Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 77/05
POSTANOWIENIE
Dnia 28 lipca 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Helena Ciepła
SSN Jacek Gudowski
w sprawie z powództwa G. B.
przeciwko I. J. i U. P.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 28 lipca 2005 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 30 marca 2005 r., sygn.
akt I ACa (…),
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 30 marca 2005 r. Sąd Apelacyjny odrzucił kasację
powoda głównego od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 15 października 2004 r. ze
względu na nieusunięcie w terminie braku kasacji w postaci niedołączenia
pełnomocnictwa substytucyjnego dla radcy prawnego E. G., która złożyła wniosek o
doręczenie wskazanego wyroku wraz z uzasadnieniem.
W zażaleniu powód wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia, podnosząc,
że wezwanie przez Sąd Apelacyjny do usunięcia braków kasacji, m.in. przez złożenie
pełnomocnictwa substytucyjnego dla radcy prawnego E. G., było bezzasadne, gdyż
występowała ona w sprawie jako pełnomocnik, a nie substytut, na podstawie
dołączonego do pozwu pełnomocnictwa udzielonego przez powoda.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
2
W sprawie mają zastosowanie przepisy dotyczące kasacji w wersji redakcyjnej i
numeracji obowiązującej przed dniem 6 lutego 2005 r. (art. 3 ustawy z dnia 22 grudnia
2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo o
ustroju sądów powszechnych, Dz. U. Nr 13, poz. 98).
Nie można zgodzić się ze skarżącym, że radca prawny E. G. reprezentowała go
w niniejszej sprawie na podstawie pełnomocnictwa dołączonego do pozwu. Z
dokumentu obejmującego powołane pełnomocnictwo wynika, że udzielone ono zostało
przez podmiot określony jako „G. B., właściciel Firmy Budowlanej A.(…) Spółka Cywilna
z siedzibą w W., O.(…)” radcom prawnym E. G. i K. K. do „reprezentowania Spółki przed
sądami, urzędami i instytucjami”. Tak sformułowane pełnomocnictwo nie może być
odczytane jako umocowanie do reprezentacji G. B. – osoby fizycznej prowadzącej
działalność gospodarczą. Brak ten został dostrzeżony już przez Sąd pierwszej instancji,
który wezwał powoda do usunięcia braków formalnych pozwu, m.in. przez prawidłowe
określenie strony powodowej i złożenie prawidłowego pełnomocnictwa. W wykonaniu
wezwania powód złożył pełnomocnictwo upoważniające już tylko radcę prawnego K. K.
do reprezentowania go przed sądami, urzędami i instytucjami. Pełnomocnik ten udzielił
w dniu 14 marca 2000 r. pełnomocnictwa substytucyjnego radcy prawnemu E. G. W
dokumencie zawierającym pełnomocnictwo znajduje się następujące stwierdzenie
„udzielam pełnomocnictwa substytucyjnego (...) do występowania przed Sądem
Okręgowym w W., I Wydział Cywilny w imieniu Firmy Budowlanej A.(…) z siedzibą w
W., O.(…) w sprawie o sygnaturze akt I C (…)”. Precyzyjne określenie sądu, wydziału
i nadanej sprawie sygnatury może być odczytane tylko jako intencja ograniczenia
zakresu umocowania do postępowania pierwszoinstancyjnego (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 4 lutego 2005 r., II CZ 179/04, nie publ.). Radca prawny E. G. nie
była zatem umocowana do złożenia wniosku o doręczenie zapadłego w drugiej instancji
wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 15 października 2004 r. wraz z uzasadnieniem.
Nieusunięcie tego braku w wyznaczonym terminie nie mogło jednak stanowić podstawy
odrzucenia kasacji, gdyż wezwanie do jego usunięcia nie było skuteczne.
Brak pełnomocnictwa do wniesienia pisma zawierającego żądanie doręczenia
wyroku wraz z uzasadnieniem jest brakiem formalnym tego pisma, a nie brakiem
wniesionej później kasacji. Przewodniczący powinien więc przed zarządzeniem
doręczenia wyroku wraz z uzasadnieniem, na podstawie art. 130 § 1 k.p.c., wezwać do
usunięcia dostrzeżonego braku, przy czym wezwanie należało skierować do osoby
zgłaszającej żądanie, a nie do prawidłowo umocowanego pełnomocnika. Konieczne było
3
także prawidłowe określenie rygoru niedostosowania się do wezwania, przy czym
sankcją byłby tu zwrot pisma, a nie odrzucenie kasacji. W treści wezwania należało
również dokładnie określić sposób usunięcia braku, wskazując zakres pełnomocnictwa
substytucyjnego, które miało zostać złożone. Tymczasem wezwanie do usunięcia
przedmiotowego braku określone zostało jako wezwanie do uzupełnienia braków
kasacji, skierowano je do prawidłowo umocowanego pełnomocnika, jako sposób
usunięcia braku wskazano - „złożenie substytucji dla radcy prawnego E. G.”, natomiast
jako sankcję – odrzucenie kasacji. Nie można zatem uznać, że wezwanie to było
skuteczne. W konsekwencji Sąd Apelacyjny przedwcześnie przyjął, że powód nie zgłosił
w sposób skuteczny żądania doręczenia wyroku Sądu drugiej instancji wraz
z uzasadnieniem. Ocena taka musi być bowiem poprzedzona prawidłowo
sformułowanym wezwaniem do usunięcia braków formalnych wniosku o doręczenie
orzeczenia sądu drugiej instancji wraz z uzasadnieniem i bezskutecznym upływem
terminu do ich usunięcia. W tym stanie rzeczy odrzucenie kasacji zaskarżonym
postanowieniem było nieuzasadnione.
Z powyższych względów, na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w związku z art. 39318
§
3 k.p.c. oraz art. 397 § 2 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.