Pełny tekst orzeczenia

236/3/B/2014

POSTANOWIENIE

z dnia 7 maja 2014 r.

Sygn. akt Ts 294/13



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz – przewodnicząca

Marek Kotlinowski – sprawozdawca

Zbigniew Cieślak,



po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 marca 2014 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Huty Łaziska S.A. w upadłości układowej,



p o s t a n a w i a:



nie uwzględnić zażalenia.



UZASADNIENIE



W skardze konstytucyjnej z 6 listopada 2013 r. Huta Łaziska S.A. w upadłości układowej, przy udziale nadzorcy sądowego – radcy prawnego Wojciecha Sołtysika (dalej: skarżąca), wystąpiła o zbadanie zgodności art. 47 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r., poz. 1059; dalej: prawo energetyczne) w związku z art. 9, art. 22, art. 32, art. 45 i art. 76 Konstytucji w zakresie, w jakim przepisy te pozbawiają odbiorcę energii prawa do wzięcia udziału w postępowaniu o zatwierdzenie taryfy przedsiębiorstwa energetycznego w charakterze strony, z art. 2, art. 32 ust. 1 oraz art. 9 Konstytucji w związku z art. 249 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2, ze zm.) w związku z art. 37 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i uchylającej dyrektywę 2003/54/WE (Dz. Urz. UE L 211 z 14.08. 2009 r.).

Skarżąca twierdzi, że zakwestionowany w skardze art. 47 prawa energetycznego pozbawił ją prawa udziału w charakterze strony w postępowaniu o zatwierdzenie taryfy dla energii elektrycznej. W ten sposób doszło do naruszenia jej praw wskazanych w petitum skargi konstytucyjnej.

Postanowieniem z 5 marca 2014 r., doręczonym pełnomocnikowi 12 marca 2014 r., Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu wniesionej skardze, stwierdziwszy, że: 1) wydanie orzeczenia (zgodnie z żądaniami skarżącej określonymi w petitum skargi) jest niedopuszczalne, ponieważ wymagałoby od Trybunału treściowego porównania norm prawnych tego samego rzędu (art. 49 w związku z art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym [Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: stawa o TK]); 2) zakwestionowany art. 47 prawa energetycznego nie był podstawą ostatecznego orzeczenia o wolnościach i prawach skarżącej, a zarzuty jego niekonstytucyjności dotyczą zaniechania legislacyjnego (art. 49 w związku z art. 47 ust. 1 pkt 1 oraz art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK); 3) skarżąca nie wskazała naruszonych praw, a w konsekwencji nie określiła sposobu ich naruszenia (art. 49 w związku z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK).

W zażaleniu z 19 marca 2014 r. skarżąca zaskarżyła postanowienie Trybunału w całości. Wniosła o jego uchylenie i nadanie skardze dalszego biegu. Zarzuciła w nim Trybunałowi błędne ustalenie, że zakwestionowany w skardze art. 47 prawa energetycznego nie był podstawą ostatecznego orzeczenia (tj. prawomocnego postanowienia Sądu Apelacyjnego w Warszawie – VI Wydział Cywilny [dalej: Sąd Apelacyjny w Warszawie] z 11 lipca 2013 r. [sygn. akt VI Acz 1386/13] oddalającego zażalenie skarżącej [odbiorcy energii] na postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów [dalej: Sąd Ochrony Konkurencji] z 28 listopada 2012 r. [sygn. akt VII AmE 65/12] odrzucającego odwołanie skarżącej od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 16 grudnia 2010 r. [nr DTA-4211-85(7)2010/13818/IV/KG] zatwierdzającej taryfę dla energii elektrycznej ustaloną przez przedsiębiorstwo energetyczne).



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



W myśl art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b w związku z art. 36 ust. 6–7 i w związku z art. 49 ustawy o TK). Bada przede wszystkim, czy w zaskarżonym postanowieniu prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu. Oznacza to, że na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał analizuje przede wszystkim te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Trybunał stwierdza, że zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, a zarzuty sformułowane w zażaleniu nie podważają podstaw odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Zdaniem skarżącej o tym, że zakwestionowany w skardze art. 47 prawa energetycznego był podstawą postanowienia Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 11 lipca 2013 r., dowodzi po pierwsze to, że został on wskazany w jego uzasadnieniu. Po drugie to, że w tym orzeczeniu – jak twierdzi skarżąca – sąd orzekł, iż „odbiorca energii elektrycznej nie może brać udziału w (…) postępowaniach albowiem ustawodawca w normie z art. 47 prawa energetycznego nie wyposażył go w przymiot interesu prawnego.

Argumenty skarżącej nie uwzględniają przede wszystkim tego, że – jak Trybunał podkreślił w zaskarżonym postanowieniu – samo przywołanie danej normy przez sąd w uzasadnieniu ostatecznego orzeczenia nie oznacza jeszcze, że była ona podstawą tego rozstrzygnięcia i może być przedmiotem skargi konstytucyjnej (zob. postanowienie TK z 9 października 2002 r., SK 13/02, OTK ZU nr 5/A/2002, poz. 73). Przepis jest podstawą orzeczenia tylko wtedy, gdy norma w nim zawarta determinuje treść tego rozstrzygnięcia (zob. wyrok TK z 22 listopada 2005 r., SK 8/08, OTK ZU nr 10/A/2005, poz. 117).

Skarżąca nie bierze pod uwagę również tego, że – jak wielokrotnie wskazywano w orzecznictwie sądowoadministracyjnym – interes prawny kwalifikujący podmiot jako stronę w postępowaniu administracyjnym może wynikać wyłącznie z przepisów prawa materialnego. Tylko takie przepisy mogą bowiem być podstawą do ustalenia uprawnień i obowiązków zainteresowanego podmiotu (zob. np. wyrok NSA z 19 stycznia 1995 r., sygn. akt I SA 1326/93). Tymczasem – jak stwierdził Trybunał w zaskarżonym postanowieniu (czego skarżąca nie kwestionuje), art. 47 prawa energetycznego ma charakter wyłącznie proceduralny, zatem w ogóle nie określa sytuacji prawnej odbiorcy energii. W związku z tym nie może on być – czego domaga się skarżąca – źródłem interesu prawnego kwalifikującego skarżącą jako stronę w postępowaniu administracyjnym przed Prezesem URE.

W postanowieniu z 5 marca 2014 r. Trybunał stwierdził prawidłowo, że art. 47 prawa energetycznego był podstawą decyzji Prezesa URE z 16 grudnia 2010 r., ale nie rozstrzygnięć wydanych w sprawie skarżącej.

Trybunał zauważa również, że skarżąca nie odniosła się do pozostałych podstaw odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W związku z tym należy stwierdzić, że w tym zakresie podziela ona argumenty przytoczone w uzasadnieniu.



Zażalenie nie podważa podstaw odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, więc Trybunał Konstytucyjny – na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 7 ustawy o TK – postanowił jak w sentencji.