Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 17/06
POSTANOWIENIE
Dnia 12 kwietnia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Strus (przewodniczący)
SSN Marian Kocon
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku J.P.
przy uczestnictwie S.D., B.D., K.Ż., F.D., T.M. i M.K.
o ustanowienie drogi koniecznej,
po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu niejawnym
w dniu 12 kwietnia 2006 r.,
zażalenia uczestników S.D. i B.D.
na postanowienie Sądu Okręgowego w N.
z dnia 11 stycznia 2006 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w N. odrzucił kasację
uczestników postępowania S.D. i B.D. od postanowienia tego Sądu z dnia 15
września 2005 r. wskazując, że właściwym środkiem zaskarżenia tego orzeczenia
jest skarga kasacyjna, a nie kasacja. Przyjął ponadto, że nawet gdyby wadliwość
powyższą uznać za nieistotną i potraktować wniesiony środek zaskarżenia jako
skargę kasacyjną, to podlegałaby ona odrzuceniu z uwagi na niespełnienie
wymagań określonych w art. 3984
§ 1 pkt 3.k.p.c. Skarżący zaniechali bowiem
sformułowania wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i przytoczenia
jego uzasadnienia.
W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżący kwestionowali ocenę
Sądu Okręgowego dyskwalifikująca wniesiony przez nich środek zaskarżenia.
Podnieśli przy tym, że samo tylko błędne nazwanie tego środka, który spełnia
wszystkie inne stawiane mu wymagania, nie uzasadnia jego odrzucenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuję:
Ustawą z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania
cywilnego oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2005 r. Nr
13, poz. 98), która weszła w życie w dniu 6 lutego 2005 r., w kodeksie
postępowania cywilnego uchylono m.in. przepisy o kasacji (art. 392 i nast. k.p.c.).
Jednocześnie ustawodawca ustanowił nowy środek zaskarżania prawomocnych
orzeczeń - skargę kasacyjną, unormowaną w art. 3981
i nast. k.p.c. Zgodnie z art. 3
powołanej ustawy, przepisy o skardze kasacyjnej stosuje się do orzeczeń sądów
drugiej instancji, wymienionych w art. 3981
i 5191
k.p.c., które zostały wydane
począwszy od dnia 6 lutego 2005 r.
Postanowienie Sądu Okręgowego w N., zaskarżone do Sądu Najwyższego
przez uczestników postępowania S.D. i B.D., wydane zostało w dniu 15 września
2005 r., a zatem mają do niego zastosowanie przepisy nowe. W tej sytuacji
3
właściwym środkiem zaskarżenia - co trafnie dostrzegł Sąd Okręgowy - była skarga
kasacyjna, a nie kasacja, którą wnieśli uczestnicy postępowania.
Zgodzić się trzeba z zapatrywaniem skarżących, że nazwanie środka
zaskarżenia wniesionego od orzeczenia sądu drugiej instancji „kasacją", zamiast
prawidłowo - „skarga kasacyjną" nie jest wadą usprawiedliwiająca jego odrzucenie,
jeśli spełnia on wszystkie inne stawiane mu wymagania. Sąd Okręgowy uznał
jednak, że wniesiony przez skarżących błędnie oznaczony środek zaskarżenia nie
zawiera elementu konstrukcyjnego skargi kasacyjnej w postaci wniosku o przyjęcie
jej do rozpoznania i jego uzasadnienia. Kwestionując tę ocenę skarżący podnieśli,
że wymaganie powyższe zostało spełnione poprzez wyraźne powołanie się na
nieważność postępowania wynikającą z przyczyn określonych w pkt 3 i 5 art. 379
k.p.c.
Odnosząc się do tego zarzutu stwierdzić należy, że nie zasługuje on na
uwzględnienie. Wprawdzie wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania
i jego uzasadnienie stanowią odrębny element budowy tego środka zaskarżenia,
jednakże w razie podniesienia przez skarżącego nieważności postępowania istotne
warunki skargi kasacyjnej co do podstawy i co do uzasadnienia konieczności jej
przyjęcia pokrywają się (zob. postanowienie SN z dnia 23 stycznia 2002 r., II CZ
139/01, niepubl.). Skarżący nie wyodrębnili w osobnym wywodzie tego elementu
konstrukcyjnego skargi. Rzecz jednak w tym że podnosząc zarzut nieważności
postępowania ograniczyli się do wymienienia przepisów art. 379 pkt 3 i 5 k.p.c. oraz
wskazania - bez żadnego rozwinięcia - że Sąd Okręgowy dokonując z naruszeniem
zasad postępowania dowodowego ustaleń faktycznych odmiennych od przyjętych
przez sąd pierwszej instancji pozbawił ich możliwości obrony, zaś orzekając
w przedmiotowej sprawie nie uwzględnił wcześniejszego postępowania w sprawie
[...] „w przedmiocie zasiedzenia służebności". Nawet bez głębszej analizy
stwierdzić należy wadliwość tak skonstruowanej podstawy kasacyjnej polegającą
na zupełnej nieadekwatności okoliczności przytoczonych w uzasadnieniu zarzutu
pozbawienia skarżących prawa obrony swych praw oraz w istocie braku ich
wskazania co do przyczyny nieważności przewidzianej w art. 379 pkt 3 k.p.c.
Już tylko na marginesie wskazać należy, iż sygnaturę [...] nadano rozpoznawanej
sprawie w sądzie pierwszej instancji. W takiej sytuacji nawet przytoczona przez
4
skarżących podstawa kasacyjna nie stanowi właściwego punktu odniesienia do
dokonania oceny istnienia wskazywanej przesłanki, mogącej usprawiedliwiać
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, co uniemożliwia dokonanie tzw.
przedsądu. Występowania takiej przesłanki nie może uzasadniać powołanie się
przez skarżącego na jakiekolwiek okoliczności, które w jego ocenie uzasadniaj ą
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, ani powtórzenie, czy też wymienienie
tylko przepisu ustawy.
Z przytoczonych wyżej względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.