Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa M. W. (1)

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł.

o ustalenie

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 29 stycznia 2015 roku, sygn. akt I C 858/14

oddala apelację i nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu na rzecz pozwanego kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Na oryginale właściwe podpisy

Sygn. akt II Ca 293/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 stycznia 2015 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. po rozpoznaniu sprawy z powództwa M. W. (1) przeciwko (...) Sp. z o.o. w Ł. o ustalenie oddalił powództwo zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

A. W. i M. W. (2) są małżeństwem od 1997 r. Rok po ślubie każde z nich było na swoim rozrachunku. M. W. (2) utrzymywała się sama. M. W. (2) pracowała w spółce (...) S.A. razem z mężem, wiedziała o tym, że mąż tam pracuje.

W 1998 r. A. W. podpisał zobowiązanie do pracy awizacyjnej ze spółką (...) S.A., jednakże nie wie dokładnie o jakie zobowiązanie chodzi. W chwili zaciągania zobowiązania przez męża M. W. (2) o nim nie wiedziała, jak również nikt jej nie pytał o zgodę.

O długu dowiedziała się w 1998 r.

Wierzytelność względem A. W. od (...) S.A nabył (...) Sp. z o.o. w Ł..

Wyrokiem z dnia 17.11.1999 roku Sąd Okręgowy w Częstochowie w sprawie sygn. akt I C 1118/99 zasądził od pozwanego A. W. na rzecz powoda (...) S.A. w K. kwotę 18.985,82 złotych z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu. Z akt sprawy wynika, iż zasądzone roszczenie dotyczy umowy z dnia 1.07.1998 roku o świadczenie usług akwizycyjnych - A. W. nie rozliczył się z (...) z pieniędzy pobranych od prywatnych aptek w październiku 1998 r.

Postanowieniem z dnia 8.12.2010 roku Sąd Okręgowy w Częstochowie w sprawie sygn. akt I Co 41/10 nadał klauzulę wykonalności w/w wyrokowi na rzecz (...) Spółce z o.o. w Ł. przeciwko małżonkowi dłużnika A. M. W. z ograniczeniem jej odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską. Sąd Okręgowy w Częstochowie orzekał na postawie art. 787 k.p.c. w brzmieniu sprzed wejścia w życie ustawy z dnia 17.06.2004 r. o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, która to nowelizacja weszła w życie z dniem 20.05.2005 roku, albowiem roszczenie powoda powstało przed dniem 20.05.2005 roku.

Wyrokiem z dnia 16.08.2013 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. w sprawie sygn. akt I C 574/13 oddalił powództwo M. W. (1) o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 17.11.1999 roku w sprawie sygn. akt I C 1118/99 przeciwko (...) Sp. z o.o. w L.. Wyrokiem z dnia 10.02.2014 r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. w sprawie II Ca 842/13 oddalił apelację powódki.

M. W. (1) opierała swoje żądanie na braku zgody małżonka na zaciągnięcie zobowiązania, przekroczeniu zakresu zwykłego zarządu majątkiem wspólnym i nieważności zobowiązania.

Wyrokiem z dnia 11.12.2012 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzew w Lodzi w sprawie sygn. akt 1 C 89/12 oddalił powództwo M. W. (1) i A. W. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności postanowienia Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 8.12.2010 roku w sprawie sygn. akt 1 Co 41/10 przeciwko (...) Sp. z o.o. w Ł.. Wyrokiem z dnia 10.02.2014 r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. w sprawie II Ca 842/13 oddalił apelację powódki.

M. W. (1) i A. W. podnieśli w sprawie zarzut przedawnienia roszczenia.

Sąd Rejonowy zważył, iż powództwo jest bezzasadne.

Powódka opierała swoje żądanie na art. 189 kpc, który stanowi, że powód może żądać ustalenia przez Sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

W sprawie Sąd nie badał przesłanek nadania klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika, gdyż przesłanki te stanowiły przedmiot analizy Sądu Okręgowego w Częstochowie w sprawie sygn. akt I Co 41/10. Ponadto zarzuty podniesione w sprawie zostały już prawomocnie rozstrzygnięte, a powtórzone w niniejszej sprawie, nie mogły być ponownie rozważane z uwagi na treść art. 365 § 1 kpc, zgodnie z którym orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Niejako na marginesie wskazać należy, iż powódka nie udowodniła w żaden sposób okoliczności, na której opiera żądanie, iż zawarcie umowy przez jej męża stanowiło przekroczenie zwykłego zarządu wymagającego zgody drugiego małżonka w rozumieniu art. 36 kro w brzmieniu sprzed wejścia w życie ustawy z dnia 17.06.2004 r. o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw. Powódka nie była w stanie wskazać nawet, o jakie zobowiązanie jej męża dokładnie chodzi, chociaż o długu dowiedziała się już w 1998 r. i do dnia dzisiejszego pozostaje z nim w stosunku małżeńskim. Niezależnie od powyższego podkreślić należy jednak, iż sam brak zgody drugiego małżonka przy przekroczeniu granic zwykłego zarządu nie skutkuje nieważnością czynności prawnej, a jedynie powoduje bezskuteczność zawieszoną czynności do chwili jej potwierdzenia lub odmowy potwierdzenia.

Wątpliwości budzi także interes prawny powódki.

Interes prawny w przypadku ustalania praw czy stosunków prawnych występuje co do zasady wówczas, gdy istnieje obiektywna wątpliwość co do istnienia prawa lub stosunku prawnego zarówno z przyczyn faktycznych jak i prawnych. Po stronie powódki nie występuje natomiast żadna obiektywna niepewność co do własnej sytuacji prawnej. Ponadto powódka miała możliwość na innej drodze osiągnąć ochronę swoich praw, z czego skorzystała. A niekorzystny wynik tych postępowań nie może stanowić w żaden sposób o istnieniu interesu prawnego powódki.

Mając na uwadze powyższe, Sąd powództwo oddalił.

O kosztach Sąd orzekł w oparciu o art. 98 § 1 i 3 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Pozwany wygrał sprawę w całości, stąd powódka winna zapłacić na jego rzecz poniesione przez niego koszty procesu w wysokości 2.417 zł, na które składała się: wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 2.400 zł ustalone w oparciu o § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) oraz opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych.

Powyższy wyrok zaskarżyła w całości powódka wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie od pozwanego na rzecz jej kosztów procesu za obydwie instancje lub o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, przy uwzględnieniu kosztów dotychczasowego postępowania zaś zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

- naruszenie prawa procesowego, a mianowicie art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegającym na całkowitym pominięciu dowodów przedstawionych przez powódkę w toku postępowania przed Sądem Rejonowym w Piotrkowie Trybunalskim

- zarzut naruszenia prawa procesowego, tj. art. 328 §2 kpc poprzez niewykazanie w uzasadnieniu wyroku przyczyn, dla których Sąd I instancji odmówił wiarygodności dowodom i tezom przytoczonym przez Powódkę

- zarzut faktyczny - polegający na niezgodności ustaleń faktycznych Sądu z materiałem dowodowym w sprawie w szczególności poprzez ustalenie, że Powódka nie udowodniła podstawy faktycznej swojego powództwa

- mylne przyjęcie tezy procesowej , że rok po ślubie A. W. i M. W. (1) „żyli każde na swoim rozrachunku".

Strona pozwana wnosiła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów procesu za drugą instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest oczywiście bezzasadna albowiem podniesione w niej zarzuty: uchybień procesowych, tj. naruszenia przepisów art. 233 § 1 kpc i art. 328 § 2 kpc oraz błędnych ustaleń faktycznych, są chybione.

Ocenę zarzutów apelacji rozpocząć należy od stwierdzenia, że lektura materiału aktowego wskazuje, iż – wbrew tym zarzutom - Sąd Rejonowy rozpoznał w stopniu wystarczającym istotę sprawy, przeprowadził w sposób prawidłowy postępowanie dowodowe – w ramach którego to uwzględnił wszystkie zaoferowane mu przez strony wnioski dowodowe - a zgromadzony w ten sposób materiał dowodowy poddał wszechstronnej, zgodnej z doświadczeniem życiowym i zasadami logicznego rozumowania ocenie, odpowiadającej wymogom, jakie stawiają jej przepisy art. 233 i 328 § 2 k.p.c. W żadnym też wypadku oceny tej nie można uznać za dowolną i wykraczającą poza granice swobodnej oceny dowodów.

Zauważyć przede wszystkim trzeba, że - wbrew zarzutom powódki – ustalenia faktyczne Sądu I instancji, mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, są prawidłowe i zasługują na pełną akceptację Sądu II instancji, tym bardziej, że wynikają one z prawomocnych orzeczeń: Sądu Okręgowego w Częstochowie w sprawach IC 1118/99, ICo 137/09 i ICo 41/10 oraz – i przede wszystkim – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w sprawie IC 89/12 i Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. w sprawie IC 574/13. Szczególnie w tych ostatnich dwóch sprawach przedmiotem oceny Sadów były już podnoszone przez powódkę w sprawie niniejszej okoliczności, mające – w ocenie apelującej - uzasadniać żądanie pozwu, a mianowicie, iż zobowiązanie finansowe męża powódki przekraczało zakres zwykłego zarządu majątkiem wspólnym małżonków a także, że uległo ono przedawnieniu.

Niekorzystne dla powódki ustalenia w powyższych kwestiach w zakończonych już prawomocnie sprawach IC 89/12 i IC 574/13, w których apelująca brała udział jako powódka, są wiążące dla Sądu rozpoznającego sprawę niniejszą, co też słusznie podkreśla Sąd Rejonowy.

Tak więc, ustalenia Sadu I instancji w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia sprawy są prawidłowe i zasługują w pełni na akceptację Sądu II instancji.

Z ustaleń powyższych Sąd I instancji wyprowadził też słuszne wnioski składające się na ocenę prawną powództwa pod kątem prawidłowo zastosowanego i wskazanego w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku prawa materialnego.

Zgodzić należy się także ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, iż powódka nie ma interesu prawnego do wystąpienia z przedmiotowym powództwem o ustalenie nieistnienia zobowiązania w sytuacji, gdy zobowiązanie to jest już stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądowym stanowiącym tytuł wykonawczy. W takiej bowiem sytuacji możliwe jest już tylko wystąpienie z powództwem o pozbawienie tegoż tytułu wykonawczego wykonalności, ale to już nastąpiło, bowiem powódka dwukrotnie występowała z takim powództwem w powołanych wyżej sprawach IC 89/12 i IC 547/13 i powództwa zostały oddalone z powodu nieuwzględniania podnoszonych przez nią zarzutów, które są tożsame z zarzutami przytoczonymi w sprawie niniejszej i nie mogą one być w tej sprawie ocenione inaczej.

Zaskarżony wyrok odpowiada więc powołanemu w jego uzasadnieniu prawu materialnemu, co czyni apelację powódki niezasadną i sprowadzającą się jedynie do nieskutecznej polemiki z trafnym stanowiskiem Sądu I instancji..

Z powyższych względów, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację powódki jako nieuzasadnioną.

Mając na względzie bardzo trudną sytuację materialną i życiową powódki, na co wskazuje także bezskuteczność prowadzonej wobec niej egzekucji, Sąd Okręgowy uznał, iż przewidziane w art. 102 kpc zasady słuszności przemawiają za nieobciążaniem jej obowiązkiem kosztów procesu za instancję odwoławczą na rzecz pozwanego.

Na oryginale właściwe podpisy