Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 51/05
POSTANOWIENIE
Dnia 15 czerwca 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący)
SSN Marian Kocon
SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Gminy Miejskiej S.
przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej Nieruchomości przy ulicy (…) w S.
o uchylenie uchwały, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu
15 czerwca 2005 r., zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego z
dnia 20 grudnia 2004 r., sygn. akt I ACa (…),
odrzuca zażalenie.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 20 grudnia 2004 r. odrzucił wniosek
pozwanej z 22 czerwca 2004 r. nadany na poczcie 25 października 2004 r. o doręczenie
wyroku Sądu Apelacyjnego z 18 czerwca 2004 r. z uzasadnieniem. W motywach
postanowienia wyjaśnił, że odpis wyroku Sądu Apelacyjnego z 18 czerwca 2004 r. z
uzasadnieniem został pozwanej na jej wniosek już doręczony w dniu 16 lipca 2004 r. W
tej sytuacji ponowny wniosek o doręczenie odpisu tego wyroku z uzasadnieniem w celu
wniesienia kasacji podlegał odrzuceniu na podstawie art. 328 § 1 zd. 1 k.p.c. w związku
z art. 391 § 1 k.p.c.
W zażaleniu pozwana zakwestionowała odrzucenie wniosku.
Podniosła, że pismem z 22 czerwca 2004 r. wystąpiła do Sądu Apelacyjnego o
doręczenie jej odpisu wyroku z uzasadnieniem. W dniu 16 lipca 2004 r. otrzymała pismo
z 13 lipca 2004 r. wzywające do wniesienia opłaty kancelaryjnej od złożonego wniosku.
2
W przesyłce tej, doręczonej w małej kopercie, załączonej do zażalenia, nie było żadnej
innej korespondencji. Żądaną opłatę kancelaryjną uiściła 21 lipca 2004 r. Wobec
przedłużającego się okresu oczekiwania na odpis wyroku z uzasadnieniem, pozwana
interweniowała w Sądzie Apelacyjnym; między innymi, w dniu 25 października 2004 r.
złożyła pismo, którego dotyczy zaskarżone postanowienie. Sąd Apelacyjny jednak
utrzymywał, że odbiór wnioskowanego odpisu wyroku z uzasadnieniem pozwana
pokwitowała w dniu 16 lipca 2004 r. W tej sytuacji pozwana w dniu 25 listopada 2004 r.
ponownie zwróciła się do Sądu Apelacyjnego o doręczenie jej odpisu wyroku z
uzasadnieniem. Jej zdaniem, pismo wysłane przez nią do Sądu Apelacyjnego w dniu 25
października 2004 r. nie było nowym wnioskiem, lecz jedynie ponagleniem wzywającym
do wykonania wniosku z dnia 22 czerwca 2004 r.
W ocenie pozwanej, zaskarżone postanowienie opiera się więc na błędnie
dokonanym ustaleniu, że pozwanej doręczono odpis wyroku z uzasadnieniem w dniu 16
lipca 2004 r., gdy tymczasem w tym dniu doręczono jej jedynie wezwanie o uiszczenie
opłaty kancelaryjnej; koperta, w której przesłano to wezwanie, że względu na swój mały
rozmiar, nie mogła zresztą nic więcej pomieścić. W konsekwencji, zaskarżone
postanowienie powinno zostać uchylone.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Jak wynika z powyższych uwag, między Sądem Apelacyjnym a pozwaną
zarysowała się rozbieżność stanowisk co do wykonania przez Sąd Apelacyjny wniosku
pozwanej z 22 czerwca 2004 r. Zwrotne poświadczenie odbioru na k. 86, a także
zarządzenie przewodniczącego oraz adnotacja sekretariatu na k. 82 przemawiają za
tym, że pozwanej doręczono w dniu 16 lipca 2004 r. odpis wyroku z uzasadnieniem, o
który wniosła pismem z 22 czerwca 2004 r. (co do znaczenia pocztowego dowodu
doręczenia zob. np. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 30 kwietnia 1998 r., III CZ
51/98, OSNC 1998, nr 11, poz. 189, z dnia 21 listopada 2001 r., I CKN 185/01, LEX nr
52726 i z dnia 15 listopada 2002 r., V CZ 140/02, LEX nr 57239). Pozwana jednak
zaprzecza prawdziwości zwrotnego poświadczenia odbioru. W zażaleniu swoje
oświadczenie negujące prawdziwość zwrotnego poświadczenia odbioru poparła
twierdzeniem, że koperta, w której w dniu 16 lipca 2004 r. otrzymała wezwanie o
uiszczenie opłaty kancelaryjnej, była zbyt mała, aby pomieścić ponadto odpis wyroku z
uzasadnieniem (pięć kartek). Pismo pozwanej potraktowane przez Sąd Apelacyjny jako
kolejny wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem, rozpoznane przez ten Sąd
zaskarżonym postanowieniem, jest elementem wspomnianej kontrowersji.
3
Treść zażalenia wskazuje, że pozwana oczekuje zweryfikowania przez Sąd
Najwyższy w toku postępowania wywołanego wniesieniem zażalenia twierdzeń Sądu
Apelacyjnego co do doręczenia pozwanej w dniu 16 lipca 2004 r. odpisu wyroku z
uzasadnieniem. Obowiązujące prawo na to jednak nie pozwala. Według art. 39318
§ 2
k.p.c. w brzmieniu obowiązującym do 5 lutego 2005 r. w sprawach, w których
przysługiwała kasacja, zażalenie przysługiwało także, tj. oprócz sytuacji wskazanych w §
1, na postanowienie sądu drugiej instancji kończące postępowanie w sprawie, z
wyjątkiem postanowień, o których była mowa w art. 392, a także postanowień wydanych
w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji (por.
analogiczną regulację zawartą w obecnie obowiązującym art. 3941
§ 2 k.p.c.).
Wniesione przez pozwaną zażalenie mogłoby więc zostać uznane za dopuszczalne
tylko wtedy, gdyby zaskarżone nim orzeczenie należało do kategorii postanowień sądu
drugiej instancji kończących postępowanie w sprawie, tj. zamykających drogę do
wydania orzeczenia co do istoty przez sąd drugiej instancji lub przez Sąd Najwyższy (co
do pojęcia postanowień kończących postępowanie w sprawie por. np. uchwała składu
siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 maja 2000 r., III ZP 1/00, OSNC 2001, nr
1, poz. 1). Takim orzeczeniem byłoby odrzucenie wniosku pozwanego z dnia 22 maja
2004 r., ponieważ wykluczałoby wydanie w sprawie orzeczenia co do istoty przez Sąd
Najwyższy, gdyż złożenie przez pozwanego wniosku o doręczenie odpisu wyroku
z uzasadnieniem i doręczenie mu tego odpisu warunkowało wniesienie przez niego
kasacji (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 7 stycznia 2003 r., I PZ
104/02, OSNP 2004, nr 13, poz. 231, i z dnia 19 listopada 2004 r., V CZ 110/04,
niepubl). Nie ma natomiast takiego charakteru zaskarżone postanowienie. Rozstrzyga
bowiem o kolejnym, nieprzewidzianym przez przepisy postępowania wniosku o
doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem, a więc pewną kwestię incydentalną, która
pojawiła się poza normalnym tokiem postępowania (por. np. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 8 lutego 2001 r., IV CZ 97/00, niepubl.). Dlatego jako
niedopuszczalne powinno zostać odrzucone (art. 373 w związku z art. 39821
i art. 3941
k.p.c. oraz art. 3 ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy – prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z
2005 r. Nr 13, poz. 98).
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.