Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CK 79/05
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 11 sierpnia 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący)
SSN Barbara Myszka (sprawozdawca)
SSN Tadeusz Żyznowski
w sprawie z powództwa Zespołu Opieki Zdrowotnej w N.
przeciwko Narodowemu Funduszowi Zdrowia Oddziałowi Wojewódzkiemu w O. o
zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 11 sierpnia 2005 r.,
kasacji strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 10 listopada 2004 r.,
sygn. akt I ACa (…),
oddala kasację, nie obciążając strony powodowej kosztami postępowania
kasacyjnego poniesionymi przez stronę pozwaną.
Uzasadnienie
Zespół Opieki Zdrowotnej w N. – w pozwie skierowanym przeciwko Narodowemu
Funduszowi Zdrowia, Oddział Wojewódzki w O. – wnosił o zasądzenie od pozwanego
kwoty 8 347 059 zł, twierdząc, że kwotę taką wypłacił swoim pracownikom w latach
2001 – 2002 i w pierwszym półroczu roku 2003 z tytułu podwyżki wynagrodzeń
wynikającej z art. 4a ustawy z dnia 16 grudnia 1994 r. o negocjacyjnym systemie
2
kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie
niektórych ustaw (Dz. U. z 1995 r. Nr 1, poz. 2 ze zm. – dalej: „u.n.s.k.p.p.w.”).
Wyrokiem z dnia 28 maja 2004 r. Sąd Okręgowy w O. oddalił powództwo,
przyjmując za podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia i wnioski.
Ustawą z dnia 22 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie
kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie
niektórych ustaw i ustawy o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 45)
dodano do powołanej ustawy z dnia 16 grudnia 1994 r. artykuł 4a, zgodnie z którym
pracownikom samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej przysługiwał od
dnia 1 stycznia 2001 r. przyrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia nie niższy
niż 203 zł. Dotyczyło to zakładów, które miały status przedsiębiorców, tzn. zatrudniały
powyżej 50 osób. Nie mogąc uchylić się od tego obowiązku, powód wypłacił swoim
pracownikom z tytułu podwyżki wynagrodzeń: w 2001 r. kwotę 2 745 691 zł, w 2002 r. –
3 608 017 zł, a w pierwszym półroczu 2003 r. – 1 993 351 zł, po czym pismem z 16
maja 2003 r. zwrócił się do pozwanego o przyznanie mu kwoty 8 347 059 zł na pokrycie
poniesionych wydatków.
Brak podstaw prawnych – stwierdził Sąd Okręgowy – by obciążać
odpowiedzialnością za dokonane wypłaty kasy chorych, a obecnie Narodowy Fundusz
Zdrowia, który stał się podmiotem wszelkich praw i obowiązków tychże kas. Trybunał
Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 grudnia 2002 r., K. 43/01, stwierdził, że
dokonana nowelizacja uchybia zasadom przyzwoitej legislacji, gdyż wskazano cel
regulacji (podwyżka wynagrodzeń), lecz pominięto środki konieczne do jego realizacji,
nie wskazano źródła finansowania podwyżek i nie określono podmiotu zobowiązanego,
co czyni zobowiązanym system finansów publicznych. Uzasadnienie wyroku Trybunału
Konstytucyjnego nie może być jednak – podkreślił Sąd Okręgowy – podstawą
roszczenia, z uzasadnienia tego wyroku nie można zresztą wyprowadzić wniosku, że
podmiotem odpowiedzialnym za finanse publiczne jest Narodowy Fundusz Zdrowia, jako
następca kas chorych. Kasy chorych – jak wynikało z ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o
powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. Nr 28, poz. 153 ze zm. – dalej:
„u.p.u.z.”) – były instytucjami ubezpieczenia zdrowotnego i realizowały zadania w tym
zakresie, lecz żaden przepis ustawy nie wskazywał na ich odpowiedzialność z tytułu
wypłaty podwyższonych wynagrodzeń. Obecnie nie wskazują na to żadne przepisy
dotyczące Narodowego Funduszu Zdrowia, który – tak jak poprzednio kasy chorych –
nie jest organem władzy publicznej zobowiązanym do podjęcia działań umożliwiających
3
przepływ środków finansowych do zakładów opieki zdrowotnej mających realizować
wspomniany przyrost wynagrodzeń.
Sąd Apelacyjny, po rozpoznaniu sprawy na skutek apelacji powoda, wyrokiem z
dnia 10 listopada 2004 r. oddalił apelację. Sąd ten zaaprobował ustalenia faktyczne
Sądu pierwszej instancji i uznał je za własne, a gdy chodzi o ocenę jurydyczną
przeprowadził następującą argumentację.
Uchwalając obowiązek dokonania podwyżki wynagrodzeń, Sejm nie stworzył
odpowiedniego „instrumentarium” w celu zabezpieczenia środków na podwyżki
wynagrodzeń i przekazywania tych środków zakładom opieki zdrowotnej. Rozważając
możliwe podstawy prawne odpowiedzialności strony pozwanej należałoby wziąć pod
uwagę reżim odpowiedzialności kontraktowej i deliktowej. Umowy łączące strony nie
obejmowały świadczeń pozwalających na wykonanie obowiązku wynikającego z art. 4a
u.n.s.k.p.p.w. Co się zaś tyczy odpowiedzialności deliktowej, to nie sposób wiązać jej z
działalnością kas chorych czy Narodowego Funduszu Zdrowia, wchodzi tu bowiem w
grę czyn niedozwolony, polegający na tzw. bezprawiu legislacyjnym w postaci
zaniechania legislacyjnego. To zaś wskazuje na potrzebę upatrywania jako właściwego
podmiotu Skarbu Państwa, a nie kas chorych czy Narodowego Funduszu Zdrowia.
Powoływany przepis art. 4a u.n.s.k.p.p.w. nie może stanowić samodzielnej podstawy
uwzględnienia powództwa. Podstawy takiej nie stanowi również wyrok Trybunał
Konstytucyjnego z dnia 18 grudnia 2002 r., K 43/01, którego moc wiążąca ogranicza się
do stwierdzenia zgodności i niesprzeczności wspomnianego art. 4a u.n.s.k.p.p.w.
z Konstytucją.
W kasacji od wyroku Sądu Apelacyjnego powód – powołując się na obydwie
podstawy z art. 3931
k.p.c. – wnosił o jego uchylenie i przekazanie sprawy do
ponownego rozpoznania. W ramach pierwszej podstawy kasacyjnej wskazał na
naruszenie przepisów: art. 4, art. 53 i art. 72 u.p.u.z. oraz art. 36, art. 37, art. 198 i art.
202 ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym
Funduszu Zdrowia (Dz. U. Nr 45, poz. 391 ze zm. – dalej: „u.p.u.N.F.Z.”) przez
przyjęcie, że Narodowy Fundusz Zdrowia – tak jak poprzednio kasy chorych – nie ma
legitymacji materialnej w zakresie roszczeń objętych pozwem, art. 4a u.n.s.k.p.p.w. w
związku z art. 3571
i art. 354 § 1 k.c. oraz art. 68 ust. 2 Konstytucji przez przyjęcie, że
nie mogą one stanowić podstawy prawnej roszczenia, i wreszcie art. 190 ust. 1
Konstytucji przez niezastosowanie przy orzekaniu stanowiska Trybunału
Konstytucyjnego wyrażonego w wyroku z dnia 18 grudnia 2002 r., K 43/01. Natomiast w
4
ramach drugiej postawił zarzut obrazy art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. w związku z art. 190 ust.
1 Konstytucji przez zaniechanie zawieszenia postępowania do czasu rozpoznania przez
Trybunał Konstytucyjny wniosku Federacji Związków Pracodawców Zakładów Opieki
Zdrowotnej o dokonanie wykładni wyroku z dnia 18 grudnia 2002 r., K 43/01, w kwestii
wskazania segmentu finansów publicznych, który jest współodpowiedzialny za
wykonanie art. 4a u.n.s.k.p.p.w.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Na wstępie trzeba zaznaczyć, że – ze względu na regulację zawartą w art. 3
ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego
oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych Dz.U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98) –
do rozpoznania złożonej kasacji stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego
w brzmieniu obowiązującym przed dniem 6 lutego 2005 r. i w takim brzmieniu będą one
powoływane w uzasadnieniu.
Przystępując do rozważenia podstawy kasacyjnej z art. 3931
pkt 2 k.p.c.,
w ramach której skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. w związku
z art. 190 ust. 1 Konstytucji, trzeba stwierdzić, że podstawa ta nie została wykazana.
Okoliczność, że Federacja Związków Pracodawców Zakładów Opieki Zdrowotnej
Rzeczypospolitej Polskiej, będąca jednym z uczestników postępowania zakończonego
wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 grudnia 2002 r., K 43/01 OTK-A 2002, nr
7, poz. 96), wystąpiła z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego o rozstrzygnięcie
wątpliwości co do treści tego wyroku, nie stanowiła obligatoryjnej podstawy zawieszenia
postępowania w niniejszej sprawie. Rozstrzygnięcie sprawy przed rozpoznaniem
wniosku o wykładnię nie było też równoznaczne – wbrew odmiennym zapatrywaniom
skarżącego – z naruszeniem art. 190 ust. 1 Konstytucji, ustanawiającego powszechnie
obowiązującą moc orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Trzeba dodać, że, już po
wydaniu zaskarżonego wyroku, postanowieniem z dnia 5 kwietnia 2005 r., K 43/01
(OTK-A 2005, nr 4, poz. 43), Trybunał Konstytucyjny odmówił wyjaśnienia treści wyroku
z 18 grudnia 2002 r., K 43/01, w określonej przez wnioskodawcę kwestii, stwierdzając,
że wskazanie podmiotów systemu finansów publicznych ponoszących
współodpowiedzialność za wykonanie art. 4a u.n.s.k.p.p.w. wykracza poza zakres
wyjaśnienia wątpliwości co do treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego na podstawie
art. 74 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr
102, poz. 643 ze zm.). W uzasadnieniu Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że pojęcie
systemu finansów publicznych, którym posłużył się w sentencji wyroku z 18 grudnia
5
2002 r., nie jest pojęciem znaczeniowo tożsamym z pojęciem sektora finansów
publicznych zdefiniowanym w ustawie z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach
publicznych, lecz zostało ukształtowane na gruncie treści art. 68 Konstytucji tworzącego
obowiązek władzy publicznej zapewnienia dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej ze
środków publicznych. Stwierdzając współodpowiedzialność systemu finansów
publicznych za następstwa omawianego wyroku, Trybunał Konstytucyjny odnosił tę
współodpowiedzialność jedynie do konstytucyjnych obowiązków władzy publicznej w
zakresie ochrony zdrowia, a nie do form organizacyjnych, w których działa system
finansowania publicznej służby zdrowia, ani do kryteriów ustalania stopnia
współodpowiedzialności za te zobowiązania. Kwestie podniesione przez wnioskodawcę
– stwierdził dalej Trybunał Konstytucyjny – podlegają rozstrzygnięciu na gruncie
obowiązującego ustawodawstwa przez sądy powszechne.
Zasadność podstawy kasacyjnej podlega wprawdzie ocenie z uwzględnieniem
stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy przed sądem drugiej instancji,
niemniej późniejsze rozstrzygnięcie przez Trybunał Konstytucyjny wniosku o wykładnię
wyroku dodatkowo potwierdziło nietrafność wywodów skarżącego przytoczonych dla
wykazania podstawy z art. 3931
pkt 2 k.p.c.
Kwestionując prawidłowość rozstrzygnięcia podjętego zaskarżonym wyrokiem,
skarżący podniósł, że – wbrew odmiennej ocenie Sądu Apelacyjnego – roszczenie o
zwrot środków wypłaconych na realizację obowiązku wynikającego z art. 4a
u.n.s.k.p.p.w. należy wywieść z przepisów wskazanych przez niego w kasacji. Powołał
się przy tym na przepisy art. 4, art., 53 i art. 72 u.p.u.z., art. 36, art. 37, art. 198 i art. 202
u.p.u. NFZ, art. 4a. u.n.s.k.p.p.w. w związku z art. 3571
k.c., art. 354 § 1 k.c. i art. 68 ust.
2 Konstytucji i wreszcie art. 190 ust. 1 Konstytucji. Analizę wskazanych przepisów
trzeba rozpocząć od regulacji zawartych w ustawie z dnia 6 lutego 1997 r. o
powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, („u.p.u.z.”), która utraciła moc z dniem 1
kwietnia 2003 r. zob. art. 222 ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym
ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia). Artykuł 4 tej ustawy w brzmieniu
nadanym mu z dniem 27 września 2001 r. określał status prawny kas chorych, sytuując
je jako instytucje ubezpieczenia zdrowotnego powołane do gromadzenia środków
finansowych w celu zapewnienia ubezpieczonym świadczeń zdrowotnych, zarządzania
tymi środkami oraz zawierania umów ze świadczeniodawcami zapewniających
udzielanie ubezpieczonym świadczeń zdrowotnych odpowiadających aktualnej wiedzy
i praktyce medycznej w ramach środków finansowych posiadanych przez kasę. Artykuł
6
53 w brzmieniu nadanym mu z dniem 27 września 2001 r. określał bliżej sposób
zawierania przez kasy chorych umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych oraz
wymagania, jakim powinny czynić zadość wspomniane umowy, a ponadto zastrzegał, że
przy zawieraniu umów kasa jest obowiązana do przestrzegania zasady zrównoważenia
kosztów z przychodami oraz zasady, że suma kwot zobowiązań kasy chorych wobec
świadczeniodawców ze wszystkich zawartych umów musi się mieścić w planie
finansowym kasy chorych. Artykuł 72 w brzmieniu nadanym mu z dniem 27 stycznia
2001 r. wskazywał z kolei zakres działania kas chorych, zaliczając doń wszelkie
czynności z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego. Po uchyleniu powoływanej ustawy
obowiązywały regulacje wynikające z wskazanych przez skarżącego przepisów art. 36,
art. 37, art. 198 i art. 202 ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym
ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia („u.p.u.NFZ”), która z kolei utraciła moc
wobec wejścia w życie z dniem 1 października 2004 r. ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. Nr
210, poz. 2135). Artykuł 36 określał status prawny Narodowego Funduszu Zdrowia,
sytuując go jako państwową jednostkę organizacyjną działającą na podstawie statutu
nadanego przez Prezesa Rady Ministrów. Artykuł 37 określał obowiązki Funduszu w
zakresie zarządzania środkami na zabezpieczenie świadczeń zdrowotnych i refundację
leków. Przepisy art. 198 i art. 202 regulowały natomiast kwestie związane
z następstwem prawnym Narodowego Funduszu Zdrowia po zlikwidowanych kasach
chorych. Analiza regulacji wynikających z wymienionych przepisów zmieniających się
kolejno ustaw nie daje podstaw do stwierdzenia, że mogą one stanowić samodzielną
podstawę roszczenia o zwrot wydatków poniesionych przez zakład opieki zdrowotnej na
realizację obowiązku wynikającego z art. 4a u.n.s.k.p.p.w. Podstawy takiej nie stanowi
również art. 68 ust. 2 Konstytucji, stanowiący, że obywatelom, niezależnie od ich
sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki
zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych, tym bardziej że sądy stosują
Konstytucję za pośrednictwem ustawodawstwa zwykłego.
Oddalając apelację Sąd Apelacyjny nie dopuścił się też obrazy przepisu art. 3571
k.c. Przepis ten – w razie spełnienia określonych w nim przesłanek – stwarza możliwość
oznaczenia przez sąd na nowo sposobu wykonania zobowiązania, odmiennego
oznaczenia wysokości świadczenia lub orzeczenia o rozwiązaniu umowy. Oznaczenie
na nowo sposobu wykonania zobowiązania czy wysokości świadczenia, podobnie jak
orzeczenie o rozwiązaniu umowy, prowadzi do przekształcenia treści zobowiązania,
7
dlatego w każdym wypadku orzeczenie sądu ma charakter konstytutywny. Stosowanie
przepisu art. 3571
k.c. do zobowiązania wynikającego z umowy o udzielanie świadczeń
zdrowotnych nie jest wprawdzie wyłączone, lecz w przedmiocie uregulowanym w tym
przepisie sąd może orzekać tylko na żądanie strony, skarżący natomiast nie wystąpił z
żądaniem modyfikacji umowy; domagał się jedynie zasądzenia kwoty dochodzonej
pozwem (zob. art. 321 § 1 k.p.c.). Z tej już tylko przyczyny podniesiony w kasacji zarzut
naruszenia art. 3571
k.c. nie mógł odnieść zamierzonego skutku.
Nie można również podzielać poglądu skarżącego, według którego źródłem
roszczenia o zwrot wydatków poniesionych na realizację obowiązku wynikającego z art.
4a u.n.s.k.p.p.w. może być przepis art. 354 § 1 k.c., stanowiący, że dłużnik powinien
wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi
społeczno – gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w
tym zakresie ustalone zwyczaje – także w sposób odpowiadający tym zwyczajom.
Przytoczony przepis ma charakter klauzuli generalnej określającej kryteria należytego
wykonania zobowiązania, które mają znaczenie dla oceny, czy zachodzą przesłanki
odpowiedzialności ex contractu. Przepis ten nie jest jednak podstawą modyfikacji treści
zobowiązania ze względu na zmianę okoliczności. Skarżący natomiast, podnosząc
zarzut naruszenia art. 3571
k.c., powoływał się na zmianę stosunków zaistniałą po
zawarciu umowy.
Spośród zarzutów podniesionych przez skarżącego do rozważenia pozostała
jedynie kwestia, czy samodzielną podstawę roszczenia objętego pozwem może
stanowić przepis art. 4a u.n.s.k.p.p.w. Powołany przepis, dodany z dniem 1 stycznia
2001 r. przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz.
45), stanowił, że pracownikom samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej
przysługuje od dnia 1 stycznia 2001 r. przyrost przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia, nie niższy niż 203 zł miesięcznie, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu
pracy łącznie ze skutkami wzrostu wszystkich składników wynagrodzenia, z
zastrzeżeniem ust. 2 (ust. 1). W uchwale z dnia 10 stycznia 2002 r., III ZP 32/01, Sąd
Najwyższy wskazał, że art. 4a u.n.s.k.p.p.w. stanowi podstawę indywidualnych roszczeń
pracowników zatrudnionych w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej
o podwyższenie w latach 2001 i 2002 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za
pracę o kwotę nie niższą niż 203 zł w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy
(OSNAPiUS 2002, nr 10, poz. 229). W tej sytuacji zakłady opieki zdrowotnej nie mogły
uchylać się od wypełnienia obowiązku podwyższenia wynagrodzenia, wynikającego z
8
omawianego przepisu. Wyrokiem z dnia 18 grudnia 2002 r., K 43/01, Trybunał
Konstytucyjny orzekł, że art. 4a u.n.s.k.p.p.w. rozumiany jako tworzący
współodpowiedzialność systemu finansów publicznych za jego wykonanie jest zgodny z
art. 2, art. 7 i art. 32 Konstytucji i nie jest niezgodny z art. 20 Konstytucji.
Mając na uwadze tak rozumiany przepis art. 4a u.n.s.k.p.p.w. oraz brak odrębnej
regulacji ustawowej określającej sposób finansowania przewidzianych w nim podwyżek
wynagrodzeń, Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 marca 2005 r., (III CK 405/04
niepubl.), stanął na stanowisku, że w przepisie tym należy dostrzec podstawę prawną
dla roszczeń samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej wobec kas
chorych, a następnie – Narodowego Funduszu Zdrowia – o pokrycie wydatków
poniesionych na podwyżki wynagrodzeń pracowników w zakresie, w jakim w danych
okolicznościach nie można było wymagać ich sfinansowania z własnych środków tych
zakładów. Podkreślił przy tym, że kasy chorych, a następnie Narodowy Fundusz
Zdrowia są właściwymi podmiotami systemu finansów publicznych
współodpowiedzialnymi za wykonanie obowiązku wynikającego w powołanego art. 4a.
Skład orzekający Sądu Najwyższego nie podziela jednak stanowiska wyrażonego
w powołanym orzeczeniu. Najogólniej rzecz ujmując, w nauce prawa przyjmuje się, że
roszczenie to możliwość domagania się od określonej osoby określonego zachowania.
Ustawodawca, jeżeli chce przyznać roszczenie osobie uprawnionej, z reguły wyraźnie
postanawia w uchwalanym przepisie o przysługiwaniu roszczenia. Zdarzają się również
wypadki, w których tylko z istoty przyjętego unormowania wynika, że konsekwencją
określonego obowiązku nałożonego na jedną stronę jest roszczenie drugiej, gdyż w
przeciwnym razie równorzędność stosunków cywilnoprawnych byłaby podważona.
Treść przepisu musi jednak zawsze stwarzać dostateczną podstawę do wnioskowania
o przysługiwaniu roszczenia, w tym także o tym, przeciwko komu ma być ono
skierowane. Przepis art. 4a u.n.s.k.p.p.w., nawet po uwzględnieniu, że powinien być
rozumiany jako tworzący współodpowiedzialność systemu finansów publicznych za jego
wykonanie, nie pozwala na jednoznaczne określenie podmiotu, który powinien być
adresatem ewentualnego roszczenia. Odwołanie się przez Trybunał Konstytucyjny do
systemu finansów publicznych mogłoby skłaniać do poszukiwania znaczenia tego
pojęcia w przepisach ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (jedn.
tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 ze zm.). W ustawie tej zdefiniowane zostało
jednak pojęcie sektora finansów publicznych, a nie pojęcie systemu finansów
publicznych. Nie są to – rzecz jasna – pojęcia tożsame, na co zwrócił zresztą uwagę
9
Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu postanowienia z dnia 5 kwietnia 2005 r., K
43/01 (OTK-A 2005, nr 4, poz. 43), dodając, że pojęcie systemu finansów publicznych
jest ukształtowane na gruncie treści art. 68 Konstytucji tworzącego obowiązek władzy
publicznej zapewnienia dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej ze środków
publicznych. W tej sytuacji uzasadniona jest ocena, że określenie w treści art. 4a
u.n.s.k.p.p.w. (po wskazaniu jego rozumienia przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z
dnia 18 grudnia 2002 r., K 43/01) podmiotów współodpowiedzialnych za wykonanie
wynikającego z tego przepisu obowiązku nie jest na tyle dokładne, by mógł być on
uznany za samodzielną podstawę roszczenia samodzielnych zakładów opieki
zdrowotnej o zwrot wydatków poniesionych na podwyższenie wynagrodzeń. Oznacza to,
że podstawy takiego roszczenia trzeba poszukiwać w przepisach prawa cywilnego.
Z przytoczonych wyżej powodów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39312
k.p.c.
oddalił kasację, jako pozbawioną usprawiedliwionych podstaw, postanawiając o
kosztach postępowania kasacyjnego po myśli art. 102 w związku z art. 391 § 1 i art.
39319
k.p.c.