Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 26 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – SSO Magdalena Balion – Hajduk

SSO Gabriela Sobczyk(spr.)

SSR(del.) Ewa Buczek-Fidyka

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 26 listopada 2014r.

sprawy egzekucyjnej z wniosku wierzyciela A. K. (1)

przeciwko dłużnikowi B. K.

o egzekucję alimentów

w przedmiocie skargi Prezydenta Miasta R. na postanowienie Komornika Sądowego

przy Sądzie Rejonowym w Rybniku C. L. z dnia 8 października 2013r. w

sprawie sygn. akt Kmp 61/00

na skutek zażalenia Prezydenta Miasta R.

na postanowienie Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 1 kwietnia 2014r., sygn. akt I Co 1909/13

postanawia:

1.  sprostować część wstępną zaskarżonego postanowienia poprzez wskazanie, że podmiotem wnoszącym skargę jest Prezydent Miasta R.;

2.  oddalić zażalenie.

SSR (del.) Ewa Buczek-Fidyka SSO Magdalena Balion-Hajduk SSO Gabriela Sobczyk

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 1 kwietnia 2014r. Sąd Rejonowy w Rybniku oddalił skargę Prezydenta Miasta R. reprezentowanego przez Kierownika D. Świadczeń Rodzinnych Ośrodka Pomocy (...) w R. na postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Rybniku C. L. z dnia 8 października 2013r. w sprawie Kmp 61/00 w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego w części dotyczącej należności wypłaconych z Funduszu Alimentacyjnego.

W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 16 października 2013 roku Ośrodek Pomocy (...) w R. złożył skargę na postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Rybniku C. L. z dnia 8 października 2013 roku w sprawie Kmp 61/00 w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego, w części dotyczącej należności Funduszu Alimentacyjnego na rzecz A. K. (1), wnosząc o jego uchylenie. W uzasadnieniu swojego stanowiska skarżący argumentował, że postanowieniem z dnia 8 października 2013 roku komornik sądowy umorzył postępowanie egzekucyjne wobec dłużnika B. K. w części dotyczącej egzekucji należności na rzecz Funduszu Alimentacyjnego z uzasadnieniem, iż po wydaniu decyzji o obowiązku zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego świadczeń wypłaconych z Funduszu Alimentacyjnego należności te podlegają egzekucji administracyjnej. W ocenie skarżącego stanowisko przedstawione przez komornika jest błędne, albowiem w postępowaniu egzekucyjnym, przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu Ośrodek Pomocy (...) jako organ realizujący ustawę o pomocy osobom uprawionym do alimentów nie jest wierzycielem ani też stroną postępowania egzekucyjnego. Dodatkowo przedmiotem postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego nie są należności Funduszu Alimentacyjnego ani też należności z tytułu zaliczki alimentacyjnej. Tak więc stronami postępowania pozostają wierzyciel alimentacyjny i dłużnik wymienieni w tytule wykonawczym, a przedmiotem egzekucji pozostają alimenty określone w wyroku, czy ugodzie. Skarżący wskazał, że jedynie uczestniczy w podziale kwot uzyskanych z egzekucji alimentów, zatem umorzenie postępowania egzekucyjnego w części dotyczącej należności Funduszu Alimentacyjnego w okresie jego wypłacania na rzecz osoby uprawnionej jest w ocenie skarżącego bezprzedmiotowe, bo należności te nie były i nie są przedmiotem egzekucji.

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Rybniku C. L. (zastępca - komornik sądowy M. R.), zgodnie z wymogiem art. 767 § 4 k.p.c. przedłożył pisemną odpowiedź na zarzuty skarżącego, wnosząc o nieuwzględnienie skargi jako całkowicie bezzasadnej. W uzasadnieniu swojego stanowiska komornik wskazał, że w dniu 7 października 2013 roku wierzyciel A. K. (1) złożył komornikowi wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego, a w konsekwencji, stosownie do treści art. 825 k.p.c. wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania, w treści którego stwierdzono, że umorzenie dotyczy raty bieżącej i zaległości oraz wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego przez Ośrodek Pomocy (...) w R.. Komornik w odpowiedzi na skargę podzielił pogląd skarżącego, że jako organ egzekucyjny nie jest on stroną postępowania oraz że postępowanie nie jest prowadzone w celu wyegzekwowania należności funduszu i takim też stwierdzeniem się nie posługuje. Komornik argumentował, że w treści skarżonego postanowienia z dnia 8 października 2013 roku intencjonalnie użyto pojęcia o umorzeniu egzekucji, co do „wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego”, ponieważ dopóki trwa postępowanie egzekucyjne, podlegają one zwrotowi, co wynika z treści art. 28 ustawy z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, regulującego kolejność zaspokajania roszczeń. Komornik wskazał przy tym, że użyte w cytowanym przepisie określenie „do ich całkowitego zaspokojenia” należy rozumieć jako obowiązek egzekwowania wypłaconych należności do czasu, dopóki postępowanie to trwa (tzn. dopóki postępowanie egzekucyjne nie zostanie umorzone), nie zaś po jego umorzeniu. Po umorzeniu natomiast należność taka będzie podlegała ściągnięciu w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 roku, o czym stanowi art. 27 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Komornik argumentował, że należy dokonać rozdzielenia egzekucji świadczeń alimentacyjnych na rzecz wierzyciela i łączącym się z nimi obowiązkiem zwrotu wypłaconych świadczeń z funduszu, a egzekucją tychże należności na dalszym etapie w trybie określonym przez art. 27 ust. 3 wyżej wymiennej ustawy. Powołując się z kolei na treść art. 27 ustawy z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów komornik argumentował, że umorzenie postępowania egzekucyjnego w sprawie nie naruszyło prawa skarżącego do odzyskania wypłaconych z funduszu świadczeń. Odnosząc się z kolei do twierdzenia skarżącego jakoby wydanie postanowienia o umorzeniu postępowania jest bezprzedmiotowe, komornik podniósł, że takie stanowisko nie jest słuszne. Komornik sądowy ma bowiem obowiązek - w świetle art. 28 ustawy z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów - prowadzić postępowanie o zwrot wypłaconych przez Fundusz Alimentacyjny świadczeń. Wedle komornika, finalnym etapem takiego postępowania powinno być postanowienie wyznaczające jego koniec, co uzewnętrznić się musi w postaci postanowienia o umorzeniu postępowania, o czym należało - w przedmiotowej sprawie o sygnaturze Kmp 61/00 - również zawiadomić Ośrodek Pomocy (...) w R., jako uczestnika tego postępowania.

Sąd Rejonowy uznał skargę za całkowicie bezzasadną i z tego powodu ją oddalił. Wskazał na treść art. 767 § 1 k.p.c., zgodnie z którym na czynności komornika przysługuje skarga do sądu rejonowego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Zgodnie z § 2 powołanego przepisu skargę może złożyć strona lub inna osoba, której prawa zostały przez czynności lub zaniechanie komornika naruszone bądź zagrożone. W ocenie Sądu Rejonowego w przedmiotowej sprawie brak jest podstaw do przyjęcia, że wskutek wydania postanowienia z dnia 8 października 2013 roku w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego w sprawie Kmp 61/00 - w części dotyczącej wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego przez Ośrodek Pomocy (...) w R. - zostały naruszone bądź zagrożone jakiekolwiek prawa skarżącego.

Sąd Rejonowy podzielił argumenty komornika, że dopóki trwa postępowanie egzekucyjne z kwoty uzyskanej z egzekucji od dłużnika alimentacyjnego organ prowadzący postępowanie egzekucyjne zaspokaja w pierwszej kolejności należności z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie ustawy - do ich całkowitego zaspokojenia, co wynika z art. 28 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 roku, poz. 1228 z późń. zm.). wskazał, że nie budzi przy tym wątpliwości okoliczność, że wobec wniosku wierzyciela żądającego umorzenia postępowania egzekucyjnego, komornik miał obowiązek umorzenia egzekucji w sprawie Kmp 61/00 na podstawie art. 825 k.p.c. Podkreślił nadto, że samego umorzenia postępowania egzekucyjnego nie można utożsamiać z umorzeniem egzekwowanej należności. W konsekwencji po umorzeniu przez komornika postępowania egzekucyjnego w sprawie Kmp 61/00, należność funduszu alimentacyjnego nadal będzie zatem podlegała ściągnięciu, co nastąpi w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 roku o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 roku, poz. 1015 z późń. zm.). Wobec powyższego umorzenie postępowania egzekucyjnego, jak i sama treść sentencji skarżonego postanowienia, w ocenie Sądu w żaden sposób nie naruszyły prawa skarżącego do odzyskania wypłaconych z funduszu świadczeń kwot od dłużnika w drodze egzekucji administracyjnej. Nadto Sąd Rejonowy wskazał, że analiza akt postępowania egzekucyjnego o sygnaturze Kmp 61/00 nie wykazała, aby zaistniała potrzeba wydania komornikowi sądowemu zarządzeń w trybie art. 759 § 2 k.p.c.

Zażalenie na to postanowienie wniósł skarżący zaskarżając postanowienie w sprawie oddalenia skargi w całości, wnosząc i jego uchylenie oraz uchylenie postanowienia komornika z 8.10.2013r.

W uzasadnieniu ponownie wskazał, że nie był wierzycielem w sprawie alimentacyjnej ani stroną tego postępowania egzekucyjnego. Zatem umorzenie postępowania egzekucyjnego w części dotyczącej należności funduszu alimentacyjnego jest bezprzedmiotowe, bo należności te nie są i nie były przedmiotem egzekucji. Skarżący zarzucił, że Sąd Rejonowy nie odniósł się w zaskarżonym postanowieniu do treści przepisów szczególnych, a to ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. W ocenie skarżącego w orzecznictwie istnieje niezrozumienie organu wierzyciela ( Prezydenta Miasta R._ kako strony lub nie postępowania egzekucyjnego oraz stosunku art. 28 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentacji do przepisów kpc w kwestii podziału kwoty uzyskanej z egzekucji, a przede wszystkim interpretacji art. 27 ust.2 i 3 oraz ust.9 tej ustawy. Wskazał, że Sąd powiązał ściśle należności funduszu alimentacyjnego za dany okres roczny z zasądzonymi i egzekwowanymi w egzekucji alimentami za ten samo okres. W ocenie skarżącego taka interpretacja nie jest uzasadniona. W ocenie skarżącego z art. 27 ustawy nie wynika, że art. 28 stosujemy wyłącznie w ramach jednego okresu świadczeniowego. Art. 27 ust.9 ustawy nie przesądza że przekazywanie środków dotyczy tylko okresu świadczeniowego. Art. 28 ustawy stosuje się do wszystkich należności z funduszu alimentacyjnego aż do ich pełnego zaspokojenia. Wskazał nadto skarżący, ze nie można zgodzić się ze stanowiskiem, że odesłanie do egzekucji administracyjnej nie pogarsza sytuacji organu wierzyciela. Oczywiste jest wydłużenie okresu egzekucji i konieczność wskazania organu prowadzącego egzekucję wobec zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej i zastosowanie zasad podziału kwot uzyskanych z egzekucji wg przepisów kpc.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Wydane przez Sąd Rejonowy postanowienie jest prawidłowe. Zasadnie Sąd ten powołał się na treść art. 767§2kpc, zgodnie z którym skargę może złożyć strona lub inna osoba, której prawa zostały przez czynności lub zaniechanie komornika naruszone bądź zagrożone.

Niewątpliwie zgodzić się należy ze skarżącym, że nie jest on stroną postępowania egzekucyjnego. Zatem skargę rozpatrywaną przez Sąd Rejonowy zaskarżonym postanowieniem złożył ona jako osoba trzecia. Jako taka osoba winien on zatem wykazać, że jego prawa zostały naruszone lub zagrożone.

Podniesione w zażaleniu argumenty o trudnościach związanych z prowadzeniem egzekucji w trybie administracyjnym nie mogą być przyjęte jako uzasadniające uznanie, że zaskarżone postanowienie narusza prawa skarżącego. Uzasadnienie zażalenie w tej części wskazuje na to, że skarżący kwestionuje rozwiązanie ustawowe zawarte w art. 27 ust.3 ustawy, kierujące egzekucję wypłaconych przez niego należności do postępowania egzekucyjnego w administracji, w konsekwencji nie wskazuje na zaskarżone postanowienie komornika jako źródło naruszenia lub zagrożenia swych praw.

Odnosząc się do brzmienia przepisów w/w ustawy, podnieść należy, że nie uchylają one przepisów kodeksu postępowania cywilnego dotyczących prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Komornik sądowy zaś prowadząc egzekucję winien stosować przepisy kodeksu postępowania cywilnego. Tym samym skoro w dniu 3.10.2013r. wierzyciel egzekwujący A. K. (2) wniósł o umorzenie egzekucji co do zaległych i bieżących alimentów, to z mocy art. 825kpc komornik zobowiązany był do umorzenia postępowania egzekucyjnego. Postępowanie egzekucyjne nie może się bowiem co do zasady toczyć bez wniosku wierzyciela. W tym przypadku w związku z pismem A. K. (2) z 3.10.2013r. od wskazanej daty brak było tego wniosku.

Wskazanie zawarte w zaskarżonym postanowieniu komornika na wypłacone świadczenia z funduszu alimentacyjnego ma charakter składnika opisu zakresu umorzenia postępowania i w żaden sposób nie wpływa na prawa skarżącego, w szczególności zaś nie jest sprzeczne z powołanymi w zażaleniu przepisami ustawy.

Prowadzi to do wniosku o prawidłowości zaskarżonego postanowienia komornika.

Wskazać należy na marginesie, że z akt egzekucyjnych wynika, że 6.09.2013r. wydana została przez skarżącego decyzja w sprawie uchylenia decyzji przyznającej prawo A. K. (2) do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, co wskazywałoby na zrealizowanie się przesłanki z art. 27 ust.2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentacji, a tym samym zrealizowanie się przesłanki art. 27 ust.3 tej ustawy.

Powyższe wywody jednoznacznie wskazują, ze zaskarżone postanowienie Sądu Rejonowego ani postanowienie komornika nie narusza praw skarżącego. W świetle zatem art. 767§2kpc zażalenie nie mogło zostać uwzględnione.

Z tych powodów na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 397§2kpc w zw. z art. 13§2kpc orzeczono jak w sentencji. Jednocześnie na podstawie art. 350§3kpc w zw. z art. 361kpc orzeczono o sprostowaniu zaskarżonego postanowienia Sądu Rejonowego.

SSR(del.) Ewa Buczek-Fidyka SSO Magdalena Balion-Hajduk SSO Gabriela Sobczyk

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13