób uznać za nadmiernie surową, jak podnoszono w apelacji obrońcy skazanego. Sąd meriti należycie uwzględnił i opisał w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia wszystkie okoliczności mające w tym przypadku wpływ na wymiar kary łącznej pozbawienia wolności, w pełni zasadnie stosując następnie przy jej określaniu zasadę asperacji w sposób znacznie bardziej zbliżony do absorpcji, aniżeli do kumulacji. Zwrócił uwagę sąd I instancji na wielość poszczególnych zachowań, za które R. K.został skazany wyrokami podlegającymi łączeniu i różnorodność podmiotów pokrzywdzonych tymi przestępstwami. Podkreślił także ich częściową odmienność rodzajową – oprócz występku z art. 280 § 1 k.k. skazany dopuścił się także przestępstw z art. 280 § 2 k.k. oraz z art. 280 § 1 k.k w zw. z art. 157 § 1 k.k. przy zast. art. 11 § 2 k.k. Dodać do tego jeszcze można popełnienie ciągu zbrodni z art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. objętego jednym z wyroków jednostkowych, a wszystkie te okoliczności jednoznacznie wskazywały na niemożność zastosowania w tym przypadku postulowanej w apelacji zasady całkowitej absorpcji. Zaznaczyć także należy, iż sąd I instancji wziął pod uwagę przytoczoną w uzasadnieniu rozstrzygnięcia opinię o skazanym z jednostki penitencjarnej, z której oprócz pozytywnych informacji o skazanym wynikało też, że sześciokrotnie w toku odbywania kary pozbawienia wolności wnioskowano o wymierzenie mu kary dyscyplinarnej i trzy razy rzeczywiście mu ją wymierzono, a nadto był on zagorzałym uczestnikiem podkultury przestępczej i ściśle przestrzegał jej zasad. Sąd meriti miał także w polu widzenia bliskość czasową poszczególnych zachowań przestępczych skazanego. Ukształtowana w zaskarżonym orzeczeniu kara łączna pozbawienia wolności winna być uznana, w ocenie sądu odwoławczego, za adekwatną do wszystkich przytoczonych czynników wpływających na jej wymiar i za spełniającą wszystkie ustawowe funkcje kary, a w żadnym razie nie nosi ona cech rażącej, niewspółmiernej surowości. Dlatego apelacja obrońcy R. K., w której domagano się jeszcze korzystniejszego dla skazanego rozstrzygnięcia w zakresie kary łącznej pozbawienia wolności, nie mogła zostać uwzględniona.

Niemniej jednak wystąpiła konieczność dokonania zmiany wyroku sądu I instancji. Błędnie powołano bowiem podstawę prawną wymiaru kary łącznej, albowiem nie wprowadzono do niej przepisu art. 91 § 2 k.k. odnoszącego się do kary łącznej obejmującej przynajmniej jedną karę orzeczoną za ciąg przestępstw, gdy tymczasem właśnie jedna z kar jednostkowych ujętych w podlegającym łączeniu wyroku Sądu Okręgowego w K.z dnia 16.05.2012 r., sygn. akt (...), orzeczona została za ciąg przestępstw. Dlatego właśnie, w oparciu o przepis art. 455 k.p.k., z podstawy prawnej wymiaru kary powołanej w punkcie I zaskarżonego wyroku wyeliminowano przepis art. 85 k.k., a zamiast niego dodano prawidłowy w tym miejscu przepis art. 91 § 2 k.k., określający przesłanki orzeczenia kary łącznej w sytuacji, gdy przynajmniej jedna z kar jednostkowych została wymierzona za ciąg przestępstw, o którym mowa w art. 91 § 1 k.k.

Poza opisaną zmianą wyrok sądu I instancji w pozostałym zakresie jako zasadny i prawidłowy utrzymany został w mocy, a z uwagi na niekorzystną sytuację finansową R. K. zwolniono go od ponoszenia wydatków postępowania odwoławczego obciążając nimi Skarb Państwa.