Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 69/05
POSTANOWIENIE
Dnia 14 września 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący)
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
w sprawie upadłości Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa (...) w Z. po rozpoznaniu w Izbie
Cywilnej na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 września 2005 r., zażalenia syndyka
Masy Upadłości Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa (...) w Z. na postanowienie Sądu
Okręgowego w L. z dnia 3 marca 2005 r., sygn. akt IX Gz (...),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
W dniu 30 września 2004 r. Sąd Rejonowy ustalił wynagrodzenie syndyka za
czynności wykonane w okresie od 6 lipca 1995 r. do 6 czerwca 2003 r. Podstawę
prawną przyznanego syndykowi wynagrodzenia w kwocie 317 989 zł stanowił art. 122 §
1 i 2 pr. upadł. w brzmieniu obowiązującym do 3 stycznia 1998 r. Zastosowanie
wymienionego przepisu we wskazanym brzmieniu opierało się na art. 5 ustawy z dnia 31
lipca 1997 r. o zmianie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24
października 1934 r. – Prawo upadłościowe i niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 117,
poz. 751). Zażalenie syndyka na wspomniane postanowienie Sąd Okręgowy oddalił
postanowieniem z dnia 5 stycznia 2005 r. Na to ostatnie postanowienie syndyk wniósł
skargę kasacyjną, która jednak została odrzucona przez Sąd Okręgowy postanowieniem
z dnia 3 marca 2005 r. jako niedopuszczalna w świetle art. 17 § 3 pr. upadł.
2
W zażaleniu na postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej syndyk
zakwestionował zasadność tego rozstrzygnięcia; zarzucił, iż zostało ono wydane
z naruszeniem art. 5191
k.p.c., art. 64 pr. upadł, art. 3935
k.p.c. oraz art. 17 pr. upadł.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wynagrodzenie należne syndykowi na podstawie art. 122 pr. upadł. stanowi
element kosztów właściwego postępowania upadłościowego. Może być zatem
dochodzone tylko w tym postępowaniu. Niezłożenie przez syndyka wniosku
o przyznanie wynagrodzenia w terminie określonym w art. 125 pr. upadł. powoduje
utratę możliwości jego przyznania.
Nie można się zgodzić ze skarżącym, że postanowienie Sądu Okręgowego
oddalające zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego przyznające wynagrodzenie
na podstawie art. 122 pr. upadł. podlega zaskarżeniu kasacyjnemu.
W literaturze reprezentowany jest pogląd, że dopuszczalność środków
zaskarżenia jest regulowana (z wyjątkami dotyczącymi zażalenia) w każdym
postępowaniu w sposób szczególny, co oznacza, że nie mają zastosowania w tym
zakresie przepisy odsyłające, a więc między innymi art. 13 § 2 k.p.c. i art. 68 pr. upadł.
Gdy chodzi o skargę kasacyjną, orzecznictwo Sądu Najwyższego podziela to
stanowisko w szczególności w odniesieniu do postępowania egzekucyjnego toczącego
się według przepisów w brzmieniu obowiązującym do 5 lutego 2005 r. oraz w
odniesieniu do postępowania upadłościowego toczącego się według przepisów
rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 października 1934 r. –
Prawo upadłościowe. Przyjmuje się mianowicie w orzecznictwie Sądu Najwyższego, że
o dopuszczalności skargi kasacyjnej w postępowaniu egzekucyjnym rozstrzygają
wyłącznie przepisy art. 7751
k.p.c., a w postępowaniu upadłościowym - przepisy art. 17
ust. 3 oraz art. 193 pr. upadł. (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 7
stycznia 1997 r., I CKN 13/96, OSNC 1997/5, poz. 54 i z dnia 20 lutego 2003 r., I CZ
10/03, LEX nr 78270). Stąd wniosek, że skarga kasacyjna na orzeczenia sądu drugiej
instancji zapadłe w toku właściwego postępowania upadłościowego jest dopuszczalna
tylko w przypadkach określonych w art. 193 pr. upadł. (odmowa zatwierdzenia układu)
oraz – gdy nieruchomość lub statek są zgodnie z art. 118 pr. upadł. sprzedawane
według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego - w dwóch pierwszych przypadkach
określonych w art. 7751
§ 2 k.p.c. (przybicie oraz przysądzenie własności).
Wydane w toku właściwego postępowania upadłościowego postanowienie Sądu
Okręgowego oddalające zażalenie syndyka na postanowienie Sądu Rejonowego
3
ustalające jego wynagrodzenie nie należy oczywiście do orzeczeń objętych hipotezą art.
193 pr. upadł., ani do orzeczeń objętych hipotezą art. 7751
§ 2 k.p.c. w brzmieniu sprzed
5 lutego 2005 r.
Wywody skarżącego odwołujące się do orzeczeń Sądu Najwyższego z okresu
międzywojennego, rozstrzygających skargi kasacyjne na postanowienia sądu drugiej
instancji co do wynagrodzenia syndyka, pomijają to, że w orzecznictwie, które
ukształtowało się po przywróceniu w 1996 r. skargi kasacyjnej, nie zostało podtrzymane
stanowisko judykatury z okresu międzywojennego kwalifikujące rozstrzygnięcia o
kosztach postępowania jako orzeczenia co do istoty sprawy (por. np. postanowienia
Sądu Najwyższego: z dnia 20 grudnia 1996 r., I CZ 30/96, OSNC 1997, nr 3, poz. 34, z
dnia 3 kwietnia 1997 r., I CZ 27/97, OSNC 1997, nr 9, poz. 130 i z dnia 11 stycznia 2001
r., IV CKN 1630/00, LEX nr 52455).
Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji (art. 39814
k.p.c.
w związku z art. 3941
k.p.c., art. 68 pr. upadł., art. 536 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. –
Prawo upadłościowe i naprawcze /Dz. U. Nr 60, poz. 535 ze zm./ oraz art. 3 ustawy z
dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz
ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych /Dz. U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98/).

III CZ 69/05

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia