Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2013 roku

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Trybunalskim,

Wydział V w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariola Mastalerz

Sędziowie: SSO Beata Łapińska (spr.), SSO Agnieszka Leżańska

Protokolant: sekr.sądowy Anna Fijołek

po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z wniosku M. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 8 stycznia 2013r.

sygn. IV U 105/12

uchyla zaskarżony wyrok, znosi postępowanie przed Sądem Rejonowym w części tj. od 8 stycznia 2013r. i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Tryb. pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za instancję odwoławczą.

Sygn. akt V Ua 8/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 marca 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych w T. odmówił wnioskodawcy M. S. prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy.

Od powyższej decyzji wniósł odwołanie M. S..

ZUS wnosił o oddalenie odwołanie.

Wyrokiem z dnia 8 stycznia 2013 roku, wydanym w sprawie IV U 105/12, Sąd Rejonowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Tryb. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy w dniu 14 października 2011 roku w wysokości odpowiadającej 5% uszczerbku na zdrowiu.

Podstawę wyroku stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Rejonowego:

M. S. jest zatrudniony w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w T. Inspektoracie w B..

W dniu 14 października 2011 roku wnioskodawca wraz z Ł. S. przenosili szafy z składnicy akt do pomieszczenia na parterze. Podczas przenoszenia jednej z szaf wyślizgnęła się ona z rąk Ł. S. i cały ciężar szafy spoczął na wniosko­dawcy, który w tym momencie poczuł silny ból w podbrzuszu.

U wnioskodawcy zaistniała przepuklina prawostronna pachwinowa. Wnioskodawca był leczony początkowo szpitalnie Oddziale Chirurgicznym Szpitala w B.w dniach 23 października do 25 października 2011 roku gdzie przeprowadzono operację przepukliny sposobem L., a następnie w Poradni Chirurgicznej. Począt ­kowo leczenie trwało do 21 stycznia 2012 roku, jednakże wobec dalszego istnienia dolegli­wości podjęto dalsze leczenie, które trwało do 27 maja 2012 roku, w tym w okresie od 17 kwietnia do 2 maja 2012 roku wnioskodawca przeszedł rehabilitację. W wyniku wypadku wnioskodawca doznał 5% uszczerbku na zdrowiu.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Motywując powyższe wskazał, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecz­nym z tytułu wypadku przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz.1673 ze zm.) z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługuje jednorazowe odszkodowanie – dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Stosownie zaś do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie.

Dokonanie stopnia uszczerbku następuje natomiast zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 grudnia 2002 roku w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz. U. 234, poz. 1974).

W ocenie Sądu I instancji stanowiska stron zostały zweryfikowane w trakcie postępowania dowodowego, które wykazało, iż rzeczywisty uszczerbek na zdrowiu M. S. wyniósł 5%. Biegły wskazał precyzyjnie dlaczego ustalił uszczerbek w takiej wysokości. Dlatego też należało uznać, iż u wnioskodawcy zaistniał 5% uszczerbek.

Powyższy wyrok zaskarżył apelacją organ rentowy. Skarżący zarzucił wyrokowi:

1)  naruszenie prawa materialnego, a w szczególności art. 6 ust 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 167, poz. 1322) poprzez przyznanie ubezpieczonemu odszkodowania za 5% uszczerbku zdrowiu, podczas gdy poniesiony uszczerbek na zdrowiu spowodowany skutkami przy pracy z dnia 14 października 2011 roku takiego orzeczenia nie uzasadnia

2)  naruszenie prawa procesowego, a w szczególności:

- art. 379 pkt 5 k.p.c. poprzez pozbawienie strony możności obrony swoich praw (ZUS nie został powiadomiony o terminie rozprawy wyznaczonej na dzień 8 stycznia 2013 roku, na którym zamknięto rozprawę i wydano wyrok);

- art. 233 k.p.c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów.

Wskazując na powyższe organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania, bądź ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Tryb.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja organu rentowego jest uzasadniona i skutkuje uchyleniem zaskarżonego wyroku, albowiem trafnym okazał się zawarty w niej zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego, tj. art. 379 pkt 5 k.p.c. polegający na pozbawieniu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych możności obrony swych praw poprzez nie powiadomienie go o terminie rozprawy wyznaczonej na dzień 8 stycznia 2013 roku, po zamknięciu której nastąpiło wydanie wyroku.

Przyczyny nieważności postępowania określa w sposób wyczerpujący art. 379 k.p.c., wskazując między innymi (punkt 5), że nieważność postępowania zachodzi jeżeli strona została pozbawiona możliwości obrony swoich praw, na którą to przesłankę powołano się w skargach kasacyjnych pełnomocników wnioskodawcy. W utrwalonym orzecznictwie jednolicie przyjmuje się, że pozbawienie strony możności obrony swych praw polega na tym, iż na skutek wadliwości procesowych sądu lub strony przeciwnej nie mogła ona brać i nie brała udziału w postępowaniu lub w jego istotnej części, jeżeli skutki tych wadliwości nie mogły być usunięte na następnych rozprawach przed wydaniem w danej instancji wyroku. Powyższy pogląd wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 czerwca 1974 roku, II CR 155/74 (OSPiKA 1975 r. nr 3, poz. 66), a następnie powtórzył w postanowieniu z dnia 6 marca 1998 r., III CKN 34/98 (niepublikowane) oraz w wyroku z dnia 13 marca 1998 r., I CKN 561/97 (niepublikowane), stwierdzając, że strona jest pozbawiona możliwości obrony swych praw, gdy wskutek uchybień procesowych nie może brać udziału w istotniej części postępowania i nie ma możliwości usunięcia skutków tych uchybień na rozprawie poprzedzającej wydanie

Warto w tym miejscu przywołać także pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z dnia 7 czerwca 2011 roku w sprawie II UK 327/10, w którym ten uznał, iż nieprawidłowość w doręczeniu stronie wezwania wymaga odroczenia rozprawy z urzędu, rozpoznanie zaś sprawy pod nieobecność strony i wydanie w takiej sytuacji wyroku jest równoznaczne z pozbawieniem jej możności obrony swych praw, powodującym nieważność postępowania.

Stosownie bowiem do art. 214 k.p.c. rozprawa ulega odroczeniu, jeżeli sąd stwierdzi nieprawidłowość w doręczeniu wezwania albo jeżeli nieobecność strony jest wywołana nadzwyczajnym wydarzeniem lub inną znaną sądowi przeszkodą, której nie można przezwyciężyć.

Odnosząc powyższe do analizowanej sprawy Sąd Okręgowy w pełni zgadza się z poglądem apelującego, iż organ rentowy nie został w ogóle powiadomiony o terminie rozprawy wyznaczonej na dzień 8 stycznia 2013 roku. Powyższe oznacza, iż postępowanie przed Sądem pierwszej instancji dotknięte jest od dnia 8 stycznia 2013 roku nieważnością z powodu pozbawienia strony możności obrony swoich praw ( art. 379 pkt 5 k.p.c.).

Z lektury akt wynika, iż na rozprawie w dniu 6 listopada 2012 roku nikt nie stawił się w imieniu organu rentowego, który był prawidłowo powiadomiony o terminie rozprawy.

Sąd Rejonowy odraczając ją na kolejny termin, tj. na dzień 8 stycznia 2013 roku postanowił dopuścić dowód z uzupełniającej opinii biegłego chirurga i zawiadomić pełnomocnika ZUS-u o terminie rozprawy (vide: protokół rozprawy – k. 66 akt sprawy).

W dniu 28 listopada 2012 roku biegły złożył opinie uzupełniającą i opinia ta została przesłana organowi rentowemu bez jednoczesnego zawiadomienia go o terminie rozprawy (vide: zwrotne poświadczenie odbioru pisma – k. 77 akt sprawy).

W dniu 14 grudnia 2012 roku ZUS złożył zarzuty do powyższej opinii (k. 78 akt). Nie otrzymał on zawiadomienia o terminie rozprawy, a w dniu 8 stycznia 2013 roku Sąd w protokole rozprawy zawarł błędny zapis, iż był on prawidłowo powiadomiony o terminie rozprawy, następnie zamknął rozprawę i ogłosił wyrok .

Powyższe uchybienia Sądu I instancji niewątpliwie wpłynęły na niemożność działania przez organ rentowy w postępowaniu sądowym, w konsekwencji czego został on pozbawiona możliwości obrony swoich praw. Powyższe skutkować musi nieważnością części postępowania z przyczyn określonych w art. 379 pkt 5 k.p.c., tj. od dnia 8 stycznia 2013 roku.

Wobec stwierdzenia nieważności postępowania ocena merytoryczna rozstrzygnięcia Sądu I instancji jest przedwczesna.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok, zniósł postępowanie w części, tj. od dnia 8 stycznia 2013 roku i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania, o czym na podstawie art. 386 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.