Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 29/06
POSTANOWIENIE
Dnia 6 kwietnia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Antoni Górski (przewodniczący)
SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)
SSA Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z wniosku "M." Spółki z o.o. w B.
przy uczestnictwie J.W.
o świadczenie pieniężne,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 kwietnia 2006 r.,
zażalenia dłużnika
na postanowienie Sądu Okręgowego w O.
z dnia 10 stycznia 2006 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w O. zaskarżonym postanowieniem – na podstawie art. 3935
k.p.c. w zw. z art. 7 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. (Dz. U. Nr 172, poz. 1804) –
odrzucił kasację dłużnika jako spóźnioną.
Z uzasadnienia orzeczenia wynika, że wymieniony Sąd postanowieniem
z dnia 23 września 2005 r., wydanym w sprawie egzekucyjnej wszczętej przed
dniem 5 lutego 2005 r., oddalił zażalenie dłużnika na postanowienie Sądu
Rejonowego w K. z dnia 12 kwietnia 2005 r. o udzieleniu przybicia nieruchomości.
Dłużnik odpis tego postanowienia – z pouczeniem Sądu, że podlega ono
zaskarżeniu skargą kasacyjną – otrzymał dnia 6 października 2005 r. Pełnomocnik
dłużnika, będący radcą prawnym, wniósł kasację dnia 29 listopada 2005 r.
Badając dopuszczalność tej kasacji, Sąd Okręgowy uznał, że od
postanowienia z dnia 23 września 2005 r. przysługuje – wbrew udzielonemu
dłużnikowi pouczeniu – kasacja, a nie skarga kasacyjna. Wprawdzie pełnomocnik
dłużnika wniósł kasacje, jednakże podlega ona, z powodu niedochowania
miesięcznego terminu do jej wniesienia, odrzuceniu jako spóźniona.
W zażaleniu pełnomocnik dłużnika wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia. Dłużnik nie może bowiem – jego zdaniem – ponosić konsekwencji
wadliwego pouczenia o sposobie i terminie zaskarżenia orzeczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego, dokonana ustawą z dnia
2 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. Nr 172, poz. 1804, dalej: ustawa z dnia 2 lipca 2004 r.) oraz
ustawą z dnia 22 grudnia 2005 r. o zmianie ustawy kodeks postępowania cywilnego
oraz ustawy – prawo o ustroju sądów powszechnych, dalej: ustawa z dnia
22 grudnia 2005 r.) spowodowała – w zakresie systemu środków zaskarżenia
w postępowaniu egzekucyjnym – praktyczne wyeliminowanie z tego postępowania
kasacji i skargi kasacyjnej (jedyny wyjątek dotyczy wykonalności zagranicznego
tytułu wykonawczego – art. 1151 § 2 k.p.c.). Przepis art. 7674
§ 2 k.p.c. w brzmieniu
3
nadanym mu ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. stanowił bowiem, że na postanowienie
sądu drugiej instancji wydanie po rozpoznaniu zażalenia kasacja nie przysługuje.
Na skutek nowelizacji tego przepisu, dokonanej ustawą z dnia 22 grudnia 2004 r.,
pojęcie „kasacja” zostało zastąpione nazwą „ skarga kasacyjna”.
Współcześnie w prawie procesowym cywilnym obowiązuje – czego nikt nie
kwestionuje ani w piśmiennictwie, ani w judykaturze – zasada bezzwłocznego
działania prawa procesowego. Jeżeli ustawodawca zamierza od tej ustawy
odstąpić, to uchwala przepisy ściśle wyznaczające granice tego odstępstwa
(por. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia
2001 r., III CZP 49/00).
W świetle powyższego – ze względu na zasadę bezzwłocznego działania
prawa procesowego – należało przyjąć, że postanowienie Sądu Okręgowego z dnia
25 września 2005 r. roku nie podlega zaskarżeniu ani kasacją, ani skargą
kasacyjną (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2005 r.,
IV CSK 74/05 niepubl.). Tego stanowiska nie podważają odstępstwa od zasady
bezzwłocznego działania prawa procesowego przewidziane w art. 7 ustawy z dnia
2 lipca 2004 r. i w art. 3 ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. Pierwszy z przytoczonych
przepisów nie reguluje bowiem zaskarżania orzeczeń sądu drugiej instancji do
Sądu Najwyższego, a drugi – zakres odstępstwa od zasady bezpośredniego
działania prawa procesowego ograniczył do sytuacji, która nie dotyczy orzeczeń
sądu drugiej instancji wdanych po dniu 6 lutego 2005 r.
Zaskarżone postanowienie – mimo motywów, które nie zyskały aprobaty –
ostatecznie odpowiada jednak prawu. Wniesiony od postanowienia Sądu
Okręgowego środek zaskarżenia podlega bowiem odrzuceniu jako niedopuszczalny
także w sytuacji, w której ustawa nie przewiduje wniesienia go od danego
orzeczenia (art. 3986
§ 2 k.p.c.).
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia (39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
db