Pełny tekst orzeczenia

111/2/B/2014

POSTANOWIENIE
z dnia 25 marca 2014 r.
Sygn. akt Ts 107/12

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Andrzej Wróbel – przewodniczący
Maria Gintowt-Jankowicz – sprawozdawca
Wojciech Hermeliński,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 czerwca 2013 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej J.M.,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 25 kwietnia 2012 r. J.M. (dalej: skarżąca) zakwestionowała zgodność art. 405 i art. 406 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) z art. 2, art. 45 art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji.
Postanowieniem z dnia 28 czerwca 2013 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Podstawą odmowy było niedochowanie przez skarżącą trzymiesięcznego terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej, przewidzianego w art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK).
W zażaleniu na to postanowienie skarżąca stwierdziła, że trzymiesięczny termin do wniesienia skargi konstytucyjnej rozpoczął w jej sprawie bieg 26 stycznia 2012 r., tj. w dniu, w którym skarżącej zostało doręczone postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie – VII Wydział Cywilny Odwoławczy z dnia 3 stycznia 2012 r. (sygn.. akt VII Ca 703/11). W jej przekonaniu, skoro skarga konstytucyjna została złożona 25 kwietnia 2012r., to termin do jej wniesienia został dochowany. Jak zauważyła dalej skarżąca, skargę konstytucyjną można wnieść dopiero po wyczerpaniu drogi prawnej. W jej ocenie postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie – VII Wydział Cywilny Odwoławczy z dnia 16 grudnia 2011 r. (sygn. akt VII Ca 703/11), którym sąd odrzucił apelację od postanowienia o odrzucenia skargi o wznowienie postępowania, było zaskarżalne na podstawie art. 394 § 1 k.p.c. Wniesiony przez skarżącą środek zaskarżenia nie był zatem, jej zdaniem, niedopuszczalny, a co więcej, jego złożenie było konieczne do spełnienia wymogu wyczerpania drogi prawnej przewidzianego w art. 46 ust. 1 ustawy o TK.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 36 ust. 4 w zw. z art. 49 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b in fine w zw. z art. 36 ust. 6 i 7 ustawy o TK). Na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał Konstytucyjny bada – w zakresie zarzutów sformułowanych w zażaleniu – czy w wydanym postanowieniu, prawidłowo ustalił przesłanki odmowy nadania skardze dalszego biegu.
W niniejszej sprawie Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że kwestionowane postanowienie jest prawidłowe, a argumenty przytoczone w zażaleniu nie podważają ustaleń przedstawionych w tym orzeczeniu i dlatego nie zasługują na uwzględnienie.
W zakwestionowanym postanowieniu Trybunał słusznie stwierdził, że postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie – VII Wydział Cywilny Odwoławczy z dnia 16 grudnia 2011 r. o odrzuceniu apelacji było pierwszym rozstrzygnięciem wydanym w sprawie skarżącej na podstawie zaskarżonych przepisów i jednocześnie ostatecznym w rozumieniu art. 46 ust. 1 ustawy o TK. Trybunał przypomina, że zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie wykładnią, postanowienie sądu okręgowego o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania zakończonego w drugiej instancji orzeczeniem sądu okręgowego jest postanowieniem sądu drugiej instancji. Od takiego postanowienia – stosowanie do art. 3941 § 2 w zw. z art. 5191 § 2 k.p.c. – przysługuje nie apelacja, lecz zażalenie do Sądu Najwyższego, ale tylko, jeśli w sprawie przysługuje skarga kasacyjna. Sprawa skarżącej nie była sprawą kasacyjną. Z tego względu apelacja skarżącej od postanowienia o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania została uznana za zażalenie i odrzucona jako niedopuszczalna. Postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie – VII Wydział Cywilny Odwoławczy z dnia 16 grudnia 2011 r. o odrzuceniu niedopuszczalnego środka zaskarżenia było postanowieniem sądu drugiej instancji. Skarżącej nie przysługiwał od tego postanowienia żaden środek zaskarżenia, a z pewnością nie miał do niego zastosowania art. 394 § 1 k.p.c., który dotyczy tylko postanowień wydanych przez sąd pierwszej instancji. Wniesione przez skarżącą do Sądu Apelacyjnego w Szczecinie zażalenie na postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 16 grudnia 2011 r. było niedopuszczalne, dlatego ten środek zaskarżenia został przez sąd kolejny raz odrzucony.
W związku z powyższym złożenie przez skarżącą zażalenia na postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 16 grudnia 2011 r. o odrzuceniu wniesionego przez nią środka zaskarżenia było zbędne. Termin do zakwestionowania art. 405 i art. 406 k.p.c. w trybie skargi konstytucyjnej rozpoczął bieg w dniu, w którym skarżącej zostało doręczone postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 16 grudnia 2011 r., wydane na podstawie zaskarżonych przepisów – tj. 21 grudnia 2011 r. Termin do wniesienia skargi konstytucyjnej upłynął zatem – jak prawidłowo ustalił Trybunał w zakwestionowanym postanowieniu – 21 marca 2012 r., a więc wniesienie rozpatrywanej skargi 25 kwietnia 2012 r. nastąpiło po terminie.

W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny orzekł jak na wstępie.